Alıntı:
Orijinal Mesaj Sahibi Mahmut Leventoğlu
Yücel bey söylediklerinizde haklısınız. Çocukken her iki şekli için denedik. Odun kömürünü koymazsak gıcır gıcır ses çıkarmıyor. Büyüklerimizden öğrendiğimize göre de aşınmayı engelliyor.  |
-Mahmut Bey, Gıcrtı konusuna itirazım yok aslında. Benim amacım Kömür tozunun ikinci işlevinin de belirtilmesine vesile olmaktı.
-O gıcırtının alasını kağnılar çıkarırdı. Kağnı tekerinin bağlı olduğu mazı (otmobillerde aks denilen parça) da bir ağaç yatakta döner. Bu mazı sık sık yağlanır. çıkardığı gıcırtı da yeri göğü tutar. Yağlama vaktinde yapılmazsa mazı ve yatak çabucak aşındığı gibi ısınmadan dolayı yangın da çıkabilirdi. Yağlama zamanı da, öyle günler aaylar aralığında değildir. birkaç kilometrede bir yağlama gerekir. Bunun gerektiğini de usta sürücüler çıkan gıcırtıyı dinleyerek bilirlerdi. Aksi halde durup kontrol etmek gerekir.(Yağlama Yine usta sürücüler tarafından hareket halinde yapılırdı.)
-1992 yılında, Sındırgı'dan Simav istikametine giderken, Simav dğlarında görünce şaşırdığım; kağnı ile 2002 yılında tekrar Sivas Doğanşar'da karşılaştık. Bu defa kağnıyı görmeden önce, derinden gelen gıcırtısını duyunca; önce inanamadım. Benzettiğimi düşündüm. Gittikce yaklaşan ses, artık tereddüde mahal vermiyecek kadar belirginleşince; şaşkınlığım iyice arttı. Köydeki büyülü, insanı çook eskilere götüren ortamda, zihnim bana oyun oynuyor olmalıydı. Emin olmak için arkadaşlara sordum. Evet yanılmıyordum. Bu bir kağnı idi.
-Doğanşar, Cihan pehlivanı, Dünya ve olimpiyat şampiyonu, Ahmet Ayık Bey'in memleketidir. Doğanşar'da her yıl Ahmet Ayık adına karakucak güreşleri yapılır. Bana da, bu Güreşleri birkaç defa, ünlü güreş ustaları ile birlikte izlemek kısmet oldu. Bu defa, güreşler münasebetiyle Doğanşar'da bulunurken, Ahmet Ayık'ın köyünde, Eskiköy'de Karşılaşmıştım kağnı ile. Kağnı ile birlikte hatırladığım kadarı ile birisi on yaşlarında bir genç erkek, diğeri onüç-ondördünde bir hanım olan sürücülerini de görüntülemiştim. Çocuk demeye dilimin vamadığı bu insanlarla kağnılarının görüntüsünü bir yerlerden bulabilirsem sizlerle paylaşmak isterim.
-Evet dostlarım, Şimdi aklıma şu soru geliyor:
GICIRGAÇ denilen, bu oyuncağın gıcırtısını kömür tozu ile ayarlamak; müstakbel kağnı sürücüleri için, yağlama zamanının tayini konusunda bir eğitim yerine geçiyor muydu acaba?