zambak yetiştiriciliği
 

Toprak Hazırlığı ve Yapısı
Zambak soğanlarının bahçeye dikiminden önce toprak derince işlenmelidir. Mis zambak yetiştiriciliğinde toprak yapısı ve özelliği çok önemlidir. Köklerin derinlere doğru gelişmesi ve bol saçak yapması toprak tipi ve toprağın havalanma durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Ayrıca zambaklarda soğanın sökülüp dikilme işleminin kök sisteminin gelişmesi üzerinde olumlu etkisi olduğu izlenmektedir. Bu gelişmenin topraktaki nem miktarının uygun düzeyde bulunduğu geç sonbahar erken kış devrelerinde hızlı olduğu saplanmıştır.

Dikim
http://www.agaclar.net/forum/attachm...3&d=1256244233

Dikimler Ağustos sonu ya da Eylül başında yapılırsa soğanın kök ve yaprak gelişmesi iyi olacağından, ilk bahar sonunda erken çiçeklenme sağlanmış olur.

Soğanlar hazırlanan dikim yastıkları 4 - 6 sıra halinde dikilirler. Her yastık arası 40- 50 Cm genişliğinde yol bırakılmalıdır. Bu yollar vasıtası ile çiçek kesimi ve ot kontrol işleri rahatça yapılabilmektedir. Soğanlar sıra üzeri 10- 15 Cm aralıklarla dikilmelidir. Genel olarak dikim aralık, mesafe ve derinlikleri soğan büyüklüğüne göre ayarlanmaktadır. Yapılan üretimde sık dikim gerekirse, sıra üzeri ve arası ölçüleri ortalama soğan iriliğinin 1.5 katı olarak hesaplanabilir. Dikim derinliği ise soğan büyüklüğünün 1- 1.5 katı olarak hesaplanarak üzeri toprakla kapatılmalıdır.

Soğanların hazırlanan dikim yastıklarına 4 sıra halinde dikilmesinde fayda vardır. Dikim esnasında alabilecek darbelere karşı dikkatli olunmalı, Mis zambak dikimi düzgün açılmış çizgilere, soğan tam dik duracak şekilde ve düzgün olarak el ile yapılmalı. Dikim esnasında soğanları yaralamaktan, zedelemekten kaçınmalıdır. Pullar için hazırlanan yastıklara, fazla derin olmamak kaydı ile serpme usulü veya 5 er cm.lik aralıklar ile seneye sökülmek üzere dikilir. Üzerleri mümkün olduğunca hafif toprak ile örtülür.

Sulama
Kış ve erken ilkbahar aylarının yeterli ölçüde yağışlı olduğu bölgelerde sulamaya gerek duyulmaz. Buna karşı hızlı gelişme dönemlerinde ve fazla terlemenin olduğu aylarda su kaybının karşılanabilmesi için sulama gerekmektedir. Özellikle ilkbahar, gelişme döneminden veya gelişme dönemine geçiş de kurak geçen dönemlerde yaprakların kısa süre içinde sararmaması ve buna bağlı olarak soğanların iyi gelişmesini sağlamak için çiçeklenme sonunda sulama yapılmalıdır. Aşırı sulamalar ve kötü drenaj kök bölgesi oksijenini azaltacağı için kök ve soğanları gelişmeden alı koymakta, hatta çürütmektedir. Sulamanın genellikle yağmurlama veya damlama sureti ile yapılmalıdır. Salma sulama toprağı aşındırdığından dolayı kökler ve soğan dışarıda kalmaktadır. Buda soğanın yanmasına sebep verir.

Ot Kontrolü
Zambak yetiştiriciliğinde, üretim sıraları üzerinde mevsimlik otlar ile çok yıllık ayrık otu sık görülmektedir. Yapancı otlar toprakta su ve besin maddelerini tüketmekte, yaprak ve sapların gelişmelerine engel olmaktadır. Bu nedenle fazla derin olmamak koşulu ile otların temizlenmesi ve toprağın havalandırılması amacıyla çapalama yapılmalıdır.

