[Kerem Örenç]

Almanya’da gördü Elazığ’a getirdi
Almanyalı gurbetçi Edip Yıldırım, Almanya’da gördüğü Emden Kazı’nı Türkiye’ye getirerek Elazığ’da Türkiye’nin ilk entegre kaz çiftliğini kurdu. Emden Kazı’nın, kaz ırkları arasında en değerlisi olduğunu söyleyen Yıldırım, Emdenlerin, Kars Kazı’nı tahtından edeceğini düşünüyor.
Almanya’da gördü Elazığ’a getirdi



MEHMET ALİ AKKUM

Almanyalı gurbetçi Edip Yıldırım, 30 yıldır Almanya’da yaşadığını belirterek, “Almanya’nın Honnover şehrinde bu kazları gördük ve Türkiye getirip çiftliğini kurmaya karar verdik. 30 yıldır Almanya’da yaşıyorum. Bu kazlar, Emden adı ile bilinir. Literatürdeki en büyük kaz ırkı olarak geçer. Eti ve tüyü kaz türleri arasında en değerli olarak geçer. Bir diğer adı da ‘Altın yumurtlayan kaz’ olarak geçer.” dedi. Elazığ Tanıtım Günleri’ne, kazlarını getiren Yıldırım, Emden Kazı’nın bilinirliğini arttırmak istediğini söyledi.

Tesis inşaat aşamasında
Elazığ’nın Kovanca ilçemizde üretime başladıklarını anlatan Yıldırım, yapım aşamasında olan tesislerinin yüzde 30’luk bir kısmının bittiğini en kısa sürede geri kalan kısmı da bitirerek üretime tam kapasite olarak devam etmeyi planladıklarını söyledi.
Yıldırım, “Tesisimiz bittiğinde, ülkemize güzel, katma değeri yüksek bir tesis kazandırmış olacağız. Dolayısıyla Türkiye kazanmış olacaktır. Şuanda ilk civcivlerimizi üretmeye başladık. En kısa sürede tam kapasite ile üretime başlamayı hedefliyoruz” diye konuştu.

Senede iki defa civciv verebiliyor
Eylül ayında kaz civcivi üreten tek firma olduklarını söyleyen Yıldırım, “Normalde kaz civcivinin üretimine ilkbaharda başlanır ve 5. ayın sonuna kadar bu devam eder. Biz bunu 9 ve 10’uncu ayda da üretildiğini çiftçilerimize anlatacağız. Senede iki defa ürün alınabildiğini çiftçilerimize göstericeğiz. Avrupa’da bunun metotlarını, tekniklerini öğrendik. Bir Avrupalı, bir Alman bunu nasıl yapıyorsa bizde Türkiye’de bunu çiftecimize öğreteceğiz ve bunu ülkemizde yaygınlaştırma amacındayız” şeklinde konuştu.

Tüyü çok değerli
Emden kazının eti ve tüyünün çok değerli olduğunu ifade eden Yıldırım, “Kazımızın tüyü oldukça değerlidir. Lüks otellerde, büyük giyim markaları hep kaz tüyü kullanırlar. Kayakçıların giydiği montlarda, pahalı markaların ürettiği montlarda kaz tüyü kullanılır. Kaz tüyünün özelliği de terlemeyi önlerken, çok sıcak tutar ve hafif olma özelliğine sahiptir. Bu özellikleri nedeni ile çok tutulur ve talep görür” dedi.

Emden Kazı’nın canlı ağırlığı 15-18 kiloyu buluyor
Almanya’dan iki tür kaz getirdiklerini anlatan Yıldırım, kazlar hakkında şu bilgileri verdi:
“İki ırkımız var. Canlı hayvan ağırlı 15-18 kiloya çıkan Emden ve yine canlı ağırlı 11 kiloya kadar çıkan başka bir kaz türümüz var. Bu iki ırkımızda Türkiye’ye çok çabuk uyum sağladığını söyleyebiliriz. İki yıldır Türkiye’de çeşitli bölgelerde çiftçilerime deneme amaçlı verdik ve çok güzel verim aldık. İstanbul’da, Ankara’da bizim Elazığ’da çok güzel sonuçlar çıktı ve bunun çiftliğini kurmak için çalışmalara başladık. Zaten uyum sağlamamış olsalardı, bu kadar civciv vermezlerdi.”

Proje fikrinin doğuşunu anlattı
Projeye nasıl başladığını anlatan Yıldırım, şunları söyledi:
“Almanya’daki çiftçilerle birebir temas halindeydim. Bizzat yerine gidip, gördüm. Bunun Türkiye’de üretebileceğini düşündük ve alt yapı çalışmalarımızı yaptık. Neden daha önce bu tür bir girişimde bulunulmamış gibi faktörleri inceledik. İlgimiz çekti ve Almanyalı çiftçiler bizi ikna ettiler. İlk olarak Almanya’daki çiftçilerle birebir çalıştık. Çok rahat Türkiye’de üretilebileceğine karar verdik ve başladık. Ayrıca yurt dışına çıkarılmasında bir sıkıntı olmadığını da gördük ve çok rahatlıkla bunu Türkiye’ye getirebildik. İnşallah Türkiye’mize hayırlı olur.”

Kars Kazı’nı tahtından eder
Almanya’dan getirdikleri Emden Kazlarının, Türkiye’nin en meşhur kazı olan Kars Kazları’nı tahtından edeceğini düşündüğünü söyleyen Yıldırım, “Kazımız, Kars kazını tahtından edecek gibi görünüyor. Kars Kazı’na göre iki katı et oranı var. Yine Kars Kazına göre yumurta verimi 4 kat daha fazladır. Tüy bakımında kıyaslanmayacak bir fark vardır. Emden Kazı’nın tüyleri çok değerlidir. Bunları biz laf olsun söylemiyoruz. Bilimsel olarak da baktığımızda en değerli kaz ırkı olarak geçiyor. Belgelerle ortadır. Yemeklik kaz ırkı diye geçer ve kaz ırkları arasında en değerli ırk olarak görünür” ifadelerin kullandı.