Nilüfer rizomlardan kolaylıkla çoğaltılabiliyor. Ben bu defa kendi bitkilerimden aldığım tohumları çimlendirmeyi denedim.
Havuzda kapanan çiçeklerden, dibe çökerken sapları helezoni bir şekil alanlarını, 5-6 gün sonra keserek su dolu kaplara aldım. Kaynaklarda bu suyun saf su olması gerektiği belirtiliyor ama ben bazen havuz suyu bazen de dinlendirilmiş şebeke suyu kullandım.
Bu kapları, yakıcı olmayan güneşli ortamlarda, birkaç hafta beklettim. Bu arada yapraklar çürüdüğü için, ara sıra su değişimi yaptım.
Çiçeklerin altındaki tohum odalarını hafifçe sıkarak kontrol ettim. Bu bölüm, içindeki tohumlar belirli bir olgunluğa ulaşınca yumşuyor ve ufak bir bastırmayla açılıyor.
İçinden çıkan tohumları, beraberlerindeki jölemsi maddeyle birlikte başka kaplara geçirdim ve ara sıra su değişimine devam ettim. Özellikle bu aşamada güneşli fakat yakıcı olmayan bir ortam gerekli. Fazla güneşde unuttuğum kaplardaki tohumlar pişti ve öldü, gölgede kalanlar gelişmedi.
Tohumlar hafifçe şişip, ince uçlarından ufak çimlenmeler belirince içine adi, balçık halinde bahçe toprağı koyduğum kaplara, üstlerini toprakla örtmeden aktardım. Su seviyesini hep balçığın üzerinde tuttum.
Kılavuz yapraklar belirince su seviyesini bu yaprakların üzerine çıkardım ve ara sıra marketlerde satılan sıvı besinden 1-2 damla verdim. Bu aşamada, havalar soğuduğu için kapları iç mekana az güneş, bol ışık gören bir yere aldım.
Aşağıdaki resimde gördüğünüz aşamaya kadar her şey güzel gitti ve artık su altındaki çok ufak rizom gelişmesi fark edilir oldu.
Ancak bu noktada cevabını bulamadığım bir soru var. Deneyimli arkadaşlarımız bilgi verirse sevinirim.
İlk çıkan 5-6 yaprağı sürekli su seviyesinin altında tuttum ve eskiyen yapraklar gelişmiş nilüferlerde olduğu gibi sıra ile ölmeye başladı ki bu bence normal bir olay.
Fakat bitki hızla boya attığı için son zamanlarda 7-8 adet yeni yaprağı su üstünde duruyor ve bu yapraklar sağlıklı gözüküyor. Ancak su üstünde kalan yapraklar, gövdeyle birleştikleri noktadan (son resime dikkatlice bakılırsa) kök çıkıntıları veriyor ve bu kökler bir müddet sonra kuruyorlar.
Bitkinin bu çabası bana gövdenin bu noktalarda da suyu aradığını ve benim su seviyesini yine üst yaprağa kadar yükseltmem gerektiğini işaret ediyor, gibime geliyor. Bu noktada hiç bir yerde bilgi bulamadım.
Ayrıca daha sonraki aşamalarda da nasıl davranmam gerektiğini bilmiyorum. Yani ilk bahara kadar bu iş böyle devam edecekmi, yoksa bir noktada ergin nilüferlerin yaptığı gibi mevcut yapraklarını döküp, rizom olarak mı baharı bekliyecek?
Tohum safhasında deneme yanılma yöntemini sıkça kullandım ama fidelere kıyamıyorum.
Bilgisi olan arkadaşlar yazarlarsa, deneyimimizi çiçekli günlere ulaşana kadar devam ettirme şansımız olur.
Saygılarımla