ben bademciliğin ticari yönüyle ilgilenen arkadaşlara birşeyler söylemek istiyorum.datçalıyım ve her datçalı gibi badem hayatımın bir parçası sayılır.kendim üretimini yapmıyorum ama ailem eskiden beri bademcidir.
badem bir çok meyve ve kuruyemişe göre (bademciler ağlayıp sızlasa da) hala en çok gelir getiren ürünler arasında.fidan dönemindeki ufak zahmeti ve maliyeti dışında gözle görülür bir maliyeti de yok.
birkaç sene meyve verinceye kadar düzenli (ama çok sık değil) sulama yapmak, yerleşim biriminden uzaktaysa hayvanlardan (örneğin domuz veya inek keçi vs) korumak için çit
vb. önlemler almak gerekebilir.ama ben bizim oralarda o kadarını bile yapan görmedim.
dediğim gibi kabasından datça usulünü anlatıyorum.fidanlara ve ağaçlara en iyi aşı nurlu bademidir.ancak çağla zamanı fiyatlamada nurlu-sıra bademi ayrımı yapılmadığından çağlasını kırmak(toplamak) yerine yazın bademini toplamayı tercih edeceksiniz.
onun için baharda çağlasından gelir elde etmek istiyorsanız bir kısmını **** yarısını normal badem yapın.bademler yetiştikten sonra çok gerekmedikçe su istemez.ne fidanken ne de ağaçken ilaç masrafı yoktur.arada sırada yapacağınız sulama işlemi için varsa yakında biryerden yoksa bir vasıtayla evinizden taşıyarak sulama işinden minimum maliyet ile çıkarsınız.gübre işine gelince.
ben bizim bademlere birkaç yılda bir doğal gübre (hayvan dışkısı) verildiğini gördüm.hiç vermeyen de var.çağlasını ve bademini toplarken dikkat etmeniz gereken en önemli şey dalların kırılmaması.bu bir sene sonraki mahsülünüzü büyük oranda etkileyecektir.
en riskli yönü dolu yağmasıdır.çiçek zamanı ürününüzü baştan öldürür.eğer 20 dönümden fazla üretim yapmayı düşünüyorsanız eski de en ufak boyutlusundan bir traktör edinin tarlanızı kendiniz sürün.zira başka yerleri bilmem ama bizim oralarda dönüm başı 50-100 milyon civarında sürdürme masrafı var.hele bodur yeni ağaçken alacağınız hasılatı çift sürene verirsiniz benden söylemesi.
bu söylediklerim tabi datça yarımadası uç bölgeleri üretimi için gerekli.tabi ki ziraat mühendisleri ve bilim adamları bizden iyi bilirler o ayrı konu.benim söylediğim koşullarda biz "ortalama" üç yılın ikisinde iyi mahsül alıyoruz.eğer her bölgeye göre iyi uygulama yapılırsa hem çağlasından hem bademinden küçük çaplı(20-30-50 dönümlük) bir üretimle sadece ailenizle çalışarak (işçi çalıştırmadan) çok iyi gelir elde edrsiniz.
1 ay çağla 1 ayda badem toplamasını düşünürsek 2 ayda durma göre 2yıllık memur maaşı kadar gelir elde edrsiniz.çağla için de bir tavsiyem olacak.bizde erkenci payam denilen bir cins var.meyvesini erken verdiği için çağla fiyatları 10-15-20 milyon civarındayken günlük 250 ile 1 milyar arasında değişen gelir elde etmenizi sağlayabilir.bu sene enson çağla fiyatları 2 milyona düşmüştü.5milyonken bile tek başınıza günde 50 kilo toplarsınız.bu çağla işi bademin seyrekleşerek yazın hem zahmetinizi azaltmaya hem de ikinci defa kazanç sağlamanıza yardımcı olur.
bademciliğin bir dezavantajı gelişmiş tekniklerle yapılamayışı.çağlayı elinizle toplarsınız, bademi değnekle ağaçtan düşürüp toplarsınız soyarsınız ve kuruttuktan sonra kırarsınız.en avantajlı yanı da eğer hemen kırıp satmazsanız özellikle piyasa talebine göre bekletip(ki iki yıl bozulmadan bekletilebilen bir meyvedir) bahar aylarında yüksek fiyattan satabilirsiniz.badem toplama işini de zamana bölerek yazın sabah altıdan öğleye kadar yapıp, soymasını da öğleden sonra evinizin önünde gölgede çayınızı yudumlayıp ailenizle sohbet ederek yaparsanız bu iş size daha çok zevk verecektir.ama tabi küresel ısınma var.bu işin ilerde ne olacağı bilinmez.
iklim değişikliği badem fidanlarınızı kurutmaz inşallah!...