Sakız Ağacı
 

Yanılmıyorsam, agaclar.net'in de simgesi olan ağaç..

Sakız Ağacı Hakkında(Pistacia lentiscus L. )
 

Merhaba arkadaşlar....
Bir bilene soralım dedik ve bu sefer ben soruyorum..
Sakız ağacının genç bireyleri yani max 1-2 yaşındaki fidanların cinsiyetlerinin ve alttür ya da varyetelerinin ayrımı ile ilgili elinizde veya bilgilerinizde benimle paylaşabileceğiniz bikaç şey varsa lütfen bekliyorum aciill.......
elimde birkaç türkçe ve yabancı kaynak var ama tam olarak isteğime karşılık gelmiyor:(:(:(
şimdiden teşekkürler saygılarımla.......

bende pistacian lentiscus anacardiaceae ait ağacı genel tanıtıcı bir bilgi var.dişi erkek diye bir sınıflandırmaya gitmemiş. bunun dışında türkçe menengiç latincesi pistacia terebinthus ve türkçe adı antep fıstığı olan latincesi pistacia vera türleri var.bunlarlada ilgi kısa genel tanıtıcı açıklamalar var.bu üç türünde resimleri var fakat yapraklar birbirine çok benziyor.ayırımı nasıl olur bilemiyorum.

http://documents.anadolu.edu.tr/biha...p/sakaypdf.pdf
yararlı olacağını umuyorum

Sakız ağacına maki türleri bölümünde devam etmeyi öneriyorum. Ancak şunu da belirteyim Çeşme'de Sakız üzerine bir proje geliştirilmişti bir kaç yıl önce ve çok yararlı sonuçlar elde etmişlerdi.
Aralarında sakız ağacının da bulunduğu pistacialar maki türleri içinde yer alır. pistacia terebinthus L. (-menengiç -aşılandığı taktirde Antep Fıstığı ) pistacia atlanticus, pistacia palestine,Pistacia Terebinthus L.), buttun (Pistacia Khinjuk), yabani sakız ("Mezdeki sakızı (Pistacia Lentiscus L.),adi sakız (Pistacia mutica,Fisch), Filistin, sakızı (Pistacia Palestina, Boissvb. gibi ..
Antepfıstığının genel biyolojik sınıflamasına gelince; önce "Anarcadiaceae" familyasına giren "Pistacia" cinsinin meyve ve süs bitkisi olarak değer kazanmış 11 türü olduğunu belirtmek yeterli. Bu türler arasında kümeler oluşturulurken de yaprak, çiçek, meyve ve gelişme özellikleri ayrıca dikkate alınıyor. Bu durumda Pistacia cinsinin botanikteki yeri şöyle ortaya çıkıyor: Takım; Sapindales. Familya; Anarcadiaceae. Cins; Pistacia. Tür; Pistacia vera. (http://www.focusdergisi.com.tr/doga/...erfriendly=yes )
Bütün bu konularda çok da konuşmayayım yanlış şeyler söylemekten çekiniyorum ama sistematikçi bir arkadaşımı ağaçlar nete davet edeceğim. o ya da başka bir bitki sistematikçisi arkadaş yazarsa çok iyi olur.
Ayrıca bu konuda çıkartılmış bir de kanun var :ZEYTİNCİLİĞİN ISLAHI VE YABANİLERiNİN AŞILATTIRILMASI HAKKINDAKİ 3573 SAYILI KANUNUN SAKIZ VE NEVİLERİYLE HARNUPLUKLARA DA TEŞMİLİNE DAİR KANUN
http://www.hukuki.net/kanun/6777.13.text.asp
ayrıca Erozyonla mücadele milli seferberlik kanunu içinde de bu konu yer alıyor. Kanuna göre yol kenarlarındaki, dere içlerindeki vb. sahipsiz, yabani zeytin, sakız, menengiç, keçi boynuzu vb. ağaçların ürünleri aşılayanlara ait oluyor.

Nasıl Bir Bitkidir?

