Yaban Asması (Clematis sp.)
 

Site içerisinde bir sarmaşık türü olan Climatis hakkında bir başlık bulamadığım için bu güzel bitkiyi de ele alalım istedim.

Sarmaşık türleri içerisinde çok gösterişli olan bir bitki türüdür. Kışın tamamen yapraklarını döker. Kurudu sanıp da sakın sökmeyin, baharda yeniden patlar.
Kökü gölge sever, bitki güneşe doğru uzar. Çeşitli renkleri vardır. Bende bulunan Climatislerden iki tanesinin resmini gönderiyorum.
Sevgiler

Merhaba Güler
Bunlar da benimkiler, bir tanesi seninkinin aynı.

Alıntı birkaç resimde benden :)
 

Gözümüz gönlümüz açılsın :)
 

Benimki hepinizinkinin yanında tam gariban kalıyor :) Daha tomurcuklu çiçeğini bile açamadı. Ama çok tomurcuğu var. Bir tanecik kök benimki ondan mı acaba cılız? Yanına 4-5 kök daha diksem bu resimdekiler gibi olurlar mı ki?

Benimkiler de tek kök ve cılız. Üç senedir de gözlerinin içine bakıyorum. elfoginin resimlerindekiler herhalde iklimini sevdikleri bir ülkedeler.
BBC prime'daki bahçe programlarında çok kullanıyorlardı, galiba fazla sıcağı sevmiyor.

Bende Clematis tangutica var. Seneye profesyonel olarak üretebilmek için bu sene anaç olarak yetiştiriyorum.

http://www.directgardening.com/large/7647_l.jpg

Zengin ve süzek toprak istediğini, ayrıca bitkinin güneşte, köklerinin gölgede olması gerektiğini biliyorum.

Clematis=akasma,yabanasması
Clematislerin bende de beyaz ve eflatunu var. Bordo,mavi ve fujyasını kurudular diye seneler önce söktüm.Kurumadıklarını öğrenmem bana üç clematise maloldu.Çelik ve tohumdan üretilebileceği yazıyor .Bu yıl tohumdan üretmeyi deneyeceğim.Şu anda benim çiçeklerim geçti.Önümüzdeki günlerde tohum alacağım.Yaz sonuna doğru da çelikden bir deneme yapacağım.
Çok parlak ve renkli çiçekleri var. 200 değişik çeşidi var.Toprak ayırımcılığı yapan bir bitki.Clematis yarı güneş alan veya güneş alan yerleri sever,asla bütün gün kızgın güneş alan yerleri sevmez.Mesela güneye bakan duvarlara sardırıldığında veya bu duvara çok yakın dikildiğinde bir süre sonra kurur.Clematisin kökleri mutlaka gölgelik bir yerde olmalıdır.Bunun için clematisin dibine köklere gölge verecek daha ufak bitkiler ekilebilir veya ekilmelidir.Kökler mutlaka serin ve gölgede olmalıdır.Kökler direk güneş alıyorsa,bitki bir süre sonra kurur.
Clematis geçirgen(kumlu),zengin ve suyu süzen toprak yapısını sever.Sıkı ve taban suyu yukarıda olan toprakları sevmezler.
İlkbaharda bitkiye kompost ve uzun süre etkili olan bir gübre verilirse iyi olur.
Clematisin en büyük düşmanı bir mantar türüdür.Bu mantar toprakta bulunur ve topraktan bitkiye geçer.Bitkinin yaprakları bir kaç hafta içinde kahverengileşir ve bitki kısa sürede kurur.
İri çiçekli clematisler;Jackmanii,Viticella,Patens
Küçük çiçekli clematisler;Montana,alpina,tangutica,vitabella
örnek gösterilebilir.

Ben tohumdan üretiyorum. Herhangi bir problem yaşamadım. Kolayca çimleniyor. Her çeşidi için böyle midir bilemem.

Sevgili Todor
Benim clematisler tam tohuma kalktılar.Çimlendirmeyi ne zaman ve nasıl yapıyorsun? Kısaca yazarsan sevinirim.
Ayrıca isteyenlere tohum da gönderebilirim.Beyaz ve eflatun renkli clematislerim var.

