Sapodilla (Çiku)

[AgacSevdalisi]

Anavatanı Batı Hindistan'dır. Bu meyvenin ağacı kendi haline bırakıldığı takdirde 20 m. yüksekliğe kadar büyüyebilir ise de kültür bitkiı olarak yetiştirildiği takdirde, budanma suretile boyu 3-6 m. arasında muhafaza edilir. Çiku ağacı düzenli taçlanan, çiçekleri beyaz ve kokusuzdur. Dalları karşılıklı oluşan, yaprakları aşağı doğru sarkık ve oval şekildedir. Meyvenin şekli hafif yassı bir şeftaliye benzer ve tulü ortalama 7,5 cm. çapı ise 5 cm. civarındadır. Dışında patates renginde ince bir kabuğu ve içinde sarı-açık kahve renginde, kokusu yasemine benzeyen gayet tatlı bir meyve eti vardır.

Bu meyvenin fidanları asıl yerlerine 6 X 6 m. ara ile dikilir ve ekseriya dikimden bir sene sonra meyve verir. Ağaçlar, genellikle senede iki defa çiçek açarlar. Ancak bütün sene meyve verirler. Hafif eğimli sahaları seven Çiku ağacı yalnız yağışlı tropik ülkelerde yetişen bir bitkidir. Meyveleri ezilmemesi için biraz ham olarak toplanır ve hasırlar üzerinde korunarak ayrıca olgunlaştırılır.

Tohumları, yassı bir badem iriliğinde ve gayet parlak siyah-kahve rengi bir kabuğun içindedir. Diğer önemli cinsleri: Sapota lobata ve Sapota candollei'dir

[AgacSevdalisi]

Çiku'nun saksıda da yetiştirilebileciğine dair dünyadan örnekler:

[AgacSevdalisi]

Bu sene tohumlarını getirtiyorum. Kısmet olurda filizlenirlerse büyütmeyi deneyeceğim. Bu bitkiden yetiştiren varmı acaba?

[Selim-i Ahir]

Ben getirttiğim bazı tohumları çimlenmeye aldım bakalım yeşerecekler mi? İnetrnette rastladığım bazı İngilizce kaynaklar tohumlarının soğuk katlama gerektirmediğini ancak yavaş çimlenip yavaş büyüdüğünü belirterek vajetatif (dal çeliğinden) üretmeyi tavsiye ediyorlar ama elimde o imkân yok. Dal çeliği vardı da biz mi denemedik binaenaleyh?

17 Fahrenheit yani -8.33 Celcius derecenin altındaki sıcaklıklarda yaşama şansı yokmuş. Genç fidanlar için birkaç derece daha ihtiyatlı davranılmalı diye düşünüyorum.

Elimdeki 12 adet tohumu üçe bölüp üç farklı yöntemle çimlenmeye aldım. Gelişmeleri kısmet olursa burada paylaşacağım.

[AgacSevdalisi]

sayın selim-i ahir bende bu sene getirttiğim tohumları kilit poşetin içine koyduğum torfu nemlendirerek sobanın yanında sıcak ortamda çimlendirmeye aldım. Aynı yöntemle 2 haftada cherimoyalarım çimlendi.cüce kahve tohumlarım çimlenmeye başladı.bakalım çiku nun akıbeti ne olacak.Bende gelişmeleri buaradan paylaşırım.Çiku'nun üzerinde durma sebebim hem türkiye şartlarında (akdeniz,ege,marmara ve karadeniz iklimlerinde) hemde saksıda rahatlıkla yetiştirilebilir diye düşünüyorum.Gelişmeleri paylaşalım.Dediğiniz ghbi çelik vardıda bizmi fidan yapmadık.sağlıcakla

[Selim-i Ahir]

Üstadım;
Aklımdan geçen neredeyse her şeyi deniyor olmanız normal şartlarda beni kıskandırmalı, ama aksine mutlu ediyor; yalnız olmadığımı hissediyorum.

