Yaban Mersini, Likapa (Blueberry- Vaccinium)

[Mine Pakkaner]

Mavi Yemiş- Yaban Mersini - Blueberry- Vaccinium (Likapa - Çay Üzümü)



Likapa (Yaban Mersini)

Doç. Dr. Hüseyin ÇELİK
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü-SAMSUN
huscelik@omu.edu.tr

SİSTEMATİKTEKİ YERİ
Takım : Ericales
Familya : Ericaceae
Alt Familya : Vacciniaceae
Cins : Vaccinium
Alt Cins : Batodendron
: Euvaccinium (3 şubeye ayrılır)

1- Myrtillus
Vaccinium myrtillus (Adi yaban mersini)
Vaccinium uliginosum (Bataklık yaban mersini)
2- Hemimyrtillus
Vaccinium arctostaphylos
3- Vitis-idea
Vaccinium vitis-idea (Noktalı küçük yaban mersini)
: Oxycoccus (Cranberry)
Vaccinium macrocarpon
Vaccinium oxycoccus
: Cyanococcus (kültürü yapılan likapalar)
Vaccinium corymbosum L. (Kuzey orijinli yüksek çalı yaban mersini)
Vaccinium australe L. (Güney orijinli yüksek çalı yaban mersini)
Vaccinium ashei Reade (Tavşangözü yaban mersini)
Vaccinium angustifolium L. (Alçak çalı yaban mersini)
Vaccinium myrtilloides L. (Alçak çalı yaban mersini)

Ayrıca yarı yüksek çalı formundaki likapalar (yüksek çalı x alçak çalı melezleri) ve Güney orijinli yüksek çalı formundaki likapalar (Vaccinium corymbosum x Vaccinium darrowi melezi) da kültürü yapılan likapa grubunda yer almaktadır.

Yüksek çalı formundaki likapalarından yeni çeşitlerin geliştirilmesi 1900’lü yıllardan önce başlamıştır. Bu amaçla doğal ortamlarda yetişmekte olan iyi tipler selekte edilerek çoğaltılmış ve koleksiyon bahçeleri oluşturulmuştur. Bu çalışmalara Maine, New York ve Michigan’da başlatılmıştır. Çiftlik sahibi olan ve doğadan topladığı iyi tip yabani likapalar ile bir bahçe tesis eden bayan Elizabeth White, 1906 yılında bu bahçesi ve tüm imkanlarını Ziraat Mühendisi F.V. Coville’ye sunarak likapa çeşit ıslahı çalışmalarının başlamasını sağlamıştır. Bu çalışmaların başlangıcında Pioneer, Katherine, Cabot ve Rubel gibi birkaç çeşit ıslah edilerek 1920’lerde Amerika’da yeni bir meyve endüstrisinin kurulması sağlanmıştır.

Yüksek boylu çalı formundaki likapalar (Vaccinium corymbosum),

Güney orijinli yüksek boylu çalı formundaki likapalar (Vaccinium australe) ve

Alçak boylu çalı formundaki likapalar(Vaccinium angustifolium) 4n,

Tavşangözü likapaları (Vaccinium ashei) 6n, diğer türler ise 2n
kromozom sayısına sahiptir (n=12).

Modern likapa ıslah programlarında temel hedef olarak,
-Tüketim aşamasında albeniyi artırmak için iri ve daha açık renkli meyveler
-Hasat sonrası raf ömrünü uzatmak için daha sert ve sap çukuru yara izi daha küçük olan meyveler
-Kış soğuklarına dayanıklılık, kurağa dayanıklılık, hastalıklara dayanıklılık, geç çiçeklenme, erken olgunlaşma, yüksek verim ve makineli hasada uyumluluk gibi kriterler dikkate alınarak yeni çeşitler elde edilmiştir.



ANATOMİK VE BOTANİK ÖZELLİKLERİ

Toprak üstü organları:

Ocak şeklinde bir görünüm arz eden likapa bitkisinde toprak üstü
organlarını dip kısımdan çıkan yeni, sukkulent yapıdaki sürgünler, odunlu çalı formundaki sürgünler ile 1 yaşlı sürgünler üzerinden çıkan yeni yeşil yan sürgünler oluşturmaktadır. Sırık(sopa) şeklindeki likapa sürgünleri 10-20 yıl yaşayabilir ancak 5-7 yıl sonra bu sürgünler budanarak çıkarılmalıdır. Yüksek boylu çalı formundaki likapalar 120-300 cm boylanabilir. Alçak boylu çalı formundaki likapalar 90 cm boylanabilirken yarı-yüksek boylu çalı formundaki likapa çeşitleri bu iki grup arasındadır. Tavşangözü likapaları ise daha uzun sürgünlere sahip olup kuvvetli gelişme gösterirler ve 610 cm boy yapabilmektedirler.

