[eylems]

Eskiçağ`ın en büyük matematikçisi, fizikçisi ve filozoflarından olan Arşimet (Archimedes ), bir Yunan kenti olan Siracusa`da doğmuştur (M.Ö. 287 Siracusa, Sicilya ). Yaşamını burada geçirmiş ve araştırmalarının çoğunu Siracusa kralı II. Hieron`un hizmetindeyken gerçekleştirmiştir.

Buluşları, yazılı eserleri ve yaptığı savaş araçları büyük bir zekanın ürünüdür. Bunlar, günlük yaşamda karşılaşılan güçlüklere çözüm getirmiş ve dönem savaşlarında kentin ele geçirilmesini geciktirmiştir.

Archimedes`in çalışmalarına ve buluşlarına ilişkin pek çok öykü anlatılmaktadır. Bunlardan en ünlüsü, kralın yeni tacının saf altından olup olmadığını araştırmasıyla ilgili olanıdır. Öyküye göre; Siracusa kralı II. Hieron'un tacına gümüş karıştırıldığı, imalatta hile yapıldığı söylentisi kralın kafasını karıştırmıştır. Kral; Archimedes'e araştırmasını tacı parçalamadan yapmak zorunda olduğunu söyler. Archimedes bu konuda bir süre düşünür ama sorunun yanıtını ancak bir gün hamama gittiğinde bulur. Yıkanmak üzere havuza girdiğinde suyun taştığına dikkat eder, o anda çözümü bulduğunu anlar. Hamamdan dışarı fırlayıp “Evreka! Evreka!” (Yunanca “buldum”) diye bağırarak caddelerde koşmaya başlar. Neticede eğer taç saf altından yapılmışsa, hacim olarak aynı ağırlıktaki saf altın kadar yer kaplaması gerekirdi. Taç ve aynı ağırlıktaki altın sırayla su dolu bir kaba konulduklarında, taşıracakları suyun miktarları ya da hacimleri eşit olmalıydı. Arşimet bunu dikkate alarak deneyi yaptığında, kralın aldatıldığı bilimsel olarak ispatladı.

Archimedes hakkındaki diğer bir söylenti ise; O’nun “Bana bir dayanak noktası gösterin, Dünya`yı yerinden oynatayım” dediğine ilişkindir. O, ağır bir cismin, ağırlık merkezine uygulanacak bir kuvvetle yerinden oynatılabileceğini savunmuştur.
Ama ne yazıkki bu büyük deha, M.Ö. 212 yılında Romalılar Siracusa'yı zapt ettiğinde şehrin diğer ileri gelenleriyle birlikte öldürülür.
Söylentilere göre; " Siracuza zapt edildiğinde Roma komutanı özellikle Archimedes’ e dokunulmamasını için askerlerine emir verir. Bu sırada Archimedes kum üzerine çizdiği çemberlerle hesaplar yapmaktadır. Elinde boynuna vurulmak üzere kaldırılan bir kılıçla yaklaşan romalı askere aldırmaz bile. Başını hesaplarından kaldırmadan "çemberlerime dokunma" der. Asker bu dik başlılık karşısında hiddetlenir ve kendine aldırış etmeyen Archimedes’in kesik başı çemberlerin arasına düşer."