Binanın ana kütlesi dediğim bölgeye ve bodrum duvarlarını taş ile bindirme yapacağım.
Ama hangi taş?
En doğru taşın o civarda çıkan uygun taş olması gerektiğini biliyorum ama yine de şartlarımı zorlayabilir miyim diye düşünmekteyim.
Taş binada görmek istediğim şey, yeni örülmüş gibi durmayıp eski havası vermesi.
Bir çok yerde ve Memet'in çalıştığı yerde taşlara baktım.
Memet'in orada gördüğüm Bergama taşı tam istediğim taştı. Gözenekli ve kendinden eski görünümlüydü. Ve sanki diğer cinslerden de daha hafif gibi geldi bana. Üç gram daha az yük bindirir olayı.. Ancak sanki içine su çekermiş, çabuk yıpranırmış gibi de geldi.
Her taşın her yerde uygun olmayacağını da düşündüğümden gelip int.te araştırdım. Aşağıdaki yazıya rastladım. Kaygımı haksız çıkartmayan bir yazı.
Ancak yine de ısrarla bu taşı kullanmak istesem, bu taşın dayanıklılığını attıracak bir yöntem var mıdır?
Çünkü yazıya göre, oniki yılda bile hatırı sayılır bir yıpranma görülmüş.
Tamam, eski görünümlü olsun dedik te hakikaten eski olsun dememiştik ki
izmir - Bergama Cumhuriyet Meydanı günümüzde yüzeysel koşullardaki bozunma nedeniyle
parçalanmış ve üzeri aşınmış andezit kesme taşlarıyla kaplı olarak harap bir görünüm
sunmaktadır. Kaplamada kullanılmış olan taşlar otobreşik andezitler ve andezitık tuflerdır.
Atmosfer basıncı altında her iki taşın ağırlıkça su emme değerlerinin % 1,8 den büyük, tek
eksenleri basma dayanım değerlerinin ise istenilen standartların çok altında olduğu
anlaşılmıştır (otobreşik andezitler için: 210 ± 27,0 kg/cm2, andezitık tufler ıçm . 150 ± 17,5
kg/cm2).
Ayrıca Böhme aşınma değerlerinin de her iki cms taş için >20 cm3 /50 cm2 olduğu
belirlenmiştir Otobreşik andezitlerde ve andezitık tuflerde porozite - P-dalga hızı arasındaki
ilişkileri incelenmiş ve porozite arttıkça P-dalga hızlarının azaldığı, buna karşılık tek eksenli
basma dayanım değerlerinin P-dalga hızı artışına bağlı olarak lineer bir artış gösterdiği
anlaşılmıştır Bu makalede dış mekan kaplama taşı olarak açık hava tiyatrosunda kullanılmış
olan pembe andezit taşlarının, gerek mühendislik özellikleri gerekse de petrografik modal
analiz sonuçlarma göre kaplama taşı olarak kullanımının uygun olup olmadığı tartışılmıştır
Açıkhava tiyatrosunun anfisinin
ve çevresinin düzenlenmesinde kullanılan taşlar 1997 yılında Balıkesir-Balya taşından imal
edilmiş ve montajına aynı yılda başlanarak 1998'de tamamlanmıştır. Andezitler sonradan
havanın ve suyun etkisiyle atmosferik koşullarda bozunarak günümüzde (decomposition)
işlevini yerine getiremeyecek duruma gelmişlerdir. Ayrıca, andezitlerin bulundukları
yerlerde önceden belirli bir ayrışma derecesine sahip oldukları taş ocaklarında yapılan
gözlemler ve ince kesit analizlerinden anlaşılmaktadır.
Fiziksel olarak taşlarda ıslanma ve
kurumaya bağlı olarak parçalanma ve ufalanma şeklinde mekanik ve hidroliz yoluyla
feldispatların kil minerallerine dönüşmesi şeklinde yüzeysel koşullarda gelişen kimyasal
bozunmalar meydana gelmiştir. Cumhuriyet meydanı günümüzde parçalanmış ve üzeri
aşınmış andezit taşlarıyla kaplı olarak harap bir görünüm sunmaktadır. Bergama ve
yöresinde breşik özellikteki pembe andezitlerle; andezitik tüflerin kaplama ve parke taşı
olarak kullanımı alışagelmiş bir tercih olmamıştır. Osmanlı dönemindeki taş ustaları ya gri
renkli andezitleri ya da granitik kayaları kullanmayı tercih etmişlerdir.
Ayrıca, Bergama'ya
yaklaşık aynı mesafede bulunan Kozak Masifi'ne ait granitlerin anfi tiyatronun inşaasında
kaplama taşı olarak kullanımının uygulamacılar tarafından neden tercih edilmediği de
bilinmemektedir.
Bergama yöresinde mevcut tarihi binalarda gri andezitlerin kullanıldığı ve
günümüze kadar atmosferik koşullardan fazla etkilenmeden (decomposition) bu taşların
kalabildikleri gözlenmiştir. Gri andezitlerin pembe andezitlere göre tek eksenli basma ve
nokta yükleme dayanımlarının daha yüksek, porozitelerinin ise daha küçük mertebelerde
olduğu bilinmektedir [1]. Önceden taşlarla ilgili literatürün taranmaması, yeterli deney ve
yerinde gözlemin yapılmaması uygulamada yanlış taş kullanım tercihleri ekonomik kayıplara
neden olmaya devam etmektedir.
http://www.maden.org.tr/resimler/ekl...c6ba51d_ek.pdf