Kök sistemi:
Yüksek boylu çalı formundaki likapalrın kökleri ince, kök kılları olmayan lifli kök yapısına sahiptir. Su ve besin maddelerinin kökler tarafından absorbe edilebilmesi içinçoğunlukla endotrofik mikorizalar (VAM) ile birlikte yaşarlar. Kökler bitkinin tabanından itibaren 180 cm’ye kadar yayılabilir ancak nadiren 90 cm derine penetre edebilirler. Alçak boylu çalı formundaki likapaların köklerinde de kök kılı yoktur. Çok ince ve lif (iplik) gibi olan kökleri vardır. Bu likapa bitkileri toprak altı rhizomlardan adventif olarak büyürler. Dolayısıyla alçak boylu çalı formundaki likapalar yayılıcı form gösterirler. Zamanla bitkiler birbirine eklenerek tek bir gövdeliymiş gibi büyüme meydana gelebilir.

Tomurcuklar ve Çiçekler: Likapalarda meyve gözleri yaz sonları ile sonbahar aylarında oluşmaktadır. Tomurcuk gelişimi sürgün ucundan aşağıya doğru yani bazipetal olarak meydana gelir. Çiçek tomurcuklarının sayısı iklime bağlı olduğu kadar sürgün gelişme kuvvetine yani çapına da bağlıdır. Tomurcukların içinde yer alan çiçek demetinin farklılaşması ise aşağıdan yukarı doğru yani akropetal olarak gerçekleşmektedir.

Meyve Gelişimi: Likapalarda meyve iriliği, sürgün çapına ve çekirdek sayısına bağlıdır. Kalın sürgünler daha iri meyve verebilirken döllenme sonucunda meyvede meydana gelen çekirdek sayısının fazlalığı da iri meyve ile sonuçlanır. Bu arada karşılıklı tozlanma da meyve iriliğini artırıcı yönde etkin rol oynamaktadır. Likapalarda meyve tutumu için tozlanma gerekmektedir.

Tozlanma: Likapalarda tozlanma entomofil yani böceklerle olmaktadır. Çünkü böcekleri çeken hoş kokulu ve nektar içeren çiçeklere sahiptir. Likapa çiçeklerinin taç yaprakları birleşik olup uç kısımda açıklık vardır. Ters dönmüş çan şeklindeki likapa çiçeğinde yumurtalığın dip kısmında nektar olup misk kokusu ile böcekleri çiçeğin dip kısmına kadar çeker. Likapa çiçeklerindeki polenler çok ağır olup yapışkandırlar ve rüzgar ile hareket etmezler. Erkek organları da dişi organdan uzun olup çiçeğin uç kısmından dışarı doğru çıkmıştır. Bu yüzden erkek organlardan ayrılan polenler dişi organ tepesine uğramadan çiçeği terk ederler. Ayrıca, dişi organ kendi kendine tozlanmayı engelleyecek şekilde çıkıntılıdır. Bu yüzden karşılıklı ve arılarla tozlanmaya gerek vardır.

LİKAPA YETİŞTİRİCİLİĞİ (YÜKSEK BOYLU LİKAPA)

Sıcaklık
Don olayı olmayan en az 160 günlük yetişme periyodu ister
Gelişmesi için 2000 gün derece sıcaklık ister
Soğuklama süresi 650-850 saat arasındadır

Soğuklara dayanım
Gözler : -26.3 ila -29.1°C’ye kadar dayanır
Gövde : -29.1 ila -34.7°C’ye kadar dayanır
Çiçekler : -1.12 ila -4.48°C’ye kadar dayanır

Gün Uzunluğu: Uzun günler bitkideki vegetatif gelişmeyi teşvik ederken yaz sonları ile sonbahar aylarındaki kısa günler meyve tomurcuğu gelişimini artırır.

