|
Son Kızak Ustası Niyazi Dede
Son Kızak Ustası Niyazi Dede
Kastamonu'nun Küre ve Ağlı ilçelerine bağlı köylerde şu anda yaşları 60 ile 80 arası insanların ifadelerine göre: Yaklaşık beşyüz yıldır, bu bölgede KIZAK Yarışları yapılmaktadır.Kastamonu iline bağlı Küre ilçesinin şirin ve doğa harikası bir köyü olan Belören; yemyeşil doğası, sık ormanları ile küçük ama sevimli bir köy.Tarihi evleri, köylüleri tarafından bizzat korunan bozulmamış doğası, bahar aylarında tazelik fışkıran yemyeşil ormanları, kış aylarında bembeyaz örtüsü ile saflık ve temizliğin görselliğini yaşamak için birebir.Belören Köyünde kış aylarında tek kişilik LUGE ve çift kişilik BOB kızak yarışlarının atası sayılabilecek, KIZAK orjinal adı ile KAYIK yarışları yapılmaktadır.Kış aylarında bu şirin ve doğa harikası köyde şenlikler yapılarak eğlenceli ve kaymayı zevkli hale getiren yarışlar düzenlenmektedir.
Kızaklar(Kayıklar), el işçiliği ile ormanda yetişen yaban eriği ağacının özünden yapılmaktadır. Yaban eriği ağacının seçilmesinin nedeni, sert ve ağır olmasıdır.Sertlik buzda yıpranmayı azaltmakta, ağırlık ise hızlanmayı sağlamaktadır.Kızaklar 120-130 cm uzunlıukta, 21-22 cm genişlikte yaklaşık 4-5 Kg ağırlıktadır.Kızaklar şu anda KASTAMONU Küre'nin Afşarimam köyünde yaşayan 73 yaşındaki Niyazi Usta tarafından günlerce uğraşılarak tamamen el işçiliği ile hiç metal çivi kullanmadan ahşap çiviler ve tutkal kullanılarak yapılmaktadır.Kızağın teke genişliği özel kalıplarla ölçülerek yapılmakta, altının yumruluğu hayvan çene kemiği kullanılarak el ile uzun uğraşlar sonunda tesviye edilmek sureti ile hazırlanmaktadır.Altının çok sertleşmesi ve dayanıklı olması için, çam sakızından elde edilen malzeme kızgın demirle eritilerek ağaca yedirilmekte ve sertleşmesi sağlanmaktadır.
|