Sorbus (Üvez)

[kuyucu]

Arkadaşlar geçen gün 2 adet Üvez ağacı aldım. İlgilenenler için de Bilim Teknikte yayınlanmış bir yazıyı aşağıya kopyalıyorum.



Günümüzde insanların çoğunluğu doğadan uzak olarak kentlerde yaşıyor. Onlar için mevsimler sıcak ve soğuk tanımından öteye gitmiyor. Sınırlı sayıdaki park ve bahçede ya da yol ağaçlandırmalarındaysa mevsim farklılıklarını hissettirecek ağaçlar ya yok ya da yeterli sayıda değil. Elbette kentli insan ilkbaharda yeşilin çeşitli tonlarını ve çiçeklenmeyi, yazın çiçeklenme ve meyve oluşumunu, sonbahardaysa yeşil, sarı, kırmızı ve bordonun çeşitli tonlarının değişimini gördüğünde mevsimlerin farkına varır. Bu farklılıklar, doğaya ilgiyi artırır, kişiye yaşamın, kendi yaşamı dışında da devam ettiğini gösterir ve yaşama sevinci verir.
Elbette, kent ağaçlandırmalarında tür çeşitliliğine gidilmesini engelleyen birçok neden var. Bu olumsuzluklar hava kirliliği, kök gelişiminin sınırlı alanda olması (kuraklık), toprakta yeterli havalanmanın olmaması, suyun ve besinlerin yeterli ve düzenli olarak alınamaması.
Hem olumsuz koşullara dayanıklı hem de tüm mevsimlerde estetik olacak ağaçlar var ve batılı ülkeler bunları kentlerde yaygın olarak kullanıyorlar. Bizim kentlerimizdeyse ya üretimi kolay ticari ağaçlar dikiliyor ya da bu türler hiç tanınmıyor. Oysa üvez ağacı, yukarıda saydığımız estetik özelliklere sahip ve olumsuzlukların tamamına dayanıklı bir ağaç cinsi. Üvezlerin (Sorbus), ülkemizde doğal olarak yayılım gösteren 17 taksonu var. Üvez (S. domestica), akçaağaç yapraklı üvez (S. torminalis), kuş üvezi (S. aucuparia), ak üvez (S. umbellata) en önemli türler.
Üvez cinsi; kışın yaprağını döken, farklı boylarda (3-25 m.), Gülgiller (Rosaceae) ailesine ait orman ağaçlarını içerir. Çiçekler, bileşik yalancı şemsiye şeklinde olup erkek ve dişi organlar aynı çiçekte yer alır.
"Sorbus" sözcüğü Latince "sorbum"dan gelir ve "meyve" demektir. S. acuparia taksonunda sıfat olarak kullanılan "acuparia" sözcüğü de kuşlar tarafından çok sevilen türlerin meyvelerini ifade eder. Kuş yakalamada kullanılan kuş kapanı "avis" ve "capere" sözcüklerinden türetilmiştir. Doğal ortamda üvez tohumları, meyvelerin olgunlaşmasından sonra kuşlar (karatavuk, cırrık) ve diğer canlılar (sincap, insan, ayı vb) tarafından yenir. Tohumlar, bu canlıların sindirim sisteminden geçerek, dışkılarıyla çimlenme ortamına taşınır. Üvez çiçekleri böcekler tarafından döllendikleri gibi, uçma organları olmayan tohumları da, hayvanlar tarafından yayıldıkları için biyolojik çeşitlikte (fauna) önemli yere sahiptir.
Üvez meyveleri, hem yabanıl yaşam hem de insan için besin kaynağı oluşturur. S. domestica meyve üretimi amacıyla yetiştirilir. Kuzeybatı Anadolu'da tanınır ve tüketilir. Üvezin, toprak ve su isteği açısından azla yetindiği düşünülürse, atıl tarım alanlarında alternatif ürün olarak kullanılabilir. Ak üvez ise dağ köylerinde, doğal ortamdan toplanıp meyve olarak tüketilir. Ayrıca, iyi bir ıslah çalışmasıyla da ürün kalitesini yükseltmek mümün.
Üvezlerin çeşitli organlarından modern tıp ve alternatif tıpta yararlanılıyor. Üvez meyve ve yaprakları kabızlığa etkilerinden dolayı dahilen; yaprakları halk arasında şeker hastalıklarına karşı kullanılır ve laboratuvar deneyleri de kan şekerini düşürücü etkiye sahip olduğunu göstermiş durumda. Yine yaprakları, kabızlığa karşı ve göğüs yumuşatıcı etkiye sahiptir. Ülkemizde aktarlarda satılan türse çoğunlukla ak üvez.