Benim de Clematislerim var 4 renk. Bunlara bakıp moralinizi bozmayın, sizinkiler kaç yıllık bilmiyorum ama benimkilerden biri bu yıl çok gelişti (resmini daha sonra yollayayağım), biraz zamana ihtiyaçları oluyor, ve birde budama özellikleri çok önemli.
Dallar kurudu diye çok dipten kesmemek lazım. Her türünün (örneğin baharda çiçeklenene, yazın çiçeklenen, katmerli vs...) ayrı budama zamanı ve özelliği var.
Kökü mutlaka gölgede ve nemli tutulmalı, dallar ise güneşe doğru verilmeli. Bizde özellikle karadeniz bölgesinde küçük beyaz çiçekli "orman asması" adı ile "clematis vitalba" türü bulunuyor. Bu fotoğraftakiler ve dahi benimkiler hibritlenmiş alt türleri.
İngilizler çok meraklılar bu sarmaşığa, özel dernekleri bile var, renk ve çeşitlerini arttırmaya uğraşıp duruyorlar, yarışmalar bile yapılıyor....
Az kalsın unutuyordum, tohumdan yetiştirmek oldukça zor, bazılarının çimlenme süreleri 3-5 ay sürebiliyor. Tohumdan yetiştirecek olanlara mutlaka bu konuda bilgi edinmelerini öneririm. En güzel çoğaltma tekniği çelikleme ve kökten yeni sürgün ayırma...

22 °C de tohum boyunun iki katı derinliğe gömerek steril ince textürlü torfta çimlendiriyorum. Viyolde, her göze bir tohum olacak şekilde.

Sevgili aysemelıke
Benim climatısler açıyor ve daha sonra (uzun bir süre sonra) çiçeklerini döküyor .Ben onları hiç budamıyorum, budamam mı gerekiyor ? Nasıl?

Benimkiler iki yıllık Melike Hanım. Bu sene geçen senekine oranla çok daha gür.
Ama forumdaki arkadaşlarınki açmış ta tohuma kaçmış benimki henüz tomurcuk. Rengi maviye kaçan bir mordu yanlış hatırlamıyorsam geçen sene. (3-5 çiçek açmıştı sadece) Çeliklemeyle çoğaltın demişsiniz, dalları çok narin pek çeliğe uygun değil sanırım bir kaç yıla daha ihtiyacı var. Geçen sene tohum verip vermediğine hiç dikkat etmemiştim bu sene daha dikkatli olmam lazım. Bilgiler için teşekkürler Todor, Melike Hanım.
Sevgiler...

Meraklılar için kısa bir çeviri yaptım, çok fazla türü var hepsini yazamadım ama en belli başlılarını, yetiştirme ipuçlarını ve budama özelliklerini bulabilirsiniz, en altta ingilizce olamakla birlikte kaynak da verdim. İleri yardım isteyenler olursa yine bir şeyler düşünürüz...
Selamlarımla.
Melike


Clematis

Bir ağaç **** duvar üzerinde yetiştirilebilen tırmanıcı formları olduğu gibi daha küçük boyutlu, bahçe kenarların ön taraflarında yetiştirilebilecek olanları da vardır. Hatta bazı clematisler askılı sepetlerde **** kenar saksılarda yetiştirilebilir.

Bilinen bazı türleri;
İlkbaharda çiçeklenen clematisler:
C.macropetala 'Markham's Pink': dayanıklı bir tür. Koyu pembe, çiftkatlı orta **** geç baharda çiçek açan bir form. 3m!e kadar uzayabilir.
Clematis montana var. rubens 'Elizabeth': pembe çiçekli ve vanilya renkli iki ayrı alt türü olan popüler bir form.Geniş alanları kaplamakta kullanılabilir. 6-9 m boylanabilir.
C. montana var. rubens 'Tetrarose': en uzun çiçeklenme süresine sahip olan bir tür. 8m boylanabilir, pembe çiçeklidir
C. alpina 'Jacqueline du Pré': 3m boylanabilen, güçlü, pembe çiçekli, gösterili tohum kapsülleri olan bir tür.
C. armandii: herdem yeşil bir tür, büyük, puanlı, koyu renk yaprakları var. Krem beyazı çiçekleri bahar ortasında gelişiyor. 4-6m boylanabiliyor

Erken-orta yaz döneminde çiçeklenen clematisler:
C. 'Belle of Woking': çift katlı gümüş rengi büyük çiçekleri, 2.5 m boylanır.
C. 'Beauty of Worcester': çift katlı, koyu mavi çiçekli erken yazda çiçeklenir. Boyu 2.5m
C. 'Countess of Lovelace': çitkatlı, açık mavi çiçekli, boyu 2.5 m.
C.'Henryi': 1880 de Edinburgh da Issac Henry tarafından hibritlenmiştir. Krem beyazı çiçekli orta-geç yazda çiçeklenir. Boyu 3 m.
Beyaz-pembe çizgili çiçekleri olan en populer clematislerden biri. Geç bahar-erken yazda çiçeklenir. Boyu 2.5-3m

