Lilium candidum üretimi, bakımı, hastalık ve zararlıları

[Lilium]

ZAMBAK (Lilium candidum) üretmek, çoğaltmak, yetiştirmek, gübre, otla mücadele, Zararlılar ve Hastalıklar



Hastalık ve Zararlılar :

Lilium Candidum (Beyaz Zambak ) yetiştiriciliğinde en çok görülen zararlılar (afitler) yaprak bitleridir.

Yaprak öz suyunu emen bu zararlılar genellikle bitkinin genç çiçek sapında görülmektedir. Çiçek sapında ve çiçeklerde şekil bozuklukları (deformasyon) yaparak çiçek kalitesini düşürmektedir. Ayrıca afitler, bitki virüslerinin hasta bitkiden sağlıklı bitkiye taşıdıkları için zambak üretiminde önemli bir zararlıdır. Yeşil bitkiler üzerindeki yaprak bitleri etkili ilaçlarla kısa zamanda etkisiz duruma getirebilmek mümkündür.

Emici böceklerden Akarlar (kırmızı örümcekler) mis zambak soğanları üzerinde yayılabilirler. Kırmızı örümcekler üzerinde açık kahverengi lekeler yaparak zambak soğanının kalitesini düşürür, sağlığını etkileyerek soğanı çürütebilirler. Akarlar, çıplak gözle zor görülecek kadar küçük zararlılardır. Vücutları yumurta veya armut şeklindedir. Vücutlarında, değişik şekil ve büyüklükte kıllar, dikenler ve tüyler bulunur. Renkleri türlere, gelişme dönemine ve mevsime göre değişiklik gösterir.

Akarların yumurtadan çıkan larvaları 3 çift, larva döneminden sonraki 2 nimf dönemi (proto ve deutonimf) ve erginleri ise 4 çift bacaklıdır. Renkleri, türlere ve mevsimlere göre oldukça farklılıklar gösterir. Kırmızı örümcek, kışı döllenmiş ergin dişi halinde, ağaçların gövdelerindeki kabukların altında, çatlak ve yarıklarda, yere dökülmüş yaprakların ve otların altında uyuşuk olarak geçirir. Kışlayan erginler mart ayının ilk haftasından itibaren kışladığı yerleri terk ederek, yapraklarda beslenmeye başlar. Ergin dişiler, beslendikleri yaprakların alt yüzüne, 100-200 kadar yumurta bırakırlar. Bu zararlı, yılda 10-21 döl verebilir. Kırmızı örümceklerin pek çok konukçusu bulunmaktadır.

Bunlar Zambaktan başka, elma, armut, ayva, şeftali, vişne, erik, kayısı, badem ve diğer meyve ağaçlarında zarar yaparlar. İki noktalı kırmızı örümcek, daha çok sebzelerde, diğer kültür bitkileri ve Zambak Soğanlarında zarar yapar.

Nitekim zambaklarda yaprak bitleriyle taşınan mozaik virüsüne sık rastlanmaktadır. Bu nedenle zambak yetiştiricileri bitkilerde emici böceklerin çoğalmasını engellemeli, ayrıca virüslerle bulaşık olduğundan kuşkulanılan bitkiler görüldüğü zaman sökülerek yok edilmelidir.

Zambak hastalıklarından özellikle soğanlarda Botrytis'e sık rastlanır. Fungal etmenler olup, her yerde ve çok yaygın olarak bulunan polifag bir fungus olup, bir çok bitkiye saldırma ve koloni oluşturma yeteneğindedir.

Etmenlerden Botrytis squamosa soğanlarda yaprak yanıklığına neden olurken, Botrytis cinerea ve Botrytis allii soğanlarda Kurşuni küf ve Boğaz Çürüklüğü hastalığına neden olmaktadırlar. Bunlardan yapraklarda yanıklık yapan etmen ekonomik olarak fazla önemli olmazken, diğeri yaprak aksamını çok genç dönemlerde öldürdüğünden oldukça ciddi kayıblara neden olabilir.

Hastalık etmeni tarlada ortaya çıktığı gibi, hastalık depolarda gelişimini sürdürebilir ve ciddi zararlara neden olur. Fungal etmen aslında zayıf bir patojen olup, sadece yaralanmış dokulardan giriş yapabilmektedir. Konukçu bitkileri Zambak Soğanı, domates, marul, soğan, hıyar, biber, patlıcan ve diğer bir çok kültür bitkidir. Patojen konidi (üreme sporu), miselyum ve sklerot (dayanıklı üreme organı) gibi değişik formlarda bitki artıkları üzerinde ve toprakta barınır.

