Sebze Yetiştiriciliğinde Arı Kullanımının Önemi
 

Eklenti 4043

Sebze Yetiştiriciliğinde Arı Kullanımının Önemi
Daha sağlıklı ve kaliteli ürün, pazar değeri yüksek ürün elde etmek için ve ülkemizde yoğun olarak kullanılan pestisitlerin sınırlandırılması için bombus arıları bir şans olup, kullanılması gereklidir…

Seralar içerisinde ve dış ortamda döllenmeyi sağlayıcı böceklerin ve hava hareketlerinin bulunmayışı, bu böceklerin aktif olarak çalıştıkları dönemler ile tarımsal üretimin eş zamanlı olmaması ve sera içerisinde yoğun pestisit kullanımı gibi nedenlerle üreticiler üretim için partenokarpik çeşitleri veya büyüme düzenleyicileri kullanmaktadır .

Seradaki sebzelerde özellikle domates çiçeklerinde tozlaşma oranına çok önem vermek gereklidir. Bilindiği gibi gerek meyve verimi gerekse meyve oluşumu her şeyden önce, sağlıklı bir tozlaşmayı izleyen döllenme olayına bağlı olarak gerçekleşir.

Tozlaşma olayı ile döllenme arasındaki gelişme şu şekildedir.

• -Polen tozlarının oluşumu,
• -Polen tozlarının serbest hale geçmesi ve dağılması,
• -Polen tozlarının stigmaya ulaşması ve tozlaşması,
• -Polen tozlarının çimlenmesi ve stile geçmesi,
• -Polen tüpünün yumurtalığa ulaşması,
• -Döllenme olayının gerçekleşmesi

Eklenti 4044

Bu olay zincirinin tam oluşması halinde düzgün meyve elde edilir. Sebzelerde olumsuz koşullarda döllenmeyi sağlamak için çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Bunlar hormon kullanımı, vibrasyonla sallama tekniği, arı kullanımıdır.

Hormon kullanımı en fazla uygulanan metot olmakla birlikte sakıncaları da mevcuttur. Hormon uygulaması sonucunda bitkilerde partenokarpik gelişme olmakta, tohum teşekkül etmeden meyve oluşmaktadır. Hormon kullanılarak yetiştirilen meyveler genellikle daha iri olmasına karşın meyve eti kalınlığı az ve içinde boşluk olması nedeniyle meyve ağırlığı ve meyve yoğunluğu daha az olmaktadır.

Hormon aşırı dozda uygulanırsa; meyve şekli bozulur, meyve kalitesinin düşmesine neden olmakta, pazarlanma şansı azalmaktadır. Tüketici bozuk şekilli meyveleri ve sağlığa zararlı maddeler içerdiği düşüncesiyle nedeniyle bunları satın almamaktadır.

Sebze yetiştiriciliğinde tozlaşmaya yardım amacıyla arılardan yararlanılmaktadır. Ülkemizde 1950’lerde bal arısı kullanılarak ilk defa başlayan bu süreç bombus arılarının kullanımı ile yoğun bir şekilde sürmektedir. Dünyada yaklaşık 400 kadar bombus arısı türü saptanmıştır. Bombus arıları, yabani arılar içinde iri yapıları, tüyleri ve göz alıcı renkleriyle dikkat çekerler.


Eklenti 4045


En fazla yetiştirilen ve kullanılan türü Bombus terrestris’dir. Bombuslar ilk kez ülkemize 1993 yılında girmişdir (1). Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 1997-1998 yıllarında bombus üretiminin Türkiyede yapılması koşuluyla ithalatına izin vermesiyle bombusların polinatör (tozlayıcı) olarak kullanımı artmıştır. Bombus arıları bu aşamada beklenenden çok fazla ilgi görmüş ve benimsenmiştir.

Yapılan çok sayıda araştırma sonucuna göre tozlaşma ve verim üzerine bal arıları ve bombus arıları ve değişik yöntemler karşılaştırılmış; bombus arılarının bal arısı ve diğer tekniklerden daha etkili ve başarılı oldukları, verimi büyük oranda artırdığını ve üretim girdilerini azalttığı tesbit edilmiştir .

