Etoburlarda Dormancy (kış Uykusu) Nedir?

[avukatkemal]

(FORUMDAKİ KONULARDAN DERLENMİŞTİR)

Sonbaharın ilerliyen bu günlerinde VFT'ler Sarraceinia'lar Droseralar gelişimlerini çoktan yavaşlatılar. yapraklarda sararma, kararma hatta kurumalar çoktan başladı. bu kurumaları müteakip yeni yaprak oluşumları ya yok denecek kadar az ya da olan yapraklarda değişiklikler farketiniz. belki bazılarınız hazırlıklı olamıyabilirsiniz diye yazmakda fayda var. yapraklar yazdaki gibi değiller VFTde kapanlar ufalıyor altdaki yaprak kısmı genişliyor. sarracenialarda huni kısmı adeta prematüre gibi geniş bir huni boyunda yaprak oluşumları ile huniler minikleşmekte. bu kış yapraklarına phylodien de deriz bu dormancy e giren cp lerdeki en doğal haldır bundan daha doğalı olamaz.

Dormancy için:
Zaman : En geç kasım ortaları artık 10-15oC lerde dinlendirmeye hazırlamamız gerekir.

Sulama : Sulama suyundaki seviyeyi düşürün hatta zaman zaman altlarında hiç su kalmıyacak durumlara getirin, ama asla torfunu kurutmayın. Altında su olmazsada torfa parmakla basınca az biraz da su kusar kadar nemli olsun. Kasım ortaları bu ıslaklıkta olmamalı. Nemli-ıslak hatta cp'ler için ıslak denecek kadar olmalıdır. Zaman zaman örneğin haftada bir kez kışları mart a kadar altında su kalmıyana dek sulama su ekleme yapmayın bir gün sonrası yine altında en az 1cm kadar su kalıcak şekilde ıslak tutmaya devam edin

Mekan : Serin ancak biraz da ışık alan bir yer olabilir. Kalorifersiz pencerede stor ile pencere arasında geceleri 12 gündüz 15 derecelerde çok rahat dinlenebilirler. İsterseniz dışarda kuytu bir yere koyun ancak hava geceleri +4 dereceyi bulursa içeri serin bir yerde birkaç gün korumaya alın tekrar yükselirse dışarı koyun. Kış ayazından, rüzgardan korunmuş camekan bir limonluk veya kış bahçesi misali ısıtmasız ışık alan yerler, serin bir merdiven boşluğu, aydınlık bir kömürlük v.s. de kışı soğuk yerlerde eb leri dormancy ye almak için uygun yerlerdir. sarr. dormancy leri için çok uygun ancak geceleri suyun donacağı kadar soğuk oluyorsa geceleri içeri alıp gündüzleri sıcaklığın daha makul olduğu zamanlarda tekrar orda en az bir ay daha geçirmesini sağlamak sağlıklı olur.

İlaçlama ve saksı değiştirme : Sarr. ve dionealara bir yer bulma zorluğu, torfun ve bitkinin kışlık yapraklarında çürüme görmek bazan çok geç olabileceğinden zaman zaman örneğin ayda bir preventif yani önleyici bazı ilaçlamalar yapmak iyi olur. Dithane bu gibi durumlarda tercih edilen ilaç olmalıdır. Yeni yılda mart gibi vegetasyon başlangıcında torf değişimi çok iyi olur. Zira her tür ilaçlama bitki için de bir tür stress kaynağıdır. Saksı değişimi de bir stress faktörü olmakla birlikte dionea ve sarr.lar bu dönemde yani mart nisan gibi dikkatli yapılan bir torf değişimini daha az bir hasarla kabullenmekte, çok çabuk kendilerini toparlamaktadır. Saksıda geçen yıldan ciddi bir sphagnum gelişimi baş göstermiş ise pekde torf değişimi gerekmiyebilir.

Bitimi : Mart gibi baharın gelmesiyle,
* Gerekli ise, saskı substrat değişimi.
* Rizomların bölünmesi
* Geçen seneden kalma kuru yaprakların geriye doğru kesilmeleri.
işlemleri yapılır.

[Weezer]

Böyle bir başlık açman iyi oldu.

[praecox]

Dormancy'ye gerek duymayan etobur bitki türleri:

Nepenthesler (tümü)
Drosera tropik ılıman iklim kuşağı menşeili türleri

Drosera capensis
D. schizandra
D. prolifera
D. adalae
v.d.

Pinguicula mexica tropik kökenli olanlar

P. moranensis
P. agnata
P. potosiensis
v.d.

Utricularia tropik türleri

[Mine Pakkaner]

Güzel bir derleme olmuş Kemal Bey, elinize sağlık.

[saydemir]

Dormancydeki bir vft nin baharla beraber uyanışı işte böyle oluyor. Başlangıçtaki hareketsiz ve cılız yapraklar aç birer canavara dönüştü. Rengi ise yeşilden kırmızıya döndü.

Resimler şubat, mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında çekildi.

[praecox]

Sayın saydemir,

bu resimler çok iyi bir dökümantasyon olmuş. Özelikle de resimlerin hep aynı açıdan çekilmiş olmaları bitkinin gelişimi görebilmemiz açısından çok faydalı olmuş. Vallahi ne yalan söyliyeyim bu kadar yıllık EBlere verdiğim emek boşa gitmemiş. Ben şahsım adıma bu kadar yıldır bu nebatlara uğraşırım böyle bir resim serisi elimde mevcut değil.
Kısacası takdir-i şayan bir çaluşma olmuş.
İşte ben buna "hocam iyi bir çalışma olmuş" klişesini (şakşakçılıktan çooook uzak) içtenlikle ve inanarak söyliyebilirim.
Bu resim serisinde hep anlatmıya çalıştığım kış yaz yaprak farklılıkları kapan boyu yaprağın yaza doğru tam işlevsel kapanları oluşturması v.s. gibi konularında çok açıklayıcı olmuş. bu resimlerin gösterdiklerini ben bu kadar senedir yazılarımla dahi anlatmayı beceremediğimi farkettim.
Eh ne demişler bir resim bazen 1000 söze bedel
Sayın saydemir, uygun görürseniz bu resimleri eb yarışmasına da koyalım derim ben.

