Sayın Hdoğan,
Ben ilk bahçem için maraş18'leri 2004 aralık ayında diktim. 2005 ve 2006'da üst üste ilkbahar geç donlarına yakalandı... Daha sonra diğer bahçelerim için yine maraş18 ağırlıklı fidanlar aldım. Çünkü o tarihlerde chandler ve fernor gibi yan dal verimliliği çok yüksek olan çeşitlerin adı daha Türkiye'de duyulmamıştı. Literatüre girmiş akademik olarak zikredilmiş en verimli çeşit maraş18 görünüyordu. O zamanlar Seyit Şen'in ve Selami Bayrağın Ceviz Yetiştiriciği kitablarından başka Türkçe yayın yoktu. Daha sonra Yaşar Akça hocanın kitabı çıktı. Onun ilk baskısında chandlerden yarım sayfa bahsediliyordu ve geççiliği hususunda yerli cevizlerle bir kıyaslama bulunmuyordu... Orta geççi fakat verimli çeşit diye maraş18'i seçmem gerekti. Fakat 9 yıllık maceranın 5 yılında ilkbahar geç donlarıyla yüzleştim. Bırakın meyve almayı ağaçları zor yaşattım. Çünkü her dondan sonra ağaçlarda doğru dürüst sürgün bile olmuyordu. Dolayısıyla budanacak dal bile bulamıyordum... Sonuçta bu yıl 3 tanesi hariç tümünü kesip fernor aşıladım. Ancak Polatlı ikliminden ve de benimde yeterli tücrübe sahibi olmamamdan dolayı aşıların büyük çoğunluğu tutmadı. Ağustosda tekrar yeni sürgünlere göz aşısı yaptım. Sanırım aşıların yarısı tutacak gibi... Bahçelerimin birisi yüksek bir tepenin başında bulunuyor. Bu bahçe esintili olduğu için mikro klima özelliği bulunmakta. Fakat burada da yaptırdığım sondajdan su çıkmadığı için tüm fidanlar kurudu. 63 yaşında olmama rağmen bu tepedeki bahçe için tohumdan yetiştirip yerinde aşılama ile (daha az taşıma su yeterli olacağından) mücadeleye devam azmindeyim.
Bu vesile ile
karasal iklimde bu maceraya atılacak müteşebbislere küçük bir bahçede fernor çeşidiyle başlamalarını öneririm. Mümkünse bahçenin, çevresinden en az 100 metre daha yüksekte esintili konumda olmasını tavsiye ederim.
Gelelim sizin sorularınıza: Sizin bölgenin iklim şartları uygun olduğu için Maraş18'leri kesip çeşit değiştirmenizi önermem. Maraş18'in 10 yaşından sonra taçı chandlerden çok daha büyük olacak ve de ondan daha çok meyve verecektir. Çünkü meyve veren minik dalcıklar hersene daha çoğalıp daha da sıklaşmaktadır. Ayrıca (
2-MARAŞ- 18 | Ceviz Hattı ) buradanda fikir alabilirsiniz. Bunun dışında gördüğüm kadarıyla araziniz 100 lerce dekar olmadığı gibi dağlık konumdadır. Sizin bölgeye anıt ağaçlar yakışır (
Isahocali Cevizi). Bu 350 yaşındaki anıt ağaçtan yılda 600-700 Kg ceviz alınmaktadır. Arda fidancılığın budama önerisi chandler ve fernora uygun. Uç dal verimli çeşitlerde budama çok az yapılmalıdır...
Altay cevizine gelince. Bu konuda herkes birşeyler söylüyor. Fakat konunun uzmanı Yaşar Akça hocadan birşeyler duyanınız var mı? Duyduğuma göre kendisi 3 kez bu cevizi yerinde görmeye gelmiş. Ben Sivrihisara gidip ağaçları yerinde gördüm. Çok aşırı verimli bir çeşit. Dolayısıyla meyveleri küçük olacaktır. İlk 4 yıl meyvelerini koparıp kuvvetli budamayla ağacın gelişimi sağlanıp ileri yıllarda da meyve seyreltmesi yapılabilirse chandlerden belki de daha verimli olabilecektir. Ayrıca sürekli olarak çiçek açan bir çeşit. Haziranda bile çiçek açıyor. Gereğinde diğer ağaçların tozlanmasında kullanabilirsin. O yüzden elinizdeki altay fidanlarını muhafaza edin derim. Yalnız bir altay ağaçın meyvesi diğer bir altay ağacından birazcık farklı olacaktır... Büyük çaplı toptan satış planlamayanlar için önemli bir sorun olmaz düşüncesindeyim.