Sakız bitkisi; Sakız Adası ve Çeşme yöresinde doğal olarak yaşayan ve reçinesinden yararlanılan bir bitkidir. Sakız bitkisi; 4-5 m. boyda, herdem yeşil ağaçcık veya çalı şeklindedir. Dişi ve erkek çiçekler ayrı bitkiler üzerindedir Erkek bitkilerin sakız randımanı disilerden fazladır. Tek veya üç-dört gövde üzerinde terbiye edilir. Dekoratif görünümü ve hoş kokusu nedeni ile bahçe düzenlemesinde de kullanılabilir.

Herdem yeşil olması ve toprağı örtmesi nedeni ile toprak erozyonunu da önlemektedir. Kökler 20-25 metre derinliğe kadar uzanabilir. Bu nedenle, kuraklığa dayanıklılığı incir ve zeytinden daha iyidir.

Arazi yangını gibi kötü koşullarda bile kısa sürede kendini yeniler. Kıyı bölgelerinde tuza dayanıklıdır Yavaş gelişir ve 100 yıldan fazla yaşar 5 yaşından itibaren sakız salgılar. 15 yaşından itibaren bitki başına 1-2 kilo sakız verir. Bir kilo sakızın fiyatı kalitesine göre 60-100 Dolar civarındadır.

Çiftçiler Bitkiyi Nasıl Üretebilir?
Çiftçiler bitkiyi tohumla, çelikle ve aşı ile üretebilirler.
Tohumdan fidan yetiştirmenin sakıncası, sakız randımanı düşük dişi bitkilerin de meydana gelmesidir Çelikle üretim, yeşil ve odunsu çelik şeklinde yapılabilir. Çitlenbik veya dişi sakız üzerine aşılanabilir. Aşılama; göz ve kalem aşı şeklinde uygulanır.

Doğadaki Sakız Bitkisinden Nasıl Yararlanılabilir?
Çalı şeklinde ve toprak yüzeyine yatmaya eğilimli bitkilerin etek kısmı açılarak, üçdört gövde üzerinde ağaçcık gibi terbiye edilir.

Bakım Işleri Nelerdir?
Kapama bahçe tesisinde 4-5 m. sıra arası ve sıra üzeri mesafeyle dikim yapmalıdır. Tek sıralı sınır dikiminde ise 3-4 m aralık yeterlidir.
Sakız bitkisinde budama oldukça önemlidir. Zamansız budamalar elde edîlen sakız miktarını azaltmaktadır. Her yıl, 15 Haziran'dan itibaren hafif budamalar yapılarak, gövde açılmalı ve güneş ışınlarının girmesi sağlanmalıdır. Gerektiğinde, toprak analizi sonucuna göre hayvan gübresi yanında, ticari gübreler de kullanılabilir.

Ne Zaman ve Nasıl Çizilir?
çeşme yöresinde ağaç gövdeleri 15 Haziran'da çizilmeye başlanır. Genç ve ince kabuklu gövde; ucu inceltilmiş tornavida ile çizilir çizikler, fazla derin olmamalı (odun kısmına geçmeden kabukta yapılır), 10-15 cm aralıklarla ve 4-5 cm uzunlukta yapılmalıdır. Yaşlı ve kalın kabuklu gövdenin Çizilmesi; normal tornavida ile kabuk hafifçe kaldırılarak yapılır. Bu işlem Ekim ayına kadar bir-iki ay ara ile iki kez tekrarlanır. Ikinci cizimler çapraz yapılır .

Aşırı çizimler bitkinin erken yaşlanmasına sebep olur. Gövde uygun bir şekilde çizildiğinde reçine kıvamında bir sıvı akar. Bu madde pıhtılaştığında sakız elde edilir. Başlangıçta donuk yeşil renkte olan sakız recinesi daha sonra sarı renk alır.

