Fotograf ve Altın Oran
 

Birçoğunuzun bildiği veya biryerlerde işittiği bir kavram Altın Oran.

Burada kısa bir tanımlama vererek fotoğrafta kullanımına değinmek istiyorum. Altın Orana tabiatta, matematikte, ünlü sanat eserlerinde ve daha birçok yerde sıkça rastlayabiliriz.

Bir insan yüzündeki ve vücudundaki birçok oran, piramitlerdeki oranlar, salyangozdaki oranlar, çam kozalağındaki oranlar, Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa adlı tablosu ve bunun gibi yüzlercesi örnek olarak verilebilir. Örneğin bir insanın tüm vücudu ile göbeğine kadar olan yüksekliğinin oran 1.618 sayısını verir ki bu da Altın Oran’dır.
Eklenti 49898

Ünlü İtalyan Matematikçi Fibonacci’nin bize tanıttığı ve Fibonacci Serisi diye bilinen sayı dizisindeki elemanlarında Altın Oran’ı vurguladığı görülmektedir. Bu serideki sayılar; 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, … şeklinde ilerlemekte olup her sayı bir önceki iki sayını toplamı şeklindedir. Buradaki Altın oran ise her elemanın (13. sıradan sonra) bir öncekine oranı bize yine 1.618 değerini vermesidir. Mimaride de çok sık kullanılan bu oran insan gözüne en hoş gelen dikdörtgenin uzun ve kısa kenarları arasındaki orandır. Daha ayrıntılı bir incelemeyi Vikipedi ‘den yapabilirsiniz.

Fotoğraftaki kullanımına gelince; her ne kadar küsüratlı bir sayı gibi görünse de Altın Oranı fotoğrafta kullanmamız mümkündür. Bunun için yapmamız gereken kadrajımızı 9 eşit dikdörtgene bölerek ilgi noktasını ortada yeralan kesişim noktalarından birine yakın yerleştirmek. Tam bir Altın Oran olmasa bile bu işimizi görecek prensip 1/3 kuralı olarak bilinir.
Eklenti 49899

Günümüzde birçok fotoğraf makinesi vizörden baktığınızda (grid fonksiyonu açıksa) size bu bölünmüş alanları görtererek yardımcı olmaktadır.. ****** tüm fotoğralar bu şekilde olamaz ama genel itibariyle bu kurala uygun kadrajlar göze çok daha hoş görünecektir.

Eklenti 49900

Altın orana göre çekilmiş bir fotorgraf.

Kaynak

Altın Oran'ın Görüldüğü ve Kullanıldığı Yerler
 

1) Ayçiçeği: Ayçiçeği'nin merkezinden dışarıya doğru sağdan sola ve soldan sağa doğru tane sayılarının birbrine oranı altın oranı verir.

2) Papatya Çiçeği: Papatya Çiçeğinde de ayçiçeğinde olduğu gibi bir altın oran mevcuttur.

3) İnsan Kafası: Bildiğiniz gibi her insanın kafasında bir ya da birden fazla saçların çıktığı düğüm noktası denilen bir nokta vardır. İşte bu noktadan çıkan saçlar doğrusal yani dik değil, bir spiral, bir eğri yaparak çıkmaktadır. İşte bu spiralin ya da eğrinin tanjantı yani eğrilik açısı bize altın oranı verecektir.

4) İnsan Vücudu: İnsan Vücudunda Altın Oran'ın nerelerde görüldüğüne bakalım:
a) Kollar: İnsan vücudunun bir parçası olan kolları dirsek iki bölüme ayırır(Büyük(üst) bölüm ve küçük(alt) bölüm olarak). Kolumuzun üst bölü- münün alt bölüme oranı altın oranı verceği gibi, kolumuzun tamamının üst bölüme oranı yine altın oranı verir.
b) Parmaklar: Ellerimizdeki parmaklarla altın oranın ne alakası var diyebilirsiniz. İşte size alaka... Parmaklarınızın üst boğumunun alt boğuma oranı altın oranı vereceği gibi, parmağınızın tamamının üst boğuma oranı yine altın oranı verir.

5) Tavşan: İnsan kafasında olduğu gibi tavşanda da aynı özellik vardır.

6) Mısır Piramitleri: İşte size Altın Oran'ın en eski örneklerinden biri... Şimdi ne alaka Altın Oran ve Milattan Önce yapılan Mısır Piramitleri? Alaka şu; Her bir piramitin tabanının yüksekliğine oranı evet yine altın oranı veriyor.