Üvez çok değişik toprak ve iklim koşullarında yetişebildiği gibi hava kirliliğine de dayanıklı. Taç biçimi, çiçekleri, gövde ve kabuklarıyla yapraklarının çok estetik olması nedeniyle peyzaj düzenlemelerinin ve kent ağaçlandırmalarının ana ağacı konumunda. Ak üvez, yüksek dağ kuşağında önemli bir erozyon kontrolü bitkisi; akçaağaç yapraklı üvez de çok değerli olan kerestesi nedeniyle batıda çok makbul bir orman ürünü. Buna bağlı olarak, endüstriyel ağaçlandırmaların önemli bir ağacı. Genellikle yaz aylarında çiçek açması, arıcılık açısından da önemli.
Üvez ağacı varlığımız azalıyor. Bunun nedenleri, ülkemizde kitlesel fidan üretimi, ağaçlandırma, gençleştirme ve orman bakımı yöntemlerinin ortaya konmaması. Üstelik üvez ormanlarımız hakkında kesin bir envanterimiz olmadığı gibi, tohum teminine olanak sağlayan tohum bahçeleri de yok. Bilinen tek şey, üvezlerin ya tek başına, ya da diğer orman ağaçlarıyla karışık ormanlar kurduğu. Yönetmeliklerde üvezlerin korumaya alınmasına karşın, ormanlarda yapılan gençleştirme çalışmalarında onlara öncelik verilmediğinden, tek başına yayılış gösterdiği alanlar, daha kolay gençleştirilen ibreli türlerle kaplanıyor. Bu durum biyolojik çeşitliliğin azalmasına neden olduğu gibi, orman ürünü eşitliliğinin de azalmasına neden oluyor. Örneğin, üvez-ibreli karışık ormanındaki doğal gençleştirme çalışmalarında, öncelikle üvez soyunu devam ettirecek önlemler alınmalı, sonra ibreli gençleştirmesi yapılmalı. Oysa uygulamalar doğrudan ibrelilerin biyolojisine uygun olarak yapılıyor. Yeni oluşan gençlikte, üvezler ya hiç yer almıyor ya da ender görülüyorlar. İbrelilerin biyolojisine uygun olan bu müdahalede elbette ibrelinin bol tohum yılı tercih ediliyor. Oysa üvezler bol tohum yılına 2-3 yılda bir ulaşıyorlar ve bunun da ibreli ağaçların tohum yılıyla çakışması olasılığı az. Bunun en önemli nedeni, uygun ekolojik koşulları takiben gerçekleşen bol tohum tutumu. Bu durumda ibreliler genelde iki yıl sonra kozalaklarını olgunlaştırırken üvezler aynı yılın sonbaharında meyvelerini olgunlaştırırlar. Üvezlerin gençliklerinde yavaş büyümesi de ayrı bir sorun. Yine gençlik bakımı çalışmaları sırasında üvez gençlikleri tanınmadığından, bunlar diğer çalılarla karıştırılarak genellikle temizlenir. Oysa orman bakımı çalışmalarında biyolojik çeşitlilik açısından önemli türlere öncelik verilmeli ve müdahaleler onları koruyacak şekilde yapılmalı. Ağaçlandırma çalışmalarında, uygun ekolojik ortamlara üvez fidanı dikilmek istense bile, kitlesel fidan üretimi gerçekleştirilmediğinden bu mümkün olmuyor. Bu sorunları gidermek amacıyla Eğirdir Orman Fidanlığı'nda gerçekleştirilen çalışmalarla, üvezlerin fidanlık tekniği ortaya konmuş, kitlesel fidan üretim çalışmaları başlamış ve ilk başarılı ağaçlandırma çalışması gerçekleştirilmiş bulunuyor.
Fidanlık ve Ağaçlandırma Yöntemleri
Meyveler sonbahardan kış aylarına kadar kademeli olarak olgunlaşır ve olgunlaşmaya başladıkları dönemde, elle sıkıldığında kolayca ezilirler. Toplanan meyveler birkaç gün güneşe serilerek iyice olgunlaşmaları sağlanır, meyveler daha sonra ezilerek birkaç gün oda sıcaklığında suda bekletilir. Tohumların geçemeyeceği eleklerde basınçlı su altında meyve etleri uzaklaştırılarak tohum elde edilir. Gölge ve rüzgar almayan bir yerde 2-3 gün kurutulan tohumlar suda yüzdürülerek boş ve sağır tohumlar uzaklaştırılır.
Meyvelerin tohum verimi akcaağaç yapraklı üvez ve kuş üvezinde % 3-5, ak üvezde % 3-4 ve üvezde % 0,6-1,5 oranındadır.

