Geleneksel ahşap el sanatları

[hüseyin suat duman]

700 yıl önce, sedir ve abanoz ağacı kullanılarak inşa edilen, Anadolunun en büyük ve en görkemli, ağaç çatı ve ağaç direkli camisi olan, Beyşehir Eşrefoğlu camisinin görüntülerini görmeyen var mı bilemiyorum ama ben görür görmez, ilk gezilecek yerler listeme ekledim.

[hilale]

Evet ben de çok etkilendim o camiden.

[aybala]

Burada cami hakkında bilgi ve birkaç fotoğraf var ama çok net değil.







Beyşehir Vakfı'na ait belgelerle de inşaatının başlangıç tarihinin 1296 yılı olduğu kanıtlanmıştır. Cami, Türk mimari kültüründe önemli bir yeri olan Orta Asya'daki Semerkant, Buhara, Hive gibi eski Türkistan şehirlerinde bulunan ağaç direkli camilerin ülkemizdeki örneğidir.

Güney cephesi 31-80m, batı cephesi 46-55 m uzunlukta dış ölçüleriyle Anadolu'da ağaç direkler üzerine oturan düz ahşap tavanlı camilerin en büyüğü olan cami; ahşap, çini ve kalemişleri uygulamaları ile en zengin ince mimari örneklerini gösterir.

Caminin üstü önceleri toprak damla örtülü iken onarımlarla çinko kaplı kırma çatı haline getirilmiştir. Sanki içinde yüzyıllık ağaç direkleri saklamak istercesine cepheler moloz taşlarla örtülmüştür. Uzunlamasına dikdörtgen planlı olan yapı altı sıra halinde mukarnas başlıklı 48 ağaç direk üzerine mihraba dikey uzanan kirişlerle yedi nefli olarak yapılmıştır. Yüzyıllara meydan okuyan ahşap direkler cami içine girildiğinde dingin bir atmosferin sizlere eşlik etmesine sebep oluyor, gezilen bir sütun ormanın sakinliğiyle... Ahşap tavanlar, yer döşemesinin ahşap seçilmesi güzelliği tamamlayıcı elemanlar.

Caminin kapı ve pencerelerinde de ahşap kanatlar seçilmiştir. Kapı ve pencere kanatları üzerindeki ahşap süslemeler eşi benzeri olmayan eserler olarak kabul edilmiştir. Hatta ahşap kapılar çalınararak Danimarka'ya kadar götürülse de duyarlı kişilerin girişimleriyle yerine ulaştırılmıştır. Süslemeler yoğun olarak mihrap önündeki parmaklıklarda ana ve tali kirişlerde görülür. Cami içinde bölümleri birbirinden ayıran ahşap parmaklıklar da oldukça ince bir ustalıkla geometrik şekillerle bezenmiştir.

1.43 m genişliğe, 2.55 m yüksekliğe sahip mihrap da ahşaptır. Mihrabın hemen yanındaki minber tamamen ceviz ağacından yapılmıştır. Caminin neden mimari açıdan zengin bir yapı olarak kabul edildiği bir bütünü oluşturan ahşap örnekler, uygulanan çiniler incelenerek de kolaylıkla anlaşılabilir. Ağaç direkleriyle, ahşap tavanı, minberi ve yüzyılların suküneti ile Beyşehir'de görkemli bir ahşap cami daha yıllara meydan okumaya devam ediyor.


Sizlerde de fotoğraf varsa ve foruma eklerseniz seviniriz.

Bu arada yukarıdaki alıntıda sedir ve abanoz ağaçlarından bahsedilmiyor? Acaba doğrusu nedir?

[hüseyin suat duman]

Bana gelen mailde sedir ve abanoz ağacından ( Ağaçlar bir yıl Beyşehir gölünde bekletilmiş ) yapıldığı bilgisi vardı. Zaten, değerli Şile orman işletme müdürümüze, 700 yıllık ahşap camiyi biliyormusunuz diye sorduğumda, bilmiyorum ama 700 yıllık ise direkleri mutlaka sedir ağacıdır diye cevap vermişti! Abanoz ağacı ise bağlantı yerlerinde kullanılmış, abanozun dayanıklılığını bilmeyen yoktur herhalde! ( Yanılmıyorsam, antik çağdan günümüze kadar ulaşabilmiş, Akdeniz ve Ege'de bulunan binlerce yıllık gemi batıklarının eğrileri de Lübnan sedirlerinden imal edilmiş )

[gubse]

Hayran kalmamak elde değil, çok detaylı işler. Nasıl bir sabırla işlemişler. Baştan sona inceledim bu bölümü. Ellerinize sağlık.

