Smilax excelsa (Anadolu Saparnası)
 

Smilax excelsa

Eklenti 7532
Fotoğraf: http://www.biologie.uni-ulm.de

Sistematik hiyeraşisi:

Kingdom : Plantae
Subkingdom : Tracheobionta
Division : Magnoliophyta Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal
Class : Liliopsida Batsch
Subclass : Liliidae J.H. Schaffn.
Order : Liliales Perleb
Family : Smilacaceae Vent.
Genus : Smilax Linnaeus

Bu çiçek hakkında pek bilgi bulamadım, yardım alabilirim :)

Ülkemiz denizlerini çeviren dağlarda ancak 800 metreye kadar yaygın, tırmanıcı, 20 metre kadar boylanabilen bir bitki. Taze sürgünleri sebze olarak yenebiliyor.

Evet bu silcan hani ruscusların ucuna meyvesi bağlanarak yılbaşında İstanbul'da kokina diye satılan süs bitkisi. Belgrat Ormanı'nda bolca var tüm Karadeniz Ormanları'nda da var . Ege ve Akdeniz için fikrim yok.
İlkbaharda İstanbul Kasımpaşa'daki İnebolu Pazarı'nda taze sürgünleri satılır. Buradaki ismi dikenucu. Güzel yemek yapılır.

Bu pazar pazar günleri kurulur.

Ben de o olduğunu tahmin ettim ama emin olamadımdı :) Sağol.

Gerçi ruscusların kendi kırmızı meyvesi var ama, her dalda bir tane oluyor. Tüketim oburu insana bir kırmızı meyve az geliyor salkım salkım istiyoruz. Halbuki o tek meyve nasıl da parlak, nasıl da diri olur. Silcanın meyvesi hemen yumuşar bozulur. Size Todor'un bahçesinden bir Ruscus Aculeatus fotografı koyayım.

Ekleyemedim; sanırım site bir yazılım sorunu yaşıyor ama
http://www.agaclar.net/forum/showthread.php?t=2700 #24 te koymuşum zaten.

Çok iyi olur :)

Eklenti 7574

Ben bulup hallettim :)

Teşekkürler, epey uğraşmış olmalısınız.
Dikenucunun, yani esas mevzumuz olan silcanın mevsimi yaklaştı. Mayıs ayında dereiçleri ve nemli ormanaltlarında toplanmaya başlanacak, belki bir yemeğini yapar yeriz.

SAPARNA
Diğer Adları Smilax, Sarsaparilla
Bilgi Zambakgiller familyasından; tırmanıcı ve dikenli gövdeli, yeşilimsi çiçekli, çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları kalp şeklindedir. Çiçekleri şemsiye durumundadır. Kökünde, "Tanen" ve "Saponin" bulunur. Birçok türü vardır. Yurdumuzda Nemçe saparnası (Smilax aspera), Anadolu saparnası (Smilax excelsa) bulunur.
Tibbi Etkileri ve Kullanımı Terletir. Kanı temizler. Cilt hastalıklarında faydalıdır. Frengide kullanılır.

Bulmak çok kolaydı Halit. Arama menüsüne sadece ruscus yazdım.
Sizin açtığınız todor'u ziyaret topiğinde hemencecik gördüm. :p

Esas yemeği yapılır ve yenir. kullanılan esas ismi de silcan.

Evet mevsimi geliyor.Toplamak da zevkli ( bazen dikenleri batıyor )Biz melevcan diyoruz. Yemeği güzel olur,deneyin.

Evet toplandı soğanla kavruldu ve yumurta kırılıp yendi. Herkese afiyet olsun.

Resmi gerçekten çok hoş görünüyor.Bilgiler için teşekkürler.
__________________
walnut tree nursery

Ben de bilgilendirmelerinizden faydalanıyorum, çok teşekkür ederim.