Nem: Likapalar kök kıllarından yoksun olduğu için topraktaki nem değişikliklerine son derece hassastırlar. İklime, çeşide ve gelişme kuvvetine bağlı olarak büyümeleri ile meyve verdikleri dönem boyunca haftalık olarak yaklaşık 2.54-5.08 cm suya ihtiyaç duyarlar. Sulamada kullanılan su kaliteli olmalı, çok az veya hiç tuz içermemeli ve kalsiyum içeriği çok az veya hiç olmamalıdır.

Toprak: İdeal likapa toprağı, drenajı iyi olan, asitli ve kumlu topraklardır. Likapa yetişebilecek toprakların pH’sı 4.5-5.2 arasında olmalıdır. Organik madde kapsamı yüksek olan ağır topraklar da likapa yetiştiriciliği için uygundur. Yayla alanlarındaki toprakların likapa yetiştiriciliğine uygun hale getirilmesi için dikim öncesi kompost veya asit torf ilave edilmelidir. Ayrıca, odun talaşı, çam ibresi veya çam kabukları ile bitkiler malçlanmalıdır.

Yer Seçimi: Likapa tarımı için en uygun alanlar, tam güneş alan veya biraz gölge olan, güney yöneye bakan ve hafif meyilli olan alanlardır. olmalıdır. Ayrıca su drenajı ile hava akımının da nispeten iyi olması gerekir. Ayrıca likapa çiçeklerinin soğuklara dayanımının diğer birçok üzümsü meyveden daha yüksek olduğu da unutulmamalıdır. Bu açıdan kuzey-batıya bakan alanlar da yetiştiricilik için uygundur. Genel bir ifade ile yabani likapaların, orman güllerinin, defne, kızıl ağaç ve çamın karışık olarak yetiştiği alanlar likapa yetiştiriciliği için uygundur.

Arazi Hazırlığı

• Drenajı artırmak için arazi işlenir.
• Toprak organik maddesini artırmak için yüzey örtücü bitkiler ekilir ve toprak işlemeile birlikte toprağa karıştırılır.
• Ahır gübresi verilir.
• Gerekli ise toprakta pH ayarlaması yapılır. Bu amaçla toprak tipine ve toprak pH’sına göre gerekli olan kükürt miktarı hesaplanarak dikimden en az 6 ay önce toprağa verilir.
• Toprak tahlilleri sonucunda gübre ilavesi yapılır. P, K, Ca, Mg v.s gübreler toprağın üst 30 cm’sine verilir. Gübrelemede amonyumsülfat gübresi kullanılabilir. Nitratlı gübreler kullanılmamalıdır.
• Drenajın zayıf olduğu düz arazilerde mutlaka masura yapılarak toprak 35 cmyükseltilmeli ve bitkiler 120-150 cm genişliğindeki masuralara dikilmelidir.

Dikim: Bölgedeki kış soğukları ile muhtemelen don olaylarına bağlı olarak dikim ilkbahar veya sonbaharda yapılabilir. Fidanlar fidanlıktaki veya saksıdaki derinlikleri kadar derine dikilmelidir. Derin dikim yapılmamalıdır. Dikim sonrası sıra boyunca 60-120 cm genişliğinde ve 15-20 cm kalınlığında malçlama yapılmalıdır. Bitkiler büyümeye başlayınca ve büyüme periyodunca azotlu gübreleme yapılır. Gübre olarak amonyumsülfat kullanılabilir ve ihtiyaç duyulan gübre miktarı bölünerek verilmelidir.

Aralık- Mesafeler: Likapa yetiştiriciliği yapılan ülkelerde dikim mesafesi sıra üzerinde 120 cm, sıralar arasında ise 300 cm olup bu aralık ve mesafeler 152 ile 365 cm’ye kadar çıkarılabilmektedir. Likapa yetiştiriciliğinde likapa sıraları arasındaki mesafe 250 cm’den daha az olmamalıdır. Bu mesafe hasat sırasında işçilerin rahat çalışabilmesi için gereklidir.