7) Leonardo da Vinci: Bilindiği gibi Leonardo da Vinci Rönesans devri ünlü ressamlarındandır. Şimdi bu ünlü ressamın çizmiş oolduğu tabloları inceleyelim.
a) Mona Lisa: Bu tablonun boyunun enine oranı altın oranı verir.
b) Aziz Jerome: Yine tablonun boyunun enine oranı bize altın oranı verir.

8) Picasso: Picasso da Leonardo da Vinci gibi ünlü bir ressamdır. Ve resimlerinde bu oranı kullanmıştır.

9) Çam Kozalağı: Çam kozalağındaki taneler kozalağın altındaki sabit bir noktadan kozalağın tepesindeki başka bir sabit noktaya doğru spiraller (eğriler) oluşturarak çıkarlar. İşte bu eğrinin eğrilik açısı altın orandır.

10) Deniz Kabuğu: Denize çoğumuz gitmişizdir. Deniz kabuklarına dikkat edenimiz, belki de kolleksiyon yapanımız vardır. İşte deniz kabuğunun yapısı incelendiğinde bir eğrilik tespit edilmiş ve bu eğriliğin tanjantının altın oran olduğu görülmüştür.

11) Tütün Bitkisi: Tütün Bitkisinin yapraklarının dizilişinde bir eğrilik söz konusudur. Bu eğriliğin tanjantı altın orandır.

12) Eğrelti Otu: Tütün Bitkisindeki aynı özellik Eğrelti Otu'nda da vardır.

13) Elektrik Devresi: Ya demek ki Altın Oran sadece Matematik ve kainatta değil, Fizik'te de kullanılıyormuş. Nasıl mı? Şöyle... Verilen n tane dirençten maximum verim elde etmek için bir paralel bağlama yapılması gerekir. Bu durumda Eşdeğer Direnç, yani Reş= yani altın oran olur.

14) Salyangoz: Salyangozun Kabuğu bir düzleme aktarılırsa, bu düzlem bir dikdörtgen oluşturur (-ki biz bu dikdörtgene altın dikdörtgen diyoruz.-) İşte bu dikdörtgenin boyunun enine oranı yine altın oranı verir.

15) OTOMOTİV SANAYİ: İlk önce ben size bir soru yönelteyim. Estetik bakımından bir Murat 131 mi daha çok ilginizi çeker yoksa bir Mazda ya da Toyota mı? Tabi ki Mazda ya da Toyota demişsinizdir. Peki bunun nedenini hiç düşündünüz mü? Ben size söyleyeyim. Şimdi Murat 131'e bakıyorsunuz, baktıkça içiniz kararıyor, yine bakıyorsunuz yine kararıyor. En sonunda ya kardeşim bu ne biçim araba diyorsunuz. Ama gidip bir Mazda ya da Toyota'ya bakıyorsunuz. Baktıkça içiniz rahatlıyor, yine bakıyorsunuz ferahlıyorsunuz. Çünkü o kadar güzel bir estetik var ki. İşte bu estetiği eğim sağlıyor. Mesela Murat 131'in önü, arkası, kapısı her yeri düz (Mübarek kibrit kutusu) Ama Mazda ya da Toyota'nın kapısında özellikle ön ve arka tamponunda bir eğim var. İşte bu eğimin eğrilik açısı araştırılmış ve bunun altın oran olduğu görülmüştür. Bundan dolayı Çin, Amerika, Japon Otomotiv Sanayi Dünya'da ilk üçü oluştururken; Türkiye maalesef ve maalesef 30-40-50. sıralarda yer almakta. İnşallah bir gün bunu biz de akıl ederiz...

16) MİMAR SİNAN: Mimar Sinan'ın da bir çok eserinde bu altın oran görülmektedir. Mesela Süleymaniye ve Selimiye Camileri'nin minarelerinde bu oran görülmektedir.

Görüldüğü üzere bir çok yerde bu ALTIN ORAN vardır.

Kaynak

Sayın zenfree, güzel bir başlık açmışsınız, teşekkür ederiz.

Bir noktayi kare içine yerlesirmenin sonsuz yolu vardir.

Ilk akla gelen karenin ortasina yerlestirmektir. Bir çok durumda ise yarar ama her zaman en iyi yöntem olmayabilir.
Neden yukari yerlestirmeyelim?
Neden asagida olmasin? Ben sagda olsun istiyorum. Dogrusu farkli problemler için farkli çözümler üretmekte fayda var, bazen en iyi çözüm esege ters binmektir.
Noktanin ortada olmasi statik bir fotograf yaratir. Nokta saga dogru hareket eden bir araba ise ve fotografin sagina yerlestirilmisse izleyen kiside çekerken geç kalinmis hissi uyandiracaktir. En iyisi arabanin önünde bir sey bulunmayacak sekilde sekilde sola yerlestirilmesidir.

