agaclar.net

agaclar.net (https://www.agaclar.net/forum/)
-   Geniş Yapraklı Ağaçlar (https://www.agaclar.net/forum/genis-yaprakli-agaclar/)
-   -   Paulownia (Pavlonya) (https://www.agaclar.net/forum/genis-yaprakli-agaclar/203.htm)

fiona 10-09-2008 18:37

Selamlar,

Japonyada doğan kız çocukları için bir tane paulownia dikildiğini daha sonra kız evlenme çağına geldiğinde mobilyası için bu ağacın kullanıldığını öğrenmiştim Karaca'da çalışırken..

Funda Kalaycıoğlu 23-10-2008 13:03

Sevgili arkadaşlar,
Paulownia konusunda epey bilgi birikimi olan arkadaşlar var anladığım kadarıyla. Acaba benim sorumu yanıtlayabilirler mi? Arkadaşım Sapanca'daki sitesine 30 adet Paulownia dikmiş 4 yıl kadar önce... Ağaçların boyları 5-6 metre kadar var. Fakat ağaçların hemen hepsinin çevresinde, gövdeye 50 cm kadar uzakta ve bazı noktalarda kökler toprağı kabartarak dışarı çıkmaya çalışmaya başlamışlar. Çepeçevre değil ama. Bazı ağaçlar soldan, bazı ağaçlar sağdan bir yerlerden toprağı kabartıyor. Ağacın çevresine karolarla yürüme yolları yapmışlar. Onlar bile kabarmıştı.
Okuduklarımdan, Paulownia'nın derin kök sistemi olduğunu düşünüyordum. O zaman bu nedir? Ağaçlar sağlıklı görünüyorlar; sağlarındaki sollarındaki toprak patlamaları dışında...
Hiç böyle şey duydunuz mu? Sebebi ne olabilir? Beni bilgilendirirseniz mutlu olurum.
Saygılar.

sabah 23-10-2008 15:20

Ben yayılıcı, istilacı bitkilere bakarken listelerde bu ağacın adına raslamıştım. Kayalıklar da bile fidanlar çıktığını gösteren fotoğraflar görmüştüm.

Görülen kabarıklar kök sürgünlerinin kabartıları olmalı. Bu ve benzeri ağaçlarla ilgili olarak kök sürgünleriyle çoğalması istenmiyorsa sürgünler kesilmelidir diye yazıldığını hatırlıyorum.

****** kök sürgünleri keserken asıl ağaca zarar vermemeye dikkat etmek gerekiyor.

Funda Kalaycıoğlu 23-10-2008 16:20

Merhabalar Sayın Sabah,
Epeydir görüşememiştik. Verdiğiniz bilgi için çok teşekkür ederim. Ama şimdilik kabartılardan kökler görünüyor tek tük fakat yeni filiz falan yok. Biraz daha bekleyip görelim bakalım.
Tekrar teşekkürler ve saygılar.

halis28 09-11-2008 20:25

arkadaşlar bu ağacın alım satım işleri ne alemdebir piyasası var mı varsa alıcıları kim bilen var mı

ngunduz71 11-11-2008 21:05

Bahçemizde,yaklaşık 16-17 m boyunda bir ağacım var.
İlk diktiğimizde problem yaratacağını düşünmemiştim.büyüdükce çevresinde ve altında bulunan meyve ve sebzeleri etkilemeye başladı.sanırım daha fazla büyütmeden kesmek durumunda kalacağım.

Funda Kalaycıoğlu 12-11-2008 08:42

Sayın ngunduz71,
meyve ve sebzeleri nasıl etkilemeye başladı? Biraz daha bilgi verir misiniz? Bizimkine benziyor mu diye merak ettim.
Saygılar.