Dikim Fidanları
Likapa bahçesi tesis aşamasında 3 farklı fidan tipi tercih edilebilir. Bunlar;

- Bir yaşında köklü çelikler
- Fidanlıklarda üretilmiş 2-3 yaşında açık köklü fidanlar
- Fidanlıkta üretilmiş 2-3 yaşında tüplü fidanlar

Budama :Likapa ocağındaki sürgünlerin yaşları arasında bir denge kurmak için yaşlı ve genç sürgünlerde her yıl belli oranda azaltma (çıkarma) şeklinde yenileme budaması yapılır. Ayrıca, zayıf ve hastalıklı sürgünler budama ile uzaklaştırılır, verimden düşen yaşlı sürgünlerin bir kısmı çıkarılır, gölgelemeden dolayı diğer sürgünlerin gelişimini engelleyen genç sürgünlerde aralama budaması yapılır ve bitkinin taç kısmında yer alan dalların yoğunluğu ayrıntılı budama ile azaltılır. Aynı yaş grubuna giren aynı sayıdaki 15-20 sürgün bırakılarak bitkide sürgün-meyve oranı dengelenmelidir.

Hastalık ve Zaralılar
Mantari Hastalıklar

Likapalardaki mantari hastalık riski diğer birçok üzümsü meyveye göre çok daha azdır.

Mantari hastalıklardan
- Mumlu tane hastalığı (Monilia vaccinii-corymbosi)
- Pomopsis kanser ve dal yanıklığı (Phomopsis vaccinii)
- Fitofitora kök çürüklüğü (Phtophtora cinnamoni)
- Meyve çürüklüğü
Antraknoz (Colletotrichum gloesporioides)
Alternaria (Alternaria alternata)
Virüs hastalıkları

Likapalarda sıkıntı yaratan virüs hastalıkları bulunmaktadır. Bunlar,
- Likapa Scorch virüsü
- Kısa bağcık virüsü
- Likapa yaprak benek virüsü
- Nekrotik halkalı benek virüsü
- Kırmızı halkalı benek virüsü
Zararlılar

Doğrudan meyve ile beslenerek ürün kaybına sebep olan zaralılar
- Kranberi meyve kurdu
- Likapa kurtçuğu
- Kiraz kurdu
- Erikli hortumlu böceği

Virüs veya mikoplazma benzeri organizmalara vektör görevi yaparak veya yapraklarla beslenerek bitkiye zarar verip indirekt olarak meyve miktarını azaltan zararlılar
- Sivri burunlu yaprak delenler
- Kabuklu bitler
- Likapa tomurcuk delen
- Likapa gövde delen

[ormanbotanigi]

Likapa, bitkinin yerel ismidir. Doğu karadenizin (Rize, Trabzon) bazı yerlerinde dikopi, dikapa gibi terimleri kullananlarda var. Bu türün yabanileri yüksek dağlık (500 m'nin) üzerinde) bölgelerde bulunur. Bende bir kaç resmi olacaktı bir ara eklerim.

[orhan okandan]

Merhaba,
mesajınızı alır almaz foruma geldim ve aradığım yanıtı sizin imzanızla buldum. Teşekkürlerimle saygılar..

[Halit Togay]

blueberry , yaban mersini , çalı çileği , ligabra ,kaskanaka , çera , morsivit , mahabak veya vaccinium Doğu Karadeniz Dağları'nda hüdainabit olarak yetişiyor. Bu yaz topladık ve yedik. Oralarda galiba iki farklı varyetesi var benim gittiğim zaman daha kısa olanında meyve vardı. Migrosta şeker eklenmemiş St Dalfour marka olanları satılıyor ama maalesef fransız malı.
Kavanozlarında mavi böğürtlen yazıyor.
http://www.ekolojimagazin.com/?s=magazin&id=170 de epice malumat var. Yaprakları körpeyken yemek yapılıyor meyveleri yeniyor ve daha birçok kullanılışı var

[bonsade]

Sayın Pakkaner bahsettiğiniz yaban mersini denen ağaçtan bahçemde bir tane var en az 80 senelik.Fotoğrafını koymayı düşünüyorum. Bende bulunan ağacın meyveleri resimde gördüğüm kadar iri değil.Daha ince ve küçük ve çok özel kokulu.Köylüler özel kokusu nedeni ile ölülerin baş altına koltuk altlarına koyarlarmış.Birde düğünlerde komposto ya daldırırlarmış.Yazınızda bu özel kokudan bahsedilmiyor demek çok çeşidi var.Bendeki çam formunda .Selamlar

[bonsade]

Mersin ağaç resimleri

[Mine Pakkaner]

Sayın Mamut, bu bir mersin doğru ancak Yaban mersini olarak adlandırdığımız bitki ile aynı değil.

Sizinki, mersin Myrtus sp,
Yaban mersini (likapa) ise Vaccinium sp.

