|
MARMARA BÖLGESİNDE YETİŞTİRİLEN GEMLİK ZEYTİNİNDE SIK DİKİM
Yürütücüleri: Dr. Nilüfer KAYNAŞ, Dr. Erol YALÇINKAYA, Dr. M. Emin ERGUN, Uz. A. Rıza SÜTÇÜ
ÖZET
Bu çalışmada, zeytinde birim alandan alınan verimi artırmak, verimsiz devreyi kısaltmak, alternansın etkisini en aza indirmek, hasat maliyetini düşürmek, danenin iri olmasını ve erken kararmasını sağlamak, budama, ilaçlama işlemlerini kolaylaştırmak, ara ziraatını kaldırmak amaçlanmıştır. Ağaçların sıra arası ve sıra üzeri dikim uygulamaları ile parseldeki ağaç sayısı 6 x 6 m ve parseldeki ağaç sayısı 4, 6 x 4 m, ve parseldeki ağaç sayısı 6, 6 x 3 m ve parseldeki ağaç sayısı 8, 6 x 2 m ve parseldeki ağaç sayısı12 olarak uygulanmıştır. Denemedeki tüm parseller eşit büyüklükte (144m2) olacak şekildedir. Çalışmada Goble budama şekli uygulanmıştır. Deneme süresince ağaçlarda ağaç yüksekliği, ağacın gövde kesit alanı, taç yüksekliği, taç genişliği, ağaç verimi gibi morfolojik özellikler ile verim, meyvelerde % et oranı ve yüz dane ağırlığı belirlenmiştir.
Morfolojik özellikler bakımından tüm uygulamalarda genel bir artış olmakla birlikte, en fazla gelişme 6x6 m mesafe uygulamasında görülmüştür. Budama artığı değerleri dikim sıklığı daraldıkça artış göstermiştir. Ağaçların genellikle dikim aralıkları sıklaştıkça gövde çevresi ve taç genişliğinde azalma olurken, ağaç yüksekliğinde en sık ve en dar dikilenler arasında önemli bir farklılık gözlenmemiştir. Ortalama verimler dikkate alındığında ise en geniş aralıkla dikilenlerde daha yüksek değerler elde edilmiştir. Buna karşılık birim alana ve birim hacme düşen verim değerleri dikim aralıkları sıklaştıkça yükselmiştir. Ağaçların kümülatif verimliliği dikkate alındığında birim alana ve birim hacme düşen verim değerlerinde en yüksek değerler 2x6 m ve 3x6 m aralıkla dikilenlerde olmuştur. Dekara düşen kümülatif verim ise 3x6m ve 6x6 m aralılıkla dikilenlerde en fazla olurken 2x6 m aralıkla dikilen ağaçlarda en az düzeyde kalmıştır. Bunun yanı sıra sık dikilen ağaçların dikine büyüme eğilimi ile daha fazla budamaya ihtiyaç göstermesi ve daha fazla işçilik gerektirdiği düşülecek olursa 2x 6m aralıkla dikimi önermek mümkün görülmemektedir. Ayrıca ağaçların ilerleyen yıllarda daha fazla büyüme eğilimi göstereceği de net olarak görülmektedir. Özellikle 3x6m ve 4x6m aralıklarının 6x6 m nin yerine kullanılabilirliğinin izlenmesinde yarar olacaktır.
|