serdar1 12-11-2008 09:30

yıllar önce reklamı yapılarak kerestesinin cok değerli olduğu lanse edilerek türkiyeye Çin den getirilen ve dolar karşılı satılan o günlerde ki firma şimdilerde ortalıklarda yoktur fidanları sattı ortalıklardan kayboldu öyle bir şekilde reklamı edildiki metre küpü 1000 dolar diye o kadar değerli olsa çin devleti dünyaya ya bu ağacı pazarlar

orhanarda 19-04-2009 00:22

Merhabalar,

Aşağı yukarı 1 yıldır paulownia ile ilgileniyorum.Gerek Türkçe, gerekse ingilizce olarak birçok akademik makale okudum bu ağaçlar hakkında.Ayrıca ABD den ithal ettiğim 50gr yaklaşık 2000 adet paulownia tomentosa tohumunu 15 gün önce,45 lik viyollere diktim.4 değişik tepsiyi şu an yarı gölge,güneşli ve sera ortamında deniyorum.Öncelikle şunu belirtmeliyim ki özellikle Türkçe internet sitelerinde bu ağaçla ilgili yazılan çoğu şey çalıntı olduğu için doğruluğu ciddi şekilde tartışılır.Herkes kendi internet sitesine kopyala-yapıştır yöntemiyle aynı yazıları,aynı imla hatalarıyla ve aynı resimlerle eklemiş. Ticari olarak bakıldığında hep 100-500$ arasında rakkamlar verilmiş ancak aşağıda vereceğim linkteki makaleyi okursanız ticari anlamda bu ağacı yetiştirme sonucu neyle karşılaşacağınızı daha iyi anlarsınız.

Tohumdan yetiştirme konusuna gelirsek, tohumları aldığım amerikalı bayan "yeterli süre beklenildiğinde, her tohum çimlenir" gibi bir söz kullandı.Bana genelde 20. günde çimlenir demişlerdi ancak 10 günde ektiğim 180 tohumdan 12 tanesi çimlendi ki bu da ortalama %7-8 eder. Özellikle sera alanındaki tohumların çimlendiğini belirtmeliyim.Yaptığım fakat sonradan anladığım ve bu hafta düzelteceğim en büyük hata aldığım viyollerin 5cm derinliğinde olması.Oysa en az 8cm derinlik öneriliyor.

Yaptığım denemeler olgunlaşınca,çektiğim resimleri,tuttuğum notları ve izlediğim yöntemleri sizinle paylaşacağım ayrıca bulduğum ilginç makaleleri sizle paylaşmaya devam edeceğim.

Yukarıda bahsettiğim makale;
http://www.efri.gov.tr/bolumler.php?...=makale.devami

tugo 19-04-2009 11:28

Alıntı:

Orijinal Mesaj Sahibi serdar1 (Mesaj 314604)
yıllar önce reklamı yapılarak kerestesinin cok değerli olduğu lanse edilerek türkiyeye Çin den getirilen ve dolar karşılı satılan o günlerde ki firma şimdilerde ortalıklarda yoktur fidanları sattı ortalıklardan kayboldu öyle bir şekilde reklamı edildiki metre küpü 1000 dolar diye o kadar değerli olsa çin devleti dünyaya ya bu ağacı pazarlar

İki tanesi tam penceremin karşısında olmak üzere çevremde 15 den fazla var bu ağaçdan. Karşı komşu 15 sene önce dikmiş. Ağaçda kereste falan göremiyorum, ayrıca taze dalları bile en ufak bir eğmede içi boş gibi kırılıveriyor.

Evet çiçekli hali güzel ama sezonda üç defa, ebatları hayli büyük olan çiçek, tohum ve yaprak dökümüyle bizim sokağı bile berbat ediyor. Bahçe sahiplerini de bezdiriyor.

orhanarda 20-04-2009 21:29

Alıntı:

Orijinal Mesaj Sahibi tugo (Mesaj 403223)
İki tanesi tam penceremin karşısında olmak üzere çevremde 15 den fazla var bu ağaçdan. Karşı komşu 15 sene önce dikmiş. Ağaçda kereste falan göremiyorum, ayrıca taze dalları bile en ufak bir eğmede içi boş gibi kırılıveriyor.

Evet çiçekli hali güzel ama sezonda üç defa, ebatları hayli büyük olan çiçek, tohum ve yaprak dökümüyle bizim sokağı bile berbat ediyor. Bahçe sahiplerini de bezdiriyor.