Çizim öncesi ağacın dibi, taç izdüşümü içi düzeltilerek temizlenir ve zemin kireçli beyaz toprakla örtülür. Beyaz zemine dökülen sakız damlaları elle veya süpürge ile toplanır. Çiziklerdeki donmuş reçine ise özel spatula ile hasat edilir

Toplanan Sakızlar Nasıl Temizlenir?
Hasat edilen sakız; toz, toprak, taş gibi yabancı maddelerden temizlenir Sonra sakızlar, işine sabun tozu konmuş olan soğuk suda çalkalanır. Temiz suda durulanarak, bez üzerine kurutulmak üzere serilir Kuruyan sakızların üzerine yapışmış olan yabancı maddeler ufak çakı yardımı i!e temizlenir Temizleme sonrası, iriliklerine göre sakız damlaları boylarına ayrılır.

Çoğu zaman; üretilen 100 gram sakızın 11 gramı Pitta, 27 gramı Iri Gözyaşı, 62 gramı da Ufak Gözyaşı olmaktadır Elde edilen sakız, kalitesinin korunması için eksi 20 C'da muhafaza edilmelidir.

Sakız Nerelerde Kullanılmaktadır?
Sakız, yüzlerce yıldır sakız reçinesi ve sakız yağı şeklinde, ilaç, kozmetik, boya, gıda ve içki sanayinde kullanılmaktadır

Kaynak:
Sakız Üretimi
Doç.Dr. Şenol BOZTOK
EGE ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL UYGULAMA ve ARAŞTIRMA MERKEZİ Çiftçi Broşürleri

Bir düzeltme yapmak gerekirse Sakız ağacı sadece Sakız adası ve çevresinde değil Akdeniz ikliminin geçerli olduğu heryerde yetişen bir bitkidir. Maki topluluğunun genellikle baskın türlerinden birisidir.

Bugüne kadar gördüğüm en görkemli bireyleri de Moda Burnundadır.

Moda Burnu nerededir Aydın Bey?

Yanlış hatırlamadıysam İzmir bölgesinde
bu ağacın çoğaltılması ile ilgili bilgi vermişti Eroty.
Bir de Yunanistan'dan fidan ve tohumunu yutdışına
çıkartmanın suç olduğunu söylemişti.
Bu yönde bilgisi olanlar yazabilirler.

Moda / Kadıköy / İstanbul sanırım :)

bende bir sakız ağacı edinmek isterim,çeşme de bu fidanın satışı yapılıyormu bilmiyorum.kimimle iletişim kurabilirim bu konuda bilginiz varsa yardımcı olabilirmisiniz acaba?

Zaten bilgimi arttırıp bonsaiye başlamak için sabırsızlanıyorum.Sakız ağacı yazılarını okudukça,makilerden toplamaya niyetlendim.Buralarda tohum fidan çelik aramaya başlayacağım.bonsai denemek için.
Eğer bir sonuç elde edersem burdan bilgi veririm.

övünmek gibi olmasın, elimde muhteşem bir sakız ağacı bonsaisi var ,dijital foto.makinası alırsam resmini ekleyeceğim..

Selamlar;

Sakız ağacı antepfıstığının aşılanmamış halidir, çeşitleri çok olmasına rağmen
atlantik adlı türü antepfıstığı aşılandığında en iyi sonuç verebilen çeşittir,

eğer bulunduğunuz bölgede fidan bulamadıysanız ben size Gaziantep/Nizip'ten bahsettiğim çeşitten gönderebilirim tabi şu anda değil ancak ocak ayında falan olur.

sakız ağacı
 

Makilerin olduğu her yerde (hemen hemen) Sakız fidanı, sürgünü bulabilirsiniz. Ayrıca tohumdan da üretebilirsiniz.
http://www.agaclar.net/forum/attachm...1&d=1156458562

Fotograf Gökova Körfezi, Ören Akbük'de çekilmiştir.

ne agaçmış:D taşımak suç paylaşım için teşekürler

Sakiz Projesi

--------------------------------------------------------------------------------

Sy üyeler
Mustafa ÜNLÜ isimli bir arkadaşımız şu anda ilgili kurumlarca onaylanmış ve arazi tahsisi yapılmış olarak sakız projesi uygulaması başlatmış bulunmaktadır.
İlginç olan ise kendisi ne çeşmeli ne de izmirldir.Kendisi Ankara dan gelmiştir
ve bu proje için her şeyi ile çalışmaktadır.İlgi ve bilgilerinize
Ülkemize hayırlı olsun

Ben de tam 2 yıl önce kafayı pistacia lentiscus'a takmış, elin gavuru DÜNYADA TEKEL oluşturmuş piyasa belirliyor, bizim caanım Çeşme'mizde ne güzel yetiştirilir diye epeyce araştırmıştım.

