[Mine Pakkaner]

6.03.06 daki durumsa şu,

"Türkiye'nin uyguladığı dış ticaret politikası nedeniyle ABD'nin şikayetine maruz kalan pirinç üreticileri, iç piyasadaki pirinç fiyatlarından rahatsız.

Türkiye'nin pirinç üretim merkezlerinden Edirne Uzunköprü'deki Çeltik Üreticileri Tarımsal Birliği'nin araştırmasına göre, üretici önceki yıla göre daha ucuza pirinç satmasına karşın, tüketicinin pirinç alım fiyatı giderek artıyor. Türkiye'ye düşük fiyatla ithal edilen daha düşük kalitedeki pirinçler de yine 2-3 katı fiyat farkı ile tüketiciye ulaşabiliyor.

Uzunköprü Çeltik Üreticileri Tarımsal Birliği'nin, 2005 yılı Kasım-Aralık aylarında yaptığı çeltik-pirinç piyasa araştırmasının raporuna göre, Türkiye'de en çok üretilen Osmancık 97-çeşidinden elde edilen pirincin fabrika çıkış fiyatı 1-1,1 YTL/kg, baldo çeşidi çeltikten elde edilen pirincin fabrika satış fiyatı ise 1,6-1,7 YTL/kg arasında değişiyor.

En fazla ithalat yapılan Mısır pirincinin Türkiye'ye maliyeti 65-70 YKr/kg, ABD pirincinin maliyeti ise 90 YKr-1 YTL civarında.

Birliğin çevredeki marketlerden derlediği verilere göre, fabrika çıkış fiyatı 1-1,1 YTL olan Osmancık-97 cinsi pirincin perakende satış fiyatı 1,44 YTL'den başlıyor, 2,99 YTL'ye kadar çıkıyor.

Fabrika çıkış fiyatı 1,6-1,7 YTL-kg olan baldo pirincin perakende satış fiyatı ise 2-4,89 YTL arasında değişiyor.

Piyasadan alınan bazı pirinç örneklerinde ayrıca, yüksek fiyatlarla satılmasına karşın, maliyeti düşürmek için Osmancık cinsi pirince düşük kaliteli ithal pirincin, baldo pirince de Osmancık cinsi veya ithal pirincin katıldığı belirlendi.

Türkiye'ye giriş maliyeti 65-70 YKr olan Mısır pirincinin perakende olarak 1,61-2,16 YTL'ye, ithal maliyeti 90 YKr-1 YTL arasında olan ABD menşeli pirincin ise 1,85-2,65 YTL'den perakende satıldığı tespit edildi. Yine ithal pirinçleri tüketici tercih etmediği için, bunlara yerli pirinç katıldığı ortaya çıktı.

''BİZ UCUZA SATTIK, YİNE DE TÜKETİCİYE PAHALIYA ULAŞIYOR''

Üretim merkezi olan Edirne piyasasında tespit edilen fiyatların muhtemelen ülkenin diğer yerlerinde daha yüksek olacağına işaret edilen raporda, şu görüşe yer verildi:

''Tüketicileri korumak için ucuz maliyetlerle ithal edilen ve çok düşük kalite özelliklerine sahip ithal pirinçler,tüketici fiyatlarını düşürmede her hangi bir şekilde etkili olamıyor. Bizden ucuza alınan, düşük fiyatla ithal edilen pirinç, 2-3 katı fiyat farkı ile marketlerde satılıyor. Üreticiler, 2004'e göre 2005'te mahsullerini yüzde 20-25 daha ucuza satmasına karşın, pirinç, perakende olarak 2004'ten daha yüksek fiyatlarla satılmaktadır. Biz ucuza mal satmamaza rağmen, tüketiciler yine yüksek fiyatlarla pirinç alıyor.''

Raporda, perakende pirinç fiyatlarının, ithal maliyetine göre değil, Osmancık cinsi pirincin fiyatı baz alınarak belirlenmesi de eleştirilirken, ''Tüketiciye ucuz pirinç yedirebilmek, ancak yerli üretimin artırılmasıyla mümkün görülebilmektedir'' denildi.

''İTHALATÇI BİRKAÇ FİRMA, PİYASA FİYATLARINI AYARLIYOR''

''Pirinçte fiyatların piyasayı düzenleyen birkaç kişi tarafından oluşturulduğu'' ifade edilen raporda, üretcilerin ve yerli ürün işleyen fabrikaların fiyatların belirlenmesinde hiç etkisi olmadığı vurgulanırken, ''İthalat, belli ekonomik imkanlar sahip birkaç firma tarafından yapılmakta ve firmalar aralarında anlaşarak, piyasa fiyatlarını kolaylıkla ayarlamaktadır'' görüşüne yer verildi.

Uzunköprü Çeltik Üreticileri Birliği'nin raporunda, ABD ve Mısır'da düşük kaliteli çeşitler ekilerek yüksek verim elde edildiği, üretim maliyetleri düşük olduğu için fiyatta rekabetin zor olduğu belirtilirken, kalitesiz pirinç ithalatının önlenmesi için, Afrika ve Asya'dan pirinç ithalatında asgari 500 dolar-ton giriş fiyatı uygulanması istendi.

Türkiye, yerli üreticiyi korumak amacıyla, son iki yıldır, yerli alım şartına bağlı olarak ithalat izni veriyor. Bu uygulama, ABD tarafından, ''ithalatın engellendiği '' gerekçesiyle geçen yıl sonunda Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayet edilmişti.

Ancak bu uygulama sayesinde, yerli pirinç üretimi sürekli artıyor. Birkaç yıla kadar, Türkiye'nin pirinç ihtiyacının tamamının yurtiçi üretimle karşılanması öngörülüyor. Böylece Türkiye, mısırdan sonra pirinç te de ithalatçı ülke olmaktan kurtulabilecek.

TÜCCAR 530 BİN TON ÇELTİK ALDI

Toprak Mahsulleri Ofisi yetkililerinden edinilen bilgiye göre, alım şartına bağlı ithalat izni nedeniyle, bu yıl tüccar 530 bin ton çeltik aldı. Bu çeltikten, 328 bin ton pirinç elde edilecek.

Tüccar, aldığı pirincin yüzde 60'ı kadar pirinç ithal edebilecek. Bu durumda, tüccarın 198-200 bin ton pirinç ithal edebilecek. Tüccar, aldığı çeltik için bu ay sonuna kadar Dış Ticaret Müsteşarlığı'na başvurup ithal lisansı alacak ve Temmuz ayına kadar da bu lisans çerçevesinde ithalat yapabilecek.

Yetkililer, ithalat lisansı verilecek miktarın 200 bin tonun fazla üzerine çıkmasını beklemediklerini belirtti.

Tarife kontenjanı kapsamında yapılacak ithalatlarda pirinç için yüzde 43, kargo pirinç için yüzde 25 ve çeltik için yüzde 20 gümrük vergisi uygulanacak. İthalatın tamamının çeltik olarak yapılması durumunda 500 bin ton, kargo pirinç olarak tahsis edilmesi durumunda 400 bin ton, pirinç olarak tahsis edilmesi durumunda ise 300 bin ton ithalat yapılacak.

Türkiye'de 2005-2006 döneminde, 940 bin dekar alanda 620 bin ton çeltik üretildi. Bu yıl 100 bin hektarda çeltik ekimi planlanıyor.

Pirinç Değirmencçileri Derneği'nin verilerine göre, ABD menşeli calrose pirincin kg maliyet fiyatı 1,15 YTL, Mısır menşeli pirincin fiyatı 980, Osmancık pirincinin fiyatı 1,15 baldo pirincin fiyatı 1,9-1,67 YTL düzeyinde"

KAYNAK:http://haber.edirneninsesi.com/detay...&id=1141633173