Biz okulda hep ham selüloz diye öğrendik ama biraz araştırınca CF = ham lif= ham selüloz sonucuna ulaştım.
Ham selüloz büyükbaş hayvan beslemede önemli bir yer tutar. Özellikle rumen faaliyetleri ve sindirim üzerinde etkili rol oynar. İnsan vucudunda selülozu sindiren enzimler olmamasına rağmen büyükbaşlarda selülaz enzimi salgılanır ve selülozdan yararlanmayı sağlar. Bunu tıpkı bizlerin vucudunda lifli besinlerin yaptığı işlem gibi düşünebiliriz.
Aşağıda da netten bulduğum bir analiz örneğini veriyorum. Anlayacağınız bizlerin evde yapacağı bir ölçüm şekli değil.
Yöntemin İlkesi : Numunenin örtücü çözelti ile (asit bir karışım) örtülerek, ısıtılması, kalıntının asetik asit ile muamele edilmesi, sıcak su ile yıkandıktan sonra değişmez ağırlığa kadar ısıtılarak tartılması, kalıntının küllendirilmesi, kül kısmının tartıdan çıkarılarak; geriye kalan ağırlığın bulunması ilkesine dayanır.
Araç - Gereç :
- Analitik terazi ± 0,001 g duyarlıkta
- Etüv, 105 ± 1°C'de tutulabilen
- Kül fırını 525 ± 25°C'de tutulabilen
- Dik soğutucu
- Beher, 100 ve 200 ml'lik
- Erlen, 100 ve 200 ml'lik
- Pipetler, 5, 10 ve 25 ml'lik
- Cam huni
- Süzgeç kağıdı
- Kaynatma balonu, 250 - 300 ml'lik
- Genel laboratuar araç ve gereçleri
Ayıraç ve çözeltiler :
- Örtücü çözelti; 70 ml % 70'lik, asetik asit, 5 ml derişik nitrik asit ve 2 g triklorasetik ile hazırlanır.
- Asetik asit, % 70'lik
- Etil alkol, % 96'lık
- Eter
- Aseton
- Sıcak destile su
İşlem :
1 g numune tartılır ve kaynatma balonuna konulur, üzerine 25 ml örtücü çözelti katılır ve dik soğutucuya bağlanır. 30 dakika doğrudan doğruya kaynatılır, sonra balon alevden geri çekilir, su akımı ile soğutulur, önceden tartılıp darası alınmış bir süzgeçten süzülür. En son damla da süzülünceye kadar beklenir, süzgeç ve balon % 70'lik asetik asit ile bir kez yıkanır ve tamamen süzülünceye kadar beklenir. Alttan süzülen su, tam nötr reaksiyon verinceye kadar, süzgeç ve kalıntı, sıcak destile su ile, sonra üç kez aseton ile yıkanır. Aseton tamamen süzüldükten sonra bir kez de eterle yıkanır. Süzgeç kağıdı dikkatle huniden ayrılır, katlanır ve bir saat camı üzerine yerleştirilir. 105°C'da dikkatle kurutulur ve tartılır. Kuru ve tartılmış kalıntı süzgeç, tartısı belli bir krozeye yerleştirilir, 500 - 550°C'da küllendirilir. İçinde kül bulunan kroze yeniden tartılır.
Sonuç: Ham selüloz % g - A - B
Burada;
A = Kurutulmuş süzgecin selülozla birlikte ağırlığı, g
B = Süzgeç kağıdının önceden bulunan darası, g’dır.
Saf selüloz % g = C - F
Burada;
C = Ham selüloz, g
F = Selülozlu süzgeç, kağıdı ve kroze ağırlığından küllendirmeden sonraki ağırlığın çıkarılması ile elde olunan değer (g) dir.
|