Iris iberica (Kurt kulağı)

[Müjgan]

Kurt kulağı, Süsen (Iris iberica)




Mayıs, haziran aylarında çiçeklenir. Süsenlerin en gösterişlilerindendir. Rengi farklı olan bir alt türü Yüksekova ve Şemdinli'de yetişir. Denetimsiz toplanması halinde zarar görebilir. 205 ve 305mm büyür.

Kaynak: www.dogagozculeri.org


Iris L.
Iris iberica HOFFM. subsp. elegantissima (SOSN.) TAKHT. ET FEDOROV
Ömür: Çok yıllık
Yapı: ot
Hayat formu:
İlk çiçeklenme zamanı: 5
Son çiçeklenme zamanı: 6
Habitat: kayalı veya kumlu tepeler, stepler, iğne yapraklı ve kayalı ormanlar
Minimum yükseklik: 1100
Maksimum yükseklik: 2250
Endemik: -
Element: İran-Turan
Türkiye dağılımı: D. Anadolu
Genel dağılımı: KB. İran, Ermenistan
Bulunduğu iller
Bulunduğu kareler : A8 A9 B8 B9 B10 C10

Kaynak: www.biyolojiegitim.yyu.edu.tr


Sistematik hiyeraşisi:

Kingdom : Plantae
Subkingdom : Tracheobionta
Division : Magnoliophyta Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal
Class : Liliopsida Batsch
Subclass : Liliidae J.H. Schaffn.
Order : Liliales Perleb
Family : Iridaceae Juss.
Genus : Iris Linnaeus

[aybala]

Botanical Name: Iris iberica D. Kramb 07-FEB-04
Botanical Synonyms: Iris iberica subsp. iberica D. Kramb 21-SEP-04
Classification: Oncocyclus, Aril D. Kramb 07-FEB-04
Common Names:
Chromosome Count: 2n=20 D. Kramb 21-SEP-04
General Description: Flowering stems reach 6" to 8" tall. Flowers have purple brown lines and dots on variable pale ground. D. Kramb 21-SEP-04
Distinguishing Features:
Preferred Habitat:
Hardiness:
Native Range: Caucasus D. Kramb 21-SEP-04
Status in the Wild:
Commercial Availability:
Sources Cited: Info entered on 21-SEP-04 comes from the SIGNA Checklist of Iris Species. D. Kramb 21-SEP-04
Additional Comments:


Kaynak: www.badbear.com

[aybala]

Şşşt, proje uyuyor

Yılın neredeyse altı ayını kar altında geçiren Van'ın Bahçesaray ilçesi, çiçekleriyle dünyaya açılmaya hazırlanıyor. Britanya destekli projede ekilen çiçekler, şu anda toprağın altında uyuyor.

İSTANBUL - Van'ın Bahçesaray ilçesi yıllardır iki yönüyle ünlüydü:
Uzun kış geceleri ve satranç oynanan kahveleri. Kış boyunca dünyayla bağlantısı tamamen kesilen ilçe, şimdi bu özelliklerine bir yenisini katmaya hazırlanıyor: Bitkilerini...

Britanya destekli proje tutarsa, Bahçesaraylı, 1600 ila 2 bin 800 metre yükseklikteki topraklarda yetişen bitkileri üretip dünya pazarına sunacak. Bu bitkilerden üçü yeryüzünde sadece Bahçesaray ve çevresinde yetişiyor.
Projenin adı, 'Bahçerasaray'da Soğanlı Yerel Bitki Türlerinin Çoğaltılması ve Korunması'.

Bu proje; Bahçesaray Kaymakamlığı ve Belediye Başkanlığı'nın ortaklığında, DEFRA'nın (Britanya Çevre, Gıda ve Kırsal
İlişkiler Birimi) finansal desteğiyle, ÇEKÜL tarafından yönetiliyor. Bahçesaray'da bizzat bu işi yürütense eski Bahçeköy Fidanlık Müdürü, emekli orman mühendisi Faruk Boyacı.

Baharı bekliyorlar

Bahçesaray ilçesi, mayıs ayında bitki çeşitliliği açısından 'önemli alan'
olarak belirlenmiş, ancak bu doğal dokunun tehlike altında olduğu tespit edilmişti. Daha sonra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın izniyle, üçü sadece Bahçesaray ve çevresinde yetişen 22 tür belirlendi ve bunlardan 2 bin 20 adet bitkinin ekimi yapıldı. Şimdi bu bitkilerin tutup tutmayacağı bekleniyor. Sonuçlar baharda alınacak.

