AŞURE Nerede?
Bu başlıkta ne kadar bilinmedik lezzet tarifi var öyle şaşırmamak mümkün değil. Büyük keyifle okudum. İleride de bolca dönüp bakacağım değerli bir başlık burası.
Benim de eklemek istediğim bir iki baharat var;
Lezzet konusu bitkisel tatlı (meyve kuru-yaş-kabuk-çekirdek, sebze, bakliyat, kuruyemiş) cephesinden ele alınınca aklıma hep aşure gelir.
Aşure herkesin öncelikle kendi annesinden taşıyageldiği geleneksel tarifle ele alınsa da biraz da imza gibidir. Herkesin aşuresi başka başka... Tadı, içeriği, kıvamı, baharatı, süslemesi ayrı ayrı.
Çocukluğumun ıhlamur ve akasya kokulu zamanlarında kalan rahmetli annemin aşuresi, hayatımın ilk dönemlerinde tad olarak beynime kazınmış olduğu için hiç bir aşurenin tadı ona ulaşamasa da her aşure ayrı bir eserdir aslında. Aşure ayı gelip de aşureler dağıtılınca, gelen aşureleri bir törenle tadarım. Önce gözlerimi kapatır derin bir nefes alır-verir, beynimin beyaz tahtasını silerim. Sonra yavaşça aşure tasına eğilir yavaş ama uzun bir koku nefesi alırım. Hızlı ve iştahlı koklamak sakıncalıdır. Üzerindeki tarçını enfiye gibi içselleştirmek aşure töreninin devamınında koku ve tad dengelerinin keyfini kaçırır
. Sonra aşureyi korkutmadan üzmeden yavaşça ilk kaşık alınır. Aşureyi karıştırmamak gerekir. Ama ilk kaşıkta gene de bütün içerik temsil edilmelidir. Nar taneleri, meyve kuruları, fındık - ceviz vs hepsi ortalamayı temsil etmelidir. İlk kaşık ağza alınınca önce dilin üzeri ile damak aradında hafifçe bastırılır ve kıvam/tad algılanır. Ardından yavaş yavaş çiğnenir ve içeriğin hem bütünsel tadı hem de içeriği oluşturan bileşenlerin ayrı ayrı tadı algılanmaya çalışılır. Tad armonisi uyumu yerindemi karar verilir. Sonrası size kalmış. İster hızla aşağıda beklentiden kasılan mideye gönderilir ister mide işkence de çekse yavaş yavaş tadı çıkarılarak yenilir.
Kısaca aşure yemek bir sanattır. Aynı degustatörler gibi bu konuda ciddi bir yaklaşım lazım.
Aslında aşure konusu ayrı bir başlık olmayı hak ediyor ama gene de kararı bu tariflerin ve başlığın üstadlarına bırakıyorum.
Burada bu kadar bitkisel lezzet uzmanı varken tarif vermek benim haddime düşmez. Gelecek ilginç katkı malzemeleri ve tarif önerilerini de inanın büyük iştahla bekleyeceğim. Aşureye kutsal tad gözüyle bakan bir vejeteryan iştahıyla...
Ardından, tad tılsımı konusunda hemen yanında duran "kısır" konusunu ele almak da lazım gibi .
Saygılarımla,