Şakayık (Paeonia)
 

Bilimsel Sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Ranunculales
Familya: Ranunculaceae
Cins: Paeonia sp.

Genel Özellikleri
Çok yıllık, gövdesi otsu veya odunsu olup yazın yeşil çalı formundadır. Yapraklar bileşik tüysü yaprak görünümünde ve yapraklar 15 - 25 cm uzunluğundadır. Yaprakçıklar yumurta biçiminde ve saplıdır. Doğal formdakilerin çiçekleri yalınkat, kültür formlarınki
katmerlidir. Çiçekler mayıs haziran arasında çiçeklenir. Çiçek rengi pembe, beyaz, kırmızı olabilir.

Üretimi
Tohum ve kalem aşı ile üretilmektedir. Tohumla üretim yalınkat çeşitlerde kullanılır.
Ancak tohumla üretimde bitkinin gelişimi yavaştır ve beş yıl sonra çiçek açarlar.
Tohumlar olgunlaştıktan sonra toplanır ve ertesi ilkbahara kadar katlamaya bırakılmalıdır. İlkbaharda soğuk yastıklara ekilir. Diğer bir yöntem ise toplanan tohumlar hemen soğuk yastıklara veya saksılara ekilirler. Tohumlar eğer birkaç yıllık ise ekimden önce birkaç gün suda bekletilerek sert kabukları yumuşatılır. Ekimden sonra ilk yıl kök görülür, ikinci yıl sürgün gelişimi görülür. Aşı ile de üretim yapılmaktadır. Aşı ile üretim hibrit çeşitlerde kullanılır. Aşılar ağustos ekim veya aralık- mart arasında yapılmaktadır.
Aşı yöntemi olarak kakma aşı uygulanır. Otsu türlerde nisanda ya da ekimde kök parçaları ile üretim yapılabilir. Fidanlar 90 cm ara ile 5 – 7,5 cm derinlikte yerleştirilir.


Ekolojik İstekleri
Sıcak ve ılıman iklimden hoşlanır. Güneşli yerleri sever. Derin bitki besin maddelerince zengin, kireçli topraklarda iyi yetişir. Kurak ve rutubetli topraklarda yetişir. Her iki yılda bir iyi yanmış ahır gübresi ile şubat aylarında gübrelenmelidir.
Peyzajda Kullanımı
Güzel çiçekli süs bitkilerindendir. Park ve bahçelerde güzel çiçekleri ile ortamın
havasını değiştirir. Kesme çiçek olarak da kullanılır. Zehirlidir.
Önemli Türleri
Paeonia lactiflora (Bahçe şakayık çiçeği)
Anavatanı Çin, Japonya ve Sibirya’ dır. Çok geniş bir alanda rastlanan bir türdür. Gür
çiçek açmaktadır. Zarif çiçekleri beyaz ve kırmızı renkleri ile değer kazanmıştır. Çiçekleri iri, basit, sık ve yarı sık dallı, katmerlidir. Çiçek taşıyan gövdeler tüylü, iyi yapraklanmış olup, yükseklikleri bir metreyi bulmaktadır. Mayıs ayında çiçek açar. Bazı türlerin çiçeklerinde hafif güzel bir koku vardır. En önemli türlerinin çiçekleri beyaz, kırmızı damarlı, iri çiçekli olabildiği gibi beyaz, sarımsıpembe nüanslı da olabilmektedir.
Paeonia officinalis (Adi şakayık , Bahçe şakayıkı)

Ìsviçre, İtalya’ dan gelmiştir. Uzunluğu 60–80 cm’ ye kadar boylanabilir. Yumru köklü, kümeler hâlinde gelişen, çalımsı, otsu bir bitkidir. Mayıs – haziran aylarında çiçeklenir. Çiçek rengi kırmızı, koyu kırmızıdır. Yaprakları tüylü, 1–2,5 cm genişliğinde, derin yırtmaçlı ve yeşil renklidir.

P. albiflora’ dan 14 gün evveli açar, daha fazla kırmızı
renklidir. Çiçek bahçelerimizde rastlanır. Tohumla ve yumru kökleri ile üretilir. Yumru kökler sonbaharda sökülerek küçük parçalara ayrılır. Daha sonra yerlerine dikilir. Aydınlık yarı gölge yerlerde ve ılıman iklimlerde yetişir. Organik maddece zengin, drenajı iyi, bol yaprak çürüğü içeren, kalkersiz toprakları tercih eder. Az fakat düzenli sulanmalıdır. Yer değiştirmeye karşı duyarlıdır. Çiçek parterlerinde gruplar hâlinde, bordürlerde, karışık düzenlenmiş çiçek alanlarında rahatlıkla kullanılır. Ağaçların altlarında ve yol kenarlarında rahatlıkla dikilebilir.
Paeonia peregrina (Yabani şakayık çiçeği)

KAYNAK:http://hobibahcemiz.net/

Bahcemizde,bunun beyaz rengi olanindan var.Burda ona BOJUR diye ad ile aniliyor.
Yari golge bir yerde.