Çok enteresan. 1994 de türkiyede dikilmiş bir paulownia! gerçekten ilginç geldi bana.Acaba tam olarak nerede bu ağaçlar.Hani görme imkanım varsa görmek isterim.Ayrıca budaması ve bakımı tam yapılmış mı acaba zira kerestelik budaması farklı paulownianın.

tugo 20-04-2009 23:00

1 Eklenti(ler)
İki tanesi Tuzla'da evimin tam karşısında. Komşular evlerini yaparken dikmişler. Özel bir budama yapılmadığı belli. Belki de dediğiniz gibi, kerestelik budama tipi ayrıdır, bilemiyorum. Bakımları ise tabiattan. Kaldırım da olduğu için özel bir muamele gördüklerini zannetmem. Resimleri:
Eklenti 73726

orhanarda 22-04-2009 14:32

Teşekkürler sevgili fugo,

Öncelikle resimlerden anlaşıldığı kadarıyla( bahçe kapısı 2m olarak referans alınırsa) bu paulowniacıklar 9-10 metre boyunda sağdaki daha kısa tabii ki, aslında 15 senede ortalama 20m yi bulmaları lazımdı.Bu boyu bulamamış olmalarının muhtemel sebebi, budama eksikliği.Özellikle 1 yılın sonundaki paulownialar toprak hizasından 1 cm yukarıdan kesilerek köklerinin odunlaşması sağlanır. Bir sonraki sene daha odunsu köklü ve daha uzama potansiyeli olan paulownia fideleri ortaya çıkar.

Yine resimlerden anladığım kadarıyla bu paulowniacıkların dal budaması da yapılmamış. Aslında paulownia hakkında ki genel kanı, ne kadar çok dal bırakılırsa okadar az kaliteli kereste ortaya çıkacağıdır. Ancak maalesef ben bu bilgiyi herhangi bir yerli kaynaktan onaylayamadım. Bir diğer konuda tabii ki kaldırım konusu. Ayrıca duvarın da bu paoulownia cıklara engel olduğu aşikar. Bu yaşta ki paulownialar özellikle 70-100 cm çapında toprak tacı isterler.Bu hem su toplama hemde toprağın nefes alması için çok önemlidir.

Toprağın nefes alması konusuna girmişken paulownialar çok su sevmelerine karşın çok su tutan toprağı(kil vb.) sevmezler, ayrıca paulownia fideleri dikilirken perlit vb maddelerin karıştırıldığı ve toprağın hava almasının sağlandığınıda belirtmeliyim.Bide üstüne üstlük bu paulownalar 1.5 metreden yukarda olan dip suyuda sevmezler. Yani anlayacağınız bu ağaçlar biraz huysuzdur.

Dikildikleri dönemde soğuk,don veya kuvvetli rüzgarlar olduysa buda kereste kalitesini etkiler.Şu an ki estetik görüntüleri bir harika. Ancak eğer komşunuz daha sağlam,daha uzun ve kerestesi daha makbul bir paulownia istiyorsa, kışa girmeden önce bu ağaçları toprak hizasından 1-2 parmak yukarıdan keser üzerine torf ilave ederse ve kış sonunda çıkmaya başlayan filizlerden en kuvvetlisini bırakır geri kalanı budar ve aşı macunu ile kaparsa. 2-3 yıl sonra daha uzun ve daha sağlam ağaçlara kavuşabilir. Ayrıca birde o kaldırımlardan 3-4 taş söküp etrafını daha da açarsa değmeyin paulownialarınızın keyfine...

Bir önemli notum ise, burada ki üyelere;
Çok estetik ağaçlar olan paulowniaların yetiştirilmesi hakkında daha fazla detay varsa lütfen gerek mine hanım, gerekse diğer üyeler bu bilgileri burada sunsunlar.Ziraa bilmediğim her bilgi benim için oldukça değerli. Bireysel ve amatör bir ruhla yaptığım bu çalışmalara etki etmeniz benim için çok önemli.

tugo 22-04-2009 15:49

Sn.Orhanarda,
Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkürler. Bahsettiğiniz budama tiplerinin hiç biri yapılmamış, zaten dikiliş amaçları da kereste temini değil. Kaldırım ve duvara yakın dikimiyle ilgili diğer konularda da haklısınız.

Tuzla'nın toprağı bol killi, ayrıca benim bahçeden topak topak tuzlar çıkıyor.