[saydemir]

Beni de, sizden bu tebrikleri duymak inanın çok mutlu etti. Sizin tebriklerinizi almak benim eb fotografçılığı konusunda baya yol katettiğimi gösteriyor sanırım.
Bu resimlerden sadece en sondakini yarışmaya dahil ettim. Çünkü en gösterişli oldukları zaman o resimlerde görülüyor. Ama seri olarakta dahil edebilirim.
İçten sözleriniz için teşekkürler.

[avukatkemal]

Gerçekten çok hoş olmuş

[alpiii]

Çok güzel resimler tebrik ederim umarım en yakın zamanda bende vftmi alınca resimleri çekip yollayacağım. Bir şeyi merak ettim 5 ayda bu kadar hızlı büyüme sağlayabiliyormuydu onu bilmiyordum.Tohumdan ekince mi yıllar istiyor sadece yani bitki olgunlaştıktan sonra sadece 5 ayda ve dormancy çıkışı kendini toparlarken bu kadar çabuk mu büyüyor?

[praecox]

Evet sayın alpii,

olgun bir soğancığı olan bir vft bitkisinin vegetasyon cyclusu böyle. Yapraklar kışın dormancyde iken ilk resimdeki gibi geniş ve küçük kapanlı. Sonraki gelişme de resimlerde gördüğünüz gibi hızlı.
Tohumdan yetme bir VFT 3 sene kadar adeta uykusuz bir şekilde yaşamda kalama savaşı verir. Ondan dolayı da olgunlaşması uzun sürer. Genç bitkilerd yıllık gelişim sürecinde yapark ve kapan gelişimi bu kadar radikal değildir. Zaten ilk yıllarında belsenmeleri de kapan boyları yetmediğinden pek yeterli olamaz.
Tabii bu durum aklınıza dışardan böcek takfiyesi fikrini oluşturmasın. Zira sanırım ilk yıllarda sindirimi de pek beceremiyor gibiler...

saygılar

[alpiii]

hımm teşekkürler bilgileriniz için

[krizenten]

Sayın praecox hocam, EB lerimin bir kısmı resimde görülen mini seramda gelişimlerini sürdürüyor.Dormanc ye hazırlık için hemen seranın altına etrafı sytraphor ile kaplı,dışı da sera naylonu ile kaplı öncephesi açık(şimdilik,çünkü dormanc ye aldığımda orayı da kapatmayı düşünüyorum.)bir mahzencik yaptım.Sizce burada dormancy i geçirebilirmi EB lerim?
Açıklama yapmamda fayda var sanırım;sera naylonu üzerine de çok fazla güneş alan bir yer olduğundan, ince siyah sineklik teli germiştim dolayısıyla alt katın ön cephesi de aynı şekildedir.

[praecox]

Sayın krizenten,

o "mahzenciğe" hiç gerek yok gibi görünüyor. Oldukları yer yeterince korunaklı. Olgun ve sağlam EB'leriniz oldukları yerde kışı rahatlıkla geçirebilirler. Altını styropor kaplamanız iyi olmuş. Zira altı açık kalsa idi kökler çok fazla soğuklarda etkilenebilirlerdi.

Alttaki kapalı yere almanız yeterince ışık alamıyacağından sakıncalı olabilir. Buzdolabında dormancy'yi geçirme mantığı konstant bir ısıda karanlıkta vegetasyonu tamamen yavaşlatıp veya durdurup aşırı soğukları atlatmaktır.

[saydemir]

Havalar her ne kadar sıcak gitse de etoburların biyolojik saatleri dormancynin yaklaştığını söylüyor sanırım. Benim vft nin yaprakları kısalıp genişlemeye başladı. Sarraceniaların ise ibrikleri kurumaya başladı.

[papatyam]

Sevgili saydemir, ben de vft mi kaybediyorum diye üzülmeye başlamıştım erken olduğunu düşündüğüm den dormancy e gireceği aklıma bile gelmemişti.

[saydemir]

Bitkinin göbek kısmından yeni yapraklar çıkıyorsa ve sağlıklıysa bir sorun yoktur.

[papatyam]

Evet çıkıyor.

[verdoque]

Merhabalar,

Sanırım benim 3 hafta önce koçtaş'tan aldığım vft'm de kış uykusuna giriyor. 2 hafta bol akü suyu ve balkonda bütün gün güneş banyosu ile kendine gelmişti. Geçen hafta şehir dışına çıkacağım için gitmeden altına bol su koyup içeriye pencere önüne almıştım. Bugün geldim ve yeni, diğerlerine göre kalın bir yaprak ve nispeten küçük bir kapan çıkarmış olduğunu gördüm. Bu dormancy'ye girme belirtisi belli bir olgunluğa gelmiş bir vft olduğunu gösterir mi?

(Mümkün olduğunca ilgilendiğim bitkilerle ilgili forumda yazılan her şeyi okumaya çalışıyorum ama ya daha önce cevap verildiyse, anlatıldıysa korkusuyla forumda soru sormaya çekiniyorum. Bu soru daha önce cevaplandıysa lütfen kusuruma bakmayın)