21. Fındık fiyatlarındaki düşüşte sizin etkili olduğunuz iddia ediliyor. Başta siz olmak üzere ihracatçı firmaların daha iyi kar edebilmesi için fiyatların düşük tutulduğu iddiaları sadece CHP'li milletvekillerinden değil, yöre çiftçisinden de geliyor. Bu doğru mu, değilse işin aslı nedir? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Bu konu ile ilgili cevaplarım için bkz. Madde 2 ve Madde 6
22. Dünya çikolata sanayi fındıktan vazgeçmeye mi başladı? Yani içsel nedenlerin dışında global ne tür sorunlar var? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Hayır. Ancak sanayiciler zincir marketlere karşı hammaddelerindeki artıştan dolayı zam yapmaları gerekirken - fındık fiyatının yaklaşık %400 arttığı bir pazardan söz ediyoruz - aksine iskontolar vermek zorunda kaldılar. Firmalar artık AR-GE’ lerine fındık dışında farklı alternatif hammaddelerle ürünler yaptırmaktadırlar. Bu AR-GE çalışmasının tamamlanıp, çıkan prototipin deneme bölgelerinde satılması vs 3-4 senelik bir zaman almaktadır. Bu da demektir ki, önümüzdeki dönemde fındıklı ürün sayısında azalma olabilecektir. Dünyada çikolata pazarı giderek büyümektedir, ancak fındıklı çikolatanın payını bu pastada arttırmamız şarttır. Normalde fındıktan 3-4 kat daha pahalı olan cashew için Vietnam çok ucuz fiyatlarla devreye girmiştir. Şu anda Vietnam Cashew’sının kilosu 4 usd’den satılmaktadır ve büyük çikolata firmaları cashew’li ürünler yapmaları için desteklenmektedirler.
23. Fındık sorununda Fiskobirlik'in sorumluluk payı nedir? Geçmiş dönemlerde görev zararı yüklenen birliğin 1.5 katrilyon lira borcu silindi. Fakat hala yüksek miktarda borcu bulunuyor ve çiftçiye ödeme yapamıyor. Fiskobirlik bu kadar borcun altından nasıl kalkacak? Mevcut yönetimin stratejik hataları nedir? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Öncelikle şunu belirtelim : FKB’nin silinen borcu 1,5 katrilyondan daha fazla bir rakamdır. Enflasyona göre güncellenmemiş tutar toplam 1 milyar 889 milyon YTL’dir. Demek ki bunu güncellersek çok daha büyük bir rakamla karşılaşacağız.
FKB’nin bu borcun altından kalkması için kendisine ait aktifleri ve gayrimenkullerini satması gerekir. Bunun dışında ellerinde kalan malın da satılması neticesinde kendi bünyesini tekrar sağlamlaştırabilirler.
Fiskobirlik hakkında düşüncelerim için bkz.madde 19
24. Fiskobirlik yönetimi seçimlerinde sizin desteklediğiniz aday var mıydı? Mevcut yönetim, seçimlerle ilgili niye sizin adayınızdan söz ediyor? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Hayır. Üstelik hiç bir şekilde bir kooperatifin yönetimine siyasiler tarafından “aday” önerilmesini doğru bulmuyorum. Bunu geçen FKB seçiminde de açık açık belirttim. FKB yönetimi de bu konudaki tavrımı çok iyi bilmektedir. Aksi duyulmuşsa açıklanmasını rica ederim.
25. Fiskobirlik'in kamu bankalarından kredi alamayışının nedeni olarak gösteriliyorsunuz. Bu doğru mu? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Bu konudaki cevabım için bkz. Madde 3
26. Sizce Başbakan, Fiskobirlik'e neden bu kadar kızgın? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Başbakan’ın FKB’ye herhangi bir şahsi kızgınlığı olması bence söz konusu olamaz. Bu sadece, üreticiyi yanlış bilgilerle yanıltarak, bütün bir sezon boyunca kendi yapmış olduğu üç temel hata sonrasında halen bu sorumluluğu üstlenmeyerek suçu hükümete atmak isteyen ve kendi dışında günah keçileri arayan FKB’ye yönelik bir tepkidir. Çünkü burada mağdur olan, parasını alamamış olan üreticidir. Sayın Başbakan’ın bu mağduriyet karşısında tepki göstermesi çok doğaldır.