Umarım aradığınız bilgiler üyelerimiz tarafından sağlanabilir.

balbay 02-05-2009 07:35

Anadolu nun sulak alanları olan hemen her yerinde, doğan erkek çocuklar için kavak ekilir. Askerden geldiklerin de bu kavaklar kesilip satılır ve parasıyla da düğünü yapılır, kalan para olursa da tarla alınır. Ben de ne yazık ki bu paulownia işini zaman zaman ülkemize getirilip empoze edilen bir kandırmaca olduğunu düşünüyorum. Çok hızlı büyüyen ve ekonomik değeri olan yerel ağaçlarımız varken 1 m3 bile kerestesinin satıldığını-arandığını duymadığım bir ağacın ticari yetiştiricilik için uygun olduğunu sanmıyorum.

Çiçekleri ve yaprakları çok büyük)) arıcılık için ideal, bahçe keyfi için ise sıkıntılı bir ağaç.

fkarsli 23-05-2009 12:43

pavlonya nın birçok çeşidi mevcut, hızlı büyüyen ve kerestelik olarak önerilen Tomentosa.
Muhtemelen birçok yerde gördügünüz diger türlerden veya kazık kök sistemine sahip olması nedeni ile dikildigi yerdeki toprak zemini agac için uygun olmamıştır denilebilir.
Tokat Niksar'da tohumdan üretip 8 yıl önce diktigimiz agaclar, Dünya daki örnekleri gibi gelişme göstermiştir. Ancak halen ticari faaliyete konu olacak kadar bir kereste üretimi ülkemizde yoktur. Bizim agaçlarımız şu an itibarı ile 80 cm. gövde çapına ulaştılar, boyları 15m civarında. Yazın ziyaretimden sonra fotografları siteye yüklerim.
Sonuç olarak uygun tohum ve çeşit, uygun toprak ve zemin, özellikle ilk yıl bakımındaki özenle pavlonya yetiştirilebilir. Bilindigi üzere 3. yıl itibarı ile bitkiden agaç formuna geçmekte, yaprakları küçülmekte ve çiçek açmaktadır.
Kereste nasıl pazarlanır o ayrı konu.

ladin79 09-07-2009 21:32

Selamlar.4 yaşında 15 adet pavlonya ağacım var.Fidanları ektiğim 800 m2 lik alan daha önce boştu.Yazları sezonluk kavun-karpuz veya mısır ekiliyordu.Eskiden boş duran bu bahçe şuanda küçük bir pavlonya ormanı görünümde.Ağaçların boyları bu yıl 7 metre civarında.Her ağaç zeminde ortalama 15 metre kare kadar gölge yapıyor.

oguz3259 10-07-2009 00:12

Alıntı:

Orijinal Mesaj Sahibi fkarsli (Mesaj 428554)
pavlonya nın birçok çeşidi mevcut, hızlı büyüyen ve kerestelik olarak önerilen Tomentosa.
Muhtemelen birçok yerde gördügünüz diger türlerden veya kazık kök sistemine sahip olması nedeni ile dikildigi yerdeki toprak zemini agac için uygun olmamıştır denilebilir.
Tokat Niksar'da tohumdan üretip 8 yıl önce diktigimiz agaclar, Dünya daki örnekleri gibi gelişme göstermiştir. Ancak halen ticari faaliyete konu olacak kadar bir kereste üretimi ülkemizde yoktur. Bizim agaçlarımız şu an itibarı ile 80 cm. gövde çapına ulaştılar, boyları 15m civarında. Yazın ziyaretimden sonra fotografları siteye yüklerim.
Sonuç olarak uygun tohum ve çeşit, uygun toprak ve zemin, özellikle ilk yıl bakımındaki özenle pavlonya yetiştirilebilir. Bilindigi üzere 3. yıl itibarı ile bitkiden agaç formuna geçmekte, yaprakları küçülmekte ve çiçek açmaktadır.
Kereste nasıl pazarlanır o ayrı konu.