Kış koşullarını, bitki artıkıları ve toprakta sklerot ve spor olarak geçirmektedir. Yağmur, rüzgar ve örtü altında hava akımları yardımıyla sporlar etrafa yayılmaktadır. Hava neminin %95 ve sıcaklığın ise 17-23 °C olan havalar hastalığın gelişmesi için ideal koşullardır. Bununla birlikte fungal etmen 3 °C sıcaklıklarda gelişmesi yavaş ve 0 °C gibi düşük sıcaklıklarda ise yavaş da olsa gelişmesini sürdürebilir.

1. Zambak Soğanlarının sık dikiminden kaçınılmalı ve havalanmasına önem verilmeli.
2. Soğanlar yaralamaktan kaçınmalı
3. Uzun süre soğanı ıslak tutacak muamelelerden kaçınılmalı.
4. Ölü **** infekteli bitki artıkları üretim alanlarından uzaklaştırılmalı.
5. İri ve sağlam soğanlar tercih edilmelidir.
6. Zambak Soğanları depolanacaksa, uygun depolama koşulları sağlanmalı.

Kimyasal Mücadele: Gövde üzerinde belirtiler görüldüğünde bitkiler koruyucu fungisitler ile ilaçlanabilir. Bölgemizde bu amaçla Bordo Bulamacı etkin şekilde kullanılmaktadır.


Şuradaki bilgilerden de yararlanabilirsiniz.

http://site.mynet.com/beyazzambaklil...elet/index.htm

Zambak yetiştiriciliği


Bahçenize ekebileceğiniz soğanlı bitkiler ve ekimi

Soğanlı bitkilerde soğanların depolanması (muhafazası) ve çiçek oluşumu

Soğanlı bitkilerde hastalıklar ve tedavi yöntemleri

Süs Bitkileri Tarım Takvimi

[Orkun Kırcı]

Yaa bu kadar olur tesadüf. Bugün elime geçen lilium soğanlarımı nasıl yapıp edicem diye konu ararken nasıl da iyi geldi bu konu benim için. Emeğinize sağlık.

[Orkun Kırcı]

Yaklaşık üç hafta önce diktiğim lillium soğanlarım nihayet kendilerini göstermeye başladılar.

[Orkun Kırcı]

Lilliumum şu anda bu durumda. Gelişimi normal gibi geliyor bana. Herhangi bir eksiklik olumsuzluk durumu söz konusu mu acaba. İlk defa yetiştirdiğim için meraktayım.

[Lilium]

Şu günlerde zambaklara en büyük zararı veren sümüklü böcekler, bilhassa en büyük zararı gece yapar. Zambakları bahçede olanlar çok dikkat etsin.

[anteros24]

Merhaba bimden iki tane lilyum soğanı aldım 3 hafta önce saksıya ektim her gün yarım su bardağı su verıyorum ıkısıde aynı saksıda aralarında 14-16 cm mesefe var toprakları gubresel guzel bır toprak saksı su klasık yuvarlak orta derecede bır saksı yakında resmınıde koyarım ıkısıde topraktan cıkmaya basladı resımlerını koyucam merak ettıgım ıse su
her gun sabah yarım su bardagı su vermek azmı?çokmu?

saygılar

[Lilium]

Liliumu çok su çürütür, zaman zaman kurumaya da bırakınız, saksınız çok iyi süzek içinde su tutmayan süzülüp giden olmalı.

[geophyte]

Sayın Lilium;
Lilium ile ilgili bilgi verirken soğanının pulları ayrıldıktan sonra %2'lik Orthoci ile muamele edilmeli diyorsunuz. Bu Orthoci nedir acaba? ben internette aradım bulamadım. Nereden temin edebiliriz, yardımcı olursanız sevinirim.

[geophyte]

Sayın Lilium elinizde hiç soğan ya da pul var mı acaba? Ücreti mukabili. Teşekkür ederim.

[Lilium]

Lilium ile ilgili bilgi verirken soğanının pulları ayrıldıktan sonra %2'lik Orthoci

Bu mantari hastalıkları önleyici bir ilaç, erhangi bir mantar ilaçta olalabilir, birde haşereye kıl kurt için desic türü ilaç ta kulanırsanız iyi olur.