[Serhat Yildiz]

Likapa fidani ariyorum. Izmit ve Adapazari Bolgesinde bircok yeri arastirdim, ancak bulamadim. Edinebilecegim bir yer tavsiye edebilirmisiniz?
Tesekkurler.

[Halit Togay]

Orijinal Mesaj Sahibi Serhat Yildiz

Likapa fidani ariyorum. Izmit ve Adapazari Bolgesinde bircok yeri arastirdim, ancak bulamadim. Edinebilecegim bir yer tavsiye edebilirmisiniz?
Tesekkurler.

Doğu Karadeniz Dağları orman sınır çizgisinin hemen üzerinde likapa dolu. iki ayrı türü var . 50-100 cm boyunda olanı ve yerden ancak bir karış yükseleni.
Giderseniz sökmesi çok kolay.

[Serhat Yildiz]

Bilgi icin Tesekkurler Halit Bey. Ancak gordugumde tanimayacagimdan, seralardan aramaya devam etmeyi dusunuyorum.

[eyanik]

alara fidancılık bursa da web sitesinde fidan olduğu yazıyor fakat fiyatı bana çok geldi ( 70 ytl ) www.alarafidan.com.tr

[bilgekaan]

ben bir ara koctas tan aldim. yabanci bir marka idi fruitbomen gibi birsey yanlis hatirlamiyorsam.
fiyatida 19 ytl idi

[Mahmut Leventoğlu]

İspartanın Sütçüler ilçesinin Çandır Köyünde (Karacaören baraj gölü ve Yazılı Kanyon Tabiat Parkının bulunduğu köy) Çok fazla Mersin vardır. Hatta 'EVLERİNİN ÖNÜ MERSİN ' Türküsü de o köyden derlenmiştir. Köylüler her yıl mersin meyvası hasadı yapıp Antalya da İsparta da satarlar. Antalyada Yat Limanında ki bazı barlarda Mersin servisi yapılır. Yörede özellikle alabalık tesislerinde Mersin yaprakları balık pişirilirken aynı defne gibi kullanılır. O bölgeye yolunuz düşerse bol miktarda alabilirsiniz.

[Balıkcı]

Likapa'nın meyvesinin tadı buruk mu?

Şeker hastalığına da iyi geldiği söyleniyor.

Tekirdağ'da Güvem diyorlar.

Aynı bitki mi acaba?

[ÇeteÇakal]

yaban mersini üreten ve satan şirketi biliyorum ama forum bunu kabul ediyor mu bilmiyorum. eger forum kabul ederse yayınlarım. bu elimde bulunan kartvizit likapa yetiştiriciliği kitabını yazanm doç. dr. hüseyin çelik tarafından bana önerildi. yani güvenli bir kaynak....

[Oğuzhan]

Bir sorun yoksa alabilir miyiz.?

[sukranayalp]

Likapa kuzey bölgelerimizde yetişen bir yabani meyvedir. Doğu Karadeniz de bilhassa bu adla söylenir.
Ayı üzümü adını verenler olsa da çoban üzümü daha yaygın ismidir. Yabani mersin de denmektedir. Likapa nın tadı buruktur Sn Bahçıvan. Mor renkli taneli küçük meyveleri vardır. Nelere iyi geldiğini bilmiyorum. Mersin bitkisi ise tamamen farklı bir bitkidir. Güney Türkiye de yetişir.

[Mine Pakkaner]

Üyelerimiz konunun 6-7-8. mesajlarını okurlarsa,mersin ile Likapa arasındaki farkı fotoğraflı olarak görecekler Sn. Şükran Hanım.

[ÇeteÇakal]

her halde bir tepki gelmediğine göre açıklamamda bir sakınca yok gibi gözüküyor.

yaban mersini- likapa fidanlığı (vaceinim eorymbosum)

sarol tarım vetanıtım ltd. şti.

engindere mah. YSE sok. Rize

0464 226 12 13

0533 430 80 99

işinize yarayacağı kanısındayım. daha önce de dediğim gibi doç. dr. Hüseyin Çelik' in önerisidir.

[dal]

Ben bu yaban mersinini Ankara da dikemem degil mi bir güzel kurabiye pastalar olur ki agızıma layık dikmek istiyorum

[orcanöbekçi]

merhaba,
kuşadasında her arife günü mezarlığın önü yaban mersini satanlarla dolar.Burada arazide okadar çokki bu civarda bir arazi gezisinde birçok yabanmersini fidanı çıkarmak mümkün bilgilerinize,saygılar.