Geç yaz-erken sonbaharda çiçeklenen clematisler:
C. 'Betty Corning': Çan şeklinde mavimsi çeiçekleri olan dayanıklı bir tür.
C. 'Bill MacKenzie': parlak sarı sarkık çiçekli, boyu 5m - 6m
C. 'Black Prince': koyu kırmızımsı mor renkli çiçkleri var. Boyu 3m
C. 'Etoile Violette': koyu mor çiçekli, boyu 3m

Yetiştirme İpuçları:

Yeni alınan bitkinin ekilmesi:
Clematisler, besleyici, nemli ama iyi drene olan toprakları severler. Gölgede, kökün serin tutulacağı yerde iyi yetişirler bu nedenle dikildiği bölgede dibine kısa boylu çalıların dikilmesi **** kaya, taş parçaları ile kökün gölgede bırakılması uygundur.
Ekmeden önce su içinde bekletilmelidir.
Daha sonra kök yüksekliğinden biraz daha derince bir çukur açılmalı, dibine iyi kalite gevşek toprakla **** yaprak süprüntüsü karıştırılmış, gübre konulmalıdır.

Clematis bu hazırlanan çukura bitki gövdesi 2-3 cm çukur içinde kalacak derinliğe yerleştirilmeli, toprak ve organik madde karışımı kenarlardan dökülerek hafifçe el ile bastırılarak dikim işlemi tamamlanmalıdır.
Dikimden sonra mutlaka sulanmalı, 15-20 boyunda bırakılacak şekilde derince budanmalıdır. **** sağlıklı filizlere kadar tıraşlanmalıdır.


Sonraki yıllarda bakım:
Heryıl, şubat-mart aylarında gübreleyin
Büyüme mevsiminde düzenli sıvı besleyicilerle besleyin
Ertesi yıl iyi bir gelişme sağlayabilmek için çiçekler geçtikten sonra da besleme işini sürdürün.
Yeni sürgünleri düzenli olarak kontrol edip bağlayın.
Kuru ve sıcak dönemlerde düzenli sulayın.


Saksı içinde yetiştirme ipuçları:
En az 45 cm derinlikte bir saksı kullanmalısınız. Plastik saksılar kökleri dondan koruyamayacağı için kullanılmamalıdır. Tırmanabilmesi için saksıya bambu destekler de gömün.
İleriki yılarda büyüme mevsiminden itibaren sıvı besleyiciler kullanın. Her yıl toprağının yüzeyden 2.5-5 cm sini kaldırıp yeni, taze saksı toprağı ile değiştirin. Kuru dönemlerde hergün düzenli sulayın. Gerektiğinde yeni sürgünleri düzgünce bağlayın. Kökleri soğuklarda dondan korumak için havakabarcıklı naylonlarla saksıyı iyice sarın. her mevsim

Clematislerin budanması

Clematisler türleri farklı şekilde budamalara sahip olduğu için budanma konusunda kafa karıştıran bitkilerdir. Ana grupların çiçeklenme dönemlerine ve çiçek şekillerine göre tanımlanmış olan üç ana grupta budanmaları söz konusudur. Erken çiçeklenen gruplar eski dallardan çiçeklenir, oysa daha sonra çiçeklenenler yeni filizlerden tomurcuklanır bu nedenle budanmalarına azami özeni göstermek gerekir

Grup A: Erken çiçeklenen clematisler

Bu gruptaki bitkiler genelde nisan mayıs gibi çiçeklenirler, bir önceki mevsimin dalları üzerinde ki filizlerden tomurcuklar gelişir. Bu gruptakileri çiçekleri geçer geçmez budamalısınız. Böylece gelecek mevsime tomurcuklanacak gelişimi yaz boyu sağlayabilirsiniz. Yaşlı, odunsu dalları kesmekten kaçınarak şekil verme **** kısaltacak şekilde budayabilirsiniz.Bu gruptaki clematisler; : C. alpina, C. macropetala, C. armandii, C. montana and C. chrysocoma.