Eklenti 4046

Bombus arılarının bu noktada başarılı olmalarının nedenleri şunlardır;

• -Bombuslar bitki çiçeklerini bal arılarına göre daha sıklıkla ziyaret ederler, daha sadıktırlar ve haberleşme sistemleri çok gelişmişdir.
• -Bal arıları Ocak- Nisan ayları arası aktifdirler, bombuslar bütün yıl aktifdir.
• -Düşük sıcaklıklarda aktifdirler, 4-5 o C’ nin üzerinde çalışabilirler.
• -Düşük ışık yoğunluğunda çalışabilirler.
• -Dilleri bal arısına göre daha uzun olup, ağır oldukları çiçeği daha iyi vibrate ederler.
• -Bombus arıları bir uçuşta 400 domates çiçeğinde tozlaşma yapabilir, 1 dakikada 10-20 çiçeği ziyaret edebilir.
• -Bir işçi arı kış döneminde 3 gün boyunca serada 10 dekarlık bir alanda 20,000 çiçekte tozlaşma yapabilir.

Bombuslar için hafif, iki bölmeli kartondan yapılmış kovanlar kullanılır. Kovan seraya 0,5-1 m. yükseğe doğrudan güneş ışığından korunacak şekilde yerleştirilir. 1000-3000 m2 büyüklükteki bir domates serasına 50-60 işçili bir kovan yeterlidir.Bir kovanın ömrü yaklaşık 6-8 haftadır.
Çiçeklenme başlangıcında kovan seraya konur, 4-7 gün sonra arılar tozlanmaya yardımcı olmaya başlar. Bal arıları gibi hastalıklardan etkilenmez ve birbirine bulaştırmazlar.Tarımsal ilaçlama yapılacaksa kovanlar hava karardıktan sonra yerinden alınıp, ilaçlamanın tesiri geçince yerine tekrar getirilmelidir. Sera içerisinde yapılan yüksek dozlardaki CO2 gübrelemesi de bombuslar için zararlıdır.

Bombus arısı kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Yoğun pestisit kullanımı bombus arısı kullanımını sınırlamaktadır. Bazı üreticiler de bombus arısının önemini tam kavrayamamışlardır. Daha sağlıklı ve kaliteli ürün, pazar değeri yüksek ürün elde etmek için bombus arıları kullanılmalıdır.

Kaynak:
Ziraat Mühendisi Seçkin Gargın
Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü

Sebze Yetiştiriciliğinde Arı Kullanımının Önemi
 

Eklenti 4043

Sebze Yetiştiriciliğinde Arı Kullanımının Önemi
Daha sağlıklı ve kaliteli ürün, pazar değeri yüksek ürün elde etmek için ve ülkemizde yoğun olarak kullanılan pestisitlerin sınırlandırılması için bombus arıları bir şans olup, kullanılması gereklidir…

Seralar içerisinde ve dış ortamda döllenmeyi sağlayıcı böceklerin ve hava hareketlerinin bulunmayışı, bu böceklerin aktif olarak çalıştıkları dönemler ile tarımsal üretimin eş zamanlı olmaması ve sera içerisinde yoğun pestisit kullanımı gibi nedenlerle üreticiler üretim için partenokarpik çeşitleri veya büyüme düzenleyicileri kullanmaktadır .
Seradaki sebzelerde özellikle domates çiçeklerinde tozlaşma oranına çok önem vermek gereklidir. Bilindiği gibi gerek meyve verimi gerekse meyve oluşumu her şeyden önce, sağlıklı bir tozlaşmayı izleyen döllenme olayına bağlı olarak gerçekleşir.

Tozlaşma olayı ile döllenme arasındaki gelişme şu şekildedir.

• -Polen tozlarının oluşumu,
• -Polen tozlarının serbest hale geçmesi ve dağılması,
• -Polen tozlarının stigmaya ulaşması ve tozlaşması,
• -Polen tozlarının çimlenmesi ve stile geçmesi,
• -Polen tüpünün yumurtalığa ulaşması,
• -Döllenme olayının gerçekleşmesi

Eklenti 4044

Bu olay zincirinin tam oluşması halinde düzgün meyve elde edilir. Sebzelerde olumsuz koşullarda döllenmeyi sağlamak için çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Bunlar hormon kullanımı, vibrasyonla sallama tekniği, arı kullanımıdır.

Hormon kullanımı en fazla uygulanan metot olmakla birlikte sakıncaları da mevcuttur. Hormon uygulaması sonucunda bitkilerde partenokarpik gelişme olmakta, tohum teşekkül etmeden meyve oluşmaktadır. Hormon kullanılarak yetiştirilen meyveler genellikle daha iri olmasına karşın meyve eti kalınlığı az ve içinde boşluk olması nedeniyle meyve ağırlığı ve meyve yoğunluğu daha az olmaktadır.

