[sagol]

Sizi anlıyorum o ikilem her zaman var. Ben şahsen kural için değil göze daha hoş göründüğü için yapıyorum. Bazen uygun yerden gelmiyor diğer dalı döndürüp o boşluğu dolduruyoruz.
En iyisi deneyip görmeniz.

İspanyollar deliceyi çok kısa zamanda bonsai yapıyorlar. Birkaç usta ile yazıştım ama onlar gibi yapmak da kolay değil ve ağacı çok zorluyor. Mesela alttan çıkan dalları normal olarak kesip atıyorum ama adamlar onu döndürüp yan dal yapıyorlar(benim de döndürdüğüm olsada hepsini döndürmüyorum) Bazısı dal inceyken her cm de dalı bir alta bir üste döndürüryor hiç bir sürgünü ziyan etmiyor. Onlar gibi yapamazsak ne olur 2-3 sezon daha uzun sürer. Zaman içinde tecrübemiz arttıkça bazı şeyler daha otomatik olacak, düşünmeden yapacağız. Her bonsaimiz uluslararası standartta olmasa da bir kısmı o standardı yakalarsa o zaman bizim bonsailer de yarışmalara kabul edilecek ve dereceye girecektir.

Normalde japonlar en ince dalları bile defalarca telliyorlar ama Avrupada Walter Pall ekolünde ana dalları telleyelim gerisi biraz daha serbest büyüsün diyen bir ekol daha var(yazılarında tellemiyorum diyor ama sayfasında bile bir sürü telli ağaç görüyoruz).

Kuralları bileceğiz ama gerektiğinde esneklik de gerekiyor aksi halde özellikle dal yapısı gelişmiş ağaçlarda dallara yazık oluyor.

Göre göre, deneye deneye doğru yolu bulacağız.

Not: Aslında bu tür tartışmalara başlamamız ağaçları yaşatma aşamasını geçip bonsai dünyasına girmeye başlamamızın da göstergesi. Yaşatma aşamasında çok esneklik vermek, gelişme döneminde esnekliği azaltmak, ustalaştıkça esnekliği tekrar artırmak belki en iyisi.

İyi çalışmalar dilerim...