Eğer gerçekten dediğiniz kadar büyüme gösterdi ise bildiğim kadarı ile bu Türkiye'de bir ilk.Aslında bu ağacın nerede ne kadar başarılı performans göstereceği belirsiz.Üstelik kerestesi dünyada çok değerli olsa da ülkemiz de malesef tanınmıyor ve asla dünyada ki fiyatlara yaklaşamıyor.Bununla beraber önümüzdeki 10 yıl içerisinde ya gerçekten bu ağaç ülkemizde de tanınacak ve pazar bulacak veya sönüp gidecek.Ancak kereste olarak en az kavak kadar değerli ve daha hızlı büyüyor veya hiç büyümüyor.

cey_cey 10-07-2009 13:29

geçen sene tohumdan ürettigim 1000 civarında pavlonyayı kendi arazime dikimini yaptım sizlerinde dedigi gibi kimi hızlı gelişiyor kimi ise oldugu gibi duruyor bakalım ilerleyen zamanlarda ne olacak

Aynur_Eker 11-07-2009 00:01

Sitemizde paulownia ile ilgili bütün sorularınıza cevap bulabilirsiniz.Bende yardımcı olabilirim arkadaşlar...

http://www.paulowniaci.com/
http://www.paulowniaci.com/sssorular/index.htm

cey_cey 11-07-2009 23:23

aynur hanım geçen ay sizden aldıgım pavlonyalarım çimlenmeye başladı geçen seneki tohumlarıda sizden temin etmiştim geçen senekileri araziye dikimini gerçekleştirdim ve sitenizde bulunan bilgileri harfiyen uyguladım bakalım hayırlısı arazim geniş oldugundan degerlendirmeye çalışıyorum bu seneki fidanlarıda birdahaki yıl dikecegim arazimin rakımı yüksek bölgede olmasından dolayı fidanların kök ve yapılarını kuhvetlendirdikten sonra araziye dikiyorum

simmenu 12-07-2009 15:06

Nasreddin hoca nur içinde yatsın ...bir konuya merak sardığımda önce o konu ile ilgili "damdan düşen insanların" tecrübelerine ulaşmaya çalışıyorum bu konuda da forumlar biçilmiş kaftan

Güzel bir forum emeği geçenlere teşekkürler..

Yakın bir arkadaşım bu konuya merak salmış,heveslenmiş ve 2500 lira kadarda parasını bu işe yatırmış bir yerlerden arazi kiralamış bir kaç yüz tanede fidan ekmişler.

Konuya uzak olmama rağmen ufak bir araştırmadan sonra bu ağaçların 5 veya 8 sene sonra büyüdüğünü 1m3 -3 m3 arasında bir çapa ulaştığında bu ağaçları kim satın alacak ? ve kaça alacak ? bu sorulara şu anda kimse net bir cevap veremiyor ..kendi yetiştirdiğiniz ağaçları yıllar sonra kendiniz değerlendiremeyeceksiniz bu işe ticari olarak bakmayın derim..

Ben yine eski projem olan "Saanen keçisi" yetiştiriciliğine devam ..hiç olmazsa orda kendi peynirimi kendim tüketebileceğim..

Herkese selamlar

oguz3259 13-07-2009 23:39

Pavlonya ağacının kerestesi meraklı alıcılar dışında malesef para etmiyor.Yurtdışında gerçekten de değerli olduğu doğru sanıyorum.Ancak yurtdışında kullanıldığı alanlar ülkemizde gelişmemiş sektörler olduğundan mıdır yoksa gerçekten de ağacın kerestesine ait pratik uzun vadeli bilgiler olmadığından mıdır çok çok kavak kadar para ettiğini duydum.Özetle içerisinde bulunduğumuz bu dönemde gerçekte karlı olmamak ve dikildiğinde zahmetsiz denilmesine rağmen birçok ağaçtan daha zahmetli olması nedeniyle ticari anlamda pek cazip görünmüyor.

Zahmetli çünkü; sadece ilk yıllar değil hemen her yıl budama ve yaz kış sulama istiyor.Sulamazsanız kurumuyor belki ama büyümüyorda :)

Zahmetli çünkü; aynı arazi veya bölgede aynı büyüme olmuyor.

Zahmetli çünkü; gerçekten büyümek için bol su ve güneş istemekle birlikte toprakta biriken suyuda sevmiyor!

Zahmetli çünkü; 8 yıl bakıp sonra satamıyorsunuz.Büyürken sizi yormadığı kadar belki satarken yoruyor.Emek karşılığı anladığım kadarı ile yok.

Ayrıca eğer genleriyle oynanmış hibrit bir tür ise tohumların çimlendikten hemen sonra ölmeleri veya hiç çimlenmemeleri mümkün!

Ekonomik değeri yoka yakın.(ülkemiz şartlarında).Ayrıca kerestesi hızlı gelişsede sağlam olamıyor zira m3 birim ağırlık değeri kavaktan bile düşük! Daha ne olsun !