Hormon aşırı dozda uygulanırsa; meyve şekli bozulur, meyve kalitesinin düşmesine neden olmakta, pazarlanma şansı azalmaktadır. Tüketici bozuk şekilli meyveleri ve sağlığa zararlı maddeler içerdiği düşüncesiyle nedeniyle bunları satın almamaktadır.

Sebze yetiştiriciliğinde tozlaşmaya yardım amacıyla arılardan yararlanılmaktadır. Ülkemizde 1950’lerde bal arısı kullanılarak ilk defa başlayan bu süreç bombus arılarının kullanımı ile yoğun bir şekilde sürmektedir. Dünyada yaklaşık 400 kadar bombus arısı türü saptanmıştır. Bombus arıları, yabani arılar içinde iri yapıları, tüyleri ve göz alıcı renkleriyle dikkat çekerler.


Eklenti 4045


En fazla yetiştirilen ve kullanılan türü Bombus terrestris’dir. Bombuslar ilk kez ülkemize 1993 yılında girmişdir (1). Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 1997-1998 yıllarında bombus üretiminin Türkiyede yapılması koşuluyla ithalatına izin vermesiyle bombusların polinatör (tozlayıcı) olarak kullanımı artmıştır. Bombus arıları bu aşamada beklenenden çok fazla ilgi görmüş ve benimsenmiştir.

Yapılan çok sayıda araştırma sonucuna göre tozlaşma ve verim üzerine bal arıları ve bombus arıları ve değişik yöntemler karşılaştırılmış; bombus arılarının bal arısı ve diğer tekniklerden daha etkili ve başarılı oldukları, verimi büyük oranda artırdığını ve üretim girdilerini azalttığı tesbit edilmiştir .

Eklenti 4046

Bombus arılarının bu noktada başarılı olmalarının nedenleri şunlardır;

• -Bombuslar bitki çiçeklerini bal arılarına göre daha sıklıkla ziyaret ederler, daha sadıktırlar ve haberleşme sistemleri çok gelişmişdir.
• -Bal arıları Ocak- Nisan ayları arası aktifdirler, bombuslar bütün yıl aktifdir.
• -Düşük sıcaklıklarda aktifdirler, 4-5 o C’ nin üzerinde çalışabilirler.
• -Düşük ışık yoğunluğunda çalışabilirler.
• -Dilleri bal arısına göre daha uzun olup, ağır oldukları çiçeği daha iyi vibrate ederler.
• -Bombus arıları bir uçuşta 400 domates çiçeğinde tozlaşma yapabilir, 1 dakikada 10-20 çiçeği ziyaret edebilir.
• -Bir işçi arı kış döneminde 3 gün boyunca serada 10 dekarlık bir alanda 20,000 çiçekte tozlaşma yapabilir.

Bombuslar için hafif, iki bölmeli kartondan yapılmış kovanlar kullanılır. Kovan seraya 0,5-1 m. yükseğe doğrudan güneş ışığından korunacak şekilde yerleştirilir. 1000-3000 m2 büyüklükteki bir domates serasına 50-60 işçili bir kovan yeterlidir.Bir kovanın ömrü yaklaşık 6-8 haftadır.
Çiçeklenme başlangıcında kovan seraya konur, 4-7 gün sonra arılar tozlanmaya yardımcı olmaya başlar. Bal arıları gibi hastalıklardan etkilenmez ve birbirine bulaştırmazlar.Tarımsal ilaçlama yapılacaksa kovanlar hava karardıktan sonra yerinden alınıp, ilaçlamanın tesiri geçince yerine tekrar getirilmelidir. Sera içerisinde yapılan yüksek dozlardaki CO2 gübrelemesi de bombuslar için zararlıdır.

Bombus arısı kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Yoğun pestisit kullanımı bombus arısı kullanımını sınırlamaktadır. Bazı üreticiler de bombus arısının önemini tam kavrayamamışlardır. Daha sağlıklı ve kaliteli ürün, pazar değeri yüksek ürün elde etmek için bombus arıları kullanılmalıdır.

Kaynak:
Ziraat Mühendisi Seçkin Gargın
Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü

Teşekkürler Mine Hanım.
Domateslerin üzerindeki etiketlerde "Arılıdır" ibaresinin ne anlama geldiğini şimdi daha iyi anladım.

O etiketleri ambalaj malzemeleri satan dükkanlarda çok rahat bulabileceğiniz için % 100 o ibareye itibar etmemeni öneririm. Gerçek anlamda kullananlar da var ******.