Tohumları gönderen arkadaşım satışı yapan Alman firmasından çimlendirmeyle ilgili bilgi talep etmiş. Onlar da sağ olsunlar üşenmeyip yaklaşık 2 sayfalık bir bilgi göndermişler. -Elin gâvuru ne kadar da titiz! Ah, bir de Türkçe gönderip beni tercüme zahmetinden kurtarsalar ne olurdu sanki?!- Dün elime geçti. Kitabî Almancamla hem bize hem de meraklı diğer arkadaşlara yardımcı olması için en önemli kısmı çevirdim. Aşağıya ekliyorum:

"Manilkara zapota tohumu soğuk katlama gerektirmez, ancak hassas ve stabil ısı ve iyi ayarlanmış çimlenme ortamına ihtiyaç duyar. Çimlenmesi yetiştiği florada iyi şartlar altında iki haftadan 3 aya kadar değişir. Süreyi kısaltmak için ekeceğiniz materyali titizlikle seçiniz. Aşağıdaki şartlarda tohumun 2-6 hafta arası çimlendiği görülmktedir:

Öncelikle tohumu ekeceğiniz ortamda %30 oranında kum bulundurun. Alivyon yönünden zengin dere kumunu tercih edin, tuz içeren deniz kumu kullanmaktan kaçının. Bu tuz kabuğu aşındırarak çimlenmeyi hızlandırsa da yeni çimlenen bitkiyi köklerini yakmak suretiyle kurutmaktadır.

Diğer malzemeyi aynı ya da yaklaşık oranda perlit (varsa vermakülit) ve ince elenmiş torftan oluşturunuz. Topaklı perlik fazla su tutacağı için tohumun çürümesine sebep olabilir. Mümkünse eleyiniz. Tohum ekim ortamını malzemeyi katman katman değil, homojen bir karışım haline getirerek oluşturun. Araya %10 kadar doğal yosun katmanız ortamın nemli kalmasında devamlığın sağlanmasında yardımcı olacaktır. (Kesinlikle deniz yosunu kullanmayın.) Sıcaklığı 20-26 C arasında tutmaya çalışın. Çimlendişrme ortamının ıslak değil, nemli kalmasına dikkat edin. Çimlendirmeyi kapalı ortamda yapacaksanız mutlaka günde en az üç saat havalandırın."

Üstadım kısaca toparlarsak;
%30 Dere Kumu
%30 Prlit ya da Vermakülit
%30 İnce Torf
%10 Yosun (Şart değil, ama osa iyi olurdu.)
22-26 C derece arası sıcaklık (-Ki bu da vasati bir oda sıcaklığına tekabül ediyor.)

Bir de özellikle uyardıkları bir şey var: "Tohumun ekildiği ortamı sularken çok dikkat edin. Suyu dökmek suretiyle sulamayın. Pulvarize (Püskürtmeli) sulayın ya da ektiğiniz kabın üzerine ıslak bir pamuk koyun."

Özetle bu kadar Üstadım.
Ben bir kısmını bu yöntemle, bir kısmını ıslak bezle kalorifer üzerinde, bir kısmını da suda bekleterek çimlendirmeyi deniyorum. Bu sayede Dekan'ım yeni bir tanım icat etti: Fakülte'nin tek tropikal odası". Allah ede de beni buradan sürmeseler.

Gelişmeleri paylaşırsak hem bize hem de hevesli arkadaşara yardımı ve faydası olur.


Vira Bismillah! Hadi Gazamız mübarek ola!

[AgacSevdalisi]

Vediğiniz bilgilerin çok faydalı olacağı kesin sayın selim-i ahir.Ayrıca uğraşıpta tercüme ettiğiniz için gözünüze beyninize sağlık.yazdığınız bilgiler doğrultusunda bende deneme yapacağım. Ben birde 15 dk. 85 derece kaynar suda beklettim daha sonra 30-35 derece ılık suda 1 gün beklettikten sonra torfun içine koydum.elimde bir miktar daha tohum var.Birdfe sizin yazdığınız şekilde deneyeceğim.İnşallah başarılı oluruz.Kaç yılda meyve alındığına dair pek fazla bilgi bulamadım ama hadi hayırlısı bakalım.

