|
Merhaba arkadaşlar,
Konu zeytin olunca okuma ihtiyacı duydum. Örnekler gözleme dayalı söylemler güzel.
Güzel bir paylaşım olmuş. Bende bir iki satır yazayım dedim.
Sadece bitkilerin değil tüm canlıların çevre ile ilişkisi yaşam kalitesini,var olup olmamasını, gelişmesini,üremesini düzenler. Her bitkinin bir coğrafyası vardır. Buna hava koşulları yanında toprak şartlarda etkilidir. Habitatından bahsederken döllenmesi için gerekiyorsa böceği,arısı. Köklerinde olması gereken bakterileri,nematodları,zararlısının zararlıları da o habibat içinde olur ki bu güne kadar evrile evrile gelmiş. Yoksa yok olup devrilmiştir.
Bir bitki habitatı dışında yaşarsa ziraatcilere bakmayın/doğa bilir/denemek lazım gibi yaklaşımlar ile konuyu açıklamak lokal kendi dünyan bahçen için doğru olabilir. Başka örneklerde seni destekler gibi göünür. Ancak bu sağlıklı olması, yeterli ve kazanç getirecek ürün vermesi ve sürekliliğinin olacağı anlamına gelmez.
Genel kural bir yere gidip ev yapacaksan yerel mimariyi baz alıp evini yapacaksın. Yoksa
sidneydeki ingiliz çatılı evlerin olur. Çatın,eğimi,duvarın kalınlığı,pencere ebatı,yöney ve kullanılan malzeme oraya uymazsa o ev ev olmaz yuva olmaz. Şartları sıkıntılı olur.
Masraflarla olumsuzlukları çözersin ama bu oluyor demek değildir. Hazardenizi kıyısında 20008-2009 larda bir soğuk oldu ki yılların zeytin ağaçlarından bir adet kalmadı. Kayısı da anadoluda yaşanan durumu bilen bilir. Olay ticari boyuta gelince bir yıla iki yıla 5-10 yıla bakılmaz. Yol baraj yapar gibi 100+ yıllık değerlere bakmak lazım. O da kolay etrafına bakacaksın. Ne yaşıyorsa o dur. Onun dışındakiler zorlamadır,şansdır,kumardır.
Yan bahçede bir türlü yetişmeyen ağaç diğer bahçede show yapar. Sadece iklim değil toprak yapısı da etkendir. Karadeniz nemi+asidik toprak çay,fındık diğerleri. SAhile doğuya git o toprak yapısında uyumu olan turunçgiller rahat yetişiyor. Harranın fındığı da benzer olaylardan var.Ama harranda fiskobirlik şubesi hatta odası ve hatta bir temsilcisi bile olmaz. Ziraatci inadı değil bu.
Uzatmadan zeytine geçip noktalayım. Farklı klimalarda zeytin yetiştirecekler fidanlarını kendi ortamlarına yakın yerlerden edinrlerse yaşatma şansları olur. Yıllar içinde o coğrafyaya uyumlu varyetesini yaratarak yaşama şansı yakalamıştır. Sadece
ısı,nem toprak düşünmeyin. Bir zararlısına bağışıklık sağlamıştır veya hassastır. Herşey iyi benzer iken yaşamaz veya zor yaşar.
Sn pria güzel demiş kısa öz demiş ,diğer değişle herşey doğanın ellerinde...
Kalın sağlıcakla
|