[Oğuz Alper]

Faydalanacağınızı düşündüğüm Pseudomonas fluorescens ve diğer bakteriler hakkında çok önemli yayınlardan örnekler;

Rodriguez and Fraga (1999), Pseudomonas putida ve Pseudomonas fluorescens bakteri ırklarının marul ve domateste kök ve sürgün gelişimini; marul, turp, fasulye de ise ürün veriminde kontrole göre istatistiki anlamda önemli artışlar sağladığını belirlemişlerdir.

Azospirillum ve Rhizobium gibi PGPR’ler bitki büyümesini doğrudan teşvik eden
metabolitler üretebilmekte ve bitki fizyolojisinde değişiklerler meydana getirmektedir. Bu grup içinde Pseudomonas büyük dikkat toplamıştır. Pseudomonas’ın pek çok ırkı tohum ve köklerin büyüme ve gelişmesine yardımcı olduğu, hızlı büyümeyi teşvik etme, kök salgılarında kemotoksis ve farklı besin kaynaklarını katabolize etme gibi özelliklere sahip olduğu belirtilmiştir (De Salamone et al. 2006).

Tarımda biyogübre veya kontrol ajanı olarak bakterilerin kullanılması 1990’lı yıllardansonra yaygınlaşmıştır. Son yıllarda biyolojik gübrelemenin kapsamı genişlemiş serbest yaşayan, bitkisel gelişimi teşvik eden, biyolojik savaş ajanı veya biyogübre olarak kullanılan bitki büyümesini teşvik eden rizobakteriler (PGPR) kullanılmaya başlanmıştır.

Söz konusu bakteriler Serratia, Pseudomonas, Burkholderia,Agrobacterium, Erwinia, Xanthomonas, Azospirillum, Bacillus, Enterobacter,Rhizobium, Alcanigenes, Arthrobacter, Acetobacter, Acinetobacter, Achromobacter,Aerobacter, Artrobacter, Azotobacter, Clostridium, Klebsiellla, Micrococcus,Rhodobacter, Rhodospirrilum ve Flavobacterium cinslerindeki ırkları içermektedir. Son yıllarda Aspergillus ve Penicillium funguslarının biyiolojik gübre olarak kullanıldığı araştırmalar yapılmaktadır (Rodriguez and Fraga 1999; Sturz and Nowag 2000;

Son yıllarda yapılan araştırmalar Agrobactrerium, Bacillus, Streptomyces,
Pseudomonas ve Alcaligenes bakteri cinslerindeki türlerin odun çeliklerinde köklenmeyi teşvik edebildiğini göstermiştir. Bu bakterilerin IAA ürettiği ve yapılan çalışmalarda dışardan IBA uygulanmasıyla köklenmenin arttığı belirtilmiştir (Eşitken et al. 2003b).

Antibiyotik ve antifungal metabolit üretimiyle hastalıkları kontrol eden biyopestisit özelliğindeki bazı PGPR’ler mantar, bakteri ve virüsleri içeren geniş spektruma sahip fitopatojenik organizmalara karşı koruma sağlayarak bitkilerde sistemik dayanım oluştururlar. PGPR’ler, kullanımları bazen düzenlenip bazen yasaklanan kimyasal gübre ve pestisitlere çevresel olarak iyi bir alternatif olduğu için biyoinokulantların pazarlanması yaygınlaşmaktadır. Pseudomonas, Bacillus, Streptomyces ve Agrobacterium ırklarının bulunduğu yaklaşık 20 bakteriyel biyokontrol ürünü pazarlanmaktadır (Bloenberg and Luktenberg 2001).

Pseudomonas ve Bacillus türleri patojen mikroorganizmaları baskılamada önemli role sahiptirler. Bu bakteriyel antagonistler düşük konsantrasyonlarda engelleyici olan hücreler arası metabolit salgılarıyla bitki patojenlerini baskılarlar (Fernando et al. 2006).

Shaharoona et al. (2006), Pakistan’da yaptıkları çalışmada azotça iyileştirilmiş toprakta yetiştirilen mısırın verim ve gelişimini arttırmak için ACC-deaminaz üreten PGPR’lerin performansını değerlendirmek için çalışma yürütmüşlerdir. Araştırıcılar ACC-deaminaz üreten birkaç rizobakteri ırkının mısır köklerinde büyüme ve gelişme aktivitesini arttırdığını belirlemişlerdir. Azot ile iyileştirilmiş toprakta, altı bakteri ırkı ile aşılananmısırda bitki boyu, kök ağırlığı ve toplam ağırlığın önemli oranda arttığı saptanmıştır.Çalışmada Pseudomonas fluorescens G biyotipinin azot gübrelemesinin yapılmadığı ve yapıldığı durumlarda en etkili bakteri ırkı olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda
optimum seviyede azotlu gübreleme ve ACC-deaminaz üreten PGPR ırklarıyla yapılan aşılamanın bitkilerde büyüme ve verimde önemli artışlar sağlayacağı ifade edilmiştir.

De Silva et al. (2000), Yaban mersini üzerinde bitki büyümesini teşvik eden
Pseudomonas fluorescens (Pf5, PRA25, 105, 101), Bacillus pumilus (T4), Pseudomonascorrugata (114) ve fungal izolatlar olan Gliocladium virens (G1-21) ve Trichoderma harzianum (T22) gibi bakteriyel ve fungal inokulantların bitki büyümesi üzerindeki etkilerini araştırmışlarıdır. Çalışmada P. fluorescens Pf5 ile yapılan uygulamanın yaprak alanı ve gövde çapını arttırdığı belirlenmiştir. Pastörize edilmiş toprağa G. virens ilave edilmesi 4 aylık bir periyot içinde yaprak sayısı ve alanında ve sürgünlerdeki P, Zn ve Cu oranında artış sağlamıştır. Pastörize edilmeyen toprakta G. Virens ile muamelenin
daha büyük yaprak alanı, gövde çapı, sürgün ve kök kuru ağırlığı ve bitki başına daha fazla yaprak oluşumuna neden olduğu ifade edilmiştir.

FINDIK KURDU LARVALARINA ETKİSİ
Benzer bir çalısma da dünyada fındık meyvelerine en fazla zarar veren fındık kurdu
Balaninus nucum L. (Coleoptera: Curcuilonidae)’un biyolojik mücadelesinde
yapılmıstır. Bu zararlı Türkiye’de fındık ürünlerinde yaklasık olarak %30-40 ekonomik
zarara sebep olmaktadır. Trabzon ilinde 1995-1997 yılları boyunca yapılan sürveylerde
fındık agaçlarındaki bakterilerin morfolojik, fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler
özellikleri incelenerek su türler tespit edilmistir: B. thuringiensis, Pseudomonas
fluorescens, Micrococcus luteus, Serratia marcescens ve Escherichia coli. Bu bakteriler
ile hazırlanan solüsyonlar fındık kurdunun üçüncü dönem larvaları üzerinde denenerek
%100’e varan basarılar elde edilmistir (Sezen ve Demirbag 1999).