Güzel bir dekorasyon için mevsimlik çiçeklerin kullanıldığı sepetler idealdir. Kökeni Ingiltere` ye dayanan çiçeklerle bitkilendirme çalışmaları, yıllardır popülerliğini korumaktadır. Başlangıçta sadece dış mekanlar için düşünülmüş olan askılı sepetler, daha sonraları iç mekanlarda da kullanılmaya başlanmıştır. Sepetler içerlerine yerleştirilen çeşitli renk ve kombinasyonlardaki çiçekleriyle, düzenli bakımları yapıldığında bulundukları çevre içerisinde uzun süre estetik görünümler sunacaklardır.
Kullanım ve bitkilendirme: Askılı sepetler kapı önleri, bahçe içerisi, pergola üzerleri, balkonlar gibi pek çok farklı mekanlarda kullanılabilirler. İyi bir bakım ve sepeti asmak için doğru ve sabit bir yerin seçilmesi gerekir. Yer seçiminde; nemli toprağın ve bitkilerin sepeti ağırlaştıracağı göz önünde tutulmalıdır.
Sepet seçimi: Çiçeklerin dikilmesinde metal, metal tel, plastik malzemeler veya gerçek sepetler kullanılabilir. Sepetlerin boyutları kullanılacak bitki miktarına ve bitkiler için gerekli olacak yere göre değişecektir. Daha çok toprak alacak, büyük ve derin sepetler seçilmelidir. 35cm çapındaki sepetler genel kullanımlar için en uygun olanlardır. Bu sepetlerin kenarları genellikle açıktır ve içerlerine toprak koymadan önce astarlanmalıdır.
Son zamanlarda çevresel endişeler nedeniyle, sepetler içerisinde kullanılan yosunlara alternatif olarak hindistan cevizi ağacı elyafı ve koyun yünü gibi malzemeler kullanılmaktadır. Sepetler içerisinde var olan suyu daha iyi depo eden kenarları kapalı sepet modelleri de kullanılabilir. Bu sepetler daha az sulama gerektirirler; direk güneş ışığı alan ve daha çok dikkatin gerektiği mekanlar için idealdirler.
Toprak seçimi: Kaliteli bir bahçe toprağının seçilmesi gerekir. Toğrağın %25-30` una kil karıştırılmalıdır. Kil suyu tutacak ve bitkinin iyi gelişmesini sağlayacaktır.
Bitki seçimi: Büyük sepetler için aynı yetişme koşullarına sahip bitkilerin bir arada kullanılması gerekir. Küçük saksılar için her sepette aynı bitkinin kullanılması daha iyi olacaktır. Çok küçük saksılar için ise bir tane iyi görünümlü bir bitkinin dikilmesi yeterli olacaktır. Sepetlere dikilen mevsimlikler sadece 1 yıl yaşayacaktır, her bahar yeniden dikilmeleri gerekecektir. Yapraklı bitkiler bitki türüne bağlı olarak sepetlerde birkaç yıl yaşayabilirler. Bazı çok yıllık bitkiler saksılarda iyi gelişebilirler, fakat kış boyunca soğuk hava koşullarına dayanamayabilirler.
Bitki kombinasyonlarında yöresel iklim koşullarına en iyi uyum sağlayacak türlerin seçilmesi önemlidir. Tek renkli veya özel kontrastların kullanıldığı doğru renk kombinasyonları kullanılmalıdır. Çok renkli kombinasyonların kullanılması ile de etkili kompozisyonlar oluşturulabilir.
Kırmızılar, yeşiller veya sarılar, morlar gibi zıt renkler; maviler, morlar, yeşiller gibi uyumlu renkler; sadece kırmızılar gibi tek renkli görünümler kullanılabilir. Çiçeklerin renklerini vurgulamak için sarmaşık, eğrelti otu gibi yeşil yapraklı bitkiler idealdir. Sepetin renginin de düşünülmesi gerekir. Sepetin rengi çiçeklerin rengi ve sepetin asılacağı yer ile uyumlu olmalıdır.
Kompozisyonlarda bitkilerin yapraklarının şeklinin ve tekstürünün göz önünde tutulması gerekir. Sarılıcı ve sarkan bitkiler askılı sepetler için ideal olanlardır. Yukarı doğru yükselen bitkiler sadece sepet içerisinde 45º açı ile dikildiklerinde iyi bir görünüm verirler. Zıt bitki formlarının kullanılmasıyla da etkileyici görünümler oluşturulabilir. Örneğin; sarkan lobelia ile kombine edilmiş yukarı doğru dik gelişen sardunya zıt formlu bir kompozisyon oluşturacaktır.
Sepet tipine ve bitki kompozisyonuna bağlı olarak askılı sepetler için kullanılacak çalışma yöntemleri değişecektir. Öncelikle sepetin içine biraz yosun (Sphagnum), ikinci olarak da yosunun üzerine plastik parçaları konulur. Suyun plastik içerisinde hareket edebileceği birkaç küçük delik bırakılmalıdır. Sepet kısmen toprakla doldurulur. Çiçekler sepetlerin öncelikle yan kısımlarındaki boşluklarına teker teker dikilir ve boşluklar toprakla doldurulur. Bitki gövdesinin iyice oturması için toprak iyice sıkıştırılır. Tekrar biraz yosun konulur ve biraz daha toprak eklenir. Ardından çiçekler sepetin üst kısmına dikilir. Sepetin üst kısmında yukarı doğru gelişen bitkiler kullanılabilir. Sepet toprakla doldurulur. Son olarak sepet yüzeyi biraz daha yosunla örtülür.
Sepetlerde kullanılabilecek tür seçimi
Dış mekan kullanımlarında mevsimlik çiçeklerin çoğunluğu uygundur. Örneğin; sakız sardunyalar, petunyalar vs. kullanılabilir. Hedera (Kaya Sarmaşığı), eğrelti otları gibi yeşil bitkiler kombinasyonlarda iyi birer tamalayıcıdırlar ve çiçeklerle beraber uyumlu görünümler oluştururlar.
Bakım
Işık ve su istekleri benzer türler bir arada kullanılmalıdır. Yanlış tür seçimi ile bazı bitkiler diğerlerine göre daha baskın gözükebilir ve saksının dengesi orantısızlıktan bozulabilir.
Sepetlerin her gün sulanması gerekir. Günde iki kere sulanmaları daha da iyi olacaktır. Sepetler genellikle gölge yerleri severler ve yağmurlu havalarda dahi sulanmalıdırlar. Haftada bir kere gübre verilmesi, eski ve solmuş çiçeklerin, kötü yaprakların en az haftada bir toplanması gerekir.
Bitkilerin bakımında yavaş nüfuz eden gübreler kullanılmalıdır. Bitki dikilirken, granüler veya tablet formdaki gübreler toprağa karıştırılmalıdır. Toprağın su tutma kapasitesini artırmak için jeller kullanılabilir. Kuru olan kristallere su eklendiğinde suyu çekerler birkaç sulamada şişerler. Jelatinimsi parçalar toprak kuruduğunda suyu dışarı verirler.
Kaynaklar
1. Flowers and plants, Hanging baskets,
www.dutchflowerlink.nl
2. Hanging baskets,
http://www.raringtogrow.com
3. Greenhouse Production of Flowering Hanging Baskets, 1997-2006 by the Alabama Cooperative Extension System, http://
www.aces.edu/
http://www.ekolojimagazin.com/?s=magazin&id=276