Kare diye adlandirsamda aslinda bir fotograf bir dikdortgendir, ve bu karede bazi noktalar veya cizgiler guzel bir fotograf icin onemli. simdi bunlardan bazilarini gorelim.


Altin Noktalar ve 1/3 kurali (The Rule Of Thirds And The Golden Mean )

Kareyi alip yatay ve dikey olarak 3′e bolun.

Kaynak

Bu cizgiler fotografiniz icin bir sablon olmali, konuyu fotografiniza yerlestiriken bu cizgileri kullanin, mesela gokyuzuyle kara parcasi **** agaclarin ayrim cizgisi bu cizgiler uzerinde olabilir.

Bu cizgilerin kesistigi noktalarada altin noktalar denir.
Eklenti 55725

Kesisimden dolayi olusan bu noktalara yerlestirdiginiz konu goz tarafindan guzel olarak algilanmaktadir, neden?diye soranlar internette bu konuda matematiksel aciklamada dahil olmak uzere pek cok makale bulabilirler. kisaca soyle diyebilirizki bu doganin tercihi.

Bu nokta ve cizgilerin nasil kullanilacagina iliskin bir kac ornek:

Örneklere devam.
Kaynak

İlk karede 1/3 kuralına uymadan çekim yapılmış. Diğer ikisinde kural uygulanmış.
Kaynak

Bir örnek daha. İlk kare kuralsız. İkinci kare kurala uygun.Burda ayrıca üçgen kuralı var onu da daha sonra yazarım.

Devam...

...

Ucgen kurali:

Karenin icinde olusturulan bir ucgen kullanilarak konunun kareye yerlestirilmesi.

Üçgenlere başka örnekler.

Benim üçgen kuralını uygulamaya çalıştığım fotograflardan biri.

Altın Spiral
Eklenti 55764
İçinden defalarca kareler çıkardığımız Altın Dikdörtgen'in karelerinin kenar uzunluklarını yarıçap alan bir çember parçasını her karenin içine çizersek, bir Altın Spiral elde ederiz. Altın Spiral, birçok canlı ve cansız varlığın biçimini ve yapı taşını oluşturur.Buna örnek olarak Ayçiçeği bitkisini gösterebiliriz. Ayçiçeğinin çekirdekleri altın oranı takip eden bir spiral oluşturacak şekilde dizilirler. Detay için vikipediye bakabilirsiniz.

Fotografa uygulanmasıyla ilgili bir kaç örnek.
Eklenti 55765
Eklenti 55766
Eklenti 55767
Eklenti 55768

Örneklere devam.

Sn Zenfree,
Çok önemli bilgiler verdiniz. Ama insanları sıkıntıya da soktuğunuzun farkındasınız değil mi? Artık kimse rahat fotoğraf çekemeyecek...:D Bu kuralla ilk kez tanışanlar artık ne yaparlar bilmem... :)

Bu kurala uygun çektiğimi sandığım bu fotoğrafı çağrınıza uyarak buraya yüklüyorum. Buyrun üzerinde konuşalım...:D

Eklenti 55803

Sayın Dedem fotografınız çok güzel. :) Ayrıca çağırımı yanıtladığınız için çok teşekkürler. Ancak altın noktalar ve 1/3 oranına göre değerlendirilirse kuralın biraz ihlal edildiğini söyleyebilirim. Bu tür çekimlerde fotograf işleme programlarıyla kırpma yapılabilir diye düşünüyorum.

Vay anam vayy, neler de varmış!
Sevgili zenfree, ellerine sağlık. Çok güzel bilgiler vermişsin, bırak tatbik edebilmeyi okurken bile keyif aldığıma göre bir de tatbikata geçebilsem kimbilir zevki kaç kat artar.
Ahh, nüfus kâğıdı ahh. Neden bu kadar çabuk eskimeye yüz tuttun ki.

Alıntı:
____________
zenfree......altın noktalar ve 1/3 oranına göre .... kuralın biraz ihlal edildiğini söyleyebilirim. Bu tür çekimlerde fotograf işleme programlarıyla kırpma yapılabilir.....

Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim... Gerçekten çok önemli..
Şimdi sizden ricam bu fotoğrafımı kırparak
kurala uygun hale getirmenizi rica ediyorum. O zaman aradaki farkı daha çarpıcı görebiliriz... Buyrun sn zenfree, eti sizin kemiği benim...

