Eski taş el değirmeni onarımı

[vgezer]

Hafta sonu biraz daha değirmenle uğraşma fırsatım oldu. Mermerciden aldığım 5 cm kalınlığındaki mermeri, çürük alt taş yerine kullanmak için biraz şekillendirip çentikler açtım. Sonra biraz buğdayla bir deneme daha yaptım. İstediğim gibi olmadı ama değirmen taşı yapımında yeni bilgiler öğrendim sayılabilir. Galiba mermerden değirmen taşı olmuyor, olsa da fazla emek harcamak gerekir gibi. Sebebi de mermerin üzerine çentikler açıldığı halde yinede fazlasıyla kaygan bir yüzeyi var (parlatılmamış ve cilalanmamış mermer kullanmama rağmen) buğday taneleri ilk tur öğütmede fazla ufalanmadan kırıklar halinde çıkıyor eski taşa göre daha az öğütme oldu. bu nedenle mermer bu iş için uygun değil kanaatimce. Diğer bir öğrendiğim konu ise küçük el değirmenlerinin çoğunun üst taşının deliği eksenden biraz kaçık yalpalayarak dönüyor, bu yalpalama hareketi buğdayları öğütme esnasında değirmenin merkezinden dışına doğru yönlendirmek için düşünülmüş ancak şimdi anlıyorum ki bazı el değirmenleri un yapmak için bazıları ise (eksenden kaçık olanları) buğday, arpa vs kırmak için yapılmış. eksenden kaçık değirmen taşları buğdayı hızlı bir şekilde sadece kırarak değirmenden dışarı atıyor hızlı bir şekilde bu işlemi yapmasa buğday fazla öğütülecek bulgur ve arpa kırması (biz ''göce'' deriz) elde edilemeyecek daha çok unlaşmış olacak. Bu nedenle el değirmeni yaparken ya da alırken amaca göre yapmak **** almak gerekiyor. aksi taktirde, örneğin un yapmak için tekrar tekrar öğütme işlemine tabi tutarak zaman ve enerji kaybı yaşanacaktır. Bu sonuçlara göre elimdeki üst taşın ağaç göbeğini yeniden yapıp mümkün olduğunca merkezlemeye çalışacağım bu sayede buğdaylar değirmende daha uzun süre öğütme işlemine tabi tutulacak. Bakalım nasıl sonuçlar elde edeceğiz.