Bir meyvenin arılı olduğunu anlayabilirsin, örneğin domates arılı ise çok iri olmaz ,ortasınıdan kestiğin zaman odacıklar dolu olur, içi boş olmaz , neden diye soracak olursan bu arıların olduğu seraya ilaç veremessin çünkü arılar ölür , bu arılar yağmurlu havada çalışmaz , çok güneşli havada çalışmaz .Bilmam anlatabildimmi , ilaç veremediğin için , hormon veremediğin için meyveyi , piyasalar yüksekken şişirtip kızartamassın, dolayısıyla meyve rutin zamanına göre erginleşir.bütün meyvelere arı konulabilir , arının burda yaptığı sadece döllemedir, özellikle patlıcanı süper yapar.arılı bir domates çay bardağı ağzından büyük olmaz...

Sayın Şahin05 yazdıklarınız doğru ama domateste irilik çeşidin genetiği ile ilgilidir. Örneğin beef tipi domateslerde de arı kullanılıyor ama irilik çay tabağı kadar oluyor. Yanlış anlaşılmaması adına

Aynı cins domates in birini arısız birini arılı yapın, göreceksiniz farkı ; tabikii gnetiğinden geçer , ama arı konulmuş seraya ne ilaç ne hormon veremessiniz , ama arı konulmamış bir seraya istediğiniz ilacı verip domatesi şişirirsiniz ve içi boş kalır, şöyleki baktınız domates 500 krş dan 1800 tlye çıktı basarsınız hormonu ilacı , arılı domatesle aynı cins olan domates içi boş fös bir domates olmuş ben bunu demek istedim. Diceksinizki bunu yapan çitci varmı , çoğu yapıyor , ham domatese veriyorlar kızartıcıyı , siz yazın aldığınız domateslerden dışı kırmızı içi beyaz domates görmedinizmi hiç , siz onu bırakın , kök hastalığı pateteslemeye karşı nemajur var ,zehirli ilaç siz bilirsiniz ,bitkiye verildikten en az 1 ay sora hasat yapmanız lazım, hangi çiftci veripte 1 ay bekliyor. Gerçi şimdi yasaklandı o ilaç bu sene ama, genede el altından satıyorlar, şuda bi gerçek o ilaçlarıda vermesseniz olmuyor ......

sayın şahin, anlattıklarınız doğruysa şehirlerde biz bu domatesleri tüketiyoruz. çiftçilerin fazla para kazanmak adına bunu yapmaları üzücü. bu zamana kadar yapılmış şimdi yasaklanmış. bence kullanılmaya devam eder. hemen kesilmez. bir tarım ülkesinde çiftçinin yurtdışına da ürün satarak epey para kazanması ve gözü tok olması gerekirken düşülen durumlara bakın. üzülüyor insan gerçekten.
almanya'da türk domatesi 2 euro'ya satılıyor. en ucuz. 4-5 tl yani.

Neden hersene rusya , bulgar gümrükten mallarımızı geri çeviriyor , ilaç kalıntısı yüzünden değilmi?

Arı konmuş seraya hormon verilmez doğru zaten arı koymanın bir anlamı kalmaz o zaman. Ama arı konmuş seraya ilaç verilmez diye bir şey söz konusu değil sadece ilaçların arılar için bekleme süresi var(ortalama 2-3 gün) bu süre geçtikten sonra arılar tekrar seraya konur. Bazı ilaçlar hiç kullanılmaz çünkü arılar ölür.
Domatesin olgunlaşması hıyar bitkisi gibi 2-3 günde olmaz, onun için fiyata göre domatesi 2-3 günde şişirmek imkansızdır ki domates renk almaya başladıktan sonra irileşme olmaz. Domates yeşil renkte iken büyümeyi tamamlar ve renk almaya başlar. Meyvede esas iriliği sağlayan azotlu gübrelemedir.Burada hormonu savunuyormuş gibi olmayayım yanlış anlaşılmasın lütfen.
Nemacur konusunda haklısınız ama artık nematoda dayanıksız çeşit hemen hemen yok gibi.Bu çeşitler dikildiği sürece bu tür ilaçların kullanılmasına da gerek yok.

İlaç verirseniz arılar vermeyin demez tabikide , ama burada arı koymanın mantığı , hiç bir kimyasal maddenin seraya konulmamasıdır. Uygulayan olursa tabii.

Bu tanımlama yalnış bir tanımlamadır! Domates meyvesinin hormonlu ve ya hormonsuz olduğunu, meyvenin iriliğine göre değil, içerisinde ki çekirdeklerinin durumundan anlayabilirsiniz. Domatesin meyvesinin iriliği çeşitine göre değişir. Ne demek istediğimi daha iyi anlatabilmek adına, uygun bir zaman da hormonlu ve hormonsuz domates meyvesinin nasıl ayrılabileceğini resimlemeye çalışacağım.

