Boğatepe Bitkileri Yaşam Bahçeleri

[bitkiavcısı]

'Doğuya ilk seyr-ü sefer'



Nazım Tanrıkulu, kasım 2007, İstanbul







Kavurucu bir temmuz günü, Kars çayırlarından gelen bir telefonla içim serinliyor; İstanbul'un stresli yaşantısından, rutubetli havasından bunalmış bir haldeyken gelen bu telefon, imdadıma yetişiyor adeta. Arayan inanmış bir doğasever İlhan bey. Kendinden bahsediyor önce, gravyer peyniri imalatçısı oluşundan, bulunduğu yerin doğal güzelliklerinden... Sonra projesinden... Yurtdışında katıldığı bir fuarda ürettiği gravyer peynirinin şifalı özellikleri, katılımcıların dikkatini çekmiş, sebebi araştırıldığında Kars Boğatepe çayırlarının floral zenginliğinden kaynaklandığı, bu floradaki bitkilerle beslenen hayvanların, bitkilerin şifasını peynire taşıdığı tespit edilmiş.




Çeşitli doğa dernekleri ve uluslararası slowfood* topluluğuna da üye olan İlhan bey, Boğatepe Köyü Çevre ve Yaşam Derneği kurucularından aynı zamanda. Dernek, Boğatepe tabiatını korumak, Boğatepe Köyü kadınlarına maddi kaynak sağlamak amacıyla 'Boğatepe Yaşam Bahçeleri' projesini hazırlamış. Beni de proje için Boğatepe'ye davet ediyor İlhan Koçulu.



Doğuya ilk yolculuğum olacağı için, oldukça heyecanlıyım ve yola koyuluyorum. Yolculuğum boyunca bir bir gözümün önünden geçiyor ülkemizin güzellikleri. İç Karadeniz'den Doğuya sürüyor seferim. Erzincan'dan, Erzurum'dan geçiyorum, yol boyunca meyanköklerinin bolluğu dikkatimi çekiyor. Sarıkamış'tan geçerken bir tarih geçiyor gözümden, 90.000 bedene mezar oluşu geliyor Allahuekber dağlarının...Burkuluyor yüreğim...







Kars'tayım, 24 saatlik keyifli bir otobüs yolculuğundan sonra. İlhan beyin cadde üzerinde tavla oynayan arkadaş grubuyla hoşsohbet çayımızı yudumladık önce. Burada çaya doğrudan şeker atma alışkanlığının olmadığını, kıtlama tabir ettikleri şekeri (iri beyaz şeker) emerek çay içtiklerini öğreniyorum. Kıtlama şekerle çay içmenin keyfi de bir başkaymış meğer... Çaylar yudumladıktan sonra, Kars'ın tarihi eserlerini , Kars kalesini, Ani harabelerini, tarihi köprülerini, Namık Kemal'in evini, Fethiye camiini gezdik İlhan beyle. Fethiye camiinde duvarlara işlenmiş resimler dikkatimi çekiyor. Yapı, Ruslar tarafından kilise olarak yapılmış, daha sonraları camiye çevrilmiş. Restorasyon çalışmaları olduğu için detaylı inceleyemiyorum ve üzülerek ayrılıyoruz camiden.





Bu kısa tarih turundan sonra Boğatepe'ye hareket için, yola koyuluyoruz. Boğatepe Köyü 2000 m yüksekliğe kurulmuş bir köy olduğu için, yol boyunca rakımın durmadan yükseldiğini fark ediyorsunuz.






Boğatepe Köyü'ndeyiz. Temmuz sıcağında İstanbul kavrulurken, Boğatepe'ye iner inmez, serin bir havayla karşılaşmam beni oldukça sevindirdi doğrusu. Eşyalarımızı bıraktıktan sonra hemen işe koyulduk İlhan beyle. Boğatepe çayırlarının muhteşemliği karşısında hayretler içinde kaldım. Bırakın kurumuşunu, tek bir sararmış bitkiye bile rastlamadım. Adeta alpin çayırları gibiydi. Yeşilin tonları arasına yer yer serpiştirilmiş rengarenk çiçekler, seyrine doyulmaz bir manzara sunuyordu. Çayırlarda gezdikçe tüm negatif enerjimin uzaklaştığını fark ediyorum. Kısa bir ön geziden sonra akşama doğru hava karardı, yağmur dökülmeye başladı bulutlardan. Eve dönmek zorunda kaldık. Hava soğudu akşam olunca, bu yaz gününde mont giydim üşüdüğüm için, yaz gününde mont giymenin keyfini yaşadım. Geceden ertesi gün planını yaptık, ve yattık; yaz gününde yağmur, rüzgar sesi dinleyerek ve yorgana sarılarak uyuma ayrıcalığı yaşadım. Binlerce şükürler olsun...



