[kuru.umit]

Phnom Pehn gezimizin bu kadar üzücü olacağını hiçbirimiz tahmin edemezdik. Buralara gelmeden önce kötü olaylar yaşandığını biliyorduk ama bu kadar da etkileneceğimizi bilmiyorduk.



Önce Pol Pot ve Kızıl Kimerlerin tarihsel gelişimi hakkında bilgi vermek isterim (bu kısım uzun gelebilirse de, okumanızı tavsiye ederim. Ülkemizde bir dönem gerçekleşmiş ve anneannemden sağken dinlediğim kötü ama asla soykırım denemeyecek olayları karşılaştırabilmeniz açısından faydalı olacaktır).
19 Mayıs 1928 (bazı yerlerde 1925) doğumlu Saloth Sar ya da daha iyi bilinen ismi ile Pol Pot, Kızıl Kimerler olarak bilinen Kamboçya Komünist Partisinin bir zamanlar lideriydi. En güçlü zamanlarında ise 1976-1979 yılları arasında Demokratik Kamboçya’nın Başbakanlığını yaptı.



Kendisi Çin-Kimer kökenli bir aileden geliyor. Kız kardeşi, Kamboçya kralı Sisowath Monivong’un saraydaki odalık cariyelerinden olduğundan, sık sık saraya girip çıkma durumları da oluyormuş. Meslek Lisesinden Radyo teknikeri olarak mezun olunca, Fransa’ya teknik bilgilerini geliştirmek için gönderiliyor. 1949-1953 yılları arasında bu eğitim çalışmalarına katılıyor. Ama burada okumaktan çok, Fransa Komünist Partisi ile ilgileniyor ve imtihanlarda da başarısız olunca 1954 de ülkesine gönderiliyor. Kamboçya’ya dönünce henüz bağımsız olmamış Kamboçya’daki isyancıların örgütlenmesinde görev alıyor.

1954 Yılında Cenova ’da bağımsızlığı verilen Kamboçya'da, seçimlerin yapılması istenildiği halde, Kral Norodom Sihanouk sayesinde seçimlerin yapılamayıp asker ve polis marifetiyle halka ve partilere baskı uygulanınca Komünist Partisi silahlı mücadeleye karar veriyor. Pol Pot da bu sırada mezun olduğu okula öğretmen olarak dönüyor ve 1962’ye kadar da bir önemi olmayan üye olarak kalıyor. Ancak 1962 yılında Kamboçya hükümeti seçimler öncesinde aşırı uçlardaki sol partilerin liderlerini tutuklayıp, seçime katılmalarını engelleyince, Kamboçya Komünist partisinin legal faaliyetleri de kesilmiş oluyor. Buna bir de komünist hareketin o anda ki liderinin polis nezaretinde ölümü eklenip, kalan önderlerin tutuklanması eklenince, adam yokluğundan, Saloth Sar ya da Pol Pot denen yüzyılın soykırımcısına yürü ya kulum oluyor. Komünist hareketin başında artık Pol Pot vardır.

Arananlar listesinde olunca, Pol Pot da Vietnam sınırına kaçıp, Güney Vietnam'la iç savaş yapan Kuzey Vietnam’lı komünist gerillalarla temasa geçiyor. Bu sırada Pol Pot çiftçinin yapacağı devrim üzerine teoriler geliştirip, Theravada Budizminin kendi Komünist anlayışlarına uymayan elementlerini bile sistemlerine adapte ediyor. Hibrid bir komünizm geliştiriyor diyebiliriz. Bu arada kralın kendisinden ve uygulamalarından memnun olmayan çiftçiler de dahil çok insan harekete katılıyor ve 1960’lı yılların sonundan itibaren hükümete karşı küçük ayaklanmalar başlıyor.