Önemli Üvez Türlerinin Özellikleri_____________

S. domestica (Üvez): 20 m. boyunda; beyaz çiçekli; meyvesi armut biçimde (2,2 cm); sarım-tırak-kırmızı renkli ve üzeri kırmızı benekli; yaprak tüysü. Orta ve Batı Karadeniz ile Marmara Bölgesinde, ayrıca Hatay yöresinde 100 ile 1000 metreler arasında yayılır. Sıcaklık ve ışık isteği fazla, kuraklığa dayanıklıdır ve kalkerli topraklar üzerinde iyi bir gelişme gösterir. Ormanlık alanlarda görülmesine karşın, kültür formları tarla ve bahçelerde yaygındır.

S. torminalis (Akçaağaç yapraklı üvez): 25 m. boyunda; beyaz çiçekli; meyve armut biçiminde (1,4-2,0 cm); olgunlaşma rengi kırmızımtı-rak-kahverengi; akçaağacınkine benzer yapraklı üvezde 18-24 gr, ak üvezde 17-23,3 gr, kuş üvezinde 19-21 gr ve üvezde 29-33 gr arasındadır.
Üvez meyvelerinin içerdiği bazı kimyasallar (blastakolin), doğrudan çimlenme engeli oluşturur. Tohum kabukları mekanik olarak, embriyonun su ve gaz alışverişini engellediği gibi, embriyonun büyümesi ve uzamasına da direnç gösterir. Embriyodan kaynaklanan çimlenme engeli, embriyonun dinlenme ihtiyacının bir sonucudur. Tohum doğrudan çimlenmeyerek, daha uygun çimlenme ortamına taşınmayı ve çimlenme için uygun koşulların oluşmasını bekler. Bu durum, bitkinin soyunu devamı açısından yaşamsal öneme sahiptir.
Üvez tohumlarının çimlenme engelinin giderilmesinde başarılı sonuç alabilmek için, meyve etinden, kabuktan ve embriyodan kaynaklanan çimlenme engellerinin birlikte giderilip, uygun çimlenme sıcaklığının sağlanması gerekir. Aksi taktirde ya yeterli sonuç alınamaz ya da çimlenme hiç gerçekleşmez.
Doğal ortamda, kuşların ve diğer hayvanların dışkılarıyla yayılan üvez tohumları çoğunlukla aynı yıl, geç kış ve erken baharda çimlenir. Çimlenmenin ikinci yıla sarkması, doğrudan meyveyle birlikte düşen tohumlardan kaynaklanır. Yani, meyvelerde bulunan kimyasallar çimlenmeyi bir yıl geciktirir.

S. aucuparia (Kuş üvezi): 20 m. boyunda; beyaz çiçekli; meyve küre biçiminde (0,6-1,1 cm); kırmızımtırak rengi, yaprak tüysü olup; Anadolu'nun güneyi hariç diğer bölgelerde 1000-2800 metreler arasında yayılış gösterir. Çok çeşitli toprak tiplerinde yetişebilir ve gölgeye tahammüllüdür.

