Mikro elementlerin selalatlanmasi hakkinda
Gübre teknolojisinde şelatlama tekniği gübrenin uygulandığı canlı materyalin bulunduğu ortama göre değişir. Şelatlamadan maksat mikro elementlerin gübrelenecek canlının bünyesine nüfuz edinceye kadar stabil kalmasını sağlamak. Bu toprakta ise toprağın bünyesindeki kil kolloidlerinin elektrik yük farklılığı ve toprak reaksiyonun değişkenliği için şelatlama zaruridir. Ama bu zaruriyet su içerisinde yetişen bir bitki için gerekmemektedir. Çünkü suyun kimyasal yapısı stabil olduğu sürece suya ekleyeceğiniz mikro elementlerde su içerisinde aynı konstrasyonda bulunabilecektir. Ayrıca bu işin ekonomikliliği de düşünülürse gerek hazır gübre preparatları ve gerekse şelatlı mikro elementler piyasadan çok daha ucuza temin edilebilir. Buna rağmen mikro elementlerin EDTA ile şelatlanması düşünülüyorsa burada dikkat edilecek en önemli hususun şelatlama pH'ının her element için farklı olacağıdır. Bu pH değeri demir için=4,5 Magnezyum için=8,7-9 Çinko için=6,5 Mangan için=6,5 ve Bakır için=5,5 dur. Bunun için gerekli miktardaki genellikle o elementin sülfat tuzunun çözeltisinin pH değeri sülfürik asit veya sitrik asit yardımıyla istenilen PH değerine getirilerek hesaplanan EDTA'nın sodyum tuzu(Na4Y) ilave edilir. Aşağıda Mangan için bu miktarlar ve formüllendirme yapılmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken husus ortamda önemli miktar sodyum sülfat oluşmakta olup sodyum iyonu bitkiler için fitotoksite yaratmaktadır.
Na4Y(380 gr.)+MnSO4(169 gr.)------MnNa2Y+Na2SO4
Bu formülden ve eşdeğer gram miktarlardan anlaşılacağı üzere 380 gr EDTA sodyum tuzu çözeltisi ile 169 gr PH=6,5 olan mangan sülfat çözeltisi karıştırıldığında(veya bu orana uygun miktarda azaltıp-çoğaltarak) %14 mangan ihtiva eden EDTAMn imal etmiş olursunuz.
PH değerlerini ayarlayıp her elementi ayrı ayrı şelatlayıp bu şelat solüzyonlarını ayrı kaplarda stok mahlülü olarak muhafaza eder ve kullanacağınız zaman bu stoklardan ayrı ayrı ilave edebilirsiniz. Ama muhakkak surette PH ayarlamasını sülfürik asit veya sitrik asitle yapınız
Şelatlanma ajanı dışında bilhassa birçok organik şelatlanma ajanlarını olduğunu umarım biliyorsunuz. Hatta amino asitler bile birer şelatlanma ajanıdır ve bu amino asitlenme şelatlanması ülkemizde kimyasal gübrelerde çok kullanılmaktadır.
Rubidium maddesinin bitkiler tarafından kullanımı araştırmalar sonucu ispat edilmiş olmasına karşın henüz ne rol üstlendiği bilinmemekte. Fakat büyük firmaların gübrelerden asla eksik etmediği bir madde.
Vanadyum artık tüm dünyada bitkiler için olmazsa olmaz maddelerden biri olarak kabul ediliyor. Enzim sistemlerinde görevleri olan ve minerallerin serbest bırakılması gibi
(
Elementlerin elatlanmas - Kimyasanal.net) alintidir paylasmak istedim