[antikressam]

merhaba........

el sanatları tarihe ve geçmişimize ışık tutan ayna gibidir.
el oyması bir masa, el dokuma halı........gibi
hepsinde eskiyi anımsarız.

geçmişte sanatın önemi daha büyükmüş sanırım.
şimdilerde ne öyle kapılar ne binalar göremiyoruz.




KASTAMONU el sanatları teşhir evi yatak odası




KASTAMONU el sanatları teşhir evi telefonluk



SAFRANBOLU konakları










safranbolu çeşmeleri

[memet]

Güzel örnekler. Bunların nereleri olduğunu da yazabilirmisin altlarına, daha iyi olacak o zaman

[aybala]

Baston Ustası

[Metin Y.]

Cevat Çulpan'ın yazdığı Türk-İslam Tahta Oymacılık San'atından RAHLELER adlı araştırma kitabı 1968 yılında Milli Eğitim Basımevince yayınlanmış.
Bu kitapta Selçuklu ve Osmanlı Dönemi rahleleri incelenmiş, ayrıca Türkiye'deki en seçkin rahlelerin inceliklerine ve fotoğraflarına da yer verilmiş.
Kitapta yer alan rahlelerin en önemlilerinden bir tanesinin de Çankırı Büyük Camide bulunduğunu öğrenince görmek için memleketim Çankırı'ya gittim...
Ne yazık ki, "bu rahlenin camiden çalındığını ve bu hadiseninde üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen bir ip ucuna rastlanılmadığı" bilgisini aldım.
Buradan çıkan netice: Böylesi kıymetli eserlerin hiç bir önlem bulunmayan camilerde tutulması yanlıştır. Heleki kıymeti bilindiği halde en azından müzeye nakletmek yerine elde tutulması, tarih yağmacılarına davetiye çıkartmaktır.
Son dönem baskısı yapılmayan bu eser , sahasında çok önemli bir kaynak. Gerektiğinde bu kitaptan bazı bilgileri burada paylaşabiliriz.

[Metin Y.]

Karaman iMARET Camii kapı kanadı. (13. Yüzyıl)
[Türk-İslam Eserleri Müzesi / İstanbul]

[Mahmut Leventoğlu]

SÜTÇÜLER Söğüt Yaylası ında geleneksel ahşap pınar ve yalağı

[Metin Y.]

Ankara'nın Nallıhan'ın İlçesine yolunuz düşerse meşhur AHŞAP SU FIÇISI almadan geçmeyin.

"Kendine has görüntüsü ve yapım tekniği ile Türkiye de başka bir örneği yoktur.Çam ağacından imal edilmektedir.Esas üretim yeri Nallıhan ilçesi Döğmeci köyüdür.Fıçı yapımının yaşayan ustaları şu anda Nallıhan ilçe merkezinde ikamet eden Mustafa ÇİFTÇİ ve Safi BOZKURT‘dur. Ahşap su fıçılarının en önemli özelliği, ana gövdeye eklenen alt parçanın metal çivi kullanılmadan birleştirilmesidir.Tabanından su sızdırmaması da ustanın marifetini gösteren diğer bir özelliktir."

[Derya Özen]

Çok eski ve süslü bir bina. Sarıkoz Köyünden bir desen.

[Mahmut Leventoğlu]

Sevgili Derya kız yukarıdaki fotografını çektiğin evin içinde de eminim çok hoş işçilikleri vardır. Eğer mümkünse içinden kapı işlemeleri,rafları,ocaklıklarını,sofa sını ve kapı -pencere işleme detaylarını da çekip bizimle paylaşırmısın.? Ha birde binanın tarihçesi ile ilgili bilgilerde edinebilirsen hoş olur.

[Derya Özen]

İyisimi ben size binanın fotoğrafını kople olarak göstereyim.
Bildiğim kadarıyla ev köyün en eski evi. Şuan içinde kimse yaşamıyor, ev halkı Ankara'da, ama dediğiniz gibi bir gün içini fotoğraflama şansım olur sanırım.
Evin alt katında fırın, yan tarafında binek taşı, şu an ekranda görünmeyen kısmında ise dibek taşı var.