Ancak ticari olarak üretim yapılması isteniyorsa Çeşme'nin güney tarafında arazi tahsisi yapılmalı. İlginçtir ki kuzey tarafında güneydekine nazaran daha düşük verim görülmüş. Sakız adasında ise de tam tersi. Orada da adanın sadece bize yakın tarafında verimli üretim var.

Evet doğru, sakız ile antep fıstığı aynı familyadan, aşılama ile fıstık ağacı sakıza döner ama o nokta sonrasında ticari faydaya ilişkin bir veri elde edememiştim o sıralar. Sonrasında da üzerine düşmedim.

Hatta, Kios (Sakız adası'nın Yunanca adının Türkçe okunuşu) Adası ile Çeşme arasında gidip gelen kaptanlardan biri ile irtibat bile kurdurdum Çeşme'deki bir tanıdık vasıtası ile, "Değil bir fidanı, bir dalı bile adadan çıkartmak büyük iş" demiş. Şaşmış, kızmış, pusmuştum.


Sakız'dan kozmetik, tıb, gıda sektörlerinde faydalanıyorlar. Her yıl üretilen sakızlar Kios Adası'ındaki bir kooperatifte toplanıp oradan tüm dünyaya pazarlanır.

Fakat konu yeni değil, ilk bizler de keşfetmedik, İzmir'deki üniversitelerin ilgili bölümlerinde deneysel çalışmalar vardı ÇEŞME'nin SAKIZINI YENİDEN CANLANDIRMAK için, sonra da belediye ortak girişimi ile bir proje başlatılmıştı. Ciddiyetle devam etmemişti.


Sevgili dedenazir, "Mustafa ÜNLÜ" ile irtibatlaşabilmek isterim.


Saygılar.

Sy Erdemir
Duyarlılığnız sevindirici.Sanırım hepimiz böyle duyarlı olursak doğamıza daha iyi sahip çıkabiliriz. ki orta asyadan buraya geldik ama bu ülkeyi bitirirsek artık gidebileceğimiz bir yerde yok ve kaybediLen doğayı geri kazanmak da çok zor.
Sakız ağacı konusunda tamamlanmış ve hatta kredi kullanılmış bir proje mevcut ancak fiili olarak yaşadığını ne gördük nede duyduk bu günlerde çeşme ye ilişkin medya haberlerinde sakız yine gündemde ama bu heyecan ne kadar sürer ve devam edermi bilemiyorum.Aslında ziraatımızın ekonomikliğini yitirmeye başladığı bu dönemde sakız revaçta olması gereken bir konu olmalı bence.
Mustafa Ünlü ile seve seve irtibatınız sağlarım.Mailbox ınızı kontrol edin lütfen
SAYGILAR

Sevgili dedenazir,

maili aldım teşekkürlerimle...

"Sakız" değerlendirilesi bir konu; organize olmak lazım; teknik insanlarla yaşlı Çeşmeliler'i de konuya dahil etmek lazım bence. Ticari ve ekonomik olmasının dışında sosyal bir proje olarak da görüyorum ben "Sakız"ı...

Saygılar

merhabalar
bu sakız ağacı şu akdeniz bölgesinde bol bol bulunan,kışın baktığınızda bir çalı, yazın ise yemyeşil ve son bahara doğru da önce kırmızı sonra da yeşile dönen ve halk arasında çıtlık ya da çökre denilen yağlı bir meyvesi olan ağaç değil mi? GErçi bir sürü türleri mevcuttur, ama benim bildiğim sakız ve buradan anladığım kadarıyla sakız ağacı o ve akdenizli orman köylüsü hiç önemsemiyor. Değersiz bir ağaç. Bu kadar da önemli olduğunu bilen hiç kimse yok. O zaman halk bilinçlendirilmeli...