Grup B: Büyük çiçekli hibritler

Büyük çiçekli hibritler haziran ortasında bir önceki mevsimin kısa dallarından çiçeklenir, bazen de yeni filizlerden yaz sonuna doğru ikinci çiçeklenme olur. İkinci çiçeklenme döneminde çiçekler haziran ortasında açanlara göre daha küçüktürler. Bu grubu Şubat-mart aylarında budamalısınız. Ölü ve zayıf dalları tem,izledikten sonra, en güçlü yeşil filize kadar kısaltabilirsiniz. Bu kısaltma en fazla bitki dibinden 12-20cm kadar olmalıdır.
Bu grup bitkiler zamanla alt kısımlarında yapraksızlaşırlar, bu nedenle diplerine görüntüyü güzelleştirmek için kısa boylu uzun ömürlü çiçekler ekilebilir. Yeni ve fışkırır tarzda bir gelişim isterseniz de ilk çiçekler geçtikten hemen sonra 20 cm den kesip, budayabilirsiniz. Bu gruptaki hibritler: 'Nelly Moser,' 'Miss Bateman,' 'Lasurstern,' 'Duchess of Edinburgh,' 'Mrs. Cholmondeley' vb.



Grup C: Geç çiçeklenen clematisler:

Bu gruptaki bitkiler aynı yılın dalları üzerinde üst 40-50cmlik bölümde çiçeklenirler. Bir kısmı haziran ortasında çiçeklenmeye başlar ve sonbahara kadar çiçeklenmeleri devam eder. Şubat **** mart aylarında 40-50 cm kalacak uzunluğa kadar, sağlıklı dalların ve bazı filizlerin de kesilmesine göz yumarak budayabilirsiniz. Bu gruptaki bitkiler: C. viticella, C. flammula, C. tangutica, C. x jackmanii, C. maximowicziana, 'Perle d'Azur,' 'Royal Velours,' 'Duchess of Albany' vb

Hastalıkları ve zararlıları:

Bit ve böcekler için düzenli kontrol yapılıp, ilgili insektisitlerle tedavi edilmelidir.

En önemli hastalığı “Clematis wilt” denilen yaprakların üstten başlayarak hızla kahverengileşerek, bitkinin kuruduğu bir rahatsızlıktır. Kontrolleriniz sırasında enfekte olduğunu fark ettiğiniz dalları derhal, keserek uzaklaştırın. Eğer bitkinin etkilenen kısımları çoksa, tam dipten kesmekten çekinmeyin. Enfekte dalarlı mutlaka yakın. Bu hastalık için yapılabilecek hiçbir şey yoktur….Bu hastalığı bitki dibinin su içinde kalmasının ve sümüklü böceklerin kolaylaştırdığı düşünülmektedir, bu açıdan da dikkatli olunmalı….

Çeviri kaynakları:

http://www.savvygardener.com/Feature...s_pruning.html
http://www.bbc.co.uk/gardening/plant...clematis.shtml

Clematis zararlılarını üç gurupta toplayabiliriz.
A-Bitler ve böcekler
1-Sümüklüböcek,yeni sürgünleri yiyerek çiçeğe zarar verirler.
2-Kulakaçan kurtçukları(Forficula auricularia),çiçek yapraklarını yiyerek zarar verirler.
B-Hastalıklar
1-Unçiği (Mehltau),rutubetli ve çok sıcak havalardan sonra oluşan bir hastalıktır.Kükürt kullanılarak önlenebilir. Hastalığın türkçe ismini tam bulamadım.
2-Botrytis, yazın uzun süren yağmurlu havalardan sonra ortaya çıkan bir hastalıktır.Bakırlı ilaçlar kullanılarak önlenebilir.Mesela Bakırsülfat(Göztaşı) çözeltisi.
C -Clematis solgunluğu (Clematiswelke) Clematis wilt,bir mantar türünün neden olduğu mantar hastalığıdır.

Sayın Güler hanım bu başlığı açmak ile benim yüreğime su serptiniz,neden derseniz ; İnternet alemindeki bütün Clematis ile ilgili siteleri bitirdim,sonra ne yapayım derken başladım yabancı firmaları incelemeye.
1,5 - 2,0 metre boy yapan çeşitlerinin tohum satışları var,ancak benim istediğim 6,0 metre den 10,0 metreye kadar boy yapabilen Montana cinsi
Clematislerdi,onlarda ancak fide olarak satılıyor.
Nasıl alırım,ödemesini nasıl yaparım buralara gönderirlermi?sorularını düşünmekten yorulmuştum artık.
Görüyorumki artık ben biryerlerde ararken forum arkadaşlarımızın birçoğunda varmış.
Sayın Sonia Varol hanımın Clematisini gördükten sonra aramadan durabilirmiydim acaba?
Tohum ve çelik konusunda yardımlarınızı bekliyorum,sağlıcakla kalın.


Clematis Montana Grandiflora
Clematis Montana "Freda"
Clematis 'Mrs N. Thompson'
Clematis Montana Rubens
Sonia Varolun Clematisi

Sayın Benben çok güzeller ama uzun zamandır aradığım halde ancak fotolarına
bakmakla yetiniyorum.İzmir ve çevresinde bulamadım maalesef.
Bir fidesini veya bir tohumunu ayarlasam çocuğuma bakar gibi bakacağım.
Tohum için Almanyaya giden bir iki tanıdığıma arattıracağım.
Clematis İngiltere ve Amerikada çok yaygınmış bildiğim kadarıyla.