[Karanfilzade]

Beyşehir Eşrefoğlu camisinin resimlerini ilk defa görüyorum,gercekten cok mükemmel ve görülmeye deger.Önce bu camiyi burada tanimamin benim ayibim oldugunu düsündüm biraz arastirdim yazilanlari okudum ,camiyi tanitan aciklamayi iki sefer okudum bu ayip benim degil gecmisimizi anlatmasini beceremeyen sIg düsceleri olan görevlilerin sucu.Camiyi tanitan yazida yüz defa ahsaptan yapildigini yazmislarda hangi agacin nerede kullanildigini belirtmemisler,daha dogrusu bilmedikleri icin belirtememisler.
Resimlerden Abonoz agacinin disinda cesitli agac türlerinin kullanildigi anlasiliyor,kavak agacinida ahsap denir ama ne odununun nede isciliginin degeri vardir.Böyle muazzam bir el isciligini bu kadar hafife alip tanitmak onlari yapan sanatkarlara karsi ayiptan baska birsey degildir.

[memet]

Gazetelerde Eşrefoğlu camisinin onarımı ile ilgili bir haber vardı.
Tesadüfen onarımı gören hocalar, kullanılan boyaların aslına uygun olmadığını, eski desenlerin tahrif edildiğini söylemiş.
Eleştiriyi cevaplayan kurumun yöneticisi, çok parlak olacağı için asıl renklerin kullanılmadığını daha pastel renkler seçildiğini söylemiş.
Hocaları arasıra gelip ukalalık etmekle itham etmiş. Onlar ne bilir demiş.

[Mahmut Leventoğlu]

Bu konuda söyleyecek çok şey var aslında ama. Sen dinle sen işit.

Sevgili memet ne yazıkki restorasyon konusunda zihniyet hep böyle. Kimsenin umrunda değil malesef. Malesef işbilmez kurum yöneticileri,ihale sistemleri,yetişmiş eleman olmayışı v.s v.s heryerde böyle.

[Mahmut Leventoğlu]

Beyşehir Eşrefoğlu camisinin içinde bir kar kuyusu(havuzu ) vardır. Günümüzde kullanılmıyor. Üzeri örtülmüş içi çer çöp dolu.

Onun amacı sıcak yaz günlerinde Toroslardan getirilen karlar oraya basılırmış. Yaz sıcağında caminin içi serin olsun insanlar serin serin namazlarını kılilsinler diye.Cami ile ilgili bilgilerde bu detay hiç anlatılmaz nedense.

[aybala]

Kadıköy'de kurulan ve Karadeniz yöresindeki illerin kültürlerinden kesitler sunduğu mini fuar standlarından birinde bu beye rastladım. Kendisi ağaçtan yaptığı minik heykel ve bastonları sergiliyor ve satıyordu. Heykeller genelde hayvan figürlerinden oluşmakla birlikte, gezgin, horon tepen insanlar...gibi başka figürler de mevcuttu. Heykel ve bastonları 10-15-20-25ytl arasında satıyordu.

[Metin Y.]

Osmanlı döneminin en ihtişamlı ahşap süsleme sanatı olan " Edirnekari" , Edirne ağaç işçiliği ve boyama tekniği günümüzde unutulmaya yüz tutmuştur. Bu sanatın şahane örneklerinden biri varak yıldız kaplamalı Edirnekari koltuk.

[crows34]

metin y. arkadaşım 3 sayfadaki ahşap oyama çalışmaları bana ait. bu sıralar rahle çalışmak istiyorum. bahsettiğin kitabı araştırdım fakat milli eğitim yayın evlerini dağıttı. en azından kitap satışı bitmek üzere. mümkünse elinde mevcut ise bahsi geçen rahle konulu kitabın bir fotokopisini göndermen mümkün mü? yardımcı olursan sevinirim.

[crows34]

arkadaşlar baba olmaya hazırlanan tek maaşlı bir öğretmenim. acındırma değil fakat vazgeçemediğim sanatıma yeterince maddi kaynak ayıramıyorum.bırakmak söz konusu değil.bu nedenle uygun fiyata torna makinesi arıyorum. yardımcı olabilirseniz sevinirim. Antalya

[kuru.umit]

Bu bölümü yeni keşfettim (utanma halime geçtim). Halbuki el sanatlarına ayrı bir düşkünlüğüm var. Bende size Macahel de bir köy camisinde ki kalem işlerini ekleyeceğim yarın akşam. Bu gece nöbetteyim de . Bu site beni hala şaşırtmaya devam ediyor, ne güzel!!

