HUŞ AĞACI BETULA L.
Huş (Betula), huşgiller (Betulaceae) familyasının ağaç veya ağaççıklarına verilen addır.
Kuzey yarımküresinin ılıman iklim kuşağında çok yaygındır .
Rusyanın sembolü sayılan ağaçlardandır .
Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde yetişir.
Yaklaşık dünyada mevcut olan 100 huş çeşitlerinden en yaygın olan türü :
Betula pendula(European white birch)
Beyaz renkli gövde kabuğu en karakteristik özelliklerindendir
Ülkemizde çok bilinen bir ağaç değildir.
Bitkinin vatanı Güney Türkistan ve Kuzey Hindistan olup zamanla dünyanın ılıman iklimli hemen her yöresine yayılmıştır.
Soğuğa dayanıklıdır ama güneşi çok sever. Güneş gören bir yere dikilirse daha uzun boylu ve daha sağlıklı olur.
Geçirgen, süzek topraklarda daha iyi soluk alır. Kökleri çok derinlere inmez. Bu nedenle killi ve su toplayan topraklar onu çürütebilir.
Türüne göre 15-30 metreye kadar boy atabilir. Soğuk yerleri tercih ederler.
Orta sert bir ağaçtır. Bükülgendir. Fizik etkilerine dayanımı iyidir.
Çok özel bir gövdesi vardır.
Ağaç kabukları beyazdır.
Sarkık dalları çok güzeldir.
Kabukları soyulduğunda altından, neredeyse cilalı gibi bir beden çıkar. Bu beden ışığı çok güzel yansıtır.
Yaprakları ortadan uca doğru ve de ortadan başa doğru üçgen şeklinde veya yumurta şeklindedir. Yaprakların üst yüzeyi açık yeşil, alt yüzeyi soluk yeşil renkli, kenarları kertikli, 3-5cm uzunluğunda, 2-4cm enindedir.
Salkım huş ağacının yaprakları tüysüz iken bataklık ağacının yapraklarının alt yüzeyi tüylüdür ve bu da bu iki bitki arasındaki en büyük farktır.
Erkek çiçekleri 8-10cm uzunluğunda, 0,5-1cm çapında, silindir veya kuyruğundan asılmış kedicik şeklinde olduğundan kedicik diye anılır.
Dişi çiçekleri 2-3cm uzunluğunda, 0,6-1cm çapında silindir şeklindedir ve de her iki çiçek ilkbaharda koyu yeşil ,sonbaharda ise sarıdan kırmızıya ve koyu kahve rengini alır .
Yaprakları saoponin,flavonoid,eterik yağlar ve Cvitamini içerirler .
Rusyada saf Huş ormanları vardır
Ruslar , almanlar , İskandinav ülkeleri halkları bu ağacın , filizinden , yaprağından , kabuğundan , kökünden , ağacından , özsuyundan faydalanırlar .
Ülkemizde bu harika ağacın faydaları pek bilinmez .
Huş yaprakları eterik uçucu yağlar üretimi için kullanılırlar.
Nisan’dan Haziran’a kadar toplanarak havalı ve güneşli bir yerde kurutulur ve kurutulurken ısının 40˚’yi geçmemesine dikkat edilir. şayet ısı bu sıcaklığı geçerse birleşimindeki eter yağı (uçucu yağ) yok olur.
Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer.
Huş özsuyu; Huş ağacının gövdesine 5-10cm derinliğinde matkapla bir delik açılır ve bu deliğe cam bir boru takılarak akan bitki özsuyu bir cam kavanozda toplanır. Bitki özsuyunun 1-5lt’si 1-3haftada elde edilebilir. Bunun bozulmaması her 1litre için 5 karanfil tanesi ve 1-2gr Tarçın ilave edildikten sonra buzdolabına konur.
Huş ekstresi: Huş yaprakları etanol ve su karışımı ile ekstraksiyonu yapılır.
Rusyada tedavi amaçlı resmi tıp tarafından da kullanılır .Bunun için şubat /mart aylarında toplanan huş filizleri % 70 etil alkolde bir süre bekletildikten sonra safra kesesi iltihaplarında , safra çamurlaşmasında ve safra taşlarının eritilmesinde kullanılır.
Huş Çayı: Huş yaprağından iki kahve kaşığı demliğe konur ve üzerine 300-400ml kaynar su ilave edildikten sonra 5-10dk demlenmeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir.
Diğer faydaları; İdrar söktürücü. Haşlama şeklinde yapılan yaprak çayının bir süre günde 1 ila 1,5 bardak alınması halinde böbrek taşlarım erittiği söylenir. Yıkama suyu veya banyo katkısı olarak deri problemleri için de kullanılabilir.
Yaprak kaynatması bazen kellik için önerilir . Taze çıkartılmış özsuyu bu konuda daha faydalıdır .
Eğer uyku sorununuz var ise, hafif bir yatıştırıcı olarak yatmadan önce kaynatmayı bir deneyin. Kronik veya ağır deri problemleri için, ak huş ağacı kabuklarının kaynatmasın yıkama suyu veya banyo katkısı olarak kullanılır.
http://tr.mydearbody.com/sifali-bitkiler/hus-agaci.html
http://www.delinetciler.net/forum/ag...akkinda-hersey
http://www.treeland.ru/article/garden/vyd/