Kralın aslında kendisinin hazırladığı ve ülke dışında iken gerçekleşen Vietnam karşıtı hareketlerde iş çığırından çıkınca, Kral, Kamboçya hükümetince azledilir. Askeri yönetim ülkenin başına geçer. Ülkede yönetim değişince Kral ve Pol Pot, Vietnam komünistlerince, Kamboçya hükümetine karşı aynı safta bir araya getirilir. Uzatmayalım; tarihin en gaddar adamı 1970 yılında Başbakan olarak, tüm ülkeyi idare edecek gücü eline geçirir. İktidar da kaldığı 5 yıl boyunca da, bir kaynağa göre 1.7 milyon, bir diğerine göre 3.5 milyon insanın en kötü işkencelere uğratılarak ölmesine neden olur. Tarihte bir insanın, kendi insanına böyle bir soykırım uygulamasına şahit olunmamıştır herhalde (kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Pol_Pot).

Önceleri Kral Sihanouk’a karşı olan düşünceleri, daha sonra Kamboçya sağcı partilerine ve onların Amerikan yanlısı düşüncelerine karşı olmak şeklinde değişiyor. Ne ilginçtir ki ileri yıllarda sıkışan Pol Pot’un destekçisi Amerika olacaktır. Krala karşı halkın ayaklanması gibi gözüken hareket, zaman gelecek kralla birlikte halka karşı hale gelecekti. Kendilerini askeri yönetimden kurtaran Kızıl Kimerleri karşılayan halk, herhalde neler yaşayacağını bilse, onları bu şekilde karşılamazdı.

Tarihin cilveleri bu patolojik insana inanılmaz roller vermiştir. Gelişen bazı olaylarda aslında küçük bir harekete, çok sayıda insanın katılmasına neden olmuştur. Örneğin Vietnam’da komünist gerillalara lojistik destek verildiğini iddia eden ABD, Kamboçya köylerine B-52 bombardıman uçaklarından bomba yağdırıyordu. Bu köylüler krala, askeri rejime, ABD’ye karşı duran tek hareket olarak Kızıl Kimerleri ve Pol Pot’u görüyordu ve bu harekete katılıyor veya destek veriyorlardı. Kral Sihanouk eğer sol partilerin liderlerinin tümünü ortadan kaldırmasa, bu adama liderlik sırası gelemeyecekti.

Pol Pot iktidara geldiği, güçlü yıllarında "Sıfır Yılı" adını verdiği dehşet verici bir temizlik operasyonuyla, "emperyalizmin uşakları" olarak nitelediği iyi eğitim görmüş bütün yurttaşlarına karşı amansız bir savaş başlatmıştır. Şehirde yaşayan herkesi pirinç tarlalarında çalışmaya zorlayan Pol Pot, bütün okulları kapattı. Yaşlı-genç-çocuk-kadın-erkek ayırımı yapmaksızın yüz binlerce insanı işkence hanelere dönüştürülen okullarda, komünist idareye karşı olduklarını itiraf ettirdikten sonra ölüm tarlalarına sürdü.

Üniversiteyi bitirmek, ellerinde nasır bulunmamak, herhangi bir konuda uzman olmak, yabancı dil bilmek, hatta ve hatta gözlük kullanmak dahi, bu insanların ölüme gönderilmeleri için yeterli birer gerekçeydi. Çünkü her fırsatta eğitimli insanlardan tiksindiğini vurgulayan Pol Pot, Kamboçya'nın gerçek kurtuluşunun herkesin "kara cahil" kalması ve kırsal bölgelerde kurulan toplama kamplarında yalnızca bir tabak pirinç için çalışılmasıyla sağlanacağına inanmaktaydı. Kurduğu rejime de âdeta ironi yaparcasına "Demokratik Kamboçya Cumhuriyeti" adını vermişti.

Pol Pot 15 Nisan 1998'de bambudan yapılma köy evinde özgür bir insan olarak "kalp krizi"nden öldü. Tek bir soruşturma bile geçirmeden, tek bir gün bile gözaltına alınmadan...

Gerçekte Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Çin ve Tayland hükümetleri Pol Pot ve Kızıl Kimerlere iktidarı ele geçirmede ve korumada yardım etmemiş olsalardı, onu yasal lider olarak tanımasalardı, tarihte bir hiç olarak kalacaktı ve bir çok insan da bugün hayatta olacaktı.