[musubeyd]

Yine ilginç ve orjinal bir projeye kapı aralamış Bonsaireef..
Paludaryum'dan ilk kez bu sayfalardan haberdar oldum.Canlı ve renkli bir dünya.Bir de bonsai eklendiğinde seyreyleyin manzarayı.
Bu akvaryum benzeri sulu dünyaya bonsaiyi adapte etme planı,beraberinde epey değişikliği de gerekli kılıyor.Yeni bir dizayn ve tarz anlayışını.Böyle bir proje, olayın, paludaryumundan öteye penjing sınırlarına taşınması demek evet.

İKLİM-MEKAN:
Paludaryum yalnızca tropik ortam şeklinde mi kurulabiliyor?.Diğer iklimlere ait sulu ortamlar da mümkün olamaz mı?.Burada asıl mevzu, su altı ve üstü yaşam şekillerini bir bütün halinde oluşturup sergilemekse, pekala tropik olmayan herhangi bir dere,göl ortamından da ilham alınabilir.Bu sayede iç ve dış mekan gibi tercih şansımız olur.Ağaç-bitki türü sınırlılığı sorunu hallolacağı gibi; ışık,nem ve sıcaklık konularında da sorun çıkmaz.Ne dersiniz? Şule hanım da bu doğrultuda bir fikir sunmuş zaten.İmkan dairesi genişlemiş olur.Tercih edilen ortama göre bitki-ağaç tercihi yapılır.Söğüt ağacı (özellikle salkım olanı) bir şekilde bu tarz bir çalışmada mutlaka kullanılmalı bence.

DİZAYN:
Bonsaili paludaryum projesinde, asıl üzerinde durulması gereken konu olarak DİZAYN meselesi görünüyor.Unsurların boyutu ve düzenlenmesi! Paludaryumda görebildiğim kadarıyla 'minyatürize' etme kaygısı yok.Küçültülmüş bir ortamda,hem sualtı hem suüstü yaşamı bütün canlılığıyla birlikte sergilemek adına,olabilecek bütün unsurların yoğunlaştırılmış birlikteliğiyle kurulmuş bir düzen sözkonusu.O olmayınca, dizaynı da penjingteki gibi 'küçük bir tabiat parçası' etkisini vermiyor.Zaten tabiaatta minyatürize edilmeye en uygun yapılar: ağaçlar,kayalık dağlar,taşlar,göl ve dereler...değil mi? Bir kütüğün minik olması pek de bir şey ifade etmez.Parmak kadar kuru dal ve kütükler zaten var.

BONSAİ:
Bonsainin adapte edileceği bir paludaryumda ise, herşeyin boyut ve dizayn açısısından yeni bir tarzda ele alınması gerekiyor.Çünkü bonsai ağacı için, onun 'minik bir ağaç' oluşunun vurgulanması büyük oranda içinde bulunduğu ortama bağlı.Zaten sığ saksıda tutulmasının sebebi, gelişmesini dengelemek dışında esas olarak boyutunu (minikliğini) gösterir tarzda vurgulamak.Bahçeye dikilmiş bir bonsai ne kadar 'büyümüş de küçülmüş' olsa da o etkiyi vermiyor.Yani ortamın, bütün unsurlarıyla boyut yönünden ahenkli bir kompozisyon oluşturması şart.Penjingte öyle..

SU,KAYA vd..:
Bonsaili paludaryumda 'su'yun konumu, penjingten farklı olarak, Şule hanımın da ifade ettiği gibi bir dekor-görüntü değil, merkezde yeralan, derinliği ve canlılığı olan 'esas' unsur.O halde bütün düzenlemenin, 'su'yun, derinindeki ve üzerindeki canlı-cansız unsurlarla birlikte cam ardından kesit halinde görüleceği bir konuma nisbetle yapılmalı..Sulu bir ortamda toprağın kullanışsız olacağını kabul edersek,taş ve kayaların bu projede sudan sonra 2. derecede önemli olduğunu söyleyebiliriz.
Üzerlerine minik ağaçlar yerleştirildiğinde, genel görünümün 'minik bir tabiat parçası' hissini uyandırması için, kaya-taşların şekil ve duruşlarının iyi ayarlanması gerekiyor.Kayalar, bir buzdağı gibi, kökü suda zirvesi su üstünde bir kayalık(dağ) şeklinde düşünülebilir mesela..Ağaçlar ya kökleri kaya üstünden suyun dibine inecek şekilde ya da oyuklara dikilmiş halde yerlestirilebilir.Irmak ve göl kenarlarında çok görülen suya köklerini salmış çınar ve söğüt manzaraları es geçilmemeli.Kullanılacak kütükler için de aynı şekilde bir boyut-şekil ayarı yapılabilir.İçmekanlarda kaya ve kütüklerde üstbitgen bitkiler; dışmekanlar da ise yosun,belli otlar,japon şemsiyesi vs. kullanılabilir.

Bonsaireef projesini, işe şelale de katarak daha 'uc'a taşıyacak görünüyor.

(Paludaryum ve bonsai rehberi hazırlayacaksak herkes kendince bir katkıda bulunsun. Bir beyin fırtınası yapalım yani. Sonuçta tecrübeleri ve bu beyin fırtınasının sonuçlarını birleştirelim...ÖLMEZ)
Hiç tecrübem yok.Bunlar gözlemlerim doğrultusunda tavsiye ve teklifler..