27. Fındık sorunu nasıl çözülür? Yol haritası ne olmalı? İhracatçı, üretici, Fiskobirlik, hükümet neler yapmalı? ( Sedat Sahmay / Radikal )
Bu sorunun cevabı için bkz. Madde 10
28. Son günlerde BİM nedeniyle Ordu’daki olaylarda adınız miting alanlarına taşındı. Bu sizi rahatsız ediyor olmalı…? Kendinizi haksızlığa uğramış olarak mı görüyorsunuz? Bu durumu siyasetin bir cilvesi olarak mı değerlendiriyorsunuz? Bu konuda özellikle altını çizmek istediğiniz noktalar neler? Neler oluyor sizin değerlendirmeleriniz neler? ( Gülçin Tahiroğlu / Platin )
Ordu’da düzenlenen miting beni tahmin edemeyeceğiniz kadar üzdü. Bu kadar sene fındık ile uğraşan her insanın, her kesimin refahını artırmak için çalıştıktan sonra başkalarının hataları yüzünden günah keçisi ilan edilmek bana çok acı verdi. Düşünsenize 2002’de de ben Tayyip Bey’in yanındaydım, aynı vazifedeydim. 2003’ten 2004’e fiyat iki misli arttı, 2004’ten 2005’e bir iki misli daha, 2005’te de aynı yükseklikte kaldı, yani 3 sene artışta kimse bana birşey demezken bu sefer arz fazlasından dolayı fiyat düşünce Cuneyd Zapsu suçlu oldu... Bariz yönetim hataları yüzünden, bir kurumun aldığı yanlış kararların örtbas edilebilmesi için günah keçisi olarak seçildim. Haksızlığa uğramaktan da öte çok kırıldım. 1996 senesinde şirketim için bir broşür hazırlatmıştım ve kapağına bir Türk köylü kadının resmini koymuştum, “Bu insanlar için fındık olmazsa olmaz bu insanlara destek olmamız lazım” diyerek. Kooperatif yönetmeyi beceremedi, Fakat kabul edelimki, suçlarını başka yöne yöneltmede becerikli davrandı.
Detaylı bilgi için bkz. Madde 19
29. Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığından önce ve sonra danışmanlığını üstlenirken, fındık konusuna bir şekilde müdahil olmayı sürdürmenin, bugün baktığında doğru olduğuna inanıyor musun? İki yıl önce bir konuşmamızda, 'kardeşime devrettim' dediğini hatırlıyorum. Ancak bir yandan Kabuklu Yemişler yöneticiliğin devam ediyor muydu? Fındık üreticisi ülkenin yönetimine danışmanlık verirken, fiyatını belirleyen kuruluşun yönetiminde rol almak çıkar çatışması, conflict of interest sayılır mı? ( Murat Yetkin / Radikal )
“Fındık konusuna müdahil olmak demekle” Tayyip Bey’e bu konuda bildiklerimi aktarmaksa, evet yaptığımın doğru olduğuna inanıyorum. 30 seneye yakın bu işi yaptıysanız, sektörde çiftçisinden çikolata üreticisine ve onun müşterisi dünya süpermarketlerine kadar bilip tanıyorsanız, arz-talebin tüm yan oyuncularını biliyorsanız, tabii ki bu birikiminizi ve düşüncelerinizi ülkenizin yetkili kurumları ve kişileriyle paylaşmanız gerekiyor demektir.
Detaylı bilgi için bkz. Madde 1,Madde 2 ve Madde 4
INC’nin fiyat belirleyen bir kuruluş olmadığını da bildirmek isterim. Ltf
www.treenuts.org’ a bir girin. Bu INC’nin portalıdır. INC sadece fındık değil, dokuz adet kabuklu yemiş ve 5 adet kuru meyveyi bünyesinde barındıran, dünyada 42 ülkeden 500’ün üzerinde üyesi olan, fiyatla alakası olmayan, daha çok bir üretici birliğidir. Kabuklu yemiş ve kuru meyve konusunda sağlık, besin araştırmaları, kalite standartları, gıda güvenliği, devletlerin standartları konusunda çalışmalar yapmaktadır. Bu sebeple bu Konsey’i “fiyat kırmak” amacıyla kullandığım iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
30. Başbakan'ın yakınında olmanıza karşılık, Dünya Fındık Konseyi Başkanı olmanıza karşılık, fındık üreticisini memnun edememeniz sizin de başarısızlığınız değil mi? ( Serpil Yılmaz / Milliyet )
Bir bakıma evet. Demek ki kendimi yeterince iyi anlatamamışım geçtiğimiz dört sene içerisinde. Benim hayatım fındıkla geçti, 30 yıl bu işin her türlü kadamesinde, her türlü alanında çalıştım. Dünyada Çin’den Kaliforniya’ya, Finlandiya’nın en kuzeyinden, Güney Afrika’ya gezmediğim hiçbir çikolata fabrikası kalmadı. Bu birikimlerimi tabii ki burada anlatmak, paylaşmak istiyorum. Benim istediğim Türk üreticisinin fındık ile hakettiği yere gelmesi. Ancak iktisat kuralları işlemeye devam ediyor. Birinin Türk fındık köylüsünü, üreticisini uyarması gerekiyor. Artık sadece kendi ülkemize bakamayız; dünyanın geri kalanında da neler olduğuna bakmak mecburiyetindeyiz. Ancak bir noktayı da unutmayalım: Ben karar mercii değilim. Ben kendi deneyimlerimi ve düşündüklerimi anlatmakla görevliyim. Bundan sonrası karar merciilerinin takdiridir.
