[MeyveliTepe]

Sn.Simop,

COP (Coefficient of Performance) - Performans Katsayısı- Isı pompalarının verimiliğinin ifade edilmesinde kullanılan bir kısaltmadır. Kısaca ısı değişim miktarının mutlak değerinin harcanan enerjiye oranıdır.


Bu değerin ölçümü ise EN 255 standardıdır. NIBE de dahil olmak üzere dünyadaki tüm ısı pompası üreticileri, cihazlarının performansını bu standartla ifade ederler. Bu anlamda COP bir (output) sonuçtur. Sattığınız cihazın içinde ne olduğunun COP ifadesi açısından önemi yoktur. Cihazın içindeki, kompresörler, evaparatörler vb. nasıl çalışıyorsa çalışır ve sonunda toplam olarak EN 255'e göre bir performans üretir. Üretici de bu performansı, standardı belirterek ifade eder. Sudan/suya ısı pompalarında COP, 0 derece su girişi ve 35 derece su çıkışı (ki bu bir enerjiye tekabül eder) için ne kadar enerji tükettiğinin ifadesidir. Dünyada üretilmekte olan ısı pompalarını cihaz performansı bakımından karşılaştırmanın da ifadesidir. Buna göre Nibe'nin, belirttiğiniz model için deklare ettiği değer, modeline göre 4.3 ila 4.8 arasında değişmektedir.

NIBE F1330 modelinin kurulum ve bakım talimatları dökümanına bakın. Henüz hiç kurmadığınız için bakmamış olabilirsiniz. Bu dökümanın 75.ci sayfasında bu ürünün, gücüne göre değişen dört ayrı modeline ait detaylı teknik spesifikasyon bilgisi verilmiş. Buna göre en verimli model görünen 22 modelinde (22Kw'lık olan sanırım), elde edilen/sağlanan güç için, 0/35, 0/50 ve 0/45 ölçümlerini vermiş. Buna göre verimlilikler 4.8, 3.4 ve 3.4'dür.

Nibe dahil hiç bir yer kaynaklı ısı pompasının katalogunda veya teknik bilgileri içinde dış hava sıcaklığının 7 veya başka bir derecede ifade edildiğini görmedim. Bahsettiğiniz "vermiş olduğum bağlantı", sizin COP'si 7-8 dediğiniz cihazın Nibe'deki teknik datası. Burada da dış hava sıcaklığının 0 olduğunu değil, kaynak tarafındaki suyun sıcaklığının 0 olduğunu söylüyor. Bu cihaz hava kaynaklı değil ki, ne yapsın dış havanın derecesini.

NIBE ye gelince: Kendi teknik katalogkarında 60kw lık makine için kaynak 0, tesisat suyu 35 için COP:4,4 vermiş. Sizin örnekte olduğu gibi Kaynak 10 derece olsun ev 22 derece olsun. Makine sizde olduğu gibi daha az devreye girecek ama kaynak 0 dereceymiş gibi kompresöre aynı gücü aktarmayacak..Buradaki nüans farkı kompresör 6 kademeli çalışıyor.

Toprak, yani kaynaktan gelen su 10 derece ise ve diyelim ki akümülasyon tankındaki suyu sabit 35 derecede tutuyorsak tüm ısı pompaları 0/35'e göre daha az enerji harcar fakat bu COP'yi değiştirmez çünkü harcanan enerjiyle birlikte Delta Q'de azalmıştır.

Cihaz performansını tartışırken sürekli olarak ev ısısı ve dış hava ısısı gibi cihaza parametre olmayan şeyleri karıştırıyorsunuz. Oysa toprak kaynaklı ısı pompasında cihaza bakıldığında kaynak tarafında kapalı devre dolaşan sudan alınacak enerji ve ne kadar elektrik kullanılarak bu enerji 35,45,50 veya dediğiniz gibi 70 dereceye çıkartılacak buna bakmalıdır.

Tekrar yazıyorum. Ev tarafının ısı pompası ile direk alakası yoktur. Bunlar evin tasarımı, ısı kayıpları, büyüklüğü, ısıtma şekli ile ilgili mevzulardır. Evet, çok önemlidir ama ısı pompasının performansı ile ilgili değildir.

Isı pompası ile direk ilgili olan, yer tarafında ne yapıldığıdır. Burada yapılacak yanlış bir hesap, dünyanın en verimli makinasını verimsiz hale getirir. 80 veya 150 metre sondajdan söz ediyorsunuz. Burada 13 derece ısı bulacağınızı var sayıyorsunuz (ki bu mevsimde bu zor), Pompa çalışırken bu ısının 2 derecesini alacak. Yani siz başlangıçta 13 derece aldınız, 11 dereceye indirip geri gönderdiniz. Açtığınız kuyu, 11 dereceyi tekrar 13'e çıkartacak kapasitede olmalı ki, süreklilik sağlansın. Söz gelimi, 13 aldı, 11 verdi, tekrar alırken 12 olarak alır ve her dönüşte 1 derece kayberse kısa bir sürede çevrimdeki suyun ısısı epey eksilere düşer. Bu da Delta Q çok büyüyeceği için harcanan enerjiyi de büyütür çok verimsiz bir noktaya gelir. Söz gelimi bunu nasıl hesaplıyorsunuz? Böyle kaç kuyu açıyorsunuz?

Aslında daha önce böyle bir proje yapmamışsınız. Yapacağınız bir proje varsa onun değerleri üzerinden tartışalım, daha ayakları yere basan bir şey olur.

Kusuruma bakmayın ama, umarım şirketinizde bu konuyu daha detaylı bilen birileri vardır. Üç yıl önce kendi projem üzerinde çalışırken konuşmadık kimse bırakmamış çok azından doğru ve tutarlı bilgi alabilmiştim. İyi ki de öyle yapmışım. Çünkü hem seçim, hem kurulum hem de içinde muhtelif optimizasyon süreçlerinin de yer aldığı üç yıllık kullanıcı tecrübemi göz önüne alınca bir daha anladım ki, böylesi bir projenin cihazın kendisiyle ilgisi işin %20'sini geçmiyor. %80'ni, a dan z'ye projenin tasarım ve mühendisliğinde. Buna evin enerji kullanımı açısından tasarımı da dahil.