Peki arı olmadan hormonsuz domates yetişmez mi acaba ?

Benim söylediğim sadece bir göstergedir. Hormonlu domates olduğundan fazla aceleci olarak büyüyecek, içi boş olacak ve olması gereken irilikten daha fazla iri olacaktır , bu demek değilki bu kein bir işarettir. Ama gene söylüyorum gene , arılı domatesler genelde çok iri olmaz. teşekkürler.

Elbette yetişir. Hormon veya arı kullanmanın nedeni düşük sıcaklıklarda tozlaşmanın az olması veya olmamasından dolayıdır. Eğer siz yaz aylarında yetiştirdiğiniz domatesleri titreşim veya sallayarak tozlaştırdığınızda çiçeklerin tozlaşarak meyveye dönüştüğünü görürsünüz.

Her domates meyveside aynı boyutta olmasına rağmen, hormonlu ve ya hormonsuz olduğunu görsel olarak sadece çekirdeklerinden anlayabiliriz. Resimlerde görüldüğü gibi.

Hormon uygulanmış domates meyvesi, çekirdekler oluşmamış, ve ya az oluşmuş şekildedir.

Eklenti 120878


Hormon uygulanmamış, bombus arısı ile döllenmiş bir domates meyvesi, çekirdekler tam oluşmuş şekildedir.

Eklenti 120879

Arının etkisi çok bariz belli olmuş.
Vesile ile hormonlu domatesin nasıl olduğunuda öğrendik.

Her hormonlu domates çekirdeksiz olacak diye bir kural yok bu bir genellemedir. YÜkleyebilirsem buradan hormonlu ve çekirdekli domates resmi ekleyeceğim.

*** hala hormonlu değilmi tarşılıyor bu zamanda anlamıyorum

15 yıldır seracılık yapıyorum 10 yıldır bambos arısı kullanıyorum

Tamamen çekirdeksiz demedim resim çektiğim domates öyle denk geldi, ama hormonlu domatesin resimdeki gibi çekirdekleri tam olarak oluşmaz, mutlaka çekirdeksiz bir yanı vardır, ya da çekirdekler zayıf cılız bir vaziyettedir.

Ama %90 bir genelleme...

Demek istediğim buydu. Mavi halka içerisndeki çekirdekler oluşmamış şekildedir. Çekirdeklerin tamamı yeşil halka içerindeki gibi olmalıydı. Yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi.


Eklenti 121768

herkese merhaba ben yeni üyeyim eger cevap verirsseniz bu konuda sunu ögrenmek istiyorum aldigimiz bazi domateslerin dislari kirmizi oldugu halde icleri yesil renkte olabiliyor. biz böle bir durumda sonradan kizartilmis diyoruz ve bu domateslerinde genelde cekirdekleri olusmamis durumda oluyor hormon kullanimiyla ilgili bir durum mudur?

bambus arıları bal yapıyormu?
birde fiyatı nekadar,
bambus aralarını nerden tedarik edebiliriz
açık bahçemize bambus arısı koysak mı?
şimdiden teşekkür ederim

Merak ettiğim bir konu, ülkemizde bilinçli olarak arı kullanan üretici oranımız yüzde kaçtır acaba?

Son dönemde devlet desteklemeleri ve kontrollü üretim sayesinde epey miktarda arttı. Bence %60-70 civarlarındadır.

merhabalar
 

10 yıldır bombus arısı kullanıyormussunuz.bende bombus arısı almak ıstıyorum.sızden arıları bulabılecegım bırkac yer ogrenebılırmıyım.sehır farketmez.TESEKKURLER

10 yıldır bombus arısı kullanıyormussunuz.bende bombus arısı almak ıstıyorum.sızden arıları bulabılecegım bırkac yer ogrenebılırmıyım.sehır farketmez.TESEKKURLER

Bölgenizde zirai ilaç bayileri var ise onlara sorabilirsiniz. Arı satan firmalar Koppert,Antilsan,Bizbiobee firmaları. Bunlara internetten ulaşıp bilgi alabilirsiniz.

merhaba arkadaşlar ben bugün forma üye oldum forda sadece bakmaktı ben ankarada arıcılık yapmaktayım zebze ve meyve bahçelerinde arıcılıgın önemi büyük oldugunu biliyorum baharda ankarada bahçesine arıkoymak isteyene kıralık arı verebilirim ankarave çevre ilçeleri05306010377