[Selim-i Ahir]

Üstadım;
Oldukça geniş bir alanda, Meksika'dan Pakistan'a, Filipinler'den Vietnam'a kadar farklı ülkelerde yetişiyor. Tipik bol yağışlı ve tropikal iklim bitkisiymiş. Soğuğa toleransı saysinde ben de sizin gibi bizde de yetişebilceğini düşünüyorum.

Meyveye yatma konusunda bulabildiğim tek bilgi; topoğrafyaya bağlı olarak 5-8 yaş arasında değişiyormuş.

[Oğuzhan]

Çok değişik bir tür.Karadeniz ve özellikle Doğu Karadeniz için çok uygun gibi görünüyor.

[AgacSevdalisi]

Evet sayın oğuzhan karadeniz nem oranı yüksek olduğu ve yıllık yağış oranı da yüksek olduğu için uyum sağlayabileceğini düşünüyorum.

[AgacSevdalisi]

sayın selim-i ahir tohumların çimlenmesinde bir gelişme varmı?Ben çimlendiremedim.

[YeşilSeven]

Geçen sene ocak ayında çimlenen tohumlar şimdi biraz daha hızlı gelişmeye başladılar. Oldukça yavaş gelişen bir bitki. Yaprakları giderek büyüyor ve gelişmiş bitkilerin yapraklarına benziyor artık. Daha küçük çekirdekli bir türü de yeni çimlendi, şaşırtmak için bekliyorum.

[YeşilSeven]

Çimlendirme işi de vermiculit ya da ıslak kağıt havlu arasında kilitli poşet içinde ancak ısı min. 30 C olmalı.

[AgacSevdalisi]

maaşallah sayın yeşilseven siz büyütmüşünüz bile.Benim tohumlar halen çimlenmedi.Islak havlu içinde kilitli poşete koyarak ev ortamında çimlşendirmeye çalıştım ama maalesef çürüdüler.Bakalım elimdeki tohumları çimlendirebilecekmiyim.

[crazytutor]

Arkadaşlar yakında kimse yazmamış ama konuyu canlandıralım dedim. Yurt dışından getirttiğim fidanımı paylaşayım sizinle. yaprakları uzun yolculuktan sonra dökülmüş ama canlılı belirtileri var. Aynı kargoyla gelen egytian guava hemen kendini toparladı ama bu daha yavaş gelişiyor gibi. yorumlarınızı bekliyorum.;)

[fidantropik]

güzel bir bitki, ayrıca bu kadar soğuğa dayandığını tahmin etmiyordum ama dayanıklıymış, güzel,

[hcmc]

ebay dan aldığım 20 kadar tohumu,torfun içine 1-2 cm kadar derine ektim.Bakalım ne olacak.İnşallah yetiştirmek nasip olur

[temem_07]

inşallah cimlenir arkadaşım kac yılda veriyor meyve tozlama icin neye gerek duyuyor ve soguğa dayanıyor mu bilgisi olan var mı

[Romantik]

Botanikmarket olarak üretmeye değer gördüğümüz bir bitki, elimizdeki bitkilerin resimlerini yükledim.

[yoldaş]

Bende 3 hafta önce endonezyadan getirdiğim 10 adet tohumu ekmiştim. Bugün çimlenmeye basladılar. Meyvesinin tadı da baharatlıydı. Meyve suyu ise gayet güzeldi.

[bari]

Çiku bana çok şekerli gelmişti. İki taneyi arka arkaya zor yedim...

[hcmc]

20 tohumdan 5 tane çimlendiler.Diğerleri çürüdü.Çok yavaş gelişiyorlar

[hcmc]

yaklaşık beş aylıklar

[alperen1234]

https://youtu.be/GZbYWvpm5gY tohumdan dikimi gösterdiğim videoma linkten ulaşabilirsiniz

[alperen1234]

bunları yeni aldım tohhum.com dan