Tanacetum cinerariifolium (Dalmaçya Papatyası)

[drhegeli]

Tanacetum cinerariifolium (Dalmaçya Papatyası)

Sinonim : Chrysanthemum cinerariifolium
İngilizce : Pyrethrum, Dalmatian Pellitory, Dalmatian chrysanthemum
Türkçe : Dalmaçya Papatyası(?), Dalmaçya Kasımpatısı(?)

Aile : Asteraceae
Cins : Tanacetum (eskiden Chrysanthemum)
Tür : Tanacetum cinerariifolium

Yaz akşamlarını çekilmez kılan sivrisinek belasından, sentetik kimyasallar kullanmadan nasıl başedebilirim diye araştırırken bu bitkiye rastladım. Aşağıdaki bilgiler internetten derlemedir. Kendi tecrübem (henüz) yok. Gerekli gördüğünüz yerlere -mış, -muş eklerini koyabilirsiniz. Keza türkçe adını da ben uydurdum. Daha doğrusu ingilizceden çevirisini kullandım. Çevirisi "Dalmaçya Kasımpatısı" olsa da, bitkinin görünüşünün patpatyaya çok benzemesi ve her telafuz ettiğimde dilimin sürçmesi nedeniyle "Dalmaçya Papatyası" ismini yakıştırdım. Bilinen türkçe bir ismi var ise hatayı düzeltmek her zaman mümkün.
Sitemizde, yakın akrabası olan Tanacetum coccineum (Pire otu) için ayrı bir başlık da var.


"Anavatanı Balkanlar olan çok yıllık, 30-100cm boylanabilen otsu bir bitkidir. Beyaz taç yaprakları ve sarı orta bölümü ile çiçeğinin görüntüsü papatyaya çok benzer. Çiçeklenme zamanı haziran-eylüldür. Çiçekler hermafrodittir, kendine verimlidir. Tohum oluşturma zamanı ağustos-eylüldür. Toprak seçiciliği pek yoktur, yine de zengin içerikli geçirgen toprakları tercih eder. pH tercihi de yoktur. Fazla sulanmaktan hoşlanmaz, arada hafifçe kurumasına izin verilen nemli toprak tercih eder. Hafif donlara dayanır (Bölge 6). Tam güneş ister, gölgede yaşamaz. Toprağının fazla ıslak kalmasıyla oluşan mantari hastalıklara hassastır. Thrips, yaprak biti, kırmızı örümcek, nematod zararlıları arasındadır.
Dalmaçya Papatyası'nı değerli kılan, çiçeğinin (sarı bölümünde) içerdiği piretrin bileşiğidir. Pirentrin, (sivrisinek dahil ) bazı böceklerin sinir hücrelerindeki sodyum kanallarını bloke ederek böceklerin ölmesine neden olur. Bu nedenle doğal insektisid olarak kullanılır. İki avuç dolusu kurumuş çiçeğin 1 litre sıcak suda bekletilip süzülmesi ile elde edilecek karışım sprey şeklinde insektisid olarak kullanılabilir. Evcil hayvanlarda da pire-kene öldürücü olarak kullanılır. Uygulandıktan 5-6 saat sonra degrede (yok) olur. Memelilere zararı yoktur (not: tartışmalı). Ancak hassas bünyelerde allerjik reaksiyon yapabilir.
Anavatanı Balkanlar olsa da, günümüzde Afrika, Avustralya ve Çin'de başta olmak üzere ticari tarımı yapılmaktadır. Google ve Ebay'da "pyrethrum" olarak aratıldığında karşımıza birçok hazır ürün çıkmaktadır."

Fotoğraflar netten alıntıdır.

Kaynaklar :
Pyrethrum Nature's Insecticide - Pyrethrum.com
Tanacetum cinerariifolium Dalmation Pellitory PFAF Plant Database
Tanacetum cinerariifolium - Practical Plants
Pyrethrum - Tanacetum cinerariifolium | Buy Pyrethrum Herb Plants
Pyrethrum - Wikipedia, the free encyclopedia
PlantFiles: Detailed information on Pyrethrum Daisy, Dalmation Pyrethrum Chrysanthemum cinerariaefolium