Bir düzeltme de yapayım : INC Dünya Fındık Konseyi değildir. Uluslararası Kabuklu Yemiş ve Kuru Meyve Konseyidir. INC. için bkz. Madde 29
31. Güneydoğu kökenli bir işadamı olarak Karadeniz ve Marmara bölgesinde üretilen fındık ticaretine ilginiz nereden kaynaklandı? ( Sezai Matur / Sakarya Yenihaber )
Bir kere ailemin sadece bir tarafı Güneydoğuludur. Anne tarafim ise Rumeli göçmenidir. Ama haklısınız, Karadenizli degilim.
Almanya-Münih’de öğrenci iken Almanya’ya fındık ithalatına başladım. O zamanlar fındık Almanya’ya çuvallarla kabuklu olarak ihraç ediliyordu (halen maalesef Türk fındığının %70’i böyle ihraç edilmektedir ). Ben işlenmiş olarak almaya başladım. Daha sonra babam Türkiye’ye dönmemiz için ısrar ettiğinde başlamış olduğum ve öğrendiğim işi yapmaya devam ettim. 1985’de fındık işleme tesisi kurdum ve bu iş 2002 senesinde görevimi bırakana kadar devam etti.
32. Fiskobirliğe kredi verilmemesinin arkasında sizin olduğunuz iddiaları fiskobirliğin market açtığı ve kaynaklarını bu tür yatırımlara yönelttiği iddiaları nın altında Fiskomarların bim mağazalarına müsteri acısndan zarar vermesinden dolayı ortaya atılmış iddialar olduğu söylentilerinden sizlere zaar vermek insanları sizlere cephe aldırılması açısndan ortaya atılmış iddilar olduğuna ınanmak istiyorum.
lütfen üreticisinden esnafına tum karadenizli zor durumda bu konuda dünya kabuklu yıyecekler bırlığı başkanı olarak bır onlem alırsanız hakkınızdakı yum olumsuzlukları bır anda sılmış bu halkın kalbınde taht kazanmış olursunuz dıye duşunuyorum ( İsminin açıklanmasını uygun görmedi ).
Fiskobirlik kredi konusu ile ilgili iddialar için bkz. Madde 3
BİM ile uzun senelerdir ticari bir ilişki içinde bulunmadığım bütün resmi kayıtlarla sabittir. O halde BİM’e rakip herhangi bir firma dolayısıyla zarara uğramam nasıl söz konusu olabilir?
BİM ile ilgili daha detaylı bilgi için Bkz. Madde 38
Ayrıca, ticari bir mantıkla konuya eğilirsek, BİM gibi 1300’ün üstünde mağazası ile tüm Türkiye’ye yayılmış bir market zincirinin, FİSKOMAR gibi piyasada hiç bir şekilde kendisine rakip teşkil etmeyecek ufaklıkta bir marketler gurubu ile ilgili strateji geliştireceğini ve bu işe enerji tüketeceğini tahayyül edemiyorum. Ancak daha evvelde izah ettiğim gibi konunun benim şahsımla hiç bir alakası yoktur.
INC – Uluslar arası Kabuklı Yemiş ve Kuru Meyve Konseyi hakkında detay için bkz. Madde 29
Sorunun çözümü ile ilgili düşüncelerim için bkz. Madde 10
33. Fındık sektörüne ne zaman girdiniz ve ilk ihracatınız ne zaman başladı? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Yanlış hatırlamıyorsam, 1978 yılında Almanya’da yaşarken, Almanya’ya Balin Şekerleme’den ithalat yapıp, direk Alman çikolatacılara satarak başlamıştım.
