Alıntı:
Orijinal Mesaj Sahibi rana58
.
Köylerde zambak çiçeklendikten sonra, çiçeğini kesip toprağa baş aşağı dikiyorlarmış. Bir sene sonra soğanını toplayıp, istedikleri yere dikiyorlarmış. Bunu uygulayan oldu mu?
|
internetten bulduğum bu bilgiyi paylaşayım istedim
AKZAMBAK, Lilium Candidum için kullanılan yaygın bir üretme sistemi ise zambak soğanının pul yapraklarından (scale) yapılan çoğalmadır. Soğanların topraktan sökümünden sonra yapılan toplama, boylama işlemleri sırasında bir çok pul yaprak fiziki darbelerle ana soğandan kopabilir. Soğanlardan ayrılmış bu da pullar üretim amacıyla kullanılabilinirse de çok zaman zedelenmiş olabilirler. Temelde pul yapraklarından yapılacak çoğalmada, materyal olarak sağlıklı bir soğanın ilk iki sıra pulu alınır. 18 Cm ve daha yukarı çevre uzunluğu olan soğanlar bu amaç için seçilmelidir. Seçilen soğanlar düz, yuvarlak, çatalsız sağlıklı olmalıdır. Soğanlardan ayrılan pul yapraklar 2 saat gölgede hava akımı olan bir yerde bekletildikten sonra % 2 lik Orthoci ile 15 dakika dezenfekte edilmelidir. Daha sonra pul yapraklar bol kumlu itina ile hazırlanmış açık dikim yastıklarına 2 Cm ara ile 3 Cm derinliğine dikilir. Pul yapraklar daha iyi yavru soğan yapmaları, dikim yastıklarından çok, içinde kumlu bitkisel artıklardan oluşan komposto bulunan 30 Cm derinlikte kasalarda sağlanmaktadır. Üretim kasaları düzgün sıralar halinde dizilen soğan pulları 18 - 20 °C de 6 hafta 1-3 yavru soğan yapabilirler.Kasalarda nemli vermukulit ya da perlit kullanılırsa 23°C de 4 haftada pullardan yavru soğancıklar oluşur. Bu tip çoğaltmalarda kasalar içine pullar dik olarak ve boyunun yarısına kadar harç içine yerleştirilirse kök ve soğancık oluşumu 3 - 6 hafta içinde olabilmektedir.Genel olarak bu kasalar içine konulan harçlardan toprak-kum karışımı vermukulit ve zar taşlarından daha iyidir. Sıcaklığın 18 - 25 °C arasında, oransal nemin ise % 30-60 arasında olması salık verilir.Ekim yapılacak arazinin her tarafı eşit ve bol sulanması gerekir. Köklerin derinlere doğru gelişmesi, bol saçak yapması Toprak tavında iken derinlemesine sürülmesi gereklidir. İki kez sürülmesi köklerin derinlere doğru gelişmesi, bol saçak yapması için çok faydalıdır. Birinci sürümde toprak 40–50 cm derinlikte işlenmelidir. Birinci sürümden sonra dekara 4- 5 ton yanmış Hayvan ( Ahır ) gübresi verilip, ikinci toprak işlemesi yapılır Zambak Yetiştiriciliği yapılacak toprağın özelliğinin tam anlamı ile bilinmesi gerekir. Bu nedenle yetiştiricilik yapılacak arazinin toprak analizi yapılması gereklidir. Zambak Soğanı yetiştirilecek toprağın hafif kumlu olması arzu edilir. Tınlı, kumlu-tınlı karakter de fakat mutlaka su yönünden geçirgen ve havalanması yeterli topraklar Zambak yetiştiriciliği için uygundur. Ağır karakterli killi, tınlı-killi, su geçirgenliği zayıf havalanması zor olan topraklar yetiştiricilik için uygun olmayıp, zarar ve ziyanın fazla olmasına sebebiyet verir. Toprakta bilinmesi gereken önemli unsurlardan biride toprak ph’sıdır. Toprak ph nın 6-7 arası olması gereklidir. Pullar için hazırlanan yastıklara, fazla derin olmamak kaydı ile serpme usulü veya 5 er cm.lik aralıklar ile seneye sökülmek üzere dikilir. Üzerleri mümkün olduğunca hafif toprak ile örtülür. Burada da toprak, kum ve Ahır gübrelerinden yapılma harçlar devreye girer. Zambaklarda vegatatif üreme soğan tabanında (pulcukların dibinden) yeni bir soğancığın oluşumu ile başlar ve ilk zamanlar soğancıklar gözle görülmez. Lilium Candidum soğanları her yıl belirli sayıda (2 - 4 tane) yavru soğan meydana getirir. Yavru soğanlar ana soğana birkaç yıl yapışık kalabilir.Zambakların yavru soğandan çoğaltılmaları yavaş bir üretme yöntemidir. Ana soğana bitişik olan yavru soğanlar (söküm - toplama) mevsiminde ana soğandan ayrılarak geliştirme yastıklarına dikilmeli çiçeklenme iriliğine ulaşıncaya dek birkaç yıl yastıklarda bırakılmalıdır.Ticari amaçlar için daha hızlı çoğaltılma yöntemleri gereklidir. Bazı zambak sapları üzerinde görülen havai soğancık oluşum (örneğin ;Lilium tigrinum) Lilium candidum da doğal karşılanmaz. Fakat tomurcukları koparılıp bir hafta sonra da çiçek sapı üst yarısından kesilirse ,sap üzerinde havai soğan tomurcukları oluşabilir. Bu yöntemde çiçeklenmeden sonra çiçekleri kesilmiş yapraklı kısa saplar temmuz ayı sonunda toprak içindeki soğandan çekilip alınır ve katlanırsa, sap üzerindeki yaprak koltuklarından yani soğancıkların oluştuğu görülür. Daha sonra bu küçük soğancıklardan kök ve sürgün ortaya çıkar. Aslında bu yöntem, çiçek sapının çiçeklerin toplanmasından sonra geride kalan kısmının katlanmaya alınarak uyur gözlerden yeni soğancıkların oluşmasını sağlamadan başka bir şey değildir.Katlama Ağustos - Eylül ayları içinde yaklaşık 2 ay sürer. Bölgede katlama için ahşap kasalar **** küfeler kullanılmaktadır.Soğanlardan çekilerek toplanan çiçek sapları üst üste 20 - 30 sıra olarak kasa ya da küfe içinde bir kat zambak sapı bir kar 1:1 oranında torak ile kumun karışımı **** zeytin küspesi (pirina) olmak üzere üst üste yerleştirilerek katlama kasası ya da yeterli ölçüde nemlendirilerek yanları otlarla iyice sarılır kasalardaki nemin kaybolması önlenir. Katlama süresince nemliliğin sürmesi için kuru zamanlarda kasalara dıştan belli aralarla su serpilmelidir.Katlanan her saptan ortalama 20 yavru soğan elde edilmektedir. İki aylık gelişme döneminden sonra açılan katlama kasaları içinden alınan küçük soğanlar ekim zamanı içinde büyütme yastıklarına sırayla dikilirler. Bu yıl soğanlar ertesi yıl eylül -ekim ayı içinde hazırlanmış yastıklara ikinci kez şaşırtılarak üçüncü yıl sonunda satış için yeterli büyüklüğü (Çevre uzunluğu 16-18 Cm) kazanmış olurlar.