S. umbellata (Ak üvez): 6 m. boyunda çoğunlukla çalı formunda, beyaz çiçekli, küre biçiminde meyve (0,6-1,6 cm.); koyu kırmızı renkli; yaprak geniş yumurta biçiminde. Anadolu'nun tamamında 100-2800 metreler arasında yayılır. Bol ışıklı, sığ ve taşlı yamaçlar üzerinde küçük kümeler halinde bulunur.
bekletildikten sonra tercihen sonbaharda, bunun mümkün olmadığı durumlarda erken kış aylarında doğrudan yastıklara ekilir. Geç kış ve ilkbahar ekimlerindeyse ekim tarihine bağlı olarak 2-3 ay 4-6 °C sıcaklıkta katlanmış tohumlar ekilmelidir. Yastıklara metrekareye 10-15 gr tohum isabet edecek şekilde 2-3 mm derinlikte 7'li çizgi ekimi uygulanır. Tüplü fidan üretimindeyse her tüpe 2-3 tohum atmak yeterlidir. Tohumlar, ekimi takiben 6 °C gibi düşük sıcaklık değerlerinde çimlenmeye başlarlar ve % 80-95 oranında çimlenirler. Bir yaşındaki fidanlar 3-4 mm çapa ve 15-25 cm boya ulaşır ve sağlıklı ağaçlandırma çalışmalarında kullanılabilir fidanların sayısı, metrekarede 200-250'yi bulur. Ağaçlandırma çalışmalarında derin toprak işlemesi yapılmalıdır; hektar başına 2000-3000 adet tüplü veya çıplak köklü, bir yaşında fidan dikilmesi yeterlidir.
Kültür formlarına gereksinim duyulması durumunda "vejetatif üretim" yapmak gerekir. Bu amaçla da en iyi yöntem, tohumdan gelmiş 3 yaşlı üvez fidanına durgun göz aşısı uygulamaktır. Park ve bahçelerde kullanılacak üvezler en az 5-6 yaşında kaplı olmalıdır. Üvez durgun sudan hiç hoşlanmaz; bu nedenle park, bahçe ve yol ağaçlandırmasında kullanılması durumunda dikkatli olunması gerekir.
Üvez ağaçlarının sonbaharını görmek ve renk değişimini izlemek, insana doyumsuz bir haz verir. Özellikle akçaağaç yapraklı üvez kırmızıdan bordoya kadar değişen rengiyle, ak üvez sonbaharın hüznünü yansıtan sapsarı rengiyle uzun süreli manzaralar oluşturur ve insanı hayal dünyasına götürür. Bu manzaralar kentlere taşınmalı, kentli insanlar mevsimlerin değiştiğinin, her mevsimin farklı bir güzelliğe sahip olduğunun farkına varmalıdır.

Ümmühan Gülşan
Gültekin Hazin
Cemal Gültekin
Eğirdir Orman Fidanlığı Isparta

Kaynaklar:
Gökşin, A., 1982, Türkiye'de Doğal olarak Yetişen Üvez (Sorbus L.) Taksonlarının Yayılışları ile Önemli Bazı Morfolojik ve Anatomik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten, Seri No: 120, 84 s Ankara.
Gültekin, H, C., Divri,k, A., 2005. Üvez (Sorbus L.) Taksonlarında (S. torminalis (L.) Crantz, S. aucuparia L., S. Umbellata (Desf) Fritsch var. Umbellata, S. Domestica L.) Fidan üretim Çalışmaları Hakkında Bazı Tespitler. Orman Ve Av Dergisi Sayı:2 s 40-41, Ankara.
Gezer, A., Gültekin, H, C., Deligöz, A., Yücedağ, C., 2004, Bazı Üvez (Sorbus L.) Türlerinde Katlama Süreleri ve Ekim Zamanlarının Tohumların Çimlenmesi Üzerine Etkisi. SDÜ Fen Bilimler Enstitüsü (Yayında). Isparta.
Gültekin, H, C., Gülcü, S., Gültekin, U, G., 2005, Üvez (Sorbus domestica L.), (Sorbus Umbellata (Desf.) Fritsch.), (Sorbus tormi*nalis L.)’’ Tohumlarının Katlama Süreleri Üzerine Araştırmalar. (AGM) Eğirdir Fidanlığı Teknik Rapor No:27, 10 s, Ankara.
Baytop, T., 1999, Türkiye'de Bitkilerle Tedavi, Nobel tıp Kitapevleri Yayını, 2. Baskı, , istanbul, 480s

[Todor]

Kaça aldın?