[kuru.umit]

Sevgili arkadaşlar,
dün gece bu bölümü geç farkettiğimi belirtmiştim. Size bir eski Bitlis evini tanıtarak hatamı telafi ediyorum.
Bitlis'e 2004 yılı gibi sürgün yediğimden gitmiştim. Meslek hayatımda 2 kez bu iş başıma geldi ama ikisinde de hiç üzülmedim. Çünkü devlet babanın bu işleri bana fırsat oluyor.
Bitlis aslında çok güzel bir yer. Ben orayı bacasız sanayi bölgesi olarak düşünmüştüm. Bu terör aslında en çok yöre insanını mahvediyor. Bitlis halkı ne üzerinde oturduğu konusunda bir bilinçlense eminim çok sayıda turist çeker.
Aşağıda fotolarını göreceğiniz ev, benim tanık olduğum en muhteşem evlerden bir tanesi. Burayı eşime Bitlis i gezdiriken tesadüfen bulduk. Sahibi bir bakkaldı. Evi yıkacağından filan bahsediyordu ama izin vermediklerinden dem vuruyordu. Evin önüne gittiğimizde, bizim için sahibi olan bakkala haber verdiler. O dasağolsun elinde anahtar gelip, bizi gezdirdi. Ev eski bir ermeni evi imiş. Kalem boyamalrı ise Türk ustaların eseri. Evde günümüzün şofbenlerinin fonksiyonuna sahip bir düzenekten bahsediyordu. Evin bu harab halinde bile bir asalet vardı. O zaman için çok üzüldüğümüzü hatırlıyorum. Adamcağızı " burayı koruması ve hatta para karşılığı bile gezdirmesi konusunda iknaya çalışmıştık. Ama bakışları hiç de koruma yanlısı gibi değildi. inşallah ev hala korunuyordur. Uzattık lafı yine buyrun fotolara ve sanat şahaserlerine.

[kuru.umit]

Aynı evden diğer fotolar. Bu ev Bitlis te eski çarşının içinde, bir türbenin yanında diye hatırlıyorum.
Dr. Ümit Kuru

[zenfree]

Topkapı Sarayın'da 3. Ahmed'in ünlü " Yemiş Odası" süslemelerine çok benziyor. Gerçekten çok güzel.

Not:III. Ahmed Odası

Sultan III. Ahmed’in (1703-1730) Saray Haremi’ndeki bu küçük odası, Hünkar Sofası ile I. Ahmed Odası arasındaki alanda yer alır. Her iki mekandan da odaya giriş vardır.

Tam bir eğlence dönemi olan bu yıllar, çiçek özellikle lale merakı yüzünden, Osmanlı tarihinde Lale Devri olarak adlandırılmıştır. III. Ahmed dönemi, Osmanlı süsleme sanatlarındaki yeni bir üslubun en parlak devriydi. Bu yeni natüralist sayılabilecek tarzdaki üslub, kalemişi, alçı veya mermer kabartma olarak dönemin tüm mimari eserlerine yansıtılmıştır. Sultan’ın saray hareminde yaptırdığı bu odasının duvarları da baştan aşağı yan yana sıralanan çiçek dolu vazolar veya meyve dolu tabaklarla donatılmıştır.

Duvarlarındaki çiçek ve meyva dolu tabaklarından ötürü odaya Yemiş Odası, bazen de Yemek Odası adı verilmiştir. Devrin yeni süsleme zevkini yansıtan bu odada, ünlü ve yetenekli bir hattat olan Sultan III. Ahmed, seçkin hat çalışmalarını yapmış olabilir.

Kaynak

http://www.mkutup.gov.tr/osmanli/85.html

[ahsem]

merhaba arkadaşlar;
ben bir konuda sizden yardım almak istiyorum ahşap gemi yapımı hususnda bilgisi olan varsa veya bu konu ile ilgili bir site varsa bana söylerseniz memnun olurum...

[memet]

Gerçek boyutlu gemi mi, maket mi?

[ahsem]

merhaba arkadaşlar ahşap kafes yapımı hakında bilgisi olan varsa lütfen ban ayardımcı olsun....