[hüseyin suat duman]

Güneyde yetiştiği söylenen mersine, Hatay'da hambelis ( Adana ve Mersin civarında murt ) derler ve köy pazarlarında satılır. Koyu mor cinsi olsa da genelde beyaz renkli olanı makbuldur. Ham iken son derece buruk olan tadı, iyice olgunlaşıp, beyazdan çürük kahverengi, mor ve siyah karışımı bir renge dönüştüğünde mükemmel bir aromaya ve lezzete ulaşır.

Güney yörelerimiz ve Kıbrıs'ta ki cenaze törenlerinde, meyveli ve yapraklı dalllarını mezar içine ve üzerine yerleştirme geleneği halen devam etmektedir. Hatay'da yerel olarak rakısı yapılır, içimi çok hafiftir. Ben rakı içmem ama iyi içici olduklarını söyleyenlere hambelis rakısını içirmeye bayılıyorum. İçerken hiç bir şey hissetmezsiniz, çok hafif olduğunu iddia edersiniz lakin oturduğunuz yerden ayağa kalktığınızda öyle bir başınız döner ki en kıdemli içici bile tekrar yerine oturmak zorunda kalır ve Ben, gülmemek için kendimi zor tutarım!

Türler konusunda uzman değilim ama tadlar konusunda alçakgönüllü olamayacak kadar iyiyim! Likapa (yaban mersini) tad ve aroma açısından hambelisten (mersin) tamamen farklı bir tür. Likapa yani blueberry Türkiye'de çok iyi bilinmiyor ve tüketilmiyor, oysa Avrupa ve kuzey Amerika'da son derece iyi bilinen ve son derece fazla tüketilen, ekonomik değeri yüksek bir meyve.

Bildiğim kadarıyla İstanbul'da, kendimiz toplamadığımız sürece taze olarak satın alma imkanımız, ne yazık ki yok. Büyük hipermarketlerin birinde ithal ve dondurulmuş olarak buldum ama verdiğim paraya değecek kadar iyi değildi.

[vyssera]

Likapa'ya bi isimde benden, Bizim köyde ( Trabzon/Akçaabat/Işıklar köyü ( Visera)) Yaban mersinine Lifor derler. Reçelini yaptım bu geçen yaz, bambaşka bişey Bu haftasonu da Yaban mersininden bir mini doğa çalışması yaptım, yarın üyelerin bonzai çalışmaları bölümüne yüklerim, izleyebilirsiniz.

[necdetoz]

Likapa yetiştiriciligi benim okulda proje konumdu. Bir hayli araştırma yapmıştım. Rize ve Trabzon'dan fidanına ulaşılabilir.Fidancılardan kargo ile getirttirilebilir. Yabani olanını ben İzmit-Yuvacık'ta oturuyorum, bizim buralardaki ormanlarda var ancak az ve ince meyve veriyorlar

[kuyucu]

Arkadaşlar ben daha önce Kanada' da bulunmuştum ve ilk defa orada tatma imkanı buldum. Blueberry çok hoşuma gitmişti. Özellikle pasta ve kurabiyelerin üzerinde çok kullanıyorlardı. Uzun zamandır arıyordum. Elinde olan ve bana yakın olan arkadaşlar var ise bana gönderebilirmi? (Daha doğrusu kargo ile gelirse zarar görebileceğini düşünüyorum. Bu nedenle ilk etapta Rize'deki arkadaştan istemeyi düşünmedim) Ben İstanbul ve Yalova'da ikamet etmekteyim.
Herkese teşekkürler.

[gece]

Orijinal Mesaj Sahibi Balıkçı

Likapa'nın meyvesinin tadı buruk mu?

Şeker hastalığına da iyi geldiği söyleniyor.

Tekirdağ'da Güvem diyorlar.

Aynı bitki mi acaba?

Merhaba sayın Balıkçı, Likapa ile Güvem aynı bitki değiller, biz Tekirdağ'da güvem desek de siz ona kısaca "prunus spinosa" diyebilirsiniz üstelik afiyetle de yiyebilirsiniz, diycem de diyemiyorum, biliyorsunuz tadı fena halde buruktur "tanen" nam organik kimya şeysi onu böyle buruk tatlı yapıyor diye biliyor ve ukalalık taslayabiliyorum, Sevgi ve Saygılar...

gece
güvem anacına ne güzel bodur prunusgiller (!?) aşılınır kim bilir? diye düşünen bitkici...