Trabzon'da (Merkez) yöresel olarak zimilange-zimilanga (Smilax excelsa )olarak biliniyor. Taze sürgünlerin uç kısımları toplanarak kızartılıyor. Taze yerseniz mayhoş bir tadı var. Çocukken biz toplardık (toplarken dikkatli olmak lazım dikenleri bayağı can yakabilir) annem arada bir kızartırdı yerdik fakat tadını unuttum. Köye gidince toplamayı düşünüyorum.

Adını çok sonra (ve epey zahmetle) öğrendiğim bu bitkinin tohumlarını birkaç yıl önce ormandan toplayıp saksıda çimlendirmiş ve daha sonra bahçeye ekmiştim. Şimdi yavaş yavaş uzuyorlar. Çok güzel bir bitki. Bu yıl da ev bitkisi olarak yetiştirmek üzere birkaç tane daha çimlendirdim. Bir de bu bitkiye benzeyen fakat otsu olan "tamus communis" var. O da çok güzel bir saksı sarmaşığı oluyor.

Birinci resimdeki bitkiden Karadeniz sahillerinde bolca var. Yöresel adı mamula.

Soğuk algınlığı için kullanılıyor. Kaynar suda beş dakika kadar demlenip içiliyor.

Tadı ve kokusu ıhlamura çok benziyor.

Biz de zibilanga diyoruz, güzel yeniyor.

çok hoş bir görüntüsü var bilmesem kiraz diye yerim :D

Bir bitkinin ayni il icinde bu kadar cok ismi olamaz herhalde! Zibilanga, zimilange, mamula... Besikduzu tarafinda kircan veya dikenucu diye bilinir. Bu yil pazarda 4 TL'nin altina dusmedi kilosu. Kavurmasi da guzel olur hani ...

Yöresel bir isim daha
 

Trabzon Maçka köy ve yaylalarında özellikle uçları toplanarak kavrulup yenen bu bitkiye, "Zirmulang" dendiğini çok iyi biliyorum.

Radik Sarsaparillae (Adı geçen bitkinin kökü,Saparna Kökü)bazı hormonların ve gebeliği önleyici ilaç etken maddesidir.

Bileşiminde, nişasta, uçucu yağ,reçine ve saponin sınıfı glikozitler bulunur.

Havilik
 

Trabzon bir başkadır. Çarşıbaşında du dikenin ismi havilik dir. Biz daha çok kırmızı meyvelerini yeriz. Hatta 40 lardaki kıtlıkta başlık parası olarak 1 Kot Havilik verildiği anlatılır. Geçen yıl Yalovada toplayıp yedim biraz ama bana çekirdekleri Trabzonda yetişenlere göre daha büyük gibi geldi.

Karadeniz yöresinde menevcen olarak bilinen tiken başı da denilen. Bitki sürgünler yeni uzamaya başladığından taze filizleri toplanır. Haşlanır süzülür bol soğanlı kavrulup lezetli bir yemek olarak karadeniz mutfağında yaygındır.
Menevcen kavurması olarak aratırsanız bir çok yemek çeşidi olarak tarifleri var.

Akdeniz bölgesinde de bol miktarda var ama burada yenildiğini bildiklerini sanmıyorum.

Ne olduğunu bilmeden ektim, 3 adet çimlendi.
İstilacı denince ürktüm biraz. Ne yapsam?!

Smilax Aspera'larınız büyümüştür umarım.. İstilacı özellikleri konusunda hiç endişe duymayın, çünkü göreceli olarak yavaş büyüyen bir bitki.. Bahçemde iki yerde var, yıllardır çok hızlı gelişen diğer sarmaşıkların istilasından korumam sayesinde varlıklarını sürdürebiliyorlar.. Ayrıca, kırmızı meyveleri sonbaharda ve kışın fazla yiyecek bulamayan kuşlar için harika birer yedek besin işlevi görüyor... Bu coğrafyanın doğal bitkisi olduklarından, yayılmaları soruna yol açmayacak bitkiler...