[Mine Pakkaner]

Kuyucu yukarıdaki mesajı alıntıladığınız kaynağa yeniden bir göz atar mısınız? Arada eksik, yarım cümleler var. Onları da tamamlarsanız veya düzeltirseniz çok güzel bir konu olacak. Aşağıdaki noktalara bakar mısınız?

...taşlı yamaçlar üzerinde küçük kümeler halinde bulunur.
(?)bekletildikten sonra tercihen sonbaharda, bunun mümkün olmadığı durumlarda...

Kitlesel fidan üretimi amacıyla Eğirdir Orman Fidanlığı'nda uygulanan teknik şöyle: Tohumlar, 5-10 gün suda

(?)lar. Güney-Doğu Anadolu dışındaki bölgelerde, 100-2200 metreler arasında yayılış gösterir. En iyi gelişimini derin, verimli, kireççe zengin topraklarda yapar.

Meyvelerin tohum verimi akcaa-ğaç yapraklı üvez ve kuş üvezinde % 3-5, ak üvezde % 3-4 ve üvezde % 0,6-1,5 oranındayken, 1000 tane ağırlığıysa (?)Önemli Üvez Türlerinin Özellikleri_____________

[kuyucu]

Todor ,
Uyanıklardan aldım. Fiyatını söylemeyeyim istersen. Yalnız büyüklüğüne göre 100-150 YTL ye satıyorlarmış normalde. Böylece bahçede neredeyse badem haricinde bütün ağaçları dikmiş olduk )

Mine Hn ,
Gerekli düzeltmeleri uygun bir zamanımda yapacağım. Copy -Paste yapınca çok kötü bir yazı olmuş gerçekten.
Teşekkürler.

[copur 09]

Sayın MeyveliTepe şeker hastası olarak yazınız ilgimi çekti; acaba üvez ağacınızın bir resmini (yakın çekim) yükleyebilirmisiniz. Teşekkürler.

[denizakvaryumu]

Orijinal Mesaj Sahibi copur_09

Sayın MeyveliTepe şeker hastası olarak yazınız ilgimi çekti; acaba üvez ağacınızın bir resmini (yakın çekim) yükleyebilirmisiniz. Teşekkürler.

http://www.botanicgroup.com/product_...roducts_id/722

http://www.die-forstpflanze.de/produ...ce38a579c752ac

http://www.dogaltedavi.net/showthread.php?t=190

sanırım linkler faydalı olur.

[vyssera]

Bende sorbus aucuparia meyveleri var. Bu sonbaharda topladım. Meyvelerin içlerinde küçük nokta kadar çekirdekleri var, acaba çekirdekleri mi dikmeliyim yoksa meyveyi olduğu gibi diksem de olur mu ?

[copur 09]

Teşekkürler sayın Denizakvaryumu, Nazilli civarında üvez yok herhalde

[vyssera]

İşte bu sonbahar topladığım meyveler ve bir meyvenin içinden çıkan 3 tohum, genelde 4 tohum çıkıyor. Meyveleri balkonda tutuyorum, soğuk katlama niyetine. Tohumlardan fidan almayı başarabilirsem yine paylaşırım.

[hatipali74]

Sayın Vyssera;
Rica etsem , bana o tohumlardan gönderebilirmisiniz? Yunanistan'da bir arkadaşım benim için fidanlarından kökleyip baharda getirmişti.Ama fidanlar gözlerinde 4 yaprak olmadan kurudular.Hala kuruları saksılarında duruyor.Belki bu baharda tekrar tazeler diye umuyorum.
Sayın Meyvelitepe'nin belirttiği gibi şeker hastalığına iyi geldiğini duyduğum için sevgili babam için üretmek istiyordum.
Saygılarımla...

[vyssera]

Sayın hatipali tohumları tohum bankası bölümüne ekledim. Orada dağıtımını yapacakım. İsterseniz orada konuşabiliriz.

Bu arada babanız için çok geçmiş olsun, düzenli kontrol yaptırmayı unutmayın.