Satışlarımız haziranda başlayacaktır.
http://agaclar.net/forum/showthread.php?t=8717

[Orkun Kırcı]

Sayın Lillium linkte sağdaki fidenin diğerinden neden farklı olduğuna bi bakabilir misiniz?

http://www.agaclar.net/forum/attachm...2&d=1240598100

[Lilium]

Merhabalar. İkinci fotodaki üç soğanı da aynı günde diktim. Ancak biri nedense diğerlerine fark attı. Sebebi ne olabilir?

Sayın Orkun Kırcı;

Bunun birkaç sebebi olabilir, birincisi soğan iriliği farklıdır. İkincisi kök sistemi ile ilgilidir kök sistemini kuramamıştır, üçünçüsü farklı soğuklama almışlardır.

Bende size mesaj yazarken siz benden önce davrandınız, büyük bir ihtimal soğan irilik farkı.
Bazı bilgiler olmayınca nedenlerini söylemek ihtimal olarak verebiliyorum.

[anteros24]

Bimden aldığım iki soğan filizlendi ama komık olucak ben bunların cınslerını bılmıyorum poşetini atmıştım çünkü bilgisi olan bir arkadaş şimdi koyucağım resimlerdne bu ikisinin adını vede bakımını biraz anlatabilirmi??

[geophyte]

Orkun Bey;
Bunların begonya olduğundan emin miyiz? Ben dahlia (yıldız) çiçeğine benzettim doğrusu.

[Orkun Kırcı]

Kontrol ettim bunlar Dahlia. Hemen diğer mesajımı siliyorum. Yanlış yönlendirme olmasın.

[Orkun Kırcı]

Gelişimlerini sürdüren lilliumlarımın son durumları. En uzun olanda tomurcukların uçları belirmeye başladı

[geophyte]

Sayın Lilium ve diğer arkadaşlar;
Acaba zambak yetiştiriciliğinde kullanılabilecek bildiğiniz yabancı ot ilaç ya da ilaçları var mıdır? Bilen yardımcı olursa sevinirim.

[Lilium]

Sayın geophyte,

Soğanlar çıkmadan önçe, yani toprak yüzeyine yapraklar çıkmadan önçe erhangi bir ot ilaçıyla ilaçlamanı yapabilirsin.

Toprak yüzeyine çıktıktan sonra zambakta sadece dar yapraklı ot ilaçı ile dar yapraklı otları yok edebilirsin.

[geophyte]

Teşekkürler Lilium, emeğine sağlık. Yurtdışında kullanılan ilaçlar var biliyorum, ama Türkiye'de lisanslı ben de bulamadım maalesef.

[nevsune]

Şubat ayının sonlarında Sn. gurbik67'den gelen Lilium candidum bir süre önce böceklendi ve ben farkedene kadar da bitkinin üstte kalan kısmı tamamen sararıp bozuldu. Bu sabah soğanını çıkartıp yıkadım.


Kökü çürümüş gibi, iki kökçük sert gibi duruyor. Küçük dişlerin bir kısmı koparak elimde kaldılar. Yalnız arada sanki bir yavru oluşuyor gibi ve bu da sağlama benziyor.


Kurtarabilir miyim, ne yapmam gerekir? Yavruyu ana soğandan ayırsam (nasılını bilmiyorum ama) olur mu?

[Lilium]

Orijinal Mesaj Sahibi nevsune

Şubat ayının sonlarında Sn. gurbik67'den gelen Lilium candidum bir süre önce böceklendi ve ben farkedene kadar da bitkinin üstte kalan kısmı tamamen sararıp bozuldu. Bu sabah soğanını çıkartıp yıkadım.
Eklenti 75171

Kökü çürümüş gibi, iki kökçük sert gibi duruyor. Küçük dişlerin bir kısmı koparak elimde kaldılar. Yalnız arada sanki bir yavru oluşuyor gibi ve bu da sağlama benziyor.
Eklenti 75172

Kurtarabilir miyim, ne yapmam gerekir? Yavruyu ana soğandan ayırsam (nasılını bilmiyorum ama) olur mu?

Sevgili nevsune;

Soğanınız henüz ölmemiş, görülüyor ki fazla sulamadan çürüme ye başlamış. Henüz ölmemiş.

Çıkarmadan önçe sorsaydınız keşke.

Arkadaşlar bu gibi durumlarda bir iki fotoğrafını çekin, neler yaptığınız nasıl baktığınız gibi bilgileri yazın, ve çekinmeden sorun.