[n_turan]

Doç Dr. Hüseyin Çelik'e sordum: Amerika ve Kanada'da soğuk kuşaklarda yetişen yaban mersini Ankara'da neden yetişmesin? Nereden fidan bulabilirim?
Cevabı umutsuz oldu. Ilıman iklim ve asitli toprak ister. Bitkiler iki yılda ölür dedi. Bana hiçbir şans tanımamış olacak ki tekrar sormama rağmen ikinci soruma yanıt göndermedi.
Sağolsun, varolsun.
O gün bugündür Ankara'da yaban mersini yetiştirmeye and içtim.
Bahçemde bitkinin toprak isteğine uygun bir bölüm yarattım. Toprak pH: 5. Yön: güney.
Sırada fidanlar var. 3 yaşında 5 adet fidanın gelmsini bekliyorum. Bu fidanlarla başaramazsam Slovenya, Sırbistan, Karadağ, Bulgaristan her nereden uygun fidan bulursam getirteceğim. Gerekirse kışları üzerlerini kapatacağım ve onlara çocuğum gibi bakacağım.
Ve bir gün ürettiğim, soğuğa dayanıklı türlerin fidanlarını sizlere de dağıtacağım.
Çünkü ben bahçemde çilek, frenk üzümü, ahududu, böğürtlen, karadutu çok rahat yetiştiriyorum. Çocuğumun bu meyveleri dalından toplamasına bayılıyorum.

[ÇeteÇakal]

İşte hırs budur. İnşaallah başarılı olursunuz. Hüseyin hocama bende Bursa şartlarını sormuştum, bana da aynı cevabı vermişti. Ben bu kadar kesin net bir şekilde yetişmeyeceği cevabı yerine ekonomik olmaz cevabını duymak isterdim. Hocamın çalışmaları sadece karadeniz şartlarına elverişli çaya ve fındığa alternatif ürünler yetiştirmek. Sizin mesajınızdan sonra içime kurt düştü acaba bu kültür formunun karadeniz şartları dışında yayılmamasını istiyor olabilir mi? Çünkü karadeniz de fındığa ve çaya alternatif ürünler üzerinde çalışıyor ve bu ürünlerin sadce yine karadeniz şartlarına uyumlu olması isteniyor. Sebebi ise vejetasyon süresi ve güneşlenmeden kaynaklanan yörenin fakirliği sebebiyle diğer yörelerde yetişebilecek ürünler ekilirse bulunan ürünlerin karadenizin dışında yetiştirilmesi daha çok kar ve ürün getireceği sebebiyledir. Bu durumda karadenizin ekmeğine dolaylı olarak taş konmuş oluyor... Acaba mümkün olabilir mi?

[n_turan]

Pek öyle olduğunu sanmıyorum. Bir akademisyen olarak bizim zarar görmemizi istemediğini, boşuna emek ve para harcamamıza gönlü elvermediğini düşünüyorum. Bir ikinci olasılık da şu: henüz çok sınırlı bir alanda denenmekte olan yaban mersini için, en uygun ortamda bile belirli bir tecrübe sağlanmamışken, başarı şansı daha az bir iklim bölgesinde yapılacak bir denemeyi riskli görüyor olabilir.

[doğa delisi]

arkadaşlar öncelikle merhaba yeni üye oldum aslında likapa ile ilgili araştırma yaparken sitenizden haberim oldu ben geçici bir süreyle ikizderede yaşıyorum burada çok likapa var ancak hepsi yabani fakat benim söylemek istediğim şu ki benim ailem giresunlu ve giresunda bu bitkiye dağ çileği dndiğini duydum benim annem bu bitkinin(yabani olanından bahsediyorum)yapraklarından yemek yapardı istanbulda olduğumuz için giresundaki akrabalardan ricayla getirtirdi.ıspanak yemeği gibi bi şekilde yapılıyordu.ekşili ama çok lezzetli fakat ben yeni yeni faydalarını öğrendim.Ama bildiğim kadarıyla karadeniz iklimine uygun bir bitki çünkü biz istanbuldaki tüm ormanları gezdiğimiz halde bulamamıştık umarım ankaradaki arkadaş yetiştirmeyi başarır.