Üvez kolay tutar, büyük olasılıkla baharda yeniden filiz verecektir.

[lokmanbahçe]

meraba
vyssera özelinize de yazarım adresimi. ben alabilirim bir miktar.

[mahon67]

Sorbus domestica; Karadeniz kıyı kesiminde doğal olarak yetişiyor.

[copur 09]

Arkadaşlar fazla Üvez tohumunuz varsa ben de alabilirim.

[copur 09]

Maalesef bir çok denememe rağmen bir türlü çimlendiremedim.

[gümüş]

KATLAMA SÜRELERiNiN ÜVEZ (Sorbus L.) TOHUMLARININ ÇiMLENMESi ÜZERiNE ETKiSi

• Çalısmaya konu olan her üç üvez türünde de ayrı ayrı yapılan meyve
kesme deneyi sonucunda, kesilen meyvelerin çoğundan üvezde 1 (%48.4),
akçaağaç yapraklı üvezde 3 (%54.3), ak üvezde ise, 2 (%42.8) tohum çıkmıstır.
Dolayısıyla, bir meyvedeki tohum sayıları bakımından türler arasında önemli
farklılıklar ortaya çıkmıstır. Ayrıca, 1 kg meyveden ortalama olarak üvezde 5.5 g,
akçaağaç yapraklı üvezde 25.0 g, ak üvezde ise 40 g tohum elde edilebilmistir. Bu
sonuçların, fidan yetistirme amacıyla yapılacak tohum toplama çalısmalarında
toplanacak meyve miktarının tahmini veya belirlenmesi açısından önemli olduğu
düsünülmektedir.
• Tohum 1000 tane ağırlıkları ise, üvezde 31.0 g, ak üvezde 23.3 g, akçaağaç
yapraklı üvezde 34.1 g olarak belirlenmistir.
• Söz konusu olan üvez türlerinde sürme oranlarına etkileri bakımından
denenen katlama süreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı (P<0.001) farklılıklar
ortaya çıkmıstır. Buna göre, her üç türde de en yüksek çıkma oranı 45, 60 ve 75
gün süreyle katlamaya alınan tohumlarda elde edilmistir. Ayrıca, 120 günden daha
fazla katlamada kalan tohumlar fidanlık çalısmaları için yeterli kabul edilebilecek
çıkma oranına ulasamamıstır. Çünkü 120 günden sonra tohumların önemli bir
kısmı katlama ortamında çimlenmis ve bu nedenle de ekim yastıklarında yeterli
sürme enerjisi gösterememistir. Buna göre, Eğirdir Orman Fidanlığı ve benzer
kosullara sahip yetisme ortamlarında Mart ayı ekimlerinde kullanılacak bu türlere
ait tohumların mümkünse 120 günden daha fazla katlamaya alınmamasının uygun
olacağı söylenebilir.

kaynak:Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi

[aer]

Üvez nedir diye topiğe göz attım, oysa benim çok küçükken tanıdığım ve büyük dedem ile yaprak ve meyvelerini topladığımız ağaçmış. Meyveleri ağız buruşturan bir mayhoşlukta, yapraklarını ise hlamur çayı demler gibi demlerdik. Büyük dedem çok içerdi sebebini bilmesemde. Tüm topiği okuma şansım henüz olmadı, ama büyüklerimiz bazı şeyleri deneyerek çözmüş olmalı.

[kuyucu]

Sayın mahon67,
Acaba resimdeki türden bir üvez ağacı bulmama yardım edebilirmisiniz?
teşekkürler

[gümüş]

buda üvez bonsaisi

[eylems]

Arkadaşlar Kastamonu'daki bağımızda üç üvez ağacımız var. Yıllardır bakımsız ve sulanmamasına rağmen yaşıyorlar. Geçen yıl kasım ayında agaca yakın yerlerinden yeni fidanlar çıkmıştı söküp rakımın daha yüksek olduğu köye diktim tutmadılar. Uygun zamanda çelik alsam IBA ile köklendirebilirmiyim? Eğer böyle bir şans yakalarsam üvez isteyenler kimler olur?

