|
Bahçenize Uğurböceklerini Çekmek
Yazan: Arzeena Hamir
Bahçelerinizdeki tüm böceklerin içinde, muhtemelen en çok tanınanları uğurböcekleridir. Aynı zamanda uçuç böceği veya gelin böceği olarak da adlandırılan bu böcekler bahçıvanlanların en yakın arkadaşlarıdır. Sadece bahçenizdeki zararlıları (özellikle afitler) yemekle kalmazlar aynı zamanda parlak renkleri ile bahçenize neşe getirirler.
Onları bahçenize çekebilmek biraz planlama gerektirir, ancak zararlı böcek kontrolünde oldukça büyük avantaj sağlar. Ancak bahçenizde uğurböceklerinin sevdiği tip bitkileri dikmek için yeterli alanınız yoksa, ticari olarak satılan uğurböceklerinden getirmek, kendi uğurböceği popülasyonunuzu oluştururken saldırıya uğramış bitkilerinizin temizlenmesi için zaman kazandırır.
Tanımlama:
Yetişkin uğurböcekleri genellikle oval veya kubbeli şekle sahip, kırmızıdan turuncuya değişen renklerdedir. Üzerlerindeki siyah benekler de kimi zaman hiç benek olmamasından 15 beneğe kadar değişebilir. Bazı türleri tamamen siyah veya siyah üzerine kırmızı benekli olabilir.
Genç, larva şeklindeki uğurböcekleri genellikle daha az tanınır. Genellikle ince, altı bacaklı halleriyle timsahları andırır, mavi-siyah turuncu renkli benekleri vardır. Genellikle, bahçıvanlar bahçeye olan yararlarını bilmeden uğurböceği larvalarını ezer veya ilaç sıkarlar.
Hem yetişkinler hem de larvalar pek çok değişik yumuşak vücutlu böceklerle beslenir, ancak özellikle afitler temel yiyeceklerini oluşturur. Bir larva gelişimi boyunca yaklaşık 400 afit yer ve tek bir yetişkin ömrü boyunca 5000 den fazla afit tüketir. Buna ek olarak unlu bit ve örümcek akarla gibi pek çok böceği ve Kolorado patates böceği ve Avrupa Mısır kurdunun yumurtalarını yerler.
Yaşam Döngüsü
Bir yıl içinde ortalama olarak sadece 3-4 hafta içerisinde yumurtadan yetişkin olabilme döngüsü ile 5-6 nesil olabilir. İlkbaharda, yetişkinler yiyecek bulur ve dişiler herhangi bir yere 50-300 yumurta bırakırlar. Küçük, sarı ve oval yumurtalar genellikle afit kolonilerinin yakınlarında 10-50 kümeler şeklinde bulunur. Yumurtalar 3-5 gün içerisinde açılır ve larva 2-3 hafta boyunca onları yetişkiniğe ulaştırması için doymaz bir şekilde afitleri yemeye başlar.
Sonbaharda, yetişkinler bitki artıklarında veya çatlaklarda uyku moduna geçerler. Genellikle bunu yüzlerce yetişkinden oluşan gruplarla bir ağacın altında, çit boyunca veya bir kayanın altında gerçekleştirirler. Genellikle larvalarının kışın düşük sıcaklıklarından korunabileceği yerleri tercih ederler.
Bahçenize Uğurböceklerini çekmek
Afitlerin yanı sıra uğurböcekleri aynı zamanda yiyecek için polenlere de ihtiyaç duyarlar ve bazı tip bitkiler tarafından çekilirler. En popüler olanları şemsiye şekilli çiçeklerdir, bunlar; rezene, dereotu, kimyon, melekotu, solucan otu (Tanacetum vulgare), yabani havuç ve civanperçemi. Diğer bitkiler de benzer şekilde uğurböceklerini çekerler bunlar, kosmoz (özellikle beyaz olanlar), coreopsis ve kokulu sardunya, ıtır ve hindibalar.
Bahçenize, çekici bitkiler dikmenin yanı sıra aynı zamanda ilaçlamayı da keserek destek olmalısınız. Uğurböcekleri pek çok sentetik insektisit ilaçlara hassastır. Aynı zamanda yiyecek kaynaklarının pek çoğu yok olduğu için uğurböcekleri sizin bahçenize yumurta bırakmayacaklardır. Belki de en zor olan, bahçenizde afitlerin bazı bitkiler üzerinde yaşamasına izin vermektir, bu uğurböceklerinin yeterli yiyecek bulmaları için gereklidir. Buna ek olarak, yararlı olmadığından emin olana kadar bahçenizdeki böceklere ve yumurtalara zarar vermektekten kaçının.
Uğurböceği Satın Almak
Kimi zaman sizin veya komşunuzun, bahçenizde uğurböceği çeken bitkilere yer açmanız, zararlı kontrolü üzerinde hassas olmanız yeterli olmayabilir. Bazı durumlarda uğurböceği satın almanız bazı ciddi problemleri çözmenizde ve ihtiyacınız olan popülasyonu geliştirmenizde yardımcı olabilir.
Bilim adamları iç-ortamlarda yetiştirilen uğurböceklerinin, dışarı salındıkları zaman kendi yiyeceklerini bulmakta başarısız olduklarını buldular, bu nedenle pek çok ticari uğurböceği doğadan toplanmaktadır. Onları bahçenize salmadan önce, onların sizin istediğiniz yerde kalmalarını sağlamak için birkaç ipucu:
1. Uğurböceklerini sadece güneş battıktan sonra veya doğmadan önce salın. Uğurböcekleri güneş tarafından yönlendirilirler ve akşamları veya sabahın erken saatlerinde, koyuldukları yerde kalma eğilimindedirler.
2.Onları salacağınız yeri önceden sulayın. Bu hem uğurböcekleri için, etrafta içecek olması nedeniyle kıymetli olacak hem de serbest nem böceklerin bitki yapraklarına yapışmasına yardımcı olacaktır.
3. Sıcak aylarda, uğurböceklerini salmadan önce buzdolabında soğutmak yardımcı olabilir. Uğurböcekleri soğuk sıcaklıklarda uçmaktansa sürünmeyi tercih ederler ve bir gece buzdolabında kalmanın onlar için hiçbirşekilde zararı olmaz.
4. Oldukça işgal edilmiş bitkilerde örneğin güllerde, bitkinin üzerini örtün ve uğurböceklerini içine salın. Bir gün içerisinde uğurböcekleri afitleri bulacak ve onları mutlu şekilde yemeye başlayacaklardır.
Bir Not: Asya Uğurböcekleri
Seranız ya da bahçeniz için uğurböceği satınalmayı planlıyorsanız, sizlere önerim doğal uğurböceği türlerinden seçmeniz. Asya uğurböceği veya harmonia axyridis yerine Hippodamia convergensi tercih edin. Her ne kadar ikincisi afit kontrolünde oldukça etkili olsa da genellikle ticari seralar için seçim olabilir, bunun ana sebebi de evlerin içine yapılan “uğurböceği istilaları”dır.
Doğal bir uğurböceği dışarıda uyumaktan mutlu olurken, Asya türü sıcağı tercih eder ve yüksek sayılarla evlerin içlerini istila ettiklerinden, bir anda pek çok evsahibi için bir zararlı haline gelir. Buna ek olarak, dışarıdaki besin-zincirinin sağlanması açısından sayılarının adil olması gerekmektedir. Bazı tedarikçiler tüm türleri bulundururlar ve yapılabilecek en iyi seçim olabildiğince doğal olanıdır.
|