Sakız Ağacımıza sahip çıkalım
 

Sy Üyeler.
Benim merak ettiğim bir konu var.Sakız ağacının özel bir aşılama metodu olduğunu ve Türkiyeden göç eden ve şu sakız adasında olan eski vatandaşlarımızın bu konuyu sır gibi sakladıklarını duydum ancak bu bilgi net değil.Bu aşılama metodu olmazsa verimli bir üretimin olmadığı söyleniyor.
Bu konuda gerçek bilgisi olan arkadaşlar bizimle bu bilgilerini paylaşırlarsa sevinirim.Mademki bu konuyla ilgileniyoruz sakız ağacımıza sahip çıkalım ve herkes bu konudaki bilgilerini paylaşsın yanlış olan bilgilerimizi düzeltelim ve öncelikle çeşmeli vatandaşları bu konuya ilgi göstermeye davet ediyorum.
SAYGILAR

Sevgili dedenazir,

Özel aşılama metodu değil de, dişi sakız ağacı ile erkek sakız ağacı arasında verim farkı olduğunu öğrenmiştim araştırma yaptığım yıllarda. Ancak kafam net değil; eski şirketimdeki pc'deki dosyalarıma ulaşsam herşey orada asıl, ama maalesef... :mad:

Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi'nde bulunan sakız ağacı. Hocalarımızdan biri sakız üretmeyi deniyor şu anda.

Minik bir tavsiye yakınlarda su yok ise sakın sakız ağacından gelen özütü tatmayı denemeyin. Benim dudaklarım bile birbirine yapıştı. Hocaya çaktırmadan tadına bakayım demiştim, bütün bölüm çaktı eheheh;)

Pistacia lentiscus 1
Pistacia lentiscus 2
Pistacia lentiscus 3

Sy. Rower
Sakız üretmeyi deniyen hocamız la irtibatımızı sağlayabilirmisiniz
SAYGILAR

Sakız üretimi ile ilgili Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri'nden Sayın Yar.Doç.Dr. Murat İsfendiyaroğlu ile görüşebilirsiniz. Bu konu ile ilgili kendisinin bir doktora çalışması olmuş ve yapraklı odun çeliklerinden kitlesel olarak sakız fidanı üretmeyi başarmıştır. Üretime de devam etmektedir.

Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi'nden Arş. Gör. Hasan Yıldırım'a ulaşırsanız size bilgi verecektir.

Veriğiniz bilgiler için hepinize teşekkür ederim.Konuyu araştırıyorum
SAYGILAR

Araştırmalarda bir gelişme var mı sevgili dedenazir?

Proje Adı: Bozuk Sakız Ağacı Rehabilitasyonu Projesi

Amaç : İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sahasında, damla sakızı üretimine yönelik uygulanacak projede, Ülkemize ekonomik girdi sağlanması amaçlanmıştır. Proje alanı İzmir Gülbahçe’dedir.

Alanı : 64,50 Hektar

Yapılacaklar : Yunanistanın Sakız adasında damla sakızı üretimi gerçekleştirilmekte, üretilen sakız ithal edilerek milyonlarca dolar Ülke ekonomisine gelir sağlanmaktadır. Yurdumuzda İzmir Çeşmede sakız ağacı potansiyeli Sakız Adasından daha fazla ancak üretim yapılamayan, bozuk nitelikte ağaçlardır.

Bu nedenle TEMA Vakfı olarak bozuk sakız ağaçlarının aşılanıp, damla sakızı üretiminin gerçekleştirilmesi ile Ülkemize ekonomik girdi sağlamak hedeflenmiştir. Projede sahada mevcut 17.867 adet bozuk sakız ağacının rehabilitasyonu ve aşılanması yapılacak ayrıca, 5.956 adet aşılı sakız fidanı dikilecek ve 3 yıl boyunca fidanların bakım ve korumaları yapılacaktır.

Bütçe : 143.000 USD