Metreküpü 1000 tl etmiyor.Ettiren varsa satalım :)

Kavak fiyatına ise meraklı alıcısı hatrı sayılır derecede çok anladığım üzere.

Bu anlamda bakıldığında kavak kadar para etmesi ama kavaktan daha hızlı büyümesi,doğru yer ve ciddi bakım ile kar ettirebilir.Ama dikimlerin başarısız olma ve sulandığı halde bile büyümeme riski çok yüksek.

Saygılarımla

cey_cey 15-07-2009 13:42

bizim bölgede para edecegini düşünüyorum çünkü ÇAMSAN AŞ bizim bölgemizde ve yurt dışından gemilerle çok miktarda agaç getiriyorlar orada çalışan bir arkadaşıma araştırma yaptırdım ve yetişirse alınacagı hakkında bilgi geldi zaten bölgemizde yetişen tüm kavak türü agaçları alıyorlar buda bir kavak türü olduguna göre benim görüşüm yetişsin yeterki satmanın sıkıntı olacagını düşünmüyorum

oguz3259 15-07-2009 15:33

Alıntı:

Orijinal Mesaj Sahibi cey_cey (Mesaj 462158)
bizim bölgede para edecegini düşünüyorum çünkü ÇAMSAN AŞ bizim bölgemizde ve yurt dışından gemilerle çok miktarda agaç getiriyorlar orada çalışan bir arkadaşıma araştırma yaptırdım ve yetişirse alınacagı hakkında bilgi geldi zaten bölgemizde yetişen tüm kavak türü agaçları alıyorlar buda bir kavak türü olduguna göre benim görüşüm yetişsin yeterki satmanın sıkıntı olacagını düşünmüyorum


Yetişirse elbetteki alırlar.Ancak kavaktan daha çok para etmeyebilir.Yani Çamsan hayatta metrekübüne 1000 tl vermez pavlonya nın.Ayrıca bende Ordu luyum :)

Karadeniz bu tür için uygun değil densede bana en çok o bölgelerde verimli olur gibide geliyor...

Saygılar

cey_cey 15-07-2009 17:14

sn oguz 3259 kesinlikle vermez 500 tl verseydi gömü bulmuş sayardık karadeniz ******* çok uygun. yagış ve su en önemli faktör pavlonyada bunların fazlasıda karadenizde mevcut yarın resmini çekebilirsem elimde bulunan 2 aylık fidenin resmini eklerim ortalama 1.5 m geçen sene edindigim tecrübelerime dayanarak bölgemizde ekim ayına kadar sürgün veriyor araziye dikili 1000 adet fidanım var bu senede 2000 kadar yetiştirip seneye araziye dikecegim ihşallah fındıga artarnatif olur
sagılarımla ordudan selamlar

oguz3259 15-07-2009 19:42

Hazır zaten fındığa da alternatif aranırken aslında pavlonya ekiminin desteklenmesi iyi olurdu özellikle karadenizde.Bana herşeye rağmen o bölge çok uygun geliyor.Belki biraz toprak açısından sorun olabilir.

saygılar

Aynur_Eker 15-07-2009 22:00

İstilacı bir ağaç diyenler için osmancık belediye binasının önündeki 7 yıllık paulowni ağacımızın resmini ekliyorum..En alttaki resimde bakımsız kalmış ama boylanmış bir paulownia resimdekide oğlum:)

http://www.paulowniaci.com/mynet_res...m_osmancik.jpg

oguz3259 15-07-2009 22:22

"....alttaki resimde bakımsız kalmış ama boylanmış bir paulownia resimdekide oğlum.." yazısına bakıpta ikinci resimde bulunan amcayı görünce Aynur teyze 80 yaşında falan herhalde dedim :D

Bu turkcell önündeki pavlonya kaç yaşında?

Aynur_Eker 15-07-2009 22:31

Oğuz Bey 7 yıllık bir paulownia ağacı..

80 olmam için 40 fırın ekmek yemem lazım:D


Forum saati Türkiye saatine göredir. GMT +2. Şu an saat: 12:32.
(Türkiye için GMT +2 seçilmelidir.)

Forum vBulletin Version 3.8.5 Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.0
agaclar.net © 2004 - 2025