34. Fındık veya fındık mamülleri ihracatınız ne kadardır? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
22.09.2002 itibariyle şahsımın herhangi bir fındık veya fındık mamülü ihracatı veya aracılığı bulunmamaktadır.
35. Fındık sektöründen çekildiğinizi söylediniz. Balsu fındık ile bir ilişkiniz var mı? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Hayır, ne yöneticisiyim, ne de dediğim tarihten beri hissedarıyım.
36. Fındık ihracatçısı Ali Haydar Gören ile iş ortaklığınız var mı? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Ali Haydar Bey’in rahmetli babası Fehmi Gören’i çok iyi tanırdım ve şirketinden fındık alırdık. Ancak ne rahmetli Fehmi Bey ile ne de oğlu Ali Haydar Bey ile hiçbir yerde ortaklığım ne eskiden - yani 2002’den önce, ne de yeni mevcut değildir.
37. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan fındık konusundaki konuşmalarını siz mi hazırlıyorsunuz? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Hayır, Sayın Başbakan’ın fındık konusundaki konuşmalarına hazırlamak bir yana, kesinlikle karışmıyorum.
38. ATV’de Fatih Altaylı ile yaptığınız röportajda “fındık konusunda Başbakan elbette bana danışacak” demiştiniz.Bu danışmanın boyutu nedir? Sizin görüşlerinizi mi yansıtıyor? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Sayın Ali Ekber Bey, kendinizi benim yerime koyun: 30 seneye yakın bir sektörde çalışmışsınız, emek vermişsiniz, yatırım yapmışsınız, bu sektörde gelinebilecek en üst yerlere gelmişsiniz, tüm dünya fikir ve tecrübelerinizden istifade etmekte. Ayrıca vazifeniz de Sayın Başbakan’a bilgi ve tecrübelerinizi iletmek, bu yurtdışındaki herhangi bir siyasi veya ekonomik bir mesele de olabilir, ya da 30 senedir içinde bulunduğunuz bir sektörle alakalı olabilir. Sayın Başbakan herkesi dinlediği gibi beni de dinler, ancak kararını kendi verir, takdir kendinindir.
39. Fındık ihracatçısı olarak kendi çıkarlarınız doğrultusunda hükümeti ve başbakanı yönlendirdiğiniz doğrumu? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Fındık ihracatçısı olmadığımı zaten belirttiğim için, çıkarım da mevzu bahis olamaz.
40. Fiskobirlik’e kredi verilmemesi için bankaları etkilediğiniz iddiası var. Bu iddiayı güçlendirecek bir açıklamanız oldu.27.12.2005 tarihli basın açıklamanızda “ Alınacak kredi ile zarar finanse edilecekse ve inandırıcı iş planı yoksa tefeciler dışında kimsenin kredi vermeyeceğinin herkes tarafından bilinmesi gerekir” dediniz.Fiskobirlik nasıl bir iş planı ile kredi kullanabilir? Ayrıca bu açıklama ile bankaların yöneticilerini kararlarını olumsuz etkilediğinizi düşünüyor musunuz? ( Ali Ekber Yıldırım / Dünya )
Fiskobirlik’in zamanında yapması gerekeni bana danıştıklarında açıkça kendilerine de söyledim, bahsettiğiniz açıklamada da söyledim. Dünyanın neresinde olursa olsun, bir bankaya gidip para istediğinizde bu parayla ne yapacağınızı dolayısıyla geri ödemeyi ne zaman ve nasıl yapabileceğinizi anlatmanız gerekir. Bunu yapmak istemediğiniz taktirde sadece bir tefeciden para alabilirsiniz. Çünkü tefeci için sizin ne yapacağınız önemli değildir, Tefeci size hem yüksek faizi fatura eder, hem de vakti geldiğinde acımasızca garantilerinizi nakite çevirir. O tefeci sadece garantiye bakar. Fiskobirlik, “şu kadar parayla şunu yapacağız, netice olarak şu kadar kazanıp şu şekilde ödeyeceğiz demesi gerekir” dedim. Bugün de aynı şeyi söylüyorum. Merak etmeyiniz, bugünün Türkiyesi’nde hiç bir banka yöneticisi sadece Cuneyd Zapsu’nun lafı ile hareket etmez, kaldı ki söylediğim özel ve bilinmeyen bir şey değil. Bir sürü yerli ve yabancı özel banka kredi verecek sağlam müşteri ararken, FKB’nin kredi alamamasına sebep bir tek inandırıcı bir iş planını vermemesine bağlıyorum. Bankalar para verip karşılığında yine para almak isterler. Gayrimenkul veya fındık değil.