Merhaba,
Esasında mikro elementleri stok çözeltiye direk katkı yoluyla da kullanabilirim, bu şekilde de gayet güzel verim alınıyor, forumda çok iyi örnekleri var ama şelat olarak kullanımı denemek istedim. İlgilenen kişiler için bilgi olsun.
Demirin Disodyum EDTA Dihidrat ile şelatlanması denemem aşağıda;
125 ml FeEDTA Çözeltisi (3,21 mg/ml Fe içerikli)
| Malzeme | Miktar |
|---|
| FeSO4.7H2O (278,00 g/mol) | 2 g |
| Na2EDTA.2H2O (372,24 g/mol) | 4 g |
| KOH (56,10 g/mol) | 5,61 gr |
| Beher (100-200 ml) | 2 ad |
- 50 ml suya 2 g - 0,007 mol FeSO4.7H2O eklendi. Isıtılarak eritildi. Kahve rengine dönük sarı çözelti elde edildi. pH = 4,2. Buna Çözelti-A diyoruz.
- 75 ml suya 4 g - 0,011 mol Na2EDTA.2H2O eklendi. Isıtılarak eritildi. Renksiz, berrak çözelti elde edildi. pH = 4,0. Buna Çözelti-B diyoruz.
- 100 ml suda 5,61 g çözerek hazırladığım KOH çözeltisin 1-2 ml eklemelerle pH'ı kontrol edip gerektikçe eklemeye devam ederek Na2EDTA içeren Çöz.B'nin pH değerini 6'ya çıkardım.
- Çöz.A ve Çöz.B karıştırıldı. Açık sarı, berrak, pH = 2,5 çözelti elde edildi. Yarına kadar bir çökelme, kristallenme olur mu? Renk değişimi olur mu? pH nasıl değişir bunlarla ilgili ciddi bir değişiklik olursa tekrar bilgilendiririm.
- Daha önce Na2EDTA çözeltisine pH ayarlaması yapmadan karıştırdığımda dipte zamanla beyaz kristaller oluşuyordu. pH = 6 'ya ayarlayıp çözeltileri karıştırdığım bu denemede 5-6 saat geçtikten sonra kontrol ettiğimde pH = 3,0 değerine çıkmış, çökelti ya da kristallenme yok ve renk az bir miktar koyulaşmış.
- Ben EDTA'nın disodyum dihidrat, iki sodyum içeren dihidrat tuzunu kullandım. EDTA'nın diğer formlarında (dört sodyum içeren ya da sodyum içermeyen) pH ayarlamasında farklılık olacaktır. Bunu küçük denemeler yaparak çözebilirsiniz.
Düşünüyorum ki tüm Fe iyonları şelatlandı. Ya da en azından kristallenme oluşmayan ve çok koyu renkte olmayan (koyu renk Fe'nin oksitlenmesi durumu) bir çözeltiye ulaştık. Tüm Fe'nin şelatlandığını varsayarsak çözeltinin içerdiği toplam Fe miktarı;
2 g FeSO4.7H2O *
(55,84 g Fe / 278 g FeSO4.7H2O) *
(1000 mg / 1 g) =
401,72 mg Fe
kullanılan madde miktarı *
madde içeriğindeki Fe yüzdesi *
g-mg dönüşümü =
Fe'nin mg cinsinden miktarı
1 ml çözeltinin içerdiği Fe miktarı ise;
125 ml toplam çözelti hacmi ise > 401,72 / 125 =
3,21 mg/ml Fe.
Her ml'sinde 3,21 mg EDTA şelatlı Fe içeren bir çözelti elde etmiş olduk.
Zn ve Cu için de denemeyi ekleyeceğim. Fe, Zn ve Cu için şelatlamadan hazırladığım stok çözeltilerde çökelmeler oldu. Göz ardı edilebilir belki ama şelatlı halde tam çözünmüş bir çözelti kullanmak daha rahatlatıcı geliyor sanırım.
Mo için (NH4)6Mo7O24.4H2O ve B için Na2B4O7.10H2O kullanıyorum. Bunlar gayet güzel çözündüğü için bunları şelatlamayı düşünmedim henüz.
Hatalı bir durum varsa paylaşmanızı rica ederim.
İyi çalışmalar.