Gübreleme
Yeterli ölçüde iyi gübrelenmiş bahçelerde çiçek kalitesi yüksek ve soğan iriliği fazla olmaktadır. Temel gübrelemede yanmış çiftlik gübresinin tarlaya dikimden önce verilmesi daha iyi sonuç alınmasını sağlamaktadır. Taze çiftlik gübresi kesinlikle verilmemelidir. İyi yanmış gübre soğan dikiminden en geç 2- 3 hafta önce toprağa 25- 30 Cm derinlikte karıştırılmalıdır.
Temel gübreleme dışında şerbet, soğanlar sap çıkarmaya başladıktan sonra verilmeye başlanır. Genel olarak sıvı halde (Şerbet) gübreleme bitkinin aktif gelişme ve çiçeklenme devresinde çok yararlı olmaktadır. Bu amaçla Ayda bir kez sıvı gübreleme yapmak çok yararlıdır. Öte yandan zambağın çiçeklenme dönemi tamamlandıktan sonra gübre uygulaması yapılmamalıdır.

Çiçek Kesimi
Eklenti 112226

Zambak yetiştiriciliğinde amaç, zambağın çiçek ve soğanından yararlanmaktır. İyi bakım koşullarında ilkbahar sonunda çiçek açar. Sap ucundaki zambak çiçeklerinin alttan itibaren 1- 2 tanesi açtığı zaman sap yerden 10-15 Cm yukarıdan, makas veya keskin bıçak ile kesilir. İyi bakım koşullarında 150 Cm olabilen zambak sapı, topraktan 30 Cm yukarıdan kesilince 120 Cm lik çiçekli sap yapmış olur.

Zambak Soğanı Sökümü
Eklenti 112227

Zambakların çiçekleri bittikten sonra saplar hafifçe bükülerek çekilir. Ve sap soğandan kolayca ayrılır. Sap çekiminden sonra bahçe sulandıktan 15 gün sonra soğanların sökümüne geçilerek toplanır. Toprak yüzüne çıkan soğanlar sap artılarından özenli bir şekilde temizlenir. Soğanlar toplanırken güneşte fazla bekletilmeden serin ve gölgeli yerlerde depolanmalıdır.

Saksıda zambak yetiştirmesi
http://www.agaclar.net/forum/attachm...6&d=1256172560

Saksılarda zambak yetiştirmek isteyenler; çapı 20 cm. olan toprak saksılara. funda toprağı, eski yanmış çiftlik gübresi ile kumlu toprak karışığı doldurulur. Ana soğanlar bu saksılara sonbaharda dikilir. Saksılar kışı seralarda yahut evlerde geçirir. Mayıs ayında çiçek açarlar. Zambak soğanları l-1,5 m, kadar boylandıklarından dolayı saksılar içerisine birer uzun değnek dikmek ve birkaç yerinden çiçeği bağlamak gerekir.

Üretimi:
http://www.agaclar.net/forum/attachm...8&d=1256173264

Lilium Candidum için kullanılan yaygın bir üretme sistemi ise zambak soğanının pul yapraklarından (scale) yapılan çoğalmadır. Soğanların topraktan sökümünden sonra yapılan toplama, boylama işlemleri sırasında bir çok pul yaprak fiziki darbelerle ana soğandan kopabilir. Soğanlardan ayrılmış bu da pullar üretim amacıyla kullanılabilinirse de çok zaman zedelenmiş olabilirler.

Temelde pul yapraklarından yapılacak çoğalmada, materyal olarak sağlıklı bir soğanın ilk iki sıra pulu alınır. 18 cm ve daha yukarı çevre uzunluğu olan soğanlar bu amaç için seçilmelidir. Seçilen soğanlar düz, yuvarlak, çatalsız sağlıklı olmalıdır.

Soğanlardan ayrılan pul yapraklar 2 saat gölgede hava akımı olan bir yerde bekletildikten sonra % 2 lik Orthoci ile 15 dakika dezenfekte edilmelidir. Ekim yapılacak arazinin her tarafı eşit ve bol sulanması gerekir.

