Sulama suyundaki sodyumun etkileri ile ilgili epey bir literatür taradım. Aslında söz konusu olan sadece sodyum değil, sodyum klorür, yani bildiğimiz tuz.
Tuzun bitkiler üzerindeki etkileri muhtelif. Bitkisine göre değişiyor. Buna göre bitkileri tuz töleransı bakımından gruplamışlar. Bazılar tuza çok hassas, bazıları kısmen tölere edebiliyor. Bazıları daha fazla tölere edebiliyor. Neticede tuzun bitkilere etkisi negatif.
Sizin suyunuzda da NaCl'nin formülüne uygun olarak hafif-orta seviyede tuzluluk var. Elimizde yakın zamanda yapılmış bir toprak analizi de olsaydı hedefe daha çok isabet eden çıkarımlarda bulunabilirdik.
Söz gelimi toprağınızdaki kalsiyum ve magnezyum miktarlarının ne olduğu çok önem arzediyor.
Sulama suyunuzda sodyum ve klor oranlarınız yüksek ama kalsiyum ve magnezyum oranlarınız düşük. Bu yüzden SAR (Sodium Adsorption Rate) oranınız yüksek. Yüksek derken, o kadar da değil. Orta seviyede sayılır ve tuza hassas bitkilerde sorun yaşayabilirsiniz. Bir de toprağınızda zaman içinde birikim yaratabilir, yapısal olumsuz değişimlere yol açabilir. Bir de sodyumun toprakta potasyum ile rekabet edip bitkilerin potasyum alımını azaltması söz konusu.
Yaptığınız İrfan çayını ilk analiz ettirdiğiniz yerde SAR için 0,611 me/l denmiş. Bu değer gayet iyi. Sebebi de çaydaki yapraklardan suya geçen kalsiyum ve magnezyum değerleri. Bu sayede kabaca olumsuz etkiler nötralize olmuş diyebilriz.
Öte yandan suyunuzu kısmen de olsa temsil ettiğini var saydığımız su analizinde SAR değeri 1,46
Toprağınızın durumu bilsek kalsiyum sülfat (cips) ve magnezyum sülfat eklenmesinin uygun olup olmayacağını görebilirdik.
SAR değeri;
şeklinde hesaplanıyor.
Kaynak
Etkileriyle ilgili bir dolu döküman var. Özetin özeti 1 değerini aşmaması gerekiyormuş.
Sulamada, özellikle de hidroponik uygulamalarda yağmur suyu depolayıp kullanabilseniz çok daha iyi olur ama bunu yapamasanız da bence çok önemli bir engel değil. İrfan çayı bu problemi kendiliğinden çözmüş görünüyor. İnorganik besleme yaparsanız da besin eriyiklerini hazırlarken uygulayacağınız formüllerde dikkate almanız gerekecek.
Okunmasında fayda gördüğüm birkaç kaynak:
Water Quality Evaluation - FAO
Plants and sodium ions: keeping company with the enemy
Effects of poor quality water on plants and soil FACTSHEET 2