|
Kozak Yaylası’nda
Çam Fıstığı İşletmeciliği ve Altın işletmeciliği
Bilanço Karşılaştırması Raporu
Fıstık Çamı ve Kozak Çam Fıstığı
Fıstıkçamı belki yarım milyon belki de daha fazla yıldan beri insanlar tarafından yetiştirilip kullanılan, hasadı yapılan ve çekirdeği yenilen ilk çam türüdür. Ortalama 12 farklı çeşit fıstık çamından elde edilen çam fıstığının en değerlisi, Akdeniz bölgesinde yetişen Latince ismiyle Pinus Pinea olarak bilinen fıstık çamından elde edilendir.
Akdeniz bölgesine has bir ürün olması sebebiyle dünyada yoğun olarak en çok bu bölgelerde üretilir ve diğer bölgelere ihraç edilir.
İspanya, İtalya, Türkiye ve Portekiz dünyanın başlıca Çam Fıstığı üreticisi ülkeleridir.
Türkiye yıllık 1200-1300 tonluk Çam fıstığı ihracatıyla en büyük üreticiler arasında yerini almıştır. Türkiye genelinde ise en fazla Ege bölgesinde üretimi yapılır.Çünkü bölge fıstık çamının yetişmesi için en uygun koşulları sağlar. Kozak Yaylası-Bergama, Koçarlı- Aydın ve Muğla yöreleri çam fıstığı üreticisi bölgeler olarak bilinse de, bu bölgeler içinde en elverişli sahalar Kozak Yaylası’ndadır.
Türkiye’nin fıstık çamı ormanlarının % 27’si Kozak’tadır.Toplam alanın küçük bir kısmını teşkil etmesine rağmen, ülkemizin yıllık 1200 tonluk çam fıstığı ihracatının yaklaşık 1000 tonunu bu bölge karşılamaktadır. Bu da üretim değerinin % 80’i demektir ki çok çarpıcı bir rakamdır. Kozak yöresinin bu ayrıcalığını sağlayan en önemli faktörler ise toprak yapısı ve iklim koşullarıdır. Fıstık çamının yetişme ortamı optimum şartların bir araya gelmesini gerektirir. Şöyle ki, Fıstık çamı kumlu toprakları tercih eder, yani iyi akan, kumlu ve çakıllı toprağı sever ve besinsel açıdan fakir toprakta yetişebilir. Aynı zamanda bitki asid, nötr ve alkalinli toprağı tercih eder. Gölgede büyüyemez.
Şartlar bunlarla kalmaz. Güneşlenme süresi uzun,sıcaklığı genelde 10C’nin altına düşmeyen, rüzgar esiş yönlerinin etkili olduğu,%25 oranında nemli,uygun yağış rejimi ve de en önemlisi granit taşının bol olduğu bölgelerde (Kozak’ta ana kaya granittir) fıstık çamı en güzel şekilde yetişebilir. Belki de en çok bu yüzden Akdeniz çam fıstığı dünya pazarında “Stone Pine” yani “taş çam” olarak anılır.
Fıstık çamı Kozak yaylasında çok eski çağlardan beri vardır. Elde edilen bulgular bunu kanıtlar. Bunlardan en ilginci ise Roma dönemi özelliklerini taşıyan çam kozalağı figürlü toprak vazodur. 1928 yılında Türkiye’nin önemli fıstık yetiştiricisi yöreleri arasında yapılan verim denemesinde, Kozak bölgesi, fıstık çamının en verimli yetiştiği yöre olarak gösterilmiştir.
Yine başka bir araştırmada, Kozak yöresinde üretilen 1213 adet kabuklu fıstık 1 kg gelirken, İtalya koşullarında yetiştirilen 1300 adet fıstığın 1 kg geldiği belirlenmiştir.Yani Kozak Fıstığı daha iri ve dolgundur. Ayrıca damakta bıraktığı tat daha keskindir.
Bu nedenle dünya ülkeleri tarafından özellikle tercih edilir bir konumdadır ve ülkemizde çam fıstığı satışı yapan birçok firmanın ambalajında “Tipi: Kozak” diye bir ibare bulunur. Çünkü Kozak Çam fıstığı aslında güven ve kalite açısından kendi markasını çoktan yaratmış ve dünya ekolojik ürün tanımını daha yeni yeni yapmaya başlarken, yani bundan 35-40 yıl önce, Kozak Yaylası ekolojik çamfıstığı ihracatına başlayarak Türkiye Cumhuriyeti’nin onur tablosuna yerleşmiştir.
|