|
Kökler , alış veriş işlerini yaparken yani mineral maddeler ve suyu bünyelerine alırken bir iş yapmış olurlar. Bir işin yapılabilmesi için enerjiye ihtiyaç vardır. Kök hücrelerine veya dokularına gerekli olan bu enerji oksijen kullanılarak gerçekleşen bir reaksiyonla sağlanır.
Sonuç olarak yapraklara karbondioksit gerekli iken köklere oksijen gerekir. Kökler solunum yapıyormuş gibi düşünebilirsiniz. Köklere oksijen vermediğinizde boğulacaklardır. Kökler oksijen alıp solunum yapamadıklarında verilen mineral maddeleri de alamaz hale gelirler.
Kökler oksijeni havadan alabilecekleri gibi sudaki erimiş oksijeni de kullanabilirler.
Durgun suda kök oksijenini sudaki erimiş oksijenden almak zorunda kalır. Bu durumda durgun su kültüründe suya bolca oksijenin sağlandığı bir düzen gereklidir. 20 - 30 litrelik besinli suya tek pompalı bir akvaryum hava motoru ile sağladığınız hava yeterli gelmeyecektir. Bitki gelişir ama bütün performansı açığa çıkamayacaktır.
Akan su sistemlerinde su havayla temas ederek ne kadar şakırtılı ve bol bir su yüzeyi ile akıyorsa o kadar çok oksijen alabilir. Yani bir hava motoru kullanmadan suya oksijen bu yolla karıştırılmış olur.
Su kültürlerinde hava ve su temas yüzeyinin olabildiğince çoğaltılması ve temas süresinin olabildiğince uzatılması gerekir.
Durgun sudaki hava debisinin arttırılması yani daha fazla hava pompalanması, bu havanın küçük parçacıklar halinde verilmesi , verilme süresinin uzatılması gerekir.
Akan su kültürlerinde su - hava temas yüzeyinin çok olabileceği düzenekler kurulması mesela tava sisteminin boru sistemine tercih edilmesi, su geçiş noktalarında suyun şelale gibi akıtılması gibi basit yöntemler uygulanabilir. Fakat suyun havayla ne kadar çok temas ederse buharlaşama kaybınında o oranda çoğalacağının bilinmesi gerekir.
Ekovat motorları piyasadaki en ucuz çok debili hava kayanağıdır. Çıkma bir ekovatı 20 liraya almanız mümkündür. 8 atmosfere kadar başınçlı hava üretebilirler. 20 litrelik bir hacme sahip 8 atmosfer basınca dayanıklı bir depo ile bu hava bizim sistemlerde mükemmelen kullanılır. Ekovatlar silindir cıdarlarından pistonun üzerine sızdırmazlık segmanlarına rağmaen mutlaka bir yağ sızdırır. Bunu en aza indirilmesi için gene piyasada kolayca bulunabilecek basit yağ ve su depolayan ve bunu otomatik olarak dışarı atan cam parçalar vardır. onların da tanesi 20 lira civarındadır.
Minik bir kavanoz büyüklüğündeki cam bir kaptan hava geçer, basınçla oluşan su veya atık yağ bu camda birikir ve belli bir seviyeye ulaşınca tabanındaki minik delikten atılır.
Fakat ekovat ile çalışak kişilerin bütün bu bağlantıları kendinin yapabiliyor olması , malzemeyi tanıyor olması lazımdır. Aksi takdirde bu parçaları bulabilmeniz bulduğunuzda ucuza alabilmeniz veya bir ustaya size uygun halde biraraya getirtebilmeniz epey zordur.
20 - 30 litrelik besinli su deposu ile çalışan bir durgun su kültürüne basit bir akvaryum hava motoru ile dakikada bir litre hava verdiğinizi düşünürsek, bu havayı tam köklerin altından vermek, hava taşı ile parçalara ayırmak, süre olarak da 24 saat hiç kesmeden vermek tavsiye edilebilir.
Meyve bağlamaya başlamış bir domates bitkisinin saatte 20 mililitre oksijene ihtiyaç duyacağını biliyorsak , durgun suda basit bir akvaryum hava motoru ile bunun sağlanamayacağı açıktır. Bu miktar 4- 5 hava motorunun bir kova suya alttan taşlarla sürekli verilmes,i ve suyun hava yüzünden fokur fokur görünmesi ile karşılanabilir.
Ancak bu bir kovada durgun suda domates yetiştirilemez anlamına gelmez. Domates verilen hava kadar gelişecektir anlamına gelir.
Durgun suda verilen havanın suda eriyebilme özelliği sıcaklık arttıkca azalır !
En randımanlı erime 10- 15 derece su sıcaklığı arasında olmaktadır. Besinli suyunuz 22 derece ise oksijenin suda eriyebilme kabiliyeti 15 dercedeki su sıcaklığına göre %15 kadar azalmış demektir.
Domates köklerine havayı en çok isteyen isteyen bitkilerden biridir.
Sisleme yani aeroponik sisteminde suya hava vermek gereksizdir çünkü sisleme sırasında suya yeterince oksijen karışır fakat kökler zaten havayla da bolca temas ettiğinden oksijenlerini havadan karşılar.
Sitedeki ustalarında başlığa bu ana kadar çok fazla yazmamış olmasına da sığınarak, başlıktaki bütün sorulara bir cevap vermeye çalıştım.
Durgun su hava ilişkisi bakımından bir fikir verir inşallah . . . .
|