Nevsune hanım, soğanı avuçunuzun içine alın ortadaki çiçek sapını afifce sağa sola oynatarak çekip alın, köklerini 1cm kalacak şekilde kesin (kök kalmamış ama ne varsa) erhangi bir Mantar ilaçıyla ve bir insektisit ile de ilaçlayın hiç bölmeden olduğu gibi ekin. 1 hafta sonra hefifce bir nemlendirin, bahçede ise hiç sulamayın. bu yıl da çiçek beklemeyin artık.

Kopan pulları da varsa dere kumuna yoksa normal kuma dikine gelecek şekilde üstleri gözükmüycek kadar kapatın ve sulamayın, 10 günde bir hafifce nemlendirin.Çok körpeler ama bakarsınız onlarda yavru soğan yapabilirler.

Bu gibi durumlarda soğanları çıkarmayınız, haziran gelmeden soğanlar çıkarılmaz, erhangi bir sebepten dolayı yaprakları kuruyabilir, böçek sarabilir, bitlenme yapabilir. bu gibi haşereleri yok etmeye çalışınız, buna rahmen yinede yaprakları kurudu ise, yeşerteceğim diye çok sulamayınız, aksine suyunu daha da kesiniz hatta hiç sulamayınız, o kendiliğinden zamanı gelince yeşerecektir. Yeşerdikten sonrada yine hafif hafif az az sulayınız.
Kuru kalmasından korkmayın, çok sudalamadan korkun.

[nevsune]

Sn. Lilium hocam sizden ses çıkmayınca kendim ameliyata girişmiş bulunmuştum Ben geri geldiğimde iş işten geçmişti ve sonra yazınızı okumuş oldum. Kızmak yok ama olur mu

Soğanı ben de dediğiniz gibi elime almıştım. Bir baktım ki o dişlerin hali hiç iyi değil. Çürüme başlamış, kararmış ve kopu kopuveriyorlar. Ben de yavrunun olduğu yere kadar temizledim, Zaten elimi değmemle çıkıverdiler. Ortasındaki ana sapı da kestim. Yavruyu toprağa geçirip üstünü örttüm ve içime doğmuş gibi sulamadım.


Elimde şu anda bir fungusit yok ama bionem siparişi vereceğim. O gelene kadar sulamayacağım.

Dişlerin hepsi çürüme belirtisindeydi, bu yüzden attım. Yine de işe yarar derseniz, geri alıp kuma dikeyim.

Umarım çok abuk birşey yapmamışımdır.

[Lilium]

Sevgili nevsune;

Yine geç kaldım biliyorum çok özür diliyorum, neden se sık kullanılanlarda bu sayfa koyu renk te gözükmüyor ben de gözden kaçırıyorum.

Sevgili nevsune "hocam" ne kelime, henüz o mertemelere ulaşamadık, yine de çok teşekkür ederim.

Pullar kendiliğinden kopuverdiklerine göre hepey çürümeye yüz tutmuş, kopan pulları atmasaydınız, kumlu bir yere gömseydiniz. onlar da yavru soğan yaparlar.

Eklemiş olduğunuz fotoğraf ta soğan gayet güzel, üstünü iki parmak örtünüz ve öylece bırakınız, çok sıcak havalarda hefifce nemlendirin, yeşerecektir.

[habibe]

Diadan aldığım (kırmızı renkli) lilyum soğanımın gelişimi. (yanındaki çubuklar ise Ful çeliklerim )

[Lilium]

Gelişimi çok güzel ,çiçeklenmeside çok güzel olacak, şimdiye kadar nasıl baktıysanız, aynen devam edin ne eksin ne fazla bir şey vermeyim.

[habibe]

Sağol lilium çok sevindim.

[Orkun Kırcı]

Bende lilliumarımı her hafta fotolayıp gelişimlerini takip ediyorum. Elimden geldiğince de buraya ekliyorum. Gelişimlerinden çok memnunum yavaştan tomrcuklanmalar da başladı. Altı soğan altı farklı renk olarak dikmiştim. Bir kısmını asya laleden bir kısmını da bimden almıştım. Nedense Habibe hanımınkinden farklı bir yaprak yapısı var.

[Lilium]

Sayın onkun kırcı, sizinkilerde çok güzel maşallahları var, umarım çiçeklerini de görürsünüz.

[Orkun Kırcı]

İnşallah görürüm(z) abi yaa. Gözüm gibi bakıyorum valla. İlk denemem bunlar çünkü onlar sayesinde deneyim kazanıyorum.

[Orkun Kırcı]

Arkadaşlar lilyumlardan ne haber. Kimseninki açmadı mı henüz? Merak ettim yahuu..