[ephesos]

Katleya (Cattleya trianae)
İLGİLENEN ARKADAŞLARIN DİKKATİNE


Genel Özellikler

Anavatanı Kolombiya olan iç mekanlarda yetiştirilen süs bitkisidir. Yalancı soğanı 12.5-25 cm boyunda ve tek yapraklı; çiçekleri 20 cm uzunluğundaki bir sap üzerinde, yaklaşık 15 cm uzunluğunda, 2-3 tane, soluk pembe renkli ve çok gösterişli olan bitkilerdir.



Tabiatta 60 türü bulunan Cattleya cinsinin başka süs bitkileri yetiştiriliciliğinde önemli olan türleri C.bowringiana,C.dowiana,C.labiata,C.mossiae ve C.violacae’dir.
İklim Özellikleri

Geceleyin optimum gelişme gösterdiği sıcaklık 15 C, gündüz ise 20-21 C sıcaklığa gereksininim gösterir. Çiçek oluşumu döneminde 2-3C kadar düşürülür. Sıcaklık optimum 10 C olmalıdır.
Büyüme ve gelişme döneminde yüksek orantılı neme ihtiyacı vardır. Yakıcı güneş ışığı dayanmaz ve bitki yanmaya zarar görmeye başlar. Aydınlık, yarı gölgeli yerlerde bulundurulmalıdır.
Toprak Özellikleri

Hacim olarak 2 kısım öğütülmüş ağaç kabuğu ve 1 kısım sphagnum yosununun karışımıyla elde edilir. Bir başka harç ise,yine hacim olarak 3 kısım omsunda kökü ve 1 kısım sphagnum yosununun karışımından oluşur.


Üretim Tekniği

Katleya’nın üretimi tohum ve ayırma ile yapılır. Tohumla üretim teknik ve pratik bilgiye, özel sera koşullarına ve uzun zamana gereksinim gösterir. Ticari yetiştirilicilikte üretim, daha çok ayırma ile İlkbaharda saksı değiştirme sırasında yapılmaktadır.
Rizomları sürünücü olduğu ve yatay olarak geliştiği için, bu orkide saksının bir kenarına doğru dikilir ve zamanla gelişen rizomlar saksının diğer ucuna erişirler. Bundan sonra istenirse saksı değiştirilir. Rizomlar her biri en az iki yalancı soğan içerecek şekilde büyüme kompostu bulunan saksılara dikilebilir. Saksıların, sıcaklığı 23-25C ve orantılı nemi yüksek bir yerde bulundurulması gerekir.
Gübreleme

Her 3-4 yılda bir Mart Nisan aylarında yapılır. Mayıs-Ağustos ayları arası iki haftada bir kez 1 g/1 kompoze gübre verilir. Cattleya yüksek orantılı nemle birlikte sürgünlerin gelişimi sırasında bol suya gereksinim gösterir.
Sulama

Sulama suyunun kesinlikle kireç ve klordan arındırılmış temiz olması gerekir. Çiçeklenmeden sonra verilen su azaltılır. İki sulama aralında toprak ve yüzeyindeki hafif kurumalar bitkiye zarar vermez. Dinlenme döneminde ise, yalnızca yalancı soğanların büzüşmemesini sağlayacak kadar su verilmelidir. Fazla su verilmesi bitkinin boğulmasına ve enfeksiyon kapmasına sebep olunur.


Hastalık ve Zararlılar

En önemli hastalığı Virüs, zararları ise Yaprak bitleri,Kabuklu ve Unlu Bitler’dir.
Virüslü hastalıkların ilaçla mücadelesi yapılamamaktadır. Ancak taşıyıcı ve hastalıklı bitkilerin yetiştirilmemesi, toprağın virüs bulaşıklı olmaması gerekir.
Yaprak bitleri, püseron, ballık adları ile tanınırlar. Vücutları yumuşak bazen hafif tozlu veya bir mum salgısı ile örtülü olabilirler. Renkleri yeşil, siyah, sarı, kırmızı, beyaz ve kahverengimsidir.
Yaprak bitleri bitkileri sokup bitki öz suyunu emerek yaşar. Emme sırasında salgıladıkları toksik ve tahriş edici maddelerle yaprak kıvrılması veya şişkinlik gibi anormal oluşumlara neden olurlar. Yaprak sararır ve kurur. Virüs hastalıklarını taşıyarak önemli zararlara yol açarlar.
Mücadelesi, aşağıda adı ve kullanım dozu verilen ilaçlardan birisi su ile karıştırarak uygun bir pülvizatörle bitkiye püskürtülmelidir.
Parathion-methyl 35 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 10 cc’lik 10/1 suya preparat veya Malathon 20 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 25 cc’lik 10/1 suya preparat kullanılabilir.
Kabuklu bitler; koşnil adı da verilmektedir. Vücutları çıplak ya da mumsu bir tabaka ile kaplı olabilmektedir. Oldukça kalın kabuklu veya örtülü olabilir.Renkleri sarımsı, kahverengi, beyaz, gri, donuk kırmızı ve siyah olabilir.
İnce uzun hortumuyla bitkinin yaprak ve saplarını sokarak bitki öz suyunu emerek beslenir. Salgıladıkları tatlı madde sayesinde fumajin mantarlarının çoğalmasına neden olur. Yapraklar sararır, kurur ve dökülür.
Mücadelesi,

Azinphos-methyl 25, W.P.(Su ile karışabilen toz halinde), 10/1 doz 20 g preparat
Methidathion 40, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 7.5 cc preparat,
Chlorprifos-ethyl 48, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 10 cc preparat,
Ethion 48, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 15 cc preparat, şeklinde etkili olan ilaçların uygulaması yapılmalıdır.
Unlu bitler; kabuklu bitlerle akraba olmalarına rağmen süs bitkilerindeki önemleri dolayısıyla farklılık göstermektedir. Sarımsı renkte olan vücudun üzeri una benzer mumlu maddelerden oluşmuş bir örtü tabakasıyla kaplı olduğundan beyaz renkte görünür.
Kabuklu bitlerle bitkilerde benzer zararlar göstermeleriyle birlikte ilaçlarla mücadelesi şu şekilde yapılmaktadır;
Azinphos-methyl 35, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 10 cc preparat,
Dichlorvos 50, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat,
Diazinon 20, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat,
Malathion 50, , E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat seklinde hazırlanıp bitkiye verilir.