Ben geçen sene BAUHAUS dan fide halinde almıştım. Aslında çok cılız duruyordu fidesi ama meraklısı olan bir bey tarafından bilgilendirildikten sonra deneme amaçlı bir kök aldım. Çok yıllık olduğunu seneler geçtikçe çok daha keyiflendiğini söylemişti ve çok güzel çiçekler açtığını. İyi ki almışım. Bu sene var mı bilmiyorum.

O resimleri ben yüklemiştim,özellikle Montana cinsi Amerikada çok yaygın -30
derecelere kadar dayanıklı olanları bile var.8-10 metre boy yapıyor ve benim bütün düşüncem pergoleme onlaruı sardırmak.
Yanlız bu türlerin çiçek yapısı daha küçük oysa 1 il 3 metre boyunda olan diğer türlerinin hem çiçekleri büyük ve gösterişli hem de renk sklaları çok geniş,
Tahminimce Bauhaus satılanlar bu guruptandır.

İzmir'e bir dönem clematis geldi. Ancak bu iklime uyum sağlamadılar. Uygulama sonrası hepsi bozuldu. Durum böyle olunca artık İzmir'e gelmemeye başladı. Çok güzel bir örneğini seneler önce Bozdağ'da Gölcük yaylasında görmüştüm, tablo gibiydi.

Kuşadası da İzmir iklimine sahip Sayın Deportivo. Nasıl yaşatacaksınız? Ola ki eğer alır ve dikerseniz kök bölgesini serin tutmak amacıyla hemen malçlama yapın. Bölgemizin uzun süren sıcak, yüksek UV'li, kurak yazları clematisleri hırpalamakta.

Mine hanım haklı ama ben kendi deneyimimi sizlere aktarmak isterim.
Denizli'nin yazlarıda son derece yakıcı sıcaklıkta geçer hatta geceler bile çok sıcak fakat ben clematis'lerimi ağaç altlarına ektim, kök ve gövdelerinin neredeyse yarısı gölgede, gün içinde de direk güneşi yanlızca çiçekli üst dallar sadece öğleden sonra görüyor ve çok güzel gelişiyorlar. Sarıldığı diğer bitkilere zarar vermediğinden ağaçada sardırıyorum ve yaz boyu değişik hoş bir görüntü elde ediyorum.
Sonuçta egenin en sıcak bölgelerinde pergolelere sardırmak yerine belki ağaç gövdelerinde dekoratif amaçlı kullanılabilir.......
Selamlarımla...

Size kesinlikle katılıyorum. Sayın Depotivo da pergolesini sardırmak yerine clematislerini gölgelikli bir yere dikerek daha başarılı sonuç elde edebilecektir sanırım. Bu arada kökü serin tutacak bir malçlama, örtü bitkisi, taşlar vs. unutulmamalı.

Bunlar da benim clematislerim

http://i193.photobucket.com/albums/z293/sami46/ev6.jpg

Benimki bahçede dikili olduğu halde gövdesi oldukça cılız sizinkine nazaran
eyup1. Kaç yıllık sizinkiler? Benimki iki yıllık. Bol tomurcuklu şu anda. Açmasını büyük sabırsızla bekliyorum hemen fotoğraflamak için.

Sayın Mine Hanım uyarılarınız için teşekkür ederim.Clematisin kendisini
bulmak üstelik bulunduğum ortama uygun varyetesini bulmak bir hayli zor.
Evimin Kuzey yönünü düşünüyorum şimdilik,kökünü korumak ise sorun değil.
Yanlız internet ortamında rastladığım bir cinsi varki İtalyan Clematisi
onu araştırıyorum.Ne olursa olsun kurutmayıda göze alarak o güzellikle bir karşılaşayım sevgiyle üstesinden gelirim inşallah.

Benimkiler dört yıllık.Bu arada üç dört defa kurudular diye clematisleri söktüm.Bu yıl tohumdan ve çelikten çoğaltmayı deneyeceğim.Tomurcuk varsa sanırım 3-5 güne kadar açarlar.Çiçekler on-onbeş gün duruyorlar.Seyrine doyum olmuyor.

Bunlar da başka açılardan

http://i193.photobucket.com/albums/z293/sami46/ev5.jpg
http://i193.photobucket.com/albums/z293/sami46/ev3.jpg