Bahçemde dün bir kelebek gördüm. Bu yıl hiç olmadıkları kadar çoklar. Ne yazık ki bir türlü fotoğrafını çekemedim.Görüntüsünü hafızama kazımıştım. Bugün baktım, en çok buna benziyordu. Türkiyenin hemen her bölgesinde yaşayan bir türmüş. Hayal görmemişim
Nymphalidae / Diken Kelebeği / / Vanessa cardui
AVRUPALI gözlemciler uzun zamandır diken kelebeklerini (Vanessa cardui) hayranlıkla izliyor ve her yaz sonunda onlara ne olduğunu merak ediyordu. Acaba bu kelebekler soğuk havaların başlamasıyla tamamen yok mu oluyor? Son zamanlarda yapılan araştırmalar olağanüstü bir gerçeği açığa çıkardı. Diken kelebekleri her yıl Kuzey Avrupa ile Afrika arasında yolculuk ediyor.
Araştırmacılar gelişmiş radar sonuçlarıyla tüm Avrupa’daki gönüllülerden gelen binlerce gözlem raporunu birleştirdi. Raporlar yaz sona ererken milyonlarca diken kelebeğinin güneye göç ettiğini ve çoğunlukla 500 metreden yüksekte uçtuklarını ortaya çıkardı; bu yüzden insanlar tarafından görülmeleri çok zor. Kelebekler onları Afrika’ya doğru uzun bir yolculuğa çıkaracak rüzgârları bekliyor, böylece saatte 45 kilometre hızla ilerleyebiliyorlar. Her yıl 15.000 kilometreyi bulan bu göç, Kuzey Kutup Bölgesinin en kuzey noktalarından başlayıp Batı Afrika’nın en güneyindeki tropikal bölgede sona eriyor. Bu mesafe Kuzey Amerika’da bulunan kral kelebeklerinin yaptığı yolculuğun neredeyse iki katıdır. Diken kelebekleri bu turu ancak altıncı nesilde tamamlayabiliyor.
İngiltere’nin York Üniversitesi’nden Profesör Jane Hill şöyle diyor: “Diken kelebekleri yollarına devam ederken, üremeye de devam eder.” Bu sayede tüm sürü her yıl kuzey Avrupa’dan Afrika’ya gidip geri dönüyor.
Kelebek Koruma Örgütü’nde araştırma yöneticisi olan Richard Fox şunları belirtiyor: “Topluiğne başı kadar bir beyne sahip ve ağırlığı bir gramdan az olan bu küçük yaratık, kendinden daha deneyimli kelebeklerden bilgi alma fırsatı olmadığı halde etkileyici bir kıtalararası göç gerçekleştirir.” Fox, bu böcek hakkındaki sözlerine şöyle devam ediyor: “Bir zamanlar onların öldürücü Britanya kışında, rüzgârın insafına kalmış şekilde bilinçsizce ölüme sürüklendiklerine inanıyorduk.” Oysa bu araştırma “diken kelebeklerinin akıllı gezginler olduğunu gösterdi.”