Bahcemizin guzeli

Bu da baska acidan

Bu yıl şakayıklarım daha hoş oldu.

Resim yokmu hocam.

Yükleme fırsatım olmadı en kısa sürede yükleyeyim.

Nihayet yükleyebildim.Bu yıl güzel olması kışa hazırlık olması için hafif yanmış hayvan gübresi ile malç yapmam oldu.Geçen yıla göre bariz bir fark var.

Bunlar da özgür dağların şakayıkları

Sizinkiler de guzelmis Serguzen

Mart ayında Bauhaus ve Eminönü'nden alıp diktiğim üç yumru ive bahçemde geçen yıldan var olan diğeri ile birlikte şimdi dört şakayığım oldu.

Geçen yıl bir tane açan, kırmızıya yakın koyu pembe çiçeklisi dört tomurcuk verdi ama yine bir tane açtı.

Eklenti 298514


Bu yıl aldıklarımdan (Bauhaus'tan), paketin üstündeki fotoğrafta açık pembe çiçekli olarak görünen ''Pinky'' çok farklı çıktı. Ama ben sevdim.:p Kenarları pembe, ortası yavru ağzı...

Eklenti 298516

Eklenti 298515

Çok güzel.

Yaz bakimlari nasil acaba

Sayın Çiçeksever41;

Özel bir bakım gerekmiyor.

-Çiçekler solduktan sonra, güllerde olduğu gibi tohum kesesini kesmek gerekiyor. Toprak altında daha çok ve sağlıklı yumrular geliştirebilmesi için.
-Yumrularının veya bitkinin yerini değiştirmek en az bir yıl kaybettiriyor.
-Dallar iyice kurumadan kopartmamak, yumrularını büyütebilmesi için gerekli.

Özetle;
Bitkinin toprak üstündeki bölümü iyice kuruyuncaya kadar, çiçekliymişcesine azar azar sulamaya devam edilir. Kazma (Çapalama) gerekmez. Gelecek yıl martta kendiliğinden toprak yüzeyine fışkırır.

Merhaba sayın üyeler, Zengarden'in satışa sunduğu Paeonia "Şakayık" yumrularından aldım. Yetiştiren arkadaşlardan yardım rica ediyorum, en az yarım metre yakınına bitki dikilmemesi önerisine uymaz isem sakıncası olur mu? :o Mevsimlik çiçekler ekmeyi düşünüyorum bahar da etrafına. Teşekkürler. :)

Sayın Sudenur;
Yıllardır şakayık yetiştiren biri değilim. Ama mantığım; ''Dikmeseniz daha iyi olur.'' Diyor.
Zira;
Şakayık yumrularının saçaklarıda, mevsimlikler gibi çok derinlere gitmiyor. Genelde en fazla 40 cm. derinlik içinde saçak kök yapıyor.

Şayet dikerseniz;
Çok fazla bir olumsuz etkisi olacağını sanmıyorum. Ama şakayıkın yayıldığı toprağın gücünün, daha hızlı tükenmesine yol açarsınız.

Ama bunada çözüm olarak;
15-20 gün aralıklarla iyi yanmış(En az bir yıllık!) ahır gübresi kullanmanız yeterli olur. Diye düşünüyorum.

Artık günümüzde, konsantre ahır gübreleride, yaklaşık 25 kg.lik ambalajlarda, tarımsal mücadele ilacı ve tohum satan dükkanlarda bulunabiliyor. 25 kg.lik paketler, 10-15 tl fiyatlardan satılıyor.

Eğer kokusuna (Çürük yumurta kokusu) 10 gün katlanabilirseniz, ayni boyutta, aynı fiyata, iki kat daha etkili,konsantre tavuk gübreside bulursanız alabilirsiniz.;)

Kolay gelsin.

Teşekkür ederim Orhan bey. :)

Aldığım yumrular, internette sergilenenler gibi iri ve gelişmiş olmadığından ne yöne dikeceğimi bilemedim. :confused: Sürgün vermeye başlamış pembe uçları aşağı kısma mı getireyim? :o

Eklenti 354649

Eklenti 354651

Eklenti 354654

Eklenti 354655

Yarı gölge mi, güneşli bir ortam mı seviyor? Tekrar teşekkür ediyorum, meşguliyet verdim kusuruma bakmayınız. :)

Sevgili Sudenur;

Asıl birikimlerimi paylaşma fırsatı verdiğiniz için, ben teşekkür ederim.

