[botanist]

Selamlar, Umarım bu bilgiler ağaçlar.net ve bu siteden faydalananlar için yararlı olur.

Konifer (kozalaklı) bitkilere ait tanı anahtarı


1.Yapraklar tamamen körelmiş, atkuyruğu benzeri çalılar. EPHEDRA
2.Gövde toprağa yatmış; dallar seyrek, yay şeklinde kıvrık, sürünücü. E. campylopoda

2.Gövde dik; dallar dik ve sert, sürünücü değil.

3.Erkek çiçek demetleri 8-16 çiçekli.
E. distachya subsp. monostachya
3.Erkek çiçek demetleri 4-8 çiçekli. E. major
1.Yapraklar körelmemiş (iğne ya da pul), ağaç veya çalı formunda.

4.Olgun yapraklar pul şeklinde, sürgüne kiremitvari dizilmiş, basit ya da şerit-mızrak şeklinde.

5. Tüm yapraklar pul şeklinde ve kiremitvari dizili; sürgünler dört köşe ya da yuvarlak; kozalak odunsu; tohumlar kanatlı.
CUPRESSUS
C. sempervirens

5. Yapraklar iğne ya da pul yaprak şeklinde, pul yapraklar sürgüne yatık değil; kozalak etleşmiş, üzümsü yapıda; tohumlar kanatsız.

6. Kozalak 20-25 mm, üzeri mavi dumanlı; tohumlar 3 adet, odunsu ve açılmayan bir yapının içinde.
ARCEUTHOS
A. drupacea

6. Kozalak genellikle 15 mm’yi geçmez; tohumlar dağınık. JUNIPERUS

7. Çiçekler yan durumlu; tüm yapraklar iğne yaprak, üçlü çevrel dizili; tohum sayısı 3. (Oxycedrus seksiyonu)

8. Yaprağın üst yüzünde bir stoma bandı bulunur. J. communis

8. Yaprağın üst yüzünde belirgin 2 stoma bandı vardır.

9.Yapraklar belirgin geri kıvrık, olgun kozalak siyahımsı-kahverengi.
J. oblonga

9.Yapraklar geri kıvrık değil, kozalak koyu kırmızı, morumsu-kırmızı veya parlak
kahverengi.
10.Kozalak 6-8 mm, yaprak genişliği 1.5 mm’ye kadar.
J. oxycedrus

10.Kozalak 10-20 mm, yaprak genişliği 2.5 mm’ye kadar.
J. macrocarpa

7.Çiçekler sürgün uçlarında; yapraklar pul şeklinde veya gençlik
yaprakları iğne yaprak şeklinde, tohum sayısı 3-13. (Sabina Seksiyonu)

11.Pul yapraklar küçük dişli, derimsi kenarlı; olgun kozalak koyu kırmızı.
J. phoenicea

11.Pul yaprakların kenarları dişli değil; olgun kozalak koyu mor-siyah renkli.

12.Olgun kozalak 4-6 mm, kıvrık bir sap üzerinde. J. sabina

12.Olgun kozalak 7-12 mm, hemen hemen dik bir sap üzerinde.

13.Sürgünler dört köşemsi, 1mm veya fazla kalınlıkta; tohumlar 1-2 (-3)
tane.
J. foetidissima

13.Sürgünler silindirik, 0.8 mm’den az kalınlıkta; tohum- lar 4-6 (-9)
tane.
J. excelsa

4.Olgun yaprak kenarları yuvarlak-dikdörtgenimsi-şerit (iğne) şeklinde.

14.Yapraklarda reçine kanalı yok; kozalak oluşturmaz, arillus tohumu sarmış.

TAXUS
T. baccata

14.Yapraklarda reçine kanalı var; kozalak odunsu yapıda, arillus yok.

15.Olgun yapraklar kısa sürgünlerde çevrel ya da ikili demetler halinde dizili

16.Yapraklar ikili, ender üçlü demet halinde, her bir demetin tabanı kın
(glaf) ile örtülü, tohum kanadı kıskaç şeklinde, kozalak pulları
olgunlaşınca dağılmaz PINUS

17.Tomurcuklar reçinesiz; yapraklar sarkık ve gevşek, açık yeşil renkte

18.Ağacın tepe tacı şemsiye şeklinde; tohumlar çok büyük, kanatsız
veya küçük kanatlı P. pinea

18.Ağacın tepe tacı düzensiz; tohumlar belirgin kanatlı

19.Kozalak belirgin saplı, aşağı sarkık ve hafifçe asimetrik, 8-12 cm
P. halepensis

19.Kozalak hemen hemen sapsız, sürgüne dik oturmuş, simetrik, 6-
11 cm
P. brutia

17. Tomurcuklar reçineli; yapraklar sert, fırça gibi, üzeri boz mavi
dumanlı veya koyu yeşil

20.Sürgünler sarımsı-kırmızı; yaprakların üzeri mavi dumanlı, 3-8 cm
ve dönük; kozalak saplı, asimetrik ve sarkık, 3-6 cm
P. sylvestris

20.Sürgünler siyahımsı; yapraklar koyu yeşil, 9-16 cm, sürgün
ucunda çanak şeklinde dizili, düz; kozalak sapsız, sürgüne dik,
mukro belirgin dikenli, 5-12 cm
P. nigra subsp. pallasiana

16.Yapraklar demet şeklinde, tabanlarda kın yok, kozalak pulları
olgunlaşınca dağılır
CEDRUS
C. libani
15.Olgun yapraklar uzun sürgünlere sarmal şeklinde dizili; kısa sürgün yok

21.Dökülen yapraklar sürgünde törpü şeklinde iz bırakır; kozalak aşağı
sarkık, pulları dağılmaz, tohum kanadı kaşık şeklinde PICEA
P. orientalis
21.Dökülen yapraklar sürgünde iç içe daire şeklinde iz bırakır; kozalak dik
durur, pulları dağılır ABIES
22.Dış pullar (brahte) dışarıdan görülür, yayılışı Kuzey Anadolu
A. nordmanniana

22.Dış pullar dışarıdan görülmez, yayılışı Güney Anadolu
A. cilicica


Kaynak: Tohumlu Bitkiler (Açık Tohumlular), Üçüncü Baskı, KTÜ, Orman Fakültesi, Genel Yayın No: 122, Fakülte yayın No: 15 I. Cilt