Yapmayın Allahaşkına Güler hanım,
Sizdeki enerji ve öğrenme isteği hangi gençte var ki?
Baksanıza konuya sizden ve benden başka kim ilgi gösterdi ki?
Genç olmak önemli elbette... Ama, ondan daha önemlisi gençliğin gereklerini yerine getirebilmekte... Öğrenme isteğiniz ve telaşınız onlara örnek olsun...

Zenfree güzel anlatmış. Bu konu resimle ilgilenenlerce **** eğitimini alanlarca biliniyor, ama pratik olarak herkes algılamadaki etkisi nedeniyle belki bilinçsizce **** naif olarak uyguluyor. Bu durumun bilinmesi daha dikkatli çalışmalarla daha hoşa giden görüntülerin yalkalanacağı muhakkak. Diğer taraftan tesadüfü gibi değerlendirdiğimiz doğal varlıklar ve görünümler. Aslında tüm kainatın -evrenin yaratılış sistemi içinde bir düzen ve bilimsel prensip vardır. Nano birimlerden galaksilere kadar. İşte bu altın kurallar da bu yelpazenin farkında olduğumuzdur.

Bu fotoğrafı dün gece çekmiştim. Aslında bu kuralı üstünkörü biliyordum, iki şekilde de çektim ama ilk hali gözüme daha hoş göründü :) Etraf siyah olduğundan merkezi köşeye aldığımda boş alan çok fazla göründü gözüme. Bu kural olmazsa olmaz mıdır? Sizce hangisi daha güzel görünüyor?

Bu benim beğendiğim,
Eklenti 55809
Kurala uymuyor...
Eklenti 55810
Uygun hale getiriyorum...

Eklenti 55811
Son hali budur ama ben ilk halini daha çok beğendim :)

Eklenti 55812

Kuralı ihlal eden fotoğraf :);

Eklenti 55813

Eklenti 55814

Kuralı uyguluyorum (Doğru mu?)

Eklenti 55815
Sonuç;
Eklenti 55816

Sevgili Limon, fotografta ay dışındaki detaylar net seçilemiyor. Bu nedenle ayın merkezde olması göze daha hoş görünüyor. Ancak galeriye yüklediğin fotografta bulutlar daha belirgin olduğundan, oranı o karede uygulasan daha estetik olabilir.

Ayrıca, bu oran fotografta görüntülenecek şekil ve objelerin yerleştirilmesi ile ilgili. Yani bulutları göremeden aya bakerken neye göre oranlayacağız. :)

Limoncuğum tebrikler, tripotsuz çok güzel bir çekim olmuş. Senden altın spiralli çiçek ve kedi fotografları bekliyorum.:))

Çiçek fotografında tomurcuk daha net olsaydı keşke.:))) Ama böyle de çok hoş.

Bu karede, üçgen kuralını uygulamaya çalıştım. Makina yetersiz malesef net olmadı. Ayak kullansam belki daha net olabilirdi.

Manzara fotoğraflarında, objenin çevresinde detaylar olduğunda değil, ama sandal ve Limonun örneklerinde olduğu gibi tek bir objenin olduğu fotoğrafların bu kurala uyan görüntüsü benim gözümü rahatsız ediyor, tıpkı duvarda eğri duran bir çerçeve gibi.

Sevgili Zenfree;
Görüyorumki çok zevkli bir uğraşa girişmişsiniz, ben iddia ediyorum ki; Bir kaç yıl sonra bu site Ağaçlar Net Üniversitesi olacak, ne güzel olurdu değilmi.
Neyse bizler ilk öğrencileriniz olarak uslu oturup bize öğreteceklerinizi bekleyelim.
Ben de fotoğraf çekmeyi seviyorum, ama bu konuyu ilk defa duyuyorum, çok ilgi çekici, yalnız biraz daha açıklamaya ihtiyacı var gibi geliyor bana.
Örnek olarak, spiral altın oran hangi durumlarda neye göre uygulanır, üçgen, aynı şekilde.
Sanırım karelere bölerek uygulanan oranı daha iyi anladım.
Verdiğiniz Vikipedi linkinde oldukça geniş bilgiler verilmiş ama bunları bizim anlayacağımız şekilde bir kez daha gözden geçirmek gerekir diye düşünüyorum.
Neyse ki artık digital makinalar var yüzlerce fotoğraf çekip deneme yapabiliriz.
Devamını bekliyoruz...

Sayın Dedem ve Sayın Adalet ben fotograf ustası değilim malesef.:) Fotografla ilgili bilgileri sizlerle paylaşmaya çalışıyorum. Ayrıca herşey kurala uyacak diye bir kural yok. Fotograf çekerken bu tür bilgiler aklımızın bir köşesinde olursa daha güzel kareler yakalarız diye düşünüyorum.