[kuyucu]

Sayın eylems,
Ben hala çekirdekten üretmeye çalışıyorum. Eğer bende olmayan bir tür ise ben isterim.

[eylems]

Bendeki üvezler 6 nolu mesajdaki ikinci fotoğrafta bulunan üvezle aynı tür.

[murathanoglu]

Orijinal Mesaj Sahibi aer

Üvez nedir diye topiğe göz attım, oysa benim çok küçükken tanıdığım ve büyük dedem ile yaprak ve meyvelerini topladığımız ağaçmış. Meyveleri ağız buruşturan bir mayhoşlukta, yapraklarını ise hlamur çayı demler gibi demlerdik. Büyük dedem çok içerdi sebebini bilmesemde. Tüm topiği okuma şansım henüz olmadı, ama büyüklerimiz bazı şeyleri deneyerek çözmüş olmalı.

Sayın aer Üvez Çankırı'da bolca yetişen bir meyve. Üvez'i yeşilken hasat ederler hasat edildiğinde daha olgunlaşmamış olur ve meyvesi olgunlaşmadığı için ağız buran ve mayhoş bir tadı olur. Manavlarda dallarıyla birlikte toplu bağ şeklinde satarlar ve alanlar evinde uygun bir yere asarak olgunlaşmasını beklenir yani meyve koyu kahverengi bir alınca olgunlaşma işlemini tamamlar ve yemeye hazırdır. Olgunlaşmış üvez meyvesinin tadı çok güzeldir.

[şeref]

sayın arkadaşlar,
üvez konusuda yeniyim. elinde tohumu olan varsa bana gönderebilirse çok sevinirim.

veya mevcudunda kurumuş meyvesi varsa bana ücreti ödenmek kaydıyla gönderilmesi arz olunur. bir tadalım, bakalım nasıl birşey, ilgilenecek arkadaşa sonsuz ükranlarımı sunarım.

bende çok acı süs biberi tohumları var isteyen olursa gönderebilirim. ****** adres ve isim belirtilirse. sevgiler sunuyorum.

şeref deniz
ptt başmüdürlüğü
muhasebe müdürlüğü

[ifteri]

Arkadaşlar

Forumda üvez konusunu okuduktan sonra Yalovada (akköy) yakın çevremde aradım ama bulamadım. Ramazan bayramında Trabzona gidince yaylada aradım.
Rakım 1000-1660 m arası olan yayla arazimizde çocukken yapraklarını inekler için budayıp kuruttuğumuz ama meyvelerini hiç görmediğim adına anis dediğimiz bitkiye forumdaki bazı türlerin yaprağını benzetmiştim. Neticede anisin üvez olduğuna karar verdim ama dalından kopardığım meyveleri çok acıydı ve yaşlılar yenmediğini zehirli olduğunu söyledi. Neticede yinede fidan ve çelik alıp Yalovada diktim. Ama meyvelerinin acılığı beni ürküttü doğrusu. B resimlerdeki üvezmidir?
http://img166.imageshack.us/my.php?i...sc01505ov9.jpg[IMG][/IMG]

[kuyucu]

Daha yakın çekim bir resim var mı? Ayrıca zaten iyice beklemesi lazım, muşmula gibi. Aksi takdirde sert ve taze Üvez' in tadı boğazınızı öyle bir hale getirir ki saatlerce zor nefes alırsınız Kişiye göre değişir fakat tadı olgunlaştıktan ve iyice yumşadıktan sonra çok hoştur.

[nariçi]

Orijinal Mesaj Sahibi gümüş

buda üvez bonsaisi

Bonsaisi çok güzelmiş.

[mahon67]

sorbus cashmiriana Beyaz üvez

[yolac]

Sayın mahon67,
Merhaba ,sizde satılık beyaz üvez fidanı var mı?
Varsa fiyatı nedir.

[mahon67]

Orijinal Mesaj Sahibi yolac

Sayın mahon67,
Merhaba ,sizde satılık beyaz üvez fidanı var mı?
Varsa fiyatı nedir.

Bende fidan ya da tohumu yok; nette dolaşırken ilgimi çektiği için buraya yazdım. Yurtdışı bir siteden tohumunu bulursam getirtmeyi düşünüyorum.