Projenin ilk aşamasında, hedef, doğada kendiliğinden yetişen bu türlerin soğan ve tohumlarını çoğaltabilmek. Daha sonra da, gönüllü üreticilerin eğitilmesi ve üretilen soğanlı bitkilerin satışı planlanıyor. Bu sırada tehlike altındaki türlerle ilgili bilimsel gözlemler de yapılacak.

Projenin ikinci ayağını ise, halkın doğal kaynakları doğru kullanmasında bilinçlendirilmesi oluşturuyor.


Türkiye'ye örnek olacak

Doğal çiçek soğanlarının Türkiye'de kültüre alınmadığına dikkat çeken proje koordinatörü Deniz Özesmi, "Bu soğanların ve çiçeklerin potansiyel
olarak ekonomik değeri var, ancak toplu halde kültüre alınabilirlerse...

Şu anda Türkiye genelinde kültüre alınabilecek ve Bahçesaray'da da yetişen iki tür var. Adıyaman lalesi ve ağlayan gelin. Deneme bahçemizde bunları yetiştirmeyi becerirsek, halkı bunları üretmeye teşvik edeceğiz" diye konuştu.

Sadece Bahçesaray ve çevresinde yetişen bitkiler, ters lale (Fritillaria crassifolia), sarı kar lalesi (Fritillaria minima) ve süsen (Iris sari). Yine aynı yörelerden toplanıp Bahçesaray'da ekimi yapılan diğer türlerse şunlar:
Kuzukulağı (Allium akaka), yabani soğan (Allium hirtifolium), maviarap sümbülü (Bellevaliaforniculata), çayır sümbülü (Bellevalia paradoxa), ağlayan gelin (Fritillaria imperialis), adıyaman lalesi (Fritillaria persica), süsen (Iris aucheri), mor süsen (Iris barnumae), kafkas süseni (Iris pseudocaucasica), karçiçeği (Merendera kurdica), arap sümbülü (Muscari caucasica), akyıldız (Ornithogalum), çoban lalesi (Tulipa humilis), kar sümbülü (Puschkinia scilloides), yılanyastığı (Biarum karduchorum).

Kaynak: Radikal - 24 Aralık 2003 - İbrahim Günel

[aybala]

VAN-BAHÇESARAY DOĞAL ÇİÇEK SOĞANLARININ KORUNMASI VE ÇOĞALTILMASI PROJESİ ALAN ÇALIŞMALARINA BAŞLADI...

Van-Bahçesaray Doğal Çiçek Soğanlarının Korunması ve Çoğaltılması’ projesinin ilk alan çalışması Van ili ve Van-Bahçesaray ilçesinde 10 Haziran-20 Haziran 2003 tarihleri arasında gerçekleştirildi.

Bu çalışmalara, proje teknik danışmanları olarak Prof. Dr. Mehmet Koyuncu, Prof. Dr. Neşet Arslan; proje ekibi olarak Deniz Özesmi, Hakan Karan ve Biricik Arcan ve proje gönüllüleri olarak Van 100.Yıl Ziraat Fakültesi öğrencilerinden Özden Kır ve Erizan Aysan ve lise öğrencisi Bahçesaray’lı Kemal Azhan ile birlikte toplam 8 kişi katıldı. Bu grup 14 Haziran’a kadar çalışmalara katılıp; 14 Haziran’dan sonra ise Deniz Özesmi, Hakan Karan ve Kemal Azhan planlanan işleri tamamlamak üzere 20 Haziran’a kadar çalışmalara devam etti.

Projenin bu ilk alan çalışmasındaki amacı proje grubunun doğal çiçek soğanları hakkında eğitimi ve doğal çiçek soğanlarının ekimini başlatmaktı.

Bu amaca yönelik şu etkinlikler gerçekleştirildi:

-Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın izni ile 15 çeşit doğal çiçek soğanı doğadan söküldü. Toplam 1010 soğan toplanarak dikildi. Fritillaria Imperialis (Ağlayan Gelin) ve Fritillaria Persica (Adıyaman Lalesi) Eylül ayında üretici firmadan 1500’er adet alınarak dikilecek.

-Kaymakamlığın tahsis ettiği arazi işlenerek ekime hazır hale getirildi ve toplanan doğal çiçek soğanları dikildi

-Öncü olabilecek çiftçiler belirlendi ve ilgili kişilere proje tanıtıldı.

-Yerel sivil girişimlerden Gönüllü İnci Grubu ile ortaklaşa çalışılması planlandı.

-Proje grubunun ve kaymakamlık arazisinde bakımı üstlenen kişinin doğal çiçek soğanları hakkında genel olarak bilgilendirildi.