Toprak:
http://www.agaclar.net/forum/attachm...9&d=1253743193

Köklerin derinlere doğru gelişmesi, bol saçak yapması toprak tavında iken derinlemesine sürülmesi gereklidir. İki kez sürülmesi köklerin derinlere doğru gelişmesi, bol saçak yapması için çok faydalıdır. Birinci sürümde toprak 40–50 cm derinlikte işlenmelidir. Birinci sürümden sonra dekara 4- 5 ton yanmış Hayvan (Ahır) gübresi verilip, ikinci toprak işlemesi yapılır. Hayvan gübreleri bitkilerin gelişimi için gerekli besin maddelerini sağlar. Aynı zamanda toprağın yapısını tarıma uygun hale getirir. Toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini düzenler. İçerisinde birçok besin elementleri bulundurmaktadır.

Hayvan gübresindeki organik madde ve besin maddeleri kaybını önlemek için, gübre tarlaya verilir verilmez pullukla toprak altına gömülmelidir. Hayvan gübresinin kullanılması ile toprakta su tutma kapasitesi artar. Toprağın su geçirgenliği iyileşir. Hayvan gübresi atılan topraklarda suyun toprak yüzeyinden akıp gitmesi ve buharlaşmasına engel olunur. Su toprak yüzeyinden akarken tarıma elverişli Toprakları da götüreceğinden toprağın tarlamızda kalmasını sağlar. Bu durum erozyonun son derece büyük zararlar verdiği ülkemiz toprakları için gerçekten çok önemlidir.- Hayvan gübresi toprağın kolay tava gelmesini sağlar ve işlenmesini kolaylaştırır.

Hayvan gübresi kullanılan ince yapılı ve kumlu topraklarda toprak parçacıklarının birbirine bağlanmasını sağlar. Ağır killi topraklarda ise toprağın gevşemesini ve toprak içeride boşlukları artırır. Her iki durumda da toprağı bitki gelişimi için daha iyi bir yapı kazandırır.- Hayvan gübresinin en önemli özelliklerinden biriside zengin mikro- organizma kaynağı olmasıdır. 1 gram sığır dışkısında 60 ila 137 milyar bakteri bulunmaktadır. Toprağa katılan Hayvan gübresi, topraktaki mikro- organizma sayısını ve etkinliğini artırır. Böylece bitkilerin gelişmesi için çok yararlı olan, topraktaki faaliyetleri artırır.- Hayvan gübresi yapısı nedeniyle toprağın havalanmasını uygun hale getirir. Yine Hayvan gübresi toprakta var olan ve bitkilerin kullanamadığı bazı besin maddelerini bitkiler için faydalı hale getirir.- Hayvan gübresi bitkilerin gelişmesi için lazım olan besin maddelerini, doğrudan toprağa sağlar.

Zambak Yetiştiriciliği yapılacak toprağın özelliğinin tam anlamı ile bilinmesi gerekir. Bu nedenle yetiştiricilik yapılacak arazinin toprak analizi yapılması gereklidir. Zambak Soğanı yetiştirilecek toprağın hafif kumlu olması arzu edilir. Tınlı, kumlu-tınlı karakter de fakat mutlaka su yönünden geçirgen ve havalanması yeterli topraklar Zambak yetiştiriciliği için uygundur. Ağır karakterli killi, tınlı-killi, su geçirgenliği zayıf havalanması zor olan topraklar yetiştiricilik için uygun olmayıp, zarar ve ziyanın fazla olmasına sebebiyet verir.

Toprakta bilinmesi gereken önemli unsurlardan biride toprak ph’sıdır. Toprak ph nın 6-7 arası olması gereklidir.

Yabancı otla mücadele:

Burada da toprak, kum ve Ahır gübrelerinden yapılma harçlar devreye girer. Zambak yetiştiriciliğinde, üretim sıraları üzerinde mevsimlik otlar ile çok yıllık ayrık otu sık görülmektedir. Yabancı otlar toprakta su ve besin maddelerini tüketerek, yaprak ve sapların gelişmelerine engel olmaktadır. Bu nedenle fazla derin olmamak koşulu ile otların temizlenmesi ve toprağın havalandırılması amacıyla çapalama yapılması gereklidir.

Yabancı otlar yaşamlarını sürdürebilmeleri için ihtiyaçları olan suyu, ışığı ve besin maddelerini; üretimlerini yapmak istediğimiz kültür bitkilerinin zararlarına olacak şekilde kullanırlar. Yabancı otlar bundan dolayı ürün kayıplarına, Kalite düşmesine ve hasat zorluklarına neden olurlar.

Yabancı otlarla mücadelenin birçok değişik yolu olmakla birlikte uygulanan en etkili yöntemlerden birisi de çapa alet ve makineleri ile yapılan mücadele yöntemidir. Yabani otlar sıra bitkilerinin besin ve sularını çalarlar ve çeşitli bitki hastalıklarına sebebiyet veren mikroorganizmalara ve zararlı böceklere yataklık ederler; ayrıca, bazı bitkilerin hasadında rastlandığı gibi, makineler için de çeşitli sorunlar ortaya çıkarırlar.

Makineli bakım ve toprak işleme, yabani ot kontrolünde en önemli ve kullanılabildiği yerlerde en ekonomik yöntemdir. Otların kökleri sökülür, kapatılır veya kesilir. Kış ve erken ilkbahar aylarının yeterli ölçüde yağışlı olduğu bölgelerde sulamaya gerek duyulmaz. Buna karşı fazla terlemenin olduğu aylarda su kaybının karşılanabilmesi için sulama gerekmektedir.

Özellikle ilkbahar, gelişme döneminden ya da gelişme dönemine geçiş de kurak geçen dönemlerde yaprakların kısa süre içinde sararmaması ve buna bağlı olarak soğanların iyi gelişmesini sağlamak için sulama yapılmalıdır. Aşırı sulamalar ve kötü drenaj kök bölgesi oksijenini azaltacağı için kök ve soğanları gelişemez, hatta çürüyüp ölebilir. Sulamanın genellikle yağmurlama veya damlama sureti ile yapılmalıdır. Salma sulamadan kesinlikle kaçınılması gerekmektedir.

zambak yetiştiriciliği
 

Zambak soğanı almıştım geçen aylarda. Yeni yeşermeye başladı. Ancak bu soğanın zambak soğanı olduğundan çok emin değilim. İnternetten araştırma yaptım ama açıklayıcı resimler bulamadım. Yaprak cinsi olarak clivia gibi olacak diye düşünmüştüm. Ama görüntü beni yanıttı. Siz bana yardımcı olur musunuz ?

Benim de 3 senedir açmayan zambağım var,en sonunda söküp atacağım galiba.

Sürekli çoğalıyorlar ama hiç açtığını görmedim.

Acaba çiçek açmayan 1 cins olabilir mi?

Ya da neden açmadı 3 senedir ?

Bilen biri var mı?

sayın gatay iyi günler resmini göstermiş olduğunuz lilium çiçek açması için
bir kere çok zayıf aldığınızda soğan ufaktı herhalde bende lilium soğanı çok tahminin sizinki rengini bilmem ama tipi bu şekilde açacakEklenti 31768

Sayın Dah-lia, dediğiniz gibi aldığımda soğan çok küçüktü.Hatta saşırdım zambak soğanı bu kadar küçük olur mu diye.Resim gerçekten çok güzel maşallah.Benimki de böyle açsa ne isterim :) Suladığım suya besin katıyorum ama çok birşey fark etmedi.Sizin öneriniz nedir ? Soğanı geliştirmek ve sağlıklı çiçekler için ne yapabilirim. Teşekkürler

sayın gatay saksıda biraz zor ama bahçede olsa gelecek sene çok rahat şekilde açar.diktiğiniz toprak bol gübreli olmalı

Dah-lia son olarak soğanın büyüklüğü ne kadar olmalı. Sümbül soğanı kadar mı ? Yoksa lale soğanı kadar mı . Bir daha alırken yanılgıya düşmek istemiyorum.Benim aldığım soğan ceviz büyüklüğünde bile değildi.

Bende sonbaharda bahçeye zambak soganı ektim.Ama hiç bir faaliyet yok:(Sanırım çürüdü gitti.Bakalım belki çıkarlar.Geçende dayanamadım leopar gibi olan zambaklardan aldım.İnatçıyım tutturacağım:)

Sayın gatay,zambak soğanları öyle ne sümbüle benzer ne de lale soğanlarına çapı 5 cm kadar oluyor pul pul ayrılabiliyo parçaları sanki sarmısak dişi gibi oluyor.(biraz bozulmuş sarmısak gibi)
aşağıdaki resimdekinden işte.

http://img147.imageshack.us/img147/1...bulbbl2.th.jpg

Sayın dal verdiğiniz bilgi için teşekkürler. Benim aldığımda o şekilde pul puldu. Ama max çapı 2.5 cm'dir . Küçük kaldığı da buradan belli. Bir dahaki sefere büyüklüğüne özellikle dikkat edeceğim. Sayın Dal, zambak ekimi için eylül -ekimi beklemeye gerek var mı ? Mesajınızda yeni zambak soğanı aldığınızı belirtmişsiniz. Ben yeni alım için eylül-ekimi bekleyecektim. İnşallah bu sefer tutar ve sizi mutlu eder.

Zambağın türüne bağlı olarak boyut ve dikim zamanı değişiyor.Tiger lily diye adlanırılan lilium tigrinum ektim mesela geçenlerde marttan mayısın sonuna kadar ekilebiliyor.Ama ekimde ektigim soğan daha farklı bir türdü.Yani şuan satışta olupta ekilebilen zambak soğanları da var haberiniz olsun .

Şu anda Lilium soğanları dikilebilir.
Ben de bu arada başka bir soru sormak istiyorum. Yukarıdaki 6. mesajda fotoğrafı olan zambak türünden bende de vardı biz ona, çok güzel bir kokusu olduğu için "Mis zambağı" diyoruz. Geçen ekim ayında soğanını yerinden çıkarıp kış boyu karanlık ve kuru bir yerde sakladım. Geçenlerde dikmek için çıkardığımda soğanın pul pul ayrıldığını gördüm. Moralim o kadar bozuldu ki yine de yılmadım ve tüm pulları toprağa serpip üzerini toprakla örttüm. Ne olduğunu ve bundan sonra neler olacağını bilen var mı?

Aslında o pulların herbirtanesini çogaltmak için birer tohum gibi düşün.Normalde bence zambak soğanlarını yerinden çıkarmamak lazım.Çünkü dağılabiliyor.Senin için söyle bir durum olur.Toprakla örttüğün pullardan bazıları yeşerebilir.Ama daha bebek oldukları için çiçek veremezler.Yani siz istemeden çoğaltma yapabilirsiniz eğer yeşerirse.Zambak soğanları o pulların tam ortasından gövde atıp büyürler sizin soğan tamamen parçalandıysa dediğim gibi en azından pullar büyüdükten sonra zambaklarınız olur.

Bütün bu bilgilerden sonra ben; onları ektiğim saksıdan hiç çıkartmadan korumalıyım diye düşünüyorum. Eğer yeşerirlerse ne mutlu bana.

İki üç kökte bizde var bahçede duruyo sürekli hiç bide turuncu renkte olanı var bi farklı çeşit hiç soğanlarına bakmıyoruz öylece her yıl yeniden çıkıyor.

bizimde bahçede bir zambak var hiç ellemedigimiz halde okadar çok çogaldı ki baş edemeyince birçogunu söküp attık beyaz renkli ve kokulu çok güzel açıyor ve felaket yayılıyor demek ki bunuda tutturmak önemli

Bim dede vardı bu hafta biliyorsunuzdur, saksıya diktim ama umarım çıkar.

Bim de soganini sattiklari beyaz zambaklar acaba cicekcilerde kesme cicek olarak satilan casablanca larla ayni mi?

Sevgili Buket Hanım , bahçenizdeki Mis Zambağın yaprak şekli 6 nolu mesajdaki
gibimi ?
İzmir , Söke . Milas civarında da Mis Zambak adıyla anılır . Bu çevrede doğal olarak yetişir . Söke Davutlar arası 8 km , Mayıs ayında yakın çevrede aramaya
çıkacağım , aynı zamanda spor olacak .

Mis Zambağından sonbaharda 10 tane kadar diktim.Boyu yarım metre kadar oldu.Bakalım çiçekleri nasıl olacak?

Sevgili Oyaman, benim daha önce bahsettiğim zambak; 6. mesajdaki çiçeğin ta kendisidir.
Bu arada geçen yıl ben de uzman16 gibi bir çok liliyum soğanı alıp bahçeme dikmiştim. Yaz boyunca oldukça etkileyici çiçekler verdiler. http://www.agaclar.net/galeri/showim...mageuser=12725

Çiçekleri geçince soğanlarını yerlerinden aldım. Bu yıl dikmek için çıkardığımda durumlarını pek beğenmesemde yine ayni yere diktim. Şu anda yeşermeye başladılar. Ancak bu yıl başka renk olanlarını da aldım. Onlar şu anda bayağı uzadılar ve tomurcuklanan da var. Yakında çiçeklerini buradan ekleyeceğim.

Daha önce pul pul ayrıldıklarını söylediğim mis zambaklarıma gelince. Ayrılan tüm pulları saksıya serpmiştim şu anda bir tanesi yeşerdi. Gerisini bekliyorum.

Bunların dışında bir de çizgili zambaklarım var ki onlar da şu anda tomurcuklandı. Çiçeklerini yakında açacaklar.http://www.agaclar.net/galeri/showim...mageuser=12725

Uzman16, 5er cm aralıklarla saksıya dikebilirsiniz, ben geçen yıl öyle yapmıştım, herhangi bir sorunla da karşılaşmadım. Aynı saksıda farklı renkleri hiç denemedim ama sorun olacağını sanmam, çünkü sonuçta soğanlı bitkiler bunlar, böyle birşey olacak olsa lalelerde de olurdu diye düşünüyorum ama yine de en güzeli deneyerek öğrenmek diye düşünüyorum.

Buket, lilyum soğanlarını üstündeki yeşil kısım tamamen kuruyuncaya kadar sulamak gerekiyor ki, kendisi için gerekli besini depo edebilsin soğan. Ben de geçen yıl çiçekler geçince sökmüştüm ama soğanların durumu çok vahimdi..

yani kışın sökmemekmi gerekiyor?

Hayır, bitkinin yeşil kısmı tamamen kuruyuncaya kadar sökmemek gerekiyor.

kış boyu dışarıda kalsa donarmı acaba?

Kayseri'de karasal iklim olduğunu göz önünde bulundurursanız bu olası bence.

Hayır donmaz ama sulanırsa erir. Bu arada bu söylediğim liliyum ve mis zambağı için geçerli. Yukarıdaki mesajda görülen kırmızı çizgili zambak hiçbir zaman yerinden çıkarılmaz. Yaz kış ayni yerde kalabilir.

ben sulamasamda yağmur ve kardan ıslanacak

Arkadaşlar, ben lillyum ve diğer zambakları ayrı ayrı köşelere topladım. Etrafına taşlar örerek geniş saksılar yaptım. Mesela 2mx2m veya 50cmx80cm gibi. bunların içine yeniden toprak doldurdum ve zambakları o şekilde diktim. Böyle olunca zeminden bayağı yüksek oluyor, kışın da zemin sularından fazla etkilenmiyor. Ne yaz ne kış soğanları hiç sökmüyorum, hem çoğalıyorlar hem de her sene açıyorlar. Size resim yüklemeye çalışırım.
Kokuları ise çok fazla, ev içinde olunca aşırı koku rahatsız edici oluyor.

Köylerde zambak çiçeklendikten sonra, çiçeğini kesip toprağa baş aşağı dikiyorlarmış. Bir sene sonra soğanını toplayıp, istedikleri yere dikiyorlarmış. Bunu uygulayan oldu mu?

(Çiçeği iyi kuruyunca olsa gerek)