Ertesi sabah, köy içerisindeki bitkilerin tespiti için, gezimize köy içinden başladık . Köyde bitkilere oldukça meraklı olan iki hanımla, Neriman teyze ve Zümran ablayla tanıştırıyor beni İlhan bey. Neriman teyze, bitkileri o kadar samimi anlatıyor ki bu gözlerinden okunuyordu. Isırgan, ebegümeci ve labada tohumu karışımıyla kolestrolünü nasıl yendiğini, bir insan ancak bu kadar içten anlatabilirdi. Zümran abla da küçücük, şirin bahçesindeki, şifalı bitkileri tanıttı bize; biz ondan bilgi aldık, o da bizden...Sağolun Neriman teyze ve Zümran abla, varolun...





Akşamdan gezi için görüştüğümüz Kars Fen Edebiyat Fakültesi'den Fatma Güneş hocanın da gelmesiyle, onun mütevazı jipiyle, aracın gidebildiği yere kadar araçla gittikten sonra araştırma gezimize başladık. Boğatepe çayırlarında 20' in üzerinde önemli tıbbi bitki türü tespit ettik. Bu türler hem ticari değeri olan türler hem de üzerinde bilimsel çalışma yapılmış türlerdi. Projenin bundan sonraki aşamasında bu türlerden tohum vb üretim materyali temin edilecek, bir sonraki yılda 20 gönüllü Boğatepeli kadın bahçelerinde yetiştirecek. Böylelikle hem bitkiler korunmuş olacak, hem de kadınlara kaynak sağlanmış olacak .



Pazar günü, bu güzel köyden, İstanbul'a hareket için ayrılmak zorunda kalıyorum. İlhan bey, ailesi ve Boğatepe Köyü'ne sonsuz teşekkürler...



Boğatepe Köyü florasında teşhis ettiğimiz önemli bazı tıbbi bitki türleriyse şöyle;



Symphytum orientale (doğu karakafesotu)
Hyoscyamus niger (siyah banotu)
Lamium album (beyaz ballıbaba)
Leonurus cardiaca (arslankuyruğu)
Urtica dioica (büyük ısırgan)
Urtica urens (küçük ısırgan)
Epilobium angustifolia (dar yapraklı yakıotu)
Aconitum napellus (kaplanboğan)
Galium verum (sarı yoğurtotu)
Anemone blenda (dağ lalesi)
Tanacetum vulgare (solucanotu)
Achillea sp (civanperçemi)
Alchemilla sp. (aslanpençesi)


* Slowfood: Temelleri 1989’da 15 ülkeden delegenin imzaladığı manifestosu ile resmen atılan maddi kazanç –ticari kar- beklentisi olmayan, yediğimiz yemek/gıdaların lezzetli olmasını, hijyenik bir şekilde doğaya, çevreye, hayvanlara ve insanlara zarar vermeden üretilmesini ve üreticilerin yaptıkları işin hakkaniyetli karşılığını almaları gerektiğini savunan uluslararası bir kuruluş.

[denizakvaryumu]

Sn.bitkiavcısı
sizden zeytinburnu tıbbi bitkiler bahçesindeki tıbbi bitkiler konusunda ayrıntılı açıklamalar bekliyoruz.

Özellikle yakın çekim fotoğraflı olursa tanıma açısından bizlere çok faydalı olacak, Ankara'da da bir kurs-tanıma toplantısı vs.düşünmüyor musunuz?

[Todor]

Sayın bitki avcısı, Forum Kuralları'nı okumanızı rica ediyoruz. Lütfen fotoğrafı uygun boyutlara getirerek, foruma yükleyiniz. Ayrıca yazılarınızın tümünü renkli ve büyük fontlarla yazmayınız.

Teşekkür ederiz.