Aldığınız yumrular son derece sağlıklı. Baksanıza şimdiden sürgün vermişler. Benim Bauhaus' tan aldıklarımda ancak bu kadar sağlıklıydılar.

Sondan başlıyayım.
Güneşli alanları seviyor.

O pembe uçlar dal sürgünleri. Mümkün olduğu ölçüde yukarıya dönük dikmeye çalışın. (Yanlarada bakabilir. Onlar yüzeye çıkarken dikleşir.)

Dikeceğiniz yeri derin işleyin. 30 cm. den ince olmasınki kolay köklenebilsin.

Diktikten sonra, sürgün uçlarını, iki parmak kalınlığında kapatacak kadar toprakla örtmeniz yeterli.
Güle güle büyütün.

Not: İlk fırsatta bahçe sayfalarınızı görmek için uğrayacağım.:(

Sayın Özbilgiç, bu şakayık ile linkini vereceğim şakayık aynı çiçek midir? Yoksa aynı ailenin farklı türleri mi? Belki de ben karıştırdım.

http://www.agaclar.net/forum/soganli...kiler/2496.htm

Sevgili Cymbelina;
Şakayık genelde çalı formlu olanlarının genel adı.
Link' ini verdiğiniz bitkiye daha çok; Erengül, Girit lalesi, Yer şakayığı deniliyor.

Yani Şakayık denildiğinde, Paeonia kastediliyor.
Yer Şakayığı denildiğinde, Ranunculus kastediliyor.

Anlaşılacağı üzere aynı aileden değiller. Gerçek Şakayık, Paeonia' dır.
Aslında Şakayığın gerçek çalı ( dallarıda çok yıllık ) olanı var. Çin orijinlisi. Güler Hanımda o da var. Ben aldım ama repikaj görmeden( bahçeden sökülüp saksıya adapte oluncaya kadar beklemeden) saksılanmış olarak sattıkları için toprağa aktardığımda kurudu.

Sayın Özbilgiç, oldukça benziyorlar, karıştırmamak çok zor benim için. Çok teşekkür ederim:)

:eek: Onur duyarım Orhan bey, çok memnun olurum. :)) Bahçe işleriyle geçtiğimiz ilkbahar ilgilenmeye başladım, bir kaç gül çeşidi ve çim yetiyordu daha önceleri lakin siz değerli üyelerin bahçe sayfalarını gezip dolaştıkça aşka gelip çeşit artırmaya koyuldum. ;)

Tekrar teşekkür ederim, çok faydalı oldunuz, helal ediniz hakkınızı. Kıymetli eşinize ve size hürmetler. :)

*** bende yeni üye olarak bugün pazarda görünce çeşitli bitkilerimin arasına şakayık da eklemek istedim..okadar güzelki dayanamadım. şimdi onu saksıya ekicez oğlumla ama inşallah solmazlar ve çoğalırlar. tam özelliklerini bilmiyorum ama deneyeceğiz bakalım

Sayı sibelozba
Sİtemize hoşgeldiniz.Sizin aldığınız çiçek şakayık değiil.
Rananculus. Başlığını incelerseniz , bakımı hakkında bilgiler bulabilirsiniz. :)

Ben de Zengarden 'den şubat ayında aldığım şakayıkları diktim. Çok güzel yeşerdiler. Bir tanesi kazaya uğradı filizi dipten kırıldı.Görünce hemen toprağa ektim. Atmaktansa denedim bakalım.Dibinden tekrar sürmedi.

Orhan beyin yazdığı mesajlardan bu yıl çiçeklenebileceklerini düşünüyorum.:)


Eklenti 383010

Bu yıl ben de Ekim sonunda şakayıklarımı ayırarak tekrar ektim.

katmerli şakayık sorunu
 

merhaba arkadaşlar 1 ay önce saksıda şakayık çiçeği aldım üstünde 4 5 adet çiçeği katmer şeklindeydi ben bu çiçekleri bahçeme ektim aradan 1 ay geçti çiçekler soluyor yeşil maydonoz gibi olan yapraklar küsüyor sizce sorun

Hafta sonu Eskişehirdeydim. Osmangazi Tıp Fakültesinin orada Karaca çiçekçilikte şakayıklar satılmaktaydı. Saksıda 15 liradan veriyorlar.

Bence çok pahalı, ben kocaman saksıları 3,5 TL den aldım.

Şakayık saksıda kalsa birşey olur mu? Üzerlerinde tomurcuk var.

Sayın Milla;
Benimkliler orjinal. Rananculus değil.
http://www.agaclar.net/forum/65456-post8.htm
Bu resimdekinden değil.