[Mine Pakkaner]

Tarım Bakanlığı, adaçayından çörek otuna, sarı papatyadan misvaka kadar 80 bitkiye yasak getirdi. Üretimi, ithalatı, kullanımı yasak bitkilerin pazar payı yaklaşık 500 milyon dolar.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bitkileri negatif ve pozitif olmak üzere listeledi. Negatiflerin ithalatı, üretimi ve kullanımı yasaklandı. Misvak, adaçayı ve soğan tohumu gibi 80 ürün listede negatif olarak işaretlendi. Aktarlardan gıda sanayicileri ve ithalatçılara kadar yüzlerce firma bu yasak nedeniyle yaklaşık 5 milyon dolar zarar etti. Bakanlığın yasak gerekçesi ise bu bitkilerin çeşitli tüketim malzemelerinde kullanımının artması ve bu kullanımın insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilerinin olabileceği.
Bakanlık, gıda takviye ürünlerine talebin artması ve Avrupa Birliği sürecini göz önüne alarak bitki listesini yayımladı. Liste son olarak 20 Nisan'da güncellendi. 453 bitki negatif ve pozitif olarak sıralandı. Negatiflerin ithalatı yasak. Yasaklı bitkiler arasında İslam dininde özel yeri olan misvakın yanı sıra tıbbi adaçayı, sarı papatya, soğan ve karabuğday tohumu, nar ağacı kabuğu, ceviz kabuğu yer alıyor. Bakanlığın yayımlamış olduğu listedeki bitkiler, gıda takviye ürünlerinde kullanıldıkları gibi bitkisel çay, bitkisel karışımlar, bitkisel karışımlı macun, aromatik bitkisel yağ gibi ürünlerle de tüketilebiliyor. Türkiye'de bu bitkilerin pazar payı yaklaşık 500 milyon dolar civarında.

'300 bin kişi mağdur oldu'
Tüm Aktarlar, Baharatçılar ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Derneği Başkanı Selçuk Kaya, listenin yayımlanmasından itibaren iç piyasada 5 milyon dolarlık zarar meydana geldiğini belirtti. Kaya, “Türk köylüsü artık adaçayını ekonomik olarak değerlendiremeyecek. Çünkü listeye göre yasaklı. Bu uygulamadan 300 bine yakın kişi mağdur oldu” açıklamasını yaptı.
Listenin gıda sektörünü kaosa sürüklediğini kaydeden Tüm Gıda İthalatçıları Derneği Genel Sekreteri Melahat Özkan da konuya ilişkin şunları söyledi: “Sektör bu listeyle şaşkına dönmüş durumda. Bakanlık böyle bir listeyle gıda takviye ürünleri başta olmak üzere gıda imalatında kullanılan bitki türlerini disipline etmeyi hedefliyor. Fakat yanlış yöntemle yapıyor. Firmalar her an yeniden bir yasaklama gelir endişesi ile yatırım yapmıyor. Türkiye'de teknoloji yeterince gelişmediği için bitkileri daha çok baharatçılardan alıp tüketiyoruz. Batı'da bu tür ürünler kapsül haline getirilerek tüketiliyor. Türkiye'de de böyle bir süreç beklenirken kısıtlama geldi. Böyle bir ortamda kim yatırım yapar? Bu liste ertelenmeli. Yerine sadece negatiflerin olduğu yeni bir liste sektörle birlikte hazırlanmalı.”
“Yeni düzenleme yasaklama olarak değil, bu tür bitkileri disiplin altına alma çabası olarak görülmeli" diyen Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Taşdöğen ise bakanlığın da dikkat etmesi gereken noktalar olduğunu söyledi. Taşdöğen, “Eğer listede olması istenilen bir bitki türü varsa, firmaların başvurusu üzerine kurul o bitkiyi de değerlendirmeye alıyor. Burada bilim kurulunun daha işlevsel ve hızlı davranması beklenebilir. Bir de bu bitkileri değerlendirmeye alırken kurul sadece uluslararası literatürle yetinmeden kendi araştırmalarını yapabilmeli. Bunun için yeterli altyapı oluşturulmalı” diye konuştu.

Sanayici istiyor diye her bitkinin kullanımı serbest olmaz
Bakanlığa bağlı Koruma Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Nevzat Artık, söz konusu listenin tamamlanmış bir çalışma olmadığına dikkat çekerek “Bu, bir düzenlemedir. 'Sanayici istiyor' diye her türlü bitkinin kullanımını serbest bırakmak olmaz. Örneğin ABD’de her türlü bitki serbest. Fakat halk sağlığıyla ilgili bir sorun olduğunda ilgili firma kapatılıyor. Türkiye’de bu tür tehditler liste ile engellenecek” diye konuştu. Artık şöyle devam etti: "İngiltere, Almanya gibi birçok ülke gıda maddelerinde kullanılabilecek veya kullanılamayacak bitkilere ilişkin listeler hazırlamıştır. Türkiye'de de son yıllarda bu tür bitkilerin gıda maddesi bileşeni veya takviye edici gıda olarak tek başına kullanımında yoğun artışlar oldu. Bu doğrultuda, üretimi yapılmak ya da ithal edilmek istenen, başta takviye edici gıdalarda insan tüketimine uygun bitkilerin kullanımı amaçlandı."
Liste; Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, üniversitelerin eczacılık fakülteleri, ziraat fakülteleri, gıda mühendisliği ve biyoloji bölümleriyle bakanlık temsilcilerinin yer aldığı bilimsel komisyon tarafından hazırlanıyor.


Böreklerin çörek otu da yasaklandı
Kısamahmut
Ökseotu
Bayırturpu kökü
Topalak yumru
Hezaren
Karabuğday tohum
Altınotu
Andızotu kökü
Ceviz meyve kabuğu
Nar ağacı kabuğu
Acıyonga
Misvak
Tıbbi adaçayı
Çörek otu

Kaynak